ឯកឧត្តមបណ្ទិត សុខ អាន ឧបនាយក
រដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី
ថ្លែងឲ្យដឹង នារសៀលថ្ងៃទី ១៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១១ អំពីមោទនភាព
និងសេចក្តីសោមនស្សចំពោះសមិទ្ធផលដែលគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តរ
ជាតិអង្គរ(ICC-Angkor) និងអាជ្ញាធរអប្សរា
ដោយមានការគាំទ្រពីអង្គការយូណេស្កូសម្រេចបានក្នុងឆ្នាំ២០១១នេះ។
នៅក្នុងពិធីបិទកិច្ចប្រជុំលើកទី១៨
នៃគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តរជាតិអង្គរ(ICC-Angkor)
នៅសណ្ឋាគារសុខាអង្គរ នាទីក្រុងសៀមរាបឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន
មានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី ១២ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១១ JASA
ដែលមានន័យថា ក្រុមការងារនៃរាជរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន
និងអាជ្ញាធរអប្សរា
ដោយមានការគាំទ្រពីអង្គការយូណេស្កូបានបញ្ចប់ដោយជោគជ័យដំណាក់
កាលទី៣ នៃការជួសជុលប្រាសាទបាយ័ន។
ប៉ុន្តែអ្វីដែលធ្វើឲ្យយើងមានសេចក្តីសោមនស្សជាងនេះទៅទៀតនោះ
គឺប្រទេសជាមិត្តទាំងពីររបស់កម្ពុជា ដែលដឹកនាំតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៣
នូវជោគវាសនានៃ ICC នោះមិនបានបញ្ចប់ការងារដ៏ល្អរបស់ខ្លួនទេ
តែប្រទេស បារាំង និងជប៉ុន នៅបន្តការងារដ៏ល្អនេះទៅមុខទៀត។
នោះគឺការបន្តចាប់ផ្តើមនាពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះនូវដំណាក់កាលទី៤
នៃការជួសជុលប្រាសាទបាយ័ន ដោយរាជរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន តាមរយៈ JASA ។
តាមរយៈសាលាបារាំងចុងបូព៌ា និងអាជ្ញាធរអប្សរា
សាធារណរដ្ឋបារាំងបានផ្តល់ការព្រមព្រៀងរួចហើយ
នូវការធ្វើឲ្យបានសម្រេចនូវការអភិរក្ស
និងជួសជុលប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច។
ជាមួយនឹងការចូលរួមរបស់ក្រុមអ៊ីតាលី
ក្នុងការជួយជួសជុលកស្សិណទឹក ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន បាន
កត់សម្គាល់ថា
គម្រោងការជួយឧបត្ថម្ភនេះផ្តល់សារៈសំខាន់ដល់បារាយណ៍ទឹកថ្លា
ដែលនឹងជួយទាក់ទាញនូវភ្ញៀវទេសចរណ៍បានច្រើនថែមទៀតនាពេលខាងមុខ
។
នៅក្រោមការដឹកនាំរបស់ឯកឧត្តម ម៉ាសាហ្វូមី កូរូគី
(Masafumi KOROKI) ឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុនប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
និងឯកឧត្តម គ្រីស្ទៀន កូណាន់ (Christian CONNAN)
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលជាសហប្រធាន
កិច្ចប្រជុំលើកទី១៨
នៃគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តរជាតិអង្គរ(ICC-Angkor)
បានផ្តោតសំខាន់ទៅលើការអភិរក្ស
និងយុទ្ធសាស្រ្តស្តីពីការការពារប្រាសាទពីគ្រោះទឹកជំនន់។
លោកជំទាវ អេនី ឡឺមែស
( Anne Lemaistre) តំណាងអង្គការយូណេស្កូ និង
ជានាយិកាការិយាល័យអង្គការយូណេស្កូក្រុងភ្នំពេញ
បានមានប្រសាសន៏ចាប់អារម្មណ៏ ថាថ្មីៗនេះ
កម្ពុជាបានរងគ្រោះនូវមហន្តរាយទឹកជំនន់ដ៏ធំមួយ
ដែលបណ្តាលអោយប៉ះពាល់ ដល់ ប្រជាពលរដ្ឋ៣៥០ពាន់គ្រួសារ និង
ភ្ញៀវអន្តរជាតិមួយចំនួនក៏ត្រូវបានជម្លៀសចេញពី
តំបន់ប្រាសាទបន្ទាយស្រី។ បញ្ហានោះត្រូវបាន
លោកជំទាវអះអាងថាអង្គការយូណេស្កូ
បានរៀបចំនូវយុទ្ធសាស្រ្តការងាររបស់ខ្លួនដោយសហការជាមួយអាជ្ញា
ធរអប្សរា និងអាជ្ញាធរ មូលដ្ឋានដើម្បីរៀបចំកែសម្រួលឡើងវិញនូវ
ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។
ទាក់
ទងនឹងបញ្ហាប្រឈមនឹងការបំរែបំរួលធាតុអាកាស
ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រាសាទបន្ទាយស្រី អង្គរធំ
ទីលានព្រះបរមរាជវាំង ប្រាសាទព្រះខ័ន្តឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន បាន
មានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា ពីមុនយើងមានការបារម្ភជាច្រើន
ទាក់ទងបញ្ហាទឹកក្រោមដី
តែពេលនេះយើងមានការបារម្ភច្រើនអំពីទឹកជំនន់ដែលហូរខ្លាំង
ដែលតម្រូវការឲ្យមានការការពារ និងអន្តរាគមន៍ទប់ស្កាត់
និងការវិភាគអំពីផលប៉ះពាល់នាពេលអនាគត។
ក្នុងនាមប្រធានអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន បានបញ្ជាឲ្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរារៀបចំបង្កើតឲ្យបានឆាប់រហ័សនូវក្រុមការងារមួយដឹកនាំដោយលោក ហង្ស ពៅ
មន្រ្តីជំនាញនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ដែលមានសមត្ថភាព
និងមធ្យោបាយដែលអាចទទួលបានព័ត៌មាន
និងប្រតិកម្មទាន់ពេលក្នុងករណីមានតម្រូវការចាំបាច់។ លោក ហង្ស ពៅ ដែល
ទទួលបន្ទុកបេសកកម្មដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ
មានភារកិច្ចផ្តល់របាយការណ៍ឲ្យបានទៀងទាត់ដល់ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិ
អប្សរា។ ជាមួយគ្នានោះដែរឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន ឧបនាយក
រដ្ឋមន្រ្តី បានតម្រូវឲ្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា
និងអភិបាលនៃគណៈអភិបាលខេត្តសៀមរាប បង្កើតក្រុមការងារ
ដើម្បីធ្វើការវាយតម្លៃ
និងអភិរក្សនូវធនធានបុរាណដ៏សំបូរបែបក្នុងសង្កាត់នានានៃ
ទីក្រុងសៀមរាប។
ក្នុងនោះមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់បេតិកភណ្ឌនៃក្រសួងវប្បធម៌
និងវិចិត្រសីល្បៈត្រូវដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការងារនេះ។
ឆ្លើយ
តបទៅនឹងការលើកឡើងរបស់ឯកឧត្តមឯកអគ្គរដ្ឋទូតអូស្ត្រាលី
ប្រចាំកម្ពុជាអំពីគម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសម្រាប់ផែនការ
អភិរក្ស ពិសេសផែនការគ្រប់គ្រងលំហូរទេសចរណ៍
ក្នុងតំបន់ឧទ្យានអង្គរឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន បានមាន
ប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា នៅពេលខាងមុខឆាប់ៗនេះ
នឹងមានការរៀបចំធ្វើសិក្ខាសាលាមួយ ដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហាថា
ត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េចលើបញ្ហាគ្រប់គ្រងលំហូរទេសចរណ៍នេះ។
ដោយមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជិតស្និទ្ធស្អិតរមួត
ពីមិត្តអូស្រ្តាលី អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ក្រសួងទេសចរណ៍
ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសីល្បៈ អាជ្ញាធរដែនដីខេត្តសៀមរាប
ក្រោមការដឹកនាំរបស់អង្គការយូណេស្កូ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន បាន
មានប្រសាសន៍ចាត់ទុកថា គម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះ
នឹងផ្តល់ឲ្យយើងនូវការគ្រប់គ្រងដ៏មានប្រសិទ្ធភាព
ដើម្បីទទួលចំនួនភ្ញៀវទេសចរណ៍ដែលកើនឡើងចំនួន ២៧% ក្នុងមួយឆ្នាំ
ដែលជាការកើនឡើងដ៏ប្រសើរបំផុត ។
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន ក៏បានថ្លែងអំណរគុណផងដែរ ចំពោះ លោកជំទាវ អេនី ឡឺមែស
(Anne Lemaistre) តំណាងអង្គការយូណេស្កូប្រចាំនៅកម្ពុជា
និងលោកសាស្រ្តាចារ្យ អាហ្សាឌីន ប៊ីសាអុ (AZEDINE BESCHAOUCH)
លេខាធិការវិទ្យាសាស្រ្តនៃគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តរជាតិអង្គរ
(ICC-Angkor) ដែលបានធ្វើសកម្មភាពតាំងពីចាប់ផ្តើមនៃយុទ្ធនាការ
ICC ធ្វើឲ្យមានមជ្ឈមណ្ឌលអន្តរជាតិស្រាវជ្រាវ និងឯកសារអង្គរ
ដោយឯកឧត្តមបានសំណូមពរឲ្យអង្គការយូណេស្កូ
ដើរតួសំខាន់ក្នុងការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារ
និងស្រាវជ្រាវកម្រិតតំបន់ប្រភេទទី២។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន បាន
មានប្រសាសន៍ថា យើងមានមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារមួយហើយ
និងមានបទពិសោធន៍ដ៏ល្អរបស់ ICC ។
ដូច្នេះយើងស្ថិតក្នុងជំហរមួយប្រកបដោយភាពអនុគ្រោះ
ក្នុងការជម្រុញការបណ្តុះបណ្តាលតាមរយៈ នៃមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារ
និងស្រាវជ្រាវតំបន់ទី២ ។
ឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន បាន
មានប្រសាសន៍អះអាងជម្រាបជូនសមាជិកអង្គប្រជុំទាំងអស់
ក៏ដូចជាធានាដល់អង្គការយូណេស្កូអំពីស្ថានការបច្ចុប្បន្ននៅតាម
តំបន់ព្រំដែន និងប្រាសាទព្រះវិហារថា
ចាប់ពីពេលនេះទៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
និងរាជាណាចក្រថៃមានទំនាក់ទំនងល្អ
សន្តិភាពកើតមានពិតនៅតាមព្រំដែន
ហើយប្រាសាទព្រះវិហារបានទទួលផលប្រយោជន៍អំពីបញ្ហានេះ
ដោយឯកឧត្តមបណ្ឌិត សុខ អាន បានបញ្ជាក់ថា
“យើងមានការពេញចិត្តយ៉ាងខ្លាំង
ហើយយើងសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ
នៅប្រាសាទព្រះវិហារ
និងកើតឡើងនៅតាមរូបភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិសម្រាប់
តំបន់អង្គរ(ICC-Angkor)”។
សូមបញ្ជាក់ថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី១៨
នៃគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តរជាតិអង្គរ(ICC-Angkor)
ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅសណ្ឋាគារសុខាអង្គរ នាទីក្រុងសៀមរាប
ក្រៅពីបានស្តាប់របាយការណ៍ ដែលថ្លែងដោយឯកឧត្តម ប៊ុន ណារិទ្ធិ អគ្គនាយក
អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងលោកសាស្រ្តាចារ្យ អាហ្សាឌីន ប៊ីសាអុ
(AZEDINE BESCHAOUCH)
លេខាធិការវិទ្យាសាស្រ្តនៃគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តរជាតិអង្គរ
(ICC-Angkor) ស្តីពីការអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ឧទ្យានអង្គរ
របាយការណ៍ស្តីពី ក្រុមឯកទេសជាន់ខ្ពស់ Ad hoc ដើម្បីអភិរក្ស
ដែលលើកឡើងដោយ សាស្ត្រាចារ្យ Monir BOUCHENADKI, Giogio CROCI,
Pierre Andre LABLAUDE et Kenichiro HIDAKA
អង្គប្រជុំក៏បានធ្វើការពិភាក្សាលើប្រធានបទចំនួន ៨ រួមមាន
ប្រធានបទ ១- ការជួសជុលនិងអភិរក្សប្រាសាទមេបុណ្យខាងលិច ២-
ការជួសជុល អភិរក្សប្រាសាទបាយ័ន
៣-គម្រោងកម្មវិធីវិទ្យាសាស្រ្តអភិរក្សនិងស្រាវជ្រាវនៃសារម
ន្ទីរអង្គ ៤- ការសិក្សាអំពីសិល្បៈថ្មភ្នំគូលេន ៥-
បេសកកម្មបូរាណវិទ្យានៅកោះកេរ្ត៍ ៦- វគ្គទី១
នៃការសិក្សាស្តីពីការគ្រប់គ្រងនៅភ្នំបាក់ខែង ៧-
បទបង្ហាញស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនាពេលអនាគតអំពីការរៀប
ចំ និងគ្រប់គ្រងទឹក នៅតំបន់
បូរាណវិទ្យានិងនៅក្នុងទីក្រុងសៀមរាប
៨-ការបង្កើននូវមជ្ឈមណ្ឌាលអប់រំ បេតិកភ័ណវប្បធម៌
នៅបន្ទាយក្តី ។
លោកសា
ស្រ្តាចារ្យ អាហ្សាឌីន ប៊ីសាអុ (AZEDINE BESCHAOUCH)
បានឲ្យដឹងថា រយៈពេលមួយឆ្នាំ២០១១ នេះ
ក្រុមការងាររបស់លោកបានបញ្ចប់នូវការងារធំៗមួយចំនួនរួមមាន
បញ្ចប់ ការដ្ឋានធំៗចំនួន ៤ដូចជា ការដ្ឋានជួសជុលប្រាសាទបាពួន
បញ្ចប់ការដ្ឋានជួសជុលប្រាសាទ បាយ័នដំណាក់កាល៣
ការដ្ឋានជួសជុលព្រះវិហារនៃប្រាសាទបាគង និង ការដ្ឋានជាច្រើន
ទៀតទទួលខុសត្រូវដោយ
ក្រុមអ៊ីតាលីដែលក្នុងនោះមានមួយគឺកសិណទឹក។
ក្នុងនោះក្រុមការងាររបស់លោកបានធ្វើលើគម្រោងស្រះស្រង់បន្តធ្វើ
ការជាមួយអ្នកជំនាញការADHOC និង
គិតគូរទៅលើប្រាសាទដែលមានប្រឈមនឹងបញ្ហាផ្សេងៗ។
លោក អៀវ ចន្ទហេង
អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីនៃគម្រោងJASA របស់អង្គការយូណេស្កូ
បានឲ្យដឹងថា ដំណើរការនៃសន្និសីទ
អន្តរជាតិសម្រាប់សម្របសម្រួលកិច្ចគាំពារនិងអភិវឌ្ឍន៍រមណីយ
ដ្ឋានប្រវត្តិសាស្រ្តអង្គរ (ICCអង្គរ)ប្រារព្ធធ្វើឡើង
២ដងក្នុងមួយឆ្នាំដែលក្នុងនោះ
លើកទី១តែងតែប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅក្នុងខែមិថុនាដែលកិច្ច
ប្រជុំនេះហៅថាកិច្ចប្រជុំពេញអង្គចំណែកឯទី២នោះគឺតែងតែប្រារព្ធធ្វើ
ឡើងនៅក្នុងខែ ធ្នូ ដែលគេហៅថាកិច្ចប្រជុំបច្ចេកទេស។
លោក អៀវ ចន្ទហេង បានឲ្យដឹង អំពីប្រវត្តនៃការចាប់ផ្ដើមដំបូងរបស់ICCផងដែរថា “ដោយ
សារតែមានការអំពាវនាវអំពី អតីតព្រះមហាក្សត្រព្រះនរោត្តមសីហនុ
នោះបានស្នើសុំ អោយសហគមន៏អន្តរជាតិ
មកជួយសង្គ្រោះនៅតំបន់អង្គររបស់កម្ពុជា
ដោយសារនៅពេលនោះគឺប្រាសាទអង្គរកំពង់ តែទទួលនៅគ្រោះថ្នាក់
ដូចនេះហើយទើបបានអង្គការ យូណេស្កូសម្រេចមកជួយ ស្តារឡើងវិញ “។
ស្របពេលជាមួយគ្នាដែរនោះកម្ពុជា
ក៏បាន
ស្នើសុំដើម្បីចុះបញ្ជីប្រាសាទអង្គរជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
ដែលសម្រេចបាននៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩២
បន្ទាប់មកទៀតដោយមានការគាំទ្រពីប្រទេសជប៉ុននិងប្រទេសបារាំង
កម្ពុជាបានសម្រេចបង្កើតសន្និសីទមួយនៅទីក្រុងតូក្យូ
ដើម្បីរួមគ្នាបង្កើតជាស្ថាប័នមួយជួយសង្គ្រោះ
នឹងអភិរក្សទៅលើប្រាសាទអង្គរ។