មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង លោក សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងនិរទេសខ្លួនរស់នៅឯក្រៅប្រទេស បានប្រកាស « អនុវត្តនូវច្បាប់ព្រៃ » តាមរយៈការអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមជាមួយគណបក្សរបស់លោក ដើរដកបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជា ‑ វៀតណាម ជាង៣០០ បង្គោល ដើម្បីអ្វីដែលលោកហៅថា ជាការយកដីស្រែមកសងឲ្យប្រជាពលរដ្ឋវិញ។
សេចក្តីអំពាវនាវនេះធ្វើឡើងតាមរយៈវីដេអូ ខុនហ្វើរិន ពីប្រទេសបាំង មកកាន់អ្នកគាំទ្រខ្លួន ចំថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០១១ នៃការជួបជុំគ្នារបស់គណបក្សប្រឆាំងមួយនេះ ដើម្បីប្រារព្ធខួបលើកទី២០ ឆ្នាំ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។
ការពិត ថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា គឺមិនមែនជាទិវាចងកំហឹងជាមួយនឹងរាជរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេស ជាមួយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដូចអ្វីដែលជាការលើកឡើងរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងមួយក្តាប់តូចនោះទេ វាគ្រាន់តែជាថ្ងៃនៃការចាប់ផ្តើមដំណើរការសន្តិភាពតាមរយៈការចចារនៃខ្មែរ ត្រីភាគី ដើម្បីឈានទៅរកការបោះឆ្នោត និងបង្កើតសភា និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៅឆ្នាំ ១៩៩៣ តែប៉ុណ្ណោះ។ សន្តិភាពពិតប្រាកដ គឺពិតជាកើតឡើងតាមរយៈនយោបាយឈ្នះ‑ឈ្នះ របស់សម្តេច ហ៊ុន សែន ដែលជាឥស្សរជន ដ៏ឆ្នើមនៃកម្ពុជា ដែលបានធ្វើឱ្យអង្គការចាត់តាំងខ្មែរក្រហមរលំរលាយនៅចុងឆ្នាំ ១៩៩៨ ហើយសម្តេច ហ៊ុន សែន ក៏ជាមេស្ថាបនិក នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ជាមួយអតីតព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ គឺមិនមានវត្តមានរបស់ក្រុមប្រឆាំងរួមចំណែកឡើយ តែពួកគេបានធ្វើខ្លួនជាសត្វក្រពើដ៏កាចសាហាវ ក្នុងការប៉ុនប៉ងកេងចំណេញផលប្រយោជន៍នយោបាយ និងការបង្កើតនូវបញ្ហាចលាចល តាមរយៈការរិះគន់បំភ្លើសថា សព្វថ្ងៃកម្ពុជាកំពុងតែជួបនូវអស្ថិរភាពទៅវិញ។
លោក សម រង្ស៊ី បច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានគេដឹងជាទូទៅថា លោក គឺជាទណ្ឌិតម្នាក់ អស់តម្លៃជាពលរដ្ឋ ដែលមានសិទ្ធិខាងនយោបាយ ដើម្បីចូលរួម និងប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោត ដោយសារតែទង្វើរំលោភច្បាប់នានា ដែលខ្លួនលោកផ្ទាល់បានប្រព្រឹត្តិ នាពេលកន្លងមក ដូចជា ការដកបំផ្លាញតម្រុយបង្គោលព្រំដែន នៅស្រុកចន្ទ្រា ខេត្ត ស្វាយរៀង ការក្លែងឯកសារផែនទី និងបទបរិហារកេរ្តិ៍ជេរប្រមាថ។
លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានតុលាការឯករាជ្យក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ផ្តន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលប្រមាណជាង១០ ឆ្នាំ នៃចំនួនបទល្មើសទាំងអស់រួមបញ្ចូលគ្នា។
ក្នុងឋានៈជាអ្នកនយោបាយមួយរូប មេបក្សប្រឆាំងរូបនេះ មិនបានគោរព និងអនុវត្តឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមតួនាទីរបស់ខ្លួនជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រ ដែលត្រូវធ្វើជាគំរូមុនគេនៅក្នុងសង្គមជាតិនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញតាំងពីចាប់ផ្តើមប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយ បុគ្គលម្នាក់នេះពោរពេញទៅដោយគំនុំ និងការសងសឹងជាប់ខ្លួន។
ស្តែងចេញពីសកម្មភាពនយោបាយប្រឆាំង ដោយការកៀងគ ប្រមូលផ្តុំកម្លាំងប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមធ្វើកូដកម្ម បាតុកម្ម តាមទីសាធារណៈ រាប់សិបដង ដោយយកកម្មករ និងគ្រូបង្រៀនមួយក្តាប់តូច ធ្វើជាខែងបិទបាំង រូបភាពនៃការតវ៉ាដែលមានចរិតនយោបាយ និងបានលាតសន្ធឹងសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួនដ៏ឥតព្រំដែន តាមរយៈការហក់ចាប់យកទឹកដី និងមេដឹកនាំប្រទេសដ៏ទៃ ដែលកាលណោះជាសត្រូវរបស់កម្ពុជា មកប្រឆាំងជាមួយផលប្រយោជន៍ធំរបស់ជាតិ ដើម្បីសំរេចបំណងរបស់ខ្លួនតែម៉្យាងគត់ គឺការប៉ុនប៉ងជានិច្ចក្នុងការព្យាយាមទម្លាក់រាជរដ្ឋាភិបាលសព្វថ្ងៃ ។
ក្រោមឥទ្ធិពលនៃនយោបាយខ្មៅកខ្វក់ លាយឡំជាមួយនឹងរបៀបដឹកនាំអស្មិមានៈក្នុងបក្ស ការមិនប្រកាន់យកសន្តិភាពនិយមក្នុងចិត្ត រួមផ្សំជាមួយនឹងសារជាតិប្រឆាំងពីកំណើត គឺវាគ្រាន់តែជាការបង្ហាញនូវលក្ខណៈ មុខមាត់នៃមេដឹកនាំបែបអត្តនោម័តនិយម និងសភាពផ្តាច់ការនៃមេក្រុមមួយតែប៉ុណ្ណោះ។
សម្រាប់អ្នកស្គាល់ពីប្រវត្តិ និងសាវតាពិតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ៖ ភាពបរាជ័យដែលមានជាប្រចាំក្នុងជីវិតនយោបាយរបស់មេបក្សមួយនេះ គឺមានសភាពផុយស្រួយជាទីបំផុត និងវាងាយនឹងជួបនូវឧបសគ្គជាប់រហូត គឺមិនអាចប្រែក្លាយឥរិយាបថ « ដែកថែប» ដែលធ្លាប់តែប្រកាន់មាំថាខ្លួនជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ និងជាតិនិយម បានឡើយ។ មេដឹកនាំដែលមិនមានទម្លាប់ប្រកាន់យកច្បាប់ដាក់ក្នុងខួរក្បាលគ្រប់កាលៈទេសៈ នោះ មិនមែនជាឥស្សរៈជន ដែលស្រឡាញ់ប្រជាពលរដ្ឋ និងគិតពីផលប្រយោជន៍ពិតប្រាកដសម្រាប់ប្រទេសជាតិនោះទេ។
កំហុសដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ដែលបានកើតឡើងតាមរយៈទង្វើនៃការយកដៃ ក្នុងភាពជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រ ទៅដក បំផ្លាញតម្រុយបង្គោលព្រំដែន គឺជាកំហុសបុគ្គល មិនមែនជាកំហុសផ្នែកនយោបាយទេ ហើយកំហុសនោះសក្តិសមបំផុត ដែលបុគ្គលសម រង្ស៊ី ត្រូវតែទទួលទោសស្របតាមច្បាប់នៃប្រព័ន្ធតុលាការរបស់ប្រទេសមួយ ដែលមានឯករាជ្យ អធិបតេយ្យរបស់ខ្លួន និងដែលបានសម្រេចសេចក្តីយ៉ាងត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌តាមដំណើរការនីតិវិធី ដោយផ្អែកទៅលើភ័ស្តុតាងដាក់បន្ទុក ។ ម៉្យាងទៀត គ្មានហេតុផលណាដែលអ្នកតំណាងរាស្ត្រ ត្រូវផ្តល់សិទ្ធិឱ្យរំលោភនូវមានតួនាទីរបស់ខ្លួនមកលើការងាររបស់នីតិប្រតិបត្តិបានឡើយ ។ រាល់សកម្មភាពដែលអនុវត្តផ្ទុយពីច្បាប់ គឺជាចេតនាជាន់ឈ្លីលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញទាំងកំរោល ដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិ ។
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ទិដ្ឋភាពតាមរយៈការចុះអនុវត្តជាក់ស្តែង(ដកបំផ្លាញតម្រុយបង្គោលព្រំដែន)នៅនឹងកន្លែង នាពេលកន្លងមករបស់លោក សម រង្ស៊ី គឺផ្តើមចេញពីការចោទប្រកាន់ដោយពុំបានផ្អែកទៅលើការពិតជុំវិញការងាររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងដំណើរការបោះបង្គោលព្រំដែននោះទេ ហើយលោក សម រង្ស៊ី ថែមទាំងបូកបញ្ចូលនូវការរើសអើងជាតិសាសន៍ទៀតផង ដែលអំពើនេះ គឺមិនសក្តិសមជាអ្នកនយោបាយក្នុងយុគ្គសម័យសកលភាវូបនីយកម្មឡើយ។
កម្ពុជា ជាប្រទេសប្រកាន់យកនូវរបបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ហើយបាន និងកំពុង ពង្រឹងនូវនីតិរដ្ឋ ដោយការគោរពនិងអនុវត្តតាមច្បាប់ និងបទដ្ឋាននានា ដើម្បីការធានាបាននូវស្ថិរភាពនយោបាយ សុខ សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ ហើយរបៀបនៃការដឹកនាំសព្វថ្ងៃ គឺរាជរដ្ឋាភិបាលបានធ្វើការអំពាវនាវឱ្យមានការចូលរួមពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ទាំងអ្នកនយោបាយ ព្រះសង្ឃ និងប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ ឱ្យប្រកាន់យកនូវការគោរពច្បាប់ដើម្បីគេចផុតពីការប្រឈមនឹងបញ្ហាផ្លូវច្បាប់នានា។
ក្នុងន័យនេះ កំហុសរបស់បុគ្គល សម រង្ស៊ី ពុំគួរគប្បីយកមកចងភ្ជាប់ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាង១៤លាននាក់ ដែលកំពុងរស់នៅដោយភាពសុខសាន្តនោះទេ ហើយការជ្រើសរើសនូវនយោបាយប្រជាភិថុត ការបង្កើតនូវភាពចលាចលក្នុងសង្គម និងការរុញច្រានប្រជាពលរដ្ឋឱ្យចូលរួមប្រព្រឹត្តិបទល្មើស គឺជាការច្រានទម្លាក់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរឱ្យធ្លាក់ជ្រោះ អ្នកដែលខិតខំសាបព្រួសនូវអំពើលាមកបែបនេះ គឺនឹងត្រូវបានវិនិច្ឆ័យដោយច្បាប់របស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅក្នុងការផ្តើមគំនិត និងចូលរួមប្រព្រឹត្តិបទល្មើសញុះញង់ បង្កភាពចលាចលសង្គម ដែលជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌកំរិតធ្ងន់ និងត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋថ្កោលទោស។
ក្រុមអ្នកដឹងពីស្ថានការណ៍នយោបាយពិតនៅកម្ពុជា បានកត់សម្គាល់ឃើញថា កិច្ចខិតខំប្រឹងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងដំណើរការបោះបង្គោលព្រំដែន គឺជាការបំពេញនូវតួនាទី និងកាតព្វកិច្ចដែលខានមិនបាន ដើម្បីធានានូវភាពច្បាស់លាស់នៃខ្សែរព្រំដែន ហើយការងារនេះក៏ត្រូវបានទទួលយកទៅអនុវត្តបន្ទាប់ពីមានការអនុម័តពីរដ្ឋសភា និងប្រកាសឱ្យប្រើដោយព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីបញ្ចៀសបាននូវអរីភាពនឹងគ្នាអំពីវិវាតបញ្ហាព្រំដែន ហើយជាពិសេស ក៏ដើម្បីការអភិវឌ្ឍ និងរក្សានូវសន្តិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋប្រកបដោយចីរភាព។ ប៉ុន្តែ មេបក្សប្រឆាំង(សម រង្ស៊ី) បានសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសយកនូវនយោបាយមួយ ដោយដើរបញ្ច្រាស់ទិសពីគោលការណ៍សន្តិភាពទាំងនេះ គឺមានតម្លៃស្មើនឹងការប្រកាសអនុវត្តច្បាប់ព្រៃ ដើម្បីបំរើប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន និងការយកសន្តិភាពដែលមានដូចពេលសព្វថ្ងៃ ធ្វើជាល្បែងកំសាន្តចិត្ត ដូចអ្វីដែលជាមេរៀនរបស់លោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់បានតាក់តែង មានអត្ថន័យបង្កប់ទៅដោយ «គំនុំនិងការសងសឹក» គឺ ឬសចាក់ក្នុងថ្ម៕
ដោយៈ ពូន សំរេច
ថ្ងៃទី២៤ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០១១
