ថ្លែង
នៅក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីដឹកជញ្ជូនអាស៊ានលើក
ទី១៧ នៅវិមានសន្តិភាពក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នាថ្ងៃទី ១៥ ខែធ្នូ
ឆ្នាំ ២០១១ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
នាយករដ្ឋមន្រី្ត នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
បានស្នើឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីដឹកជញ្ជូនអាស៊ានបន្តជំរុញការខិតខំប្រឹងប្រែង
ដោះស្រាយ បញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍
ដែលជាបញ្ហាប្រឈមមុខដ៏សំខាន់នៅក្នុងតំបន់ និង ក្នុងពិភពលោកនោះ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានថ្លែងថា
ជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅក្នុងតំបន់អាស៊ានមានមនុស្សរាប់ពាន់នាក់បាត់បង់
ជីវិត រាប់ម៉ឺននាក់បានរងរបួស និង
បាត់បង់ថវិការាប់សិបពាន់លានដុល្លារអាមេរិក
យើងមិនទាន់គិតដល់ការបាត់បង់កម្លាំងពលកម្ម ដែលជាផ្នែកមួយនៃកំណើន
សេដ្ឋកិច្ជជាតិនៅឡើយនោះទេ។ សម្តេចតេជោបានមាន
ប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ
រដ្ឋមន្ត្រីដឹកជញ្ជូនអាស៊ាន និង
ប្រទេសជាដៃគូទាំងអស់គួរជំរុញកសាងឲ្យបាននូវផែនការសកម្មភាព
សុវត្ថិភាពចរា
ចរណ៍រួមមួយដែលស្របនឹងសេចក្តីប្រកាសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពី
សកម្មភាព សុវត្ថិភាព ចរាចរណ៍ទសវត្សសកលលោក ដែលផ្តើមចេញពីផែនការរួមនេះ
បណ្តាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន
នឹងអាចឈានទៅកសាងនូវផែនការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍
ដែលនឹងត្រូវដាក់ឲ្យអនុវត្តនៅតាមប្រ ទេសនិមួយៗ
ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នេះបាន។
ទាក់ទងនឹងការធ្វើសមាហរណកម្មជាមួយបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី
មានប្រសាសន៍ថា យើងត្រូវជំរុញបន្តការតភ្ជាប់ផ្លូវរថភ្លើងសាំងហ្គាពួរ
គុនម៉ិញ
ឲ្យបានរួចរាល់ជាស្ថាពរដំណាលគ្នាជាមួយនឹងការបង្កើតសហគមន៍អាស៊ាន
ឆ្នាំ ២០១៥ ឫ យ៉ាងយឺតនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០២០ ដែលនេះជាឆន្ទៈនយោបាយ និង
ជារបៀបវារៈដែលនៅជាមួយអាទិភាពរបស់អាស៊ាន
ដែលបានលើកឡើងតាំងពីកិច្ចប្រជុំកំពូលឆ្នាំ ១៩៩៩ មកនោះ។
ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន ជាប្រទេសដែលមានទីតាំងនៅជាប់នឹងមាត់សមុទ្រ
ឫជាប្រទេសដែលប្រជុំទៅដោយកោះតូចៗនោះ
យើងក៏ត្រូវកសាងឲ្យបាននូវប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនផ្លូវសមុទ្រ មួយ
ដែលមានលក្ខណៈប្រកួតប្រជែង មានប្រសិទ្ធភាព និង ប្រទាក់ក្រឡាគ្នា
ដែលការងារនេះទាមទា
ឲ្យយើងបង្កើតឡើងនូវទីផ្សារនាវាចររួមមួយរបស់អាស៊ាន
ដែលជាជំហានដំបូងយើងគួរបង្កើតឡើងនូវ
ផ្លូវនាវាចរដែលមានលក្ខណៈទៀងទាត់ មានប្រសិទ្ធភាព
ដែលក្នុងនោះក៏មានផ្លូវនាវាចរ សម្រាប់នាវា ចម្លងរថយន្ត និង
ខ្សែផ្លូវសម្រាប់រថភ្លើងផងដែរ។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងឲ្យ
ដឹងថា រដ្ឋមន្ត្រីដឹកជញ្ជូនអាស៊ាន និង ប្រទេសដៃគូសន្ទនាកំពុងតែ
ពិភាក្សាគ្នាអំពីការងារនេះ ដែលទាំងអស់គ្នាសង្ឃឹមថា
កិច្ចការនេះនឹងបញ្ចប់ដោយជោគជ័យក្នុង រយៈពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ។ សម្តេចតេជោ
មានប្រសាន៍ថា ពិតណាស់វិស័យដឹកជញ្ជូនអាស៊ានពិតជាមានការ
វិវត្តន៍គួរកត់សម្គាល់ ដែលអាចឲ្យយើងធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅរកសហគមន៍អាស៊ាន
នៅឆ្នាំ ២០១៥ យ៉ាងពិតប្រាកដ
ដូចដែលបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងតារាងវាយតម្លៃ
នៃផែនការយុទ្ធសាស្ត្រដឹកជញ្ជូនរបស់យើង។
សម្តេចតេជោ
ថ្លែងថា អ្វីដែលខ្ញុំសូមស្នើឲ្យយកចិត្តទុកដាក់ថែមទៀតនោះ
គឺការជំរុញបញ្ចប់ រាល់កិច្ចព្រមព្រៀង និង វិធានការដែលនៅសេសសល់ និង
ការដាក់ឲ្យអនុវត្តដោយពេញលេញ និង មានប្រសិទ្ធភាពនូវកិច្ចព្រមព្រៀង
និង វិធានការដែលបានចុះហត្ថលេខា និង អនុម័តរួចហើយ ដើម្បី
សម្រេចនូវគោលបំណងនានា ដូចមានចែងក្នុងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រដឹកជញ្ជូន
និង សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ច របស់យើងនោះ។សម្តេចមានប្រសាសន៍ថា
លោកក៏បានដឹងផងដែរ នូវរាល់កិច្ចព្រមព្រៀងពិធីសារ និង ផែនការនានា
ដែលទាមទានូវបែបបទទៅតាមនីតិវិធីរបស់ប្រទេសនិមួយៗទើបអាបអនុវត្តបាន
ដូច្នេះ
ខ្ញុំសូមអំពាវនាវឲ្យគណៈប្រតិភូមកពីប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់
សូមជួយរិៈរកវិធី សាស្ត្រជំរុញការបំពេញបែបបទឲ្យបានឆាប់
ដើម្បីឲ្យកិច្ចព្រមព្រៀងពិធីសារ និង វិធានការទាំងនេះ
អាចអនុវត្តបានពេញលេញក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ។
សម្តេចតេជោ
ក៏បានស្នើឲ្យមានវេទិកាអចិន្ត្រៃយ៍មួយទៀត ជាមួយនឹងដៃគូរបស់អាស៊ាន
គឺកិច្ច ប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីដឹកជញ្ជូនអាស៊ាន និង ឥណ្ឌា
ដែលបច្ចុប្បន្ននេះឥណ្ឌាមានតួនាទីកាន់តែសំខាន់ឡើង នៅក្នុងពិភពលោក
ជាពិសេស នៅក្នុងតំបន់អាស៊ាននេះតែម្តង។
នៅក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំនោះដែរ
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
បានមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
និងក្នុងនាមសម្តេចផ្ទាល់ សូមចូលរួមរំលែកទុក្ខ និងសោកស្តាយបំផុត
ចំពោះរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជន នៃប្រទេសអាស៊ាន
ដែលទទួលរងគ្រោះដោយសារទឹកជំនន់កាលពី២ ខែមុននេះ
ដែលបណ្តាលឲ្យបាត់បង់ជីវិត និងខូចខាតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ
និងប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ
ដល់ដំណើរការកសាងសេដ្ឋកិច្ចជាតិក្នុងនោះកម្ពុជា
ក៏ជាប្រទេសមួយទទួលនូវផលវិបាកនេះផងដែរ
ធ្វើឲ្យហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធរូបវន្តមួយចំនួន
ត្រូវទទួលរងនូវការខូចខាត និងបាត់បង់អាយុជីវិត។
តាមរយៈនេះដែរ
សម្តេចតេជោ
ក៏បានស្នើតាមរយៈប្រតិភូនៃបណ្តាប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន
និងប្រទេសដៃគូទាំងអស់ ពាំនាំនូវសេចក្តីថ្លែងអំណរគុណនេះ
ទៅជូនចំពោះប្រជាជន និងរដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ាន នៃប្រទេសដៃគូ
ដែលផ្តល់ជំនួយ និងការឧបត្ថម្ភជាជំនួយសង្គ្រោះ
ដល់ប្រជាជនកម្ពុជាបានទាន់ពេលវេលា។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
បានមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា វិធីដែលយើងបានធ្វើ និងកំពុងធ្វើ
គឺដើរលើមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវសម្រាប់សន្តិភាព ស្មើភាព
និងការអភិវឌ្ឍរួម ផ្ទុយទៅវិញការប្រឈមមុខដាក់គ្នាខាងនយោបាយ
ដែលបង្ហាញពីការមិនចុះសម្រុងគ្នានោះ និងនាំទៅដល់បញ្ហា។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
បានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំយល់ថា ការលើកកំពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ
ការជំរុញសមាហរណកម្មឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅថែមទៀតគឺជាមធ្យោបាយមួយដ៏ល្អ
ប្រសើរសម្រាប់យើងរួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងឡាយ”។
សម្តេចតេជោ
បានមានប្រសាសន៍បន្តទៀតថា ឈរលើទស្សនៈនេះ
យើងទាំងអស់គ្នាត្រូវបន្តនៅកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង
ដើម្បីសម្រេចឲ្យបាននូវចក្ខុវិស័យរបស់អាស៊ានក្នុងការកសាងសហគមន៍
អាស៊ាននៅឆ្នាំ២០១៥ ដែលនេះជាមហិច្ឆតារបស់អាស៊ាន។