Monday, February 27, 2012

ឯកឧត្តម​​បណ្ឌិត សុខ អាន​ បើក​​សម្ពោធ​អាគារ​សិក្សាថ្មី​​នៃ​អនុវិទ្យាល័យ​សុខ អាន ព្រែក​ផ្ទោល ស្ថិតក្នុង​ឃុំព្រែក​ផ្ទោល ស្រុក​អង្គរបូរី


  អាគារ​សិក្សា​​ថ្មី​មួយខ្នង​មាន​ប្រាំមួយបន្ទប់​នៃ​អនុវិទ្យាល័យ សុខ អាន ព្រែក​ផ្ទោល ស្ថិត​នៅក្នុង ឃុំ ព្រែក​ផ្ទោល ស្រុក​អង្គរបូរី ខេត្ត​តាកែវ ដែល​ សាង​សង់​ឡើង​ដោយ​ លោក​ ហង់រី ង៉ៃ (HENRY K.S.NGAI) សប្បុរស​ជន​ខ្មែរ​មក​ពី​ប្រទេស​អូស្រ្តាលី​ តាម​រយៈ​ ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ សុខ អាន ឧបនាយក​រដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តី​ទទួល​បន្ទុក​ទីស្តីការ​គណៈរដ្ឋមន្រ្តី ត្រូវ​បាន​សម្ពោធ​ដាក់​ឲ្យ​ប្រើ​ប្រាស់​ជា​ផ្លូវ​ការ​ នាព្រឹក​ថ្ងៃទី ២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១២ ។         

ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​​ឧបនាយក​រដ្ឋមន្រ្តី សុខ អាន ដែល​បានអញ្ជើញ​​ចូលរួម​ជា​អធិបតី​ក្នុង​ពិធី​សម្ពោធ​ បាន​វាយ​តម្លៃ​ខ្ពស់​ចំពោះ​ការខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​របស់​ក្រុមការងារ​ថ្នាក់​ កណ្តាល ប្រចាំ​ស្រុក​ទាំងអស់​ដ៍ដូច​ជា សប្បុរស​ជន ក្នុង​និង​ក្រៅ​ប្រទេស ដែល​បានរួម​ចំណែក​យ៉ាង​សកម្ម​ក្នុង​ការជួយ​ឧបត្ថម្ភ​លើ​ការងារ​អប់រំ​ដើម្បី ​ជាការ​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​និង​អនុសាសន៍​របស់​សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុន សែន ក្នុង​ការ​បង្កើត​អនុវិទ្យា​​ល័យ​នៅ​តាម​បណ្តា​ឃុំ​ដែល​ជាការ​បង្ខិត​វិស័យ​ អប់រំ​ឲ្យ​នៅ​ជិត​មូលដ្ឋាន ដើម្បី​បង្កភាព​ងាយស្រួល​ដល់​ក្មួយៗ​សិស្សា​នុសិស្ស​មក​សិក្សា​ររៀន​សូត្រ។

ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​ សុខ អាន បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ប្រជា​ពលរដ្ឋ​យើង​គួរ​មាន​មោទន​ភាព ចំពោះ​ការរីក​ចំរើន​របស់​ប្រទេស​ជាតិ​យើង​លើ​គ្រប់​វិស័យ​ក្រោម​ការ​ដឹកនាំ​ ដ៍ឈ្លាស​វ័យ និង​ប្រកប​ដោយ​គតិ​បណ្ឌិត​របស់​សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​នៃ​ព្រះ​រាជា​ណាចក្រ​កម្ពុជា ដែល​ធ្វើឲ្យ​ប្រទេស​ជាតិ​ទទួល​បាន​នូវ​សុខ សន្តិភាព ស្ថិរភាព​នយោបាយ លទ្ធិ​ប្រជាធិប​តេយ្យ ​ចាក​ផុត​ពីការ​លំ​បាក រួច​ផុតពីការ​កាប់​សម្លាប់ របស់​របប​ប្រល័យ​ពូជ​សាសន៍ ការពារ​បាន​នូវ​បូរណៈភាព​ទឹកដី​ ប្រជាព​រដ្ឋ​រស់​នៅ​និង​ប្រកប​របប​រចិញ្ចឹម​ជីវិត​ដោយ​សុខសាន្ត គ្មាន​ការ​ភ័យ​ខ្លាច​ពីការ​រត់​គេច​ពី​សង្រ្គម​ទៀត​ឡើយ។ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​យើង​មាន​ផ្លូវ មន្ទីរ​ពេទ្យ សាលា​រៀន ហេដ្ឋា​រចនា​សម្ព័ន្ធ​គ្រប់​ទីកន្លែង​ទូទាំង​ប្រទេស​រាជរដ្ឋាភិបាល​កំពុង​ ខិត​ខំ​កសាង​ឲ្យមាន​អាគារ​សម្ភព​ជាប់​និង​មណ្ឌល​សុខភាព​​ដើម្បី​បង្ក​លក្ខណៈ ​ងាយ​ស្រួល​ដល់​ប្រជាពល​រដ្ឋ​ពេល​ឆ្លង​ទន្លេ ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​អត្រា​មរណៈ​មាតា​ និង​ទារក​នៅ​កម្ពុជា។ ឯកឧត្តម​ឧបនាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​បាន​លើក​ឡើង​ថា ប្រជាពល​រដ្ឋមាន​ចំណូល​កើន​ឡើង​ជាង​មុន ដោយសារ​មាន​ប្រព័ន្ធ​ធារា​សាស្រ្ត ដោយ​មាន​ទឹក​គ្រប់គ្រាន់​សំរាប់​បង្កបង្កើន​ផល។ ប្រទេស​យើង​មាន​ស្រូវ​សល់​ប្រមាណ​ពី២ ទៅ​៣លាន​តោន ហើយ​តាមគោល​នយោបាយ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​នឹង​នាំ​ចេញ​អង្ករ​ឲ្យ​បាន​១លាន​តោន​ នៅឆ្នាំ ២០១៥ ដែល​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​តម្លៃ​ស្រូវ​របស់​ប្រជា​កសិករ​កើន​ខ្ពស់​ និង​រួម​ចំណែក​កាត់​បន្ថយ​បាន​ភាព​ក្រី​ក្រ​ជូន​ប្រជាពល​រដ្ឋ​។
ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត សុខ អានបាន ​ប្រកាស​​ក្នុង​ឱ​កាស​នោះ​អំពី​ការ​បន្ត​សាង​សង់​អាគារ​សិក្សា​ថ្មី​មួយ​ ខ្នង​ទៀត​ ការិយាល័យ​មួយ​ខ្នង​ របង​ និង​ក្លោង​ទ្វា​អនុវិទ្យាល័យ​ ដែល​ធានារ៉ាប់​រង​ដោយ​លោក​ ហង់រី ង៉ៃ (HENRY K.S.NGAI) សម្បុរសជន​មក​ពី​ប្រទេស​អូស្រ្តាលី​ និង​លោក​ឧកញ៉ា កុក អាន ឧកញ៉ា ហេង ឡុង ព្រម​ទាំង​ក្រុម​ការងារ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ស្រុក​អង្គរ​បុរី​។​ ដោយ​ឡែក​ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត សុខ អាន បាន​ប្រកាស​សាង​សង់​មណ្ឌល​សម្ភព​​មួយ​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​អង្គរ​បុរី​នេះ​ផង​ដែរ​។​

ឯកឧត្តម ​ឧបនាយក​រដ្ឋមន្រ្តីក៏​បាន​បំពាក់​មេដាយជូន​ដល់​សប្បុរសជន ដែល​បាន​រួម​ចំណែក​កសាង​សមិទ្ធផល នានា​ក្នុង​ស្រុក អង្គរបូរី និង​ចែក​អំណោយ​ជូនដល់​ប្រជាពល​រដ្ឋ តាជី យាយជី សិស្សានុសិស្ស ក្រុម​កាយរឹទ្ធ ក្រុម​យុវជន​កាកបាទ​ក្រហម និង​អញ្ជើញ​កាត់ខ្សែ​បូរសម្ពោធ​ដាក់​ឲ្យប្រើ​ប្រាស់​អនុវិទ្យល័យ​សុខ អាន​ព្រែកផ្ទោល ជា​ផ្លូវ​ការ​ចាប់ពី​ពេល​នេះតទៅ។

លោក ឈាវ ហ៊ អភិបាល​ស្រុកអង្គរ​បូរីបាន​ឲ្យដឹង​ថា គិត​មក​ទល់​ពេល​នេះ​ស្រុក​អង្គរ​បុរី​ទទួល​បាន​សមិទ្ធផល​អាគារ​សិក្សា​រួមមាន​៖ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន​ បាន​ផ្តល់អាគារ​សិក្សា ១៤​ខ្នង ស្មើ​៦៨​បន្ទប់ ឯកឧត្តម​ឧបនាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ ខេង បាន​ផ្តល់​អាគារ​សិក្សា ១ ខ្នង ស្មើ ៣​បន្ទប់​ ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ​ សុខ អាន បានផ្តល់​អាគារ​សិក្សា ៧ខ្នង ៣៨ បន្ទប់​ក្នុង​នោះមាន​សាលា​បឋម​សិក្សា សុខ អាន ទួល​សំបូរ មាន ២ខ្នង ១១​បន្ទប់ សាលា​បឋម​សិក្សា​បាក់ដៃ មាន​១ខ្នង ៦​បន្ទប់​។ ដោយឡែក​អាគារ​​សិក្សាថ្មី​នៃ​​អនុវិទ្យាល័យ សុខ អាន ព្រែក​ផ្ទោល​បាន​ដំណើ​ការ​សាងសង់​ចាប់​ពីថ្ងៃ​ទី២៦ ខែ​កក្កដា សាង​សង់រួច​ជាស្ថាពរ​នៅ​ថ្ងៃទី ២៦ ខែ​តុលា ឆ្នាំ ២០១០ ស្ថិតនៅ​លើទី​តាំង​ដី​ទំនាប​ជាប់​មាត់​ស្ទឹងអង្គរ​បូរី​ទំហំ ៥.៤២៧ ម  បាន​បើក​បវេសនកាល​​ឆ្នាំ ២០១១ ឲ្យ​សិស្ស​ចូលរៀន​រួច​ហើយ​


សម្តេច​​អគ្គ​មហា​​សេនា​​បតី​​តេជោ ហ៊ុន សែន ប្រកាស​​​បើក​ ការ​ផ្ស​ព្វ​ផ្សាយ​ ចលនា​ប្រឡង​​ប្រណាំង​ទីក្រុង​ស្អាត​


ក្នុង ​ពិធី​ប្រកាស​ជាផ្លូវ​ការ ចលនា​ប្រឡង​ប្រណាំង​ទីក្រុង​ស្អាតដែល​ធ្វើឡើង​នៅ​វិមាន​សន្ដិភាព នា​​ព្រឹក​ថ្ងៃទី ២៧ ខែ កុម្ភៈ​ ឆ្នាំ ២០១២ សម្ដេចអគ្គ​មហា​សេនា​បតី​តេជោ ហ៊ុន សែន បាន​​ជំរុញ​ឱ្យភាគី​ពាក់ព័ន្ធ ពិនិត្យ​មើល​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​នៅទីក្រុង​ដែល​ទើប​បង្កើត​ឡើង​ថ្មីៗ ដូច​ជាទីក្រុង​បាវិត ទី​ក្រុងសួង ទីក្រុង​ប៉ោយ​ប៉ែត និង​ខណ្ឌ​ពោធិ៍​សែនជ័យ​ជាដើម ។

សម្រាប់​​ការងារ​បរិស្ថាន​​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ សម្ដេច​តេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ដ្រី បាន​អំពាវនាវ​ឱ្យ​អាជ្ញា​ធរ ត្រូវ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា មិនឱ្យ​មាន​ថង់​បា្លស្ទិក និង​ក្រដាស នៅ​តាម​ទី​សាធារណៈ ដែល​ធ្វើឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់អ្នក ធ្វើ​ដំណើរ​ទូទៅ ដោយ​សម្ដេច​បញ្ជាក់​ថា “ត្រូវ​ចាត់​វិធាន​ការ​ណ៍​ធ្វើ​ឲ្យ​ទីក្រុង​គ្មាន​សម្រាម​ថង់​បា្លស្ទិក និង​ក្រដាស” ។ សម្ដេច​តេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ដ្រី បាន​ឱ្យដឹង​ថា គ្រាន់​តែរយៈ​ពេល​មួយថ្ងៃ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ មាន​សម្រាម​រហូត​ទៅ​ដល់ ១៦០០​តោន ។

ដោយ​យោង​តាម​ការ​បិណ្ឌបាត​របស់​ព្រះ​សង្ឃ និង សេច​ក្តី​ជូន​ដំណឹង​ (ស.ជ.ណ) របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល សម្តេច​តេជោ បាន​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​បញ្ឈប់​ការធ្វើ​អាជីវកម្ម​ដុតគោ​ដាក់​លក់ តាម​ដង​ផ្លូវ​សាធារណៈ ឬ​នៅ​មុខ​ហាង​នីមួយៗ ព្រោះ​ការដុត​ច្រង៉ាងៗ​បែបនេះ វា​បង្ហាញ​ពី​ឃោរ​ឃៅ។ សម្តេច​តេជោ​បាន​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​ អាជ្ញាធរ​​តាម​មូលដ្ឋាន ធ្វើ​ការ​ណែនាំ​ដល់​ម្ចាស់​ភោជនីយដ្ឋាន​នានា ហើយ​បើម្ចាស់​ភោជនីយដ្ឋាន​ណា​មិន​ស្តាប់​ទេ នឹង​ចាត់​វិធាន​ការ​រដ្ឋ​បាល​ បិទ​ជីវកម្ម​ចោល​តែម្តង។

ទាក់​ទិន​នឹង​ភ្ញៀវ​ទេសចរ សម្ដេច​តេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ដ្រី បាន​ជំរុញ​ឱ្យភាគី ទាំងអស់ ត្រូវ​យកចិត្ដ​ទុកដាក់​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​ជាតិ​ផងដែរ ដោយ​សារតែ​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​ជាតិខ្លះ ពួក​គេមិន​ខ្លាច​ការស្នាក់​នៅ​សណ្ឋាគារ​ល្អ​ប្រណីតៗ ថ្នាក់​ផ្កាយ​៥ ផ្កាយ ៤ និង ផ្ទះ​សំណាក់​នោះ​ឡើយ ហើយ​គោល​ដៅ​នៃ ការ​ទស្សនា​របស់​ភ្ញៀវជាតិ ពិត​ជា​បាន​រួម​ចំណែក​ជំរុញ​បង្កើន​ជីវភាព​របស់​ប្រជាពល រដ្ឋ​តាម​មូលដ្ឋាន។​
ឯកឧត្តម​ ថោង ខុន រដ្ឋ​មន្ដ្រី​ក្រសួង​ទេសចរ និង​ជា​ប្រធាន​គណៈ​កម្មាធិការ​ជាតិ​វាយ​តម្លៃ​ទីក្រុង​ស្អាត បាន មាន​ប្រសាសន៍​ថា ក្នុងឆ្នាំ​២០១១ កម្ពុជា​ទទួល​បាន​ទេសចរ​អន្ដរជាតិ​ចំនួន ២.៨៨១. ៨៦២ នាក់ ក្នុង​កំណើន ១៥​ភាគរយ បើ​ប្រៀប​ធៀប​ឆ្នាំ​២០១០ ជាមួយ​នឹង​កំណើន ទេសចរ​ក្នុង​ស្រុក ប្រមាណ ៧​លាន​នាក់ ដែល​មាន​កំណើន ៣​ភាគរយ ។ ចំនួន​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​ទាំងនេះ បាន​នាំ​ចំណូល​ចូល​ជាតិ ចំនួន ១.៩១២ លាន​ដុល្លារ ស្មើ​នឹង ១២ ភាគ​រយ នៃ​ផលិត​ផល​ក្នុងស្រុក​រួម​ទាំង​ការបង្កើត​ការងារ​ដោយ​ផ្ទាល់​ប្រមាណ ៣៥​ម៉ឺននាក់ ។

ឯកឧត្តម​ ថោង ខុន បាន​បញ្ជាក់​ថា តាមការ​ព្យាករណ៍​ទុក​របស់​ក្រសួង​ទេសចរណ៍​ថា “សម្រាប់​ឆ្នាំ២០១២ កម្ពុជា​នឹង​អាច​ទទួល​បាន​ទេសចរណ៍​អន្ដរជាតិ​ប្រមាណ ៣.២ លាន នាក់ ឆ្នាំ២០១៥ ប្រមាណ ៤.៥ លាននាក់ និង​នៅ​ឆ្នាំ២០២០ កម្ពុជា​នឹង​អាច ទទួល​បាន​ទេសចរណ៍​អន្ដរជាតិ​ប្រមាណ ៧​លាន​នាក់ ជា​មួយ​នឹង​ចំណូល​សរុប​ប្រមាណ ៥​ពាន់លាន​ដុល្លារ និង​បង្កើត​ការងារ​ដោយ​ផ្ទាល់​ប្រមាណ ៨០ម៉ឺននាក់ ”។

ឯកឧត្តម​ ថោង ខុន​ បាន ចាត់​ទុកថា ទេសចរណ៍​ទីក្រុង​ជា​គោល​ដៅ ទេសចរណ៍​ទាក់ទាញ​ដ៏ល្អ និង​ចម្បង​មួយ ដែល​ត្រូវ​យកចិត្ដ​ទុកដាក់​ធ្វើ​ការគ្រប់​គ្រង និង​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកប​ដោយ និរន្ដរភាព និង ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ។ តំបន់​ទីក្រុង​ទាំង​ឡាយ​នៅ​កម្ពុជា ពិត​ជា​មាន​សារ​សំខាន់​ណាស់ សម្រាប់​ទទួល​ស្វាគមន៍ និង​ទាក់​ទាញ​ភ្ញៀវ​ទេសចរ ដោយ​ហេតុថា​តំបន់​ទេសចរណ៍​ភាគច្រើន​របស់​កម្ពុជា រាប់​ទាំង​គោល​ដៅ​ទេសចរណ៍​​ចម្បងៗ របស់​ប្រទេស​ជាតិ​ភាគ​ច្រើន ស្ថិត​នៅក្នុង​ ឬនៅ​ជិត​តំបន់​ទីក្រុង ដែល​ជា​មូលដ្ឋាន​ផ្ដល់​ឱ្យ​ភ្ញៀវ​ទេសចរ នូវ​ការស្នាក់​នៅ​ហូបចុក និង​សេវា​ផ្គត់​ផ្គង់​ដទៃ​ទៀត ដែល​ចាំបាច់​ត្រូវតែ​ធានា​នូវ ការ​ផ្គត់ផ្គង់​មួយ​ប្រកប​ដោយ​សុវត្ថិភាព​គុណភាព និង​អនាម័យ​ល្អ​ប្រសើរ ។

ក្រោយ ​ឆ្នាំ​១៩៧៩ រាជធានី​ភ្នំពេញ បាន​ទទួល​រង​នូវ​ការបំផ្លាញ​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ ពី​សំណាក់របប​ ប៉ុល ពត ។ ជំនាន់​នោះ​ រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​មាន​តែផ្លូវ​តែមិន​សូវ​មាន​​មនុស្ស​ដើរ។ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​នោះ បាន​ប្រែ​ក្លាយ មុខមាត់​ដ៏មិន​គួរ​ឱ្យជឿ​ពី​សំណាក់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទូទៅ តាមរយៈ​ការ​អភិវឌ្ឍន៍ ដោយប្រមូល​ផ្ដុំ​ពី​អគារ​ធំៗ ប្រព័ន្ធច​រាចរណ៍​ខ្វាត់​ខ្វែង និង​ប្រព័ន្ធផ្លូវ​ធំទូលាយ​រួម​ទាំង​ជា​បណ្ដុំ នៃ​ចលនា​សេដ្ឋ​កិច្ច​កម្ពុជា ។

រាជរដ្ឋាភិបាល ​កម្ពុជាបាន​សម្រេច​បង្កើត​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​វាយ​តម្លៃ​ទីក្រុង​ស្អាត នៅ​ថ្ងៃទី ២៥ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ ២០១១។ គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​មួយ​នេះ មាន​តួនាទី​ភារកិច្ច​ជា​អ្នក​តាម​ដាន​ការ​អនុវត្តន៍ ផ្តល់​មតិ​យោបល់ និង​ការណែនាំ​ផ្សេងៗ ដល់​បណ្តា​ក្រុង-ខណ្ឌ​ទាំងឡាយ ក្នុង​គោល​បំណង​លើក​កម្ពស់ និង រក្សា​ឲ្យបាន​នូវ​សោភ័ណ​ភាព អនាម័យ បរិស្ថាន​ល្អនៅ​តាម​បណ្តា​ទី​ក្រុង-ខណ្ឌ ពិសេស​ចូលរួម​ក្នុង​សកម្មភាព និង​យុទ្ធសាស​អភិវឌ្ឍ​នានា​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល ដើម្បី​រក្សា និង​ប្រែក្លាយ​បណ្តា​ទី​ប្រជុំជន​ឲ្យ​ក្លាយ​ជា​ទីក​ន្លែង ដែល​មានភាព​កក់ក្តៅ ក្នុង​ការរស់​នៅ ជា​ទីកន្លែង​ដែល​មាន​ការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និង​ជា​គោលដៅ​ទេសចរណ៍​ដ៏​ទាក់ទាញ​ប្រកប​ដោយ​ទំនុក​ចិត្ត និង​ភាព​ជឿជាក់។

ការប្រកាស ​ផ្សព្វផ្សាយ «ចលនា​ប្រលង​ប្រណាំង​ទីក្រុង​ស្អាត» គឺ​ដើម្បី​ចូលរួម​ចំណែក​ដល់​ការ​ពន្លឿន​ការ អភិវឌ្ឍន៍​​យុទ្ធសាស្រ្ត​ស្នូល​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដូច​ដែល​មានចែង​ក្នុងផែន​ការយុទ្ធ​សាស្ត្រ​អភិឌ្ឍន៍​ជាតិ ២០០៩-២០១៣ ពោល​គឺជំរុញ និង​លើក​កម្ពស់​ការអភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច សង្គម​កម្ពុជា​ថែម​មួយ​កម្រិត​ទៀត។

Speech Samdech Akka Moha Sena Padei Techo Hun Sen at the Official Launching of the Movement of Clean City Contest


Speech Samdech Akka Moha Sena Padei Techo Hun Sen at the Official Launching of the Movement of Clean City Contest
Peace Conference Hall
February 27th, 2012

Excellencies, Ladies and Gentlemen, and National and International Distinguished Guests!
Today, I am pleased to attend the official launching of the “Movement of Clean City Contest”, which is one of the important events in the Kingdom. This contest will significantly contribute to the required development of tourism sector. In this sense, on behalf of the government and the clean city evaluation committee, I would like to give my full support to and further encourage the management and all officials of the Ministry of Tourism to successfully carry on your duties and accomplish new achievements in order to contribute to economic growth and socio economics development.

To proceed with the movement, we have to take into account the concept of development and conservation, which are fundamental principle for sustainable development of the tourism sector. We also need to incorporate five key concepts in this movement: (1) conserve and improve cultural and natural resource, where is critical for our tourism sector; (2) promote equity among relevant beneficiary, increase economic benefit, reduce adverse effects of tourism sector on the economy, culture and environment; (3) respect the value of each community; (4) share good experiences with each region to enhance tourists’ satisfaction and promote word-of-mouth information and revisit trip; and (5) maintain the quality of heritage and all resources in order to support long term productivity and sustainability for the next generation.

Cambodia has now enjoyed fully peace, political stability, social order and development of all sectors. We have sustained the recovery of our economy in the form of V-shape after suffered from the pressure of the global economic recession. Despite that, growth for 2011 registered at around 7%. The Gross Domestic Product increased to USD 13,000 million and GDP per capita increased to USD 909 dollar. Although massive flood severely damaged the agriculture sector, timely and effective policy intervention of the government maintained growth at 3.3% in 2011, resulting 2012 rice surplus of 4 million tons equivalent to milled rice of 2.58 million tons.

Tourism sector also registered remarkable growth, with an increase of tourists’ arrival into the country by 15%, equivalent to 2,881,862 persons in 2011. Despite this, the World and Cambodia tourism sector is facing challenges, which are spillover effects of remaining uncertainty of global economy and one following the other natural disasters such as melting ice in Pole area, Tsunami, flood, and wind storm due to adverse impact of climate change. In response to these phenomena, environmental protection would partially contribute to mitigate global warming and air pollution caused by irresponsible human activities.

The World has paid great attention to city management and conservation based on sustainable principles because we are aware that population has crowded in towns and cities, where are forecasted that two third of total population will reside in the cities and area surrounded the cities by 2050 and then they need to consume energy of 60% and release CO2 of 80% in the world. Therefore, we have to take into high consideration of sound management in order to realize the concept of “More with Less”. The world also has to pay great attention to Eco-City for the purpose of highly effective use of natural resource. In this regard, the contest movement on Clean City Contest is organized in order to enhance responsible spirit among relevant partners, including public organizations, tourism operation agencies, tourists and our compatriots to effectively address the challenges. This means that we have to develop the Kingdom of Cambodia to become a beautiful country which is more attractive and environmentally protective as well as a country that help reduce the source of global warming.  

To make this contest highly effective the RGC has decided to established the National Committee for Clean City Evaluation, with the role and responsibility to monitor, implement, advice and consult with cities/khans with the aim to promote and sustain the their charming, hygiene, and environment and to transform those urban areas into a warm living areas with socio-economic development base on a common standard in accordance with the sustainable and responsible development principles. In order to realize these principles we have adopted the implementation of such “Clean City Contest” being organized today.

While we enhance the competitiveness of Cambodia’s tourism sector, “Clean City Contest” will contribute to accelerate the development of the government’s core strategy, which has been laid down in the updated national strategic development strategy 2009 – 2013, to further improve socio-economic development. The Rectangular strategies have laid down four key strategies:

First, Promoting the development of all form of infrastructures such as roads, bridges, clean water system, schools, and hospital etc. In this regard, the payment of DBST or concrete at least 25% is put as a standard indicator to the cities applied for the contest, providing support to the Government policy as mentioned that road system is key driver of economic growth and economic vein for connecting all parts of the nation to feed and support Cambodia economy, aiming at integrating internally, regionally and globally;

Second, Strengthening social security and safety by maintaining stability and social order and preventing drug trafficking, prostitution, human trafficking, in particular women and children, which additional policy intervention for “safe village-commune” of the government;

Third, Strengthening quality of public service and tourism sector such as the enhancement of public health service and healthy food at restaurants, food stores, and market as well as public place. Tourism service and increasing tourism educational institution, parks and referral hospitals to meet the need of the people, aimed at improving public well fare, in particular children to become stronger in physical body, spirit and knowledge as well as improve the quality of tourism to provide warmness, trust and pleasure to tourists;

Forth, Participating in green economic development by shaping direction and forming other action plans of sub-national administration at the level of town/khan consistent with green development approach and principle of sustainable and responsible development;

Fifth, Taking part in integrating Cambodia into the regional and the world through the search for preventive and adaptive measures for the problems of climate change. Truly, the standard of the “clean city” is a new legal framework for Cambodia’; and this standard has been unanimously accepted ASEAN and used as a model for a basis in the preparation of the standard for ASEAN Clean Tourist City.

In this spirit, I firmly believe the clean city contest held once every three-year will become a good opportunity for Cambodia in making her city to become a green tourist destination with high quality and be part of the development of Green Economy in Cambodia for the prevention of climate change, in particular contribute to achieving the Millennium Development Goals.

Along with this, I am of the view that in order for this movement to be active, dynamic and vigorous we need ensure that the winning-city will be appropriately rewarded in return. In this regard, the winning-city of the clean city contest movement will be rewarded as follows (1) receiving a certificate as an encouragement for the maintenance and promotion of city’s environmental standard and beauty, which is an honor for the winning-city (2) promoting the reputation and superiority of the city to show to tourists and stakeholders, in particular investors, national and international organizations. All these praiseworthy results will contribute to promoting better livelihoods of people with good and clean social environment in the cities and rural areas. This will further strengthen the attraction of tourism sector because tourism sector not only depends on tourism products but also on the sustainability and quality of the environment and public services as well.

In general, the clean city contest is an is a key mechanism for responding to the climate change problem, in short, it effectively contributes to building a “Green Economy” in Cambodia while tourism sector is regarded as a priority sector playing a role as “Green Gold“ that contributes to economic growth and the distribution of the growth with equity through creating and increasing jobs, generating direct and indirect incomes for the people, promoting  on-site export, contributing to reducing the poverty and mitigating the source of the global warming. 
Right now, in order to make the clean city contest movement become an effective catalyst contributing to promoting cities (both old ones and new ones) to be “Clean Cities” of “Cambodia: the Kingdom of Wonder”, winning-cities must be cities that have good environment and sanitation, and good order together with sufficient supporting infrastructure providing warmth and good places for people living in the cities and providing good and attractive sightseeing for tourists.

Taking this great opportunity, in order to be part of the clean city contest movement, I would like to impose some key recommendations that strengthen the management and the development of city with sustainability, effectiveness and responsible. These include as follows:

1st. Because clean city is a key component in contributing to the promotion of good governance, the National Committee for Clean City Assessment need to prepare a plan for national policy and prepare a clean city   in order to use as a basis for the management and development of clean city by including all sectors such as urban planning, environment, tourism, security, safety, and public order based on close cooperation among stakeholders both at national and local levels, national and international organizations as well as people for the management and development of cities with sustainability, in short we need to adhere to the concept of “Clean City for Us All, We All Are for Clean City.”

2nd. The Ministry of Land Management, Urban Planning and Constructions and sub-national administrations need to cooperate with relevant ministries, institutions, and authorities to prepare or to finish the study on the Master Plan for Land Management, and Urban Land Management Planning and Development as soon as possible in order to use as a basis for ensuring the effectiveness, sustainability, balance and harmony in developing and conserving cities.

3rd. The sub-national administrations need to cooperate with relevant ministries and institutions to think about how to make air quality in the cities better through considering the constructions of walking paths, bicycle lanes, exercising fields for people, and transport means that are environmentally friendly, in particular the use of public buses in order to reduce the consumption of petroleum or the use electric public buses as such with the aim to reduce the pollution in the air that can harm the health and livelihood of the people and the visits of the tourists in cities. In parallel, we need to think about how to promote the design and decoration of public transports so that they are consistent with the identity of the cities and tourism attractions.

4th. Hard and soft wastes remains big problems that sub-national administrations need to pay great attention on through increasing the dissemination of knowledge to people on how to separate trashes into different types and throwing them into different bins by sorting them into papers, plastics, bottles and other chemical residues, and encouraging the collection of trashes with technical standard as well as thinking about the storage capacity and processing as well. Along with this, there is a need to promote a Clean city is a city that has no flying trashed plastic bags in the air” campaign, and this objective needs to be achieved by 2015 in all cities of the Kingdom of Cambodia. Besides, there needs to be an encouragement on the use of eco-bags in markets and business centers. In addition, there is a need to improve the cleanliness, the look and hygiene of public toilets.

5th. There is a need to increase an adequate size of green zone in each city by promoting tree-planting campaigns in the city under the slogan of “Tree-Planting Starting from You “or “One Tourist, One Tree-Planting”. In this regard, the Ministry of Tourism, the National Committee of Clean City Assessment and sub-national administrations in cooperation with the relevant ministries, institutions, private sector, national and international organizations need to prepare mechanisms and relevant legal frameworks to use as a basis supporting these campaigns to go smoothly, successfully with continuity, in particular focus on creating Green Zone meeting the clean city standard.

6th. There is a need to focus on strengthening and expanding tourism endowment such as market business center, tourism information center, and entertainment center for tourists etc. The Ministry of Tourism and sub-national administrations need to cooperate with relevant ministries and institutions in the preparation of the plan for tourism development in each city in order to use as a compass for promoting sustainable tourism development and increasing tourism attractions in your cities so that it is in line current trends such as creating night markets and tourist walking areas... etc.

7th. At the same time, security and safety of tourists and people are a necessity that need to be focused upon, in short we all need to continue effective implementations of “Safe Village-Commune” Policy of the Royal Government. For that, we also need to pay great attention on the indicators on the rate of traffic accidents. In order enhance our dignity and safety, law implementing and responsible authorities in the cities need to ensure the effectiveness of crime preventions and crackdowns, and continue the efforts in the expansion and quick delivery of your services, standing by 24 hours/ a day in order to receive requests from tourists such as services on security and emergency and so on.

8th. Sub-national administrations need to cooperate with the Ministry of Tourism, the Ministry of Culture and Fine Arts, and relevant ministries and institutions in the preparation of your city’s identity with distinguished features based on unique characteristics of your areas such as culture, history, and architecture and so on, in the cause of tourism development for each city.

9th. Encourage the sub-national administrations to continue implementing counterpart projects (50% plus 50%) in the construction of roads in the city (asphalt or concrete) which is a component of the clean city in order to facilitate the living and business of the people and tourists.

10th. For new cities such as Krong Bavet, Krong Poi Pet, Krong Suong, Khan Posenchey and other satellite cities which generally are not so populated, and the infrastructure is not well developed, by allocating 20% of total land for green city development at the first stage is appropriate, because new cities have better opportunity in preparing their land use plan than old cities, because new cities have abundant unused land. However, the construction of infrastructure must be consistent with the architecture of other buildings to ensure the beauty of cities.

11th. At the same time, cities at coastal areas must be developed into attractive tourism destination in order to live up to its name as “Cambodia’s Bay: The Rising Star of the Southwest”. In this sense, governors of provinces and cities at coastal areas, The National Committee for Management and Development of Coastal Areas, relevant ministries-institutions and citizens must carry out the government’s decree on the development of Cambodia coastal areas in order to ensure that our bay is beautiful, and connected to good infrastructure such as roads, bridges, and other infrastructures along the bay, which make those cities stand out and live up to their names as member cities of The Most Beautiful Bay in the World club.

12th. Each city must increase advertisement about tourism and about their cities by strengthening and expanding the cooperation with provinces/cities of other countries all over the world, by advertising through any means about Cambodian tourism “Cambodia: The Kingdom of Wonders”, about their cities as clean cities, clean resorts with good services for hosting cultural, art, natural, historical and traditional events, and so on. Moreover, each city must promote local tourism as well in order to attract visitors from abroad.

Once again, I still strongly believe that Clean City Contest Movement will promote “Good Governance” and reflect the transparency and efficiency of decentralization and de-concentration effort of the sub-national government and I certainly hope that all cities will become tourism destinations that provide warmness and welfare to the people in order to enable Cambodia at the present and in the future to turn into attractive Green Tourism Destinations and build Cambodia’s prestige on the international arena. The Ministry of Tourism and relevant institutions must continue to more actively, vibrantly, and regularly promote the Clean City Contest Movement.

Before ending, I would like to appeal to all people, ministries-agencies, all levels of local authority, especially the sub-national administration, private sector, development partners, all stakeholders to support and promote Clean City Movement actively and widely for the cause of promoting the development of Green Economy in Cambodia and promoting a harmonious living atmosphere and socio-economic activities in the cities of the Royal Kingdom of Cambodia.

All candidate cities must fill in the contest forms and strictly follow the plan, programs, and schedule as set by the National Evaluation Committee for Clean City in order to ensure that this contest is being conducted carefully, responsibly and efficiently.

At the end, along with official launching of the Movement of Clean City Contest, I would like to wish Excellencies, ladies and gentlemen with the 4 Gems of Buddhist Blessings: Longevity, Nobility, Health and Strength
EndItem

បទសម្ភាសន៍រវាង លោក​បណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ ប្រធាន​វិទ្យា​ស្ថាន​ពលរដ្ឋវិជ្ជា ជា​​មួយ​ទូរ​ទស្សន៍​បាយ័ន ស្តីពី ​ចរិត​មិន​ទទួលខុ​សត្រូវ​ចំពោះ​មុខ​ច្បាប់​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​បញ្ហា​ផ្សេងៗ​មួយ​ចំនួន​នៅ​ក្នុង​​សង្គម


ថ្ងៃទី២៧​ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២
លោក​ សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ ​ទាក់ទងទៅនឹង​ចរិត​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​នៅកម្ពុជា ជា​ពិសេស​គឺគណបក្ស សម រង្ស៊ី​ ​និង​លោក សម រង្ស៊ី តែម្តង​។ បន្ទាប់​ពីលោក សម រង្ស៊ី​ បាន​ប្រព្រឹត្ត​នូវអំពើខុសឆ្គង​ដូចជាបញ្ហា​ដក​តម្រុយ​ព្រំដែន​ រួមជា​មួយនិង​បញ្ហាផ្សេងៗទៀត​ដែល​បង្ក​ចលាចល​​នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា​ ហើយមិន​ទទួលខុសត្រូវ​ចំពោះ​មុខ​ច្បាប់នូវ​ទង្វើ​របស់គាត់នោះ​​ និងបាន​ចាក​ចេញ​ទៅក្រៅប្រទេស​ដោយគ្មាន​នរណាដេញ​គាត់​នោះ​ទេ​។​​ ឥឡូវនេះ​ សម រង្ស៊ី​ គាត់​កំពុង​តែ​ខ្លាច​​ស្រមោល​​ខ្លួនឯង​​​ គឺខ្លាចនូវ​ទង្វើរបស់ខ្លួន​ ដោយ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ស្វះស្វែង​​​គ្រប់​រូបភាព​ទាំងអស់ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណា​ឲ្យខ្លួនបានវិលមក​ប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដូចជាការ​ស្នើសុំ​ទៅ​បរទេស​​នានា​ជាដើម​​។ល។ ដែលគាត់​ធ្លាប់ថាជា​មិត្តភក្ត្រ​របស់​គាត់​នោះ​។ ប៉ុន្តែមកទល់​ពេលនេះ​គឺមាន​រយះពេល​ជាច្រើន​ឆ្នាំមកហើយ​​គឺ សម រង្ស៊ី នៅតែ​គេចពី​សំណាញ់​ច្បាប់ដដែល​។ ជុំវិញ​បញ្ហានេះ សូម​លោក​​បណ្ឌិតជួយ​បញ្ជាក់ជូន​ជន​រួមជាតិ​ដើម្បីស្វែង​យល់​ ថាតើ​ទង្វើរបស់​លោក សម រង្ស៊ី​ ត្រឹម​ត្រូវដែ​រឬទេ​នៅ​ពេល​ដែល​ប្រព្រឹត្តិ​អំពើ​ខុស​ឆ្គងនៅ​ក្នុងប្រទេស​ ខ្លួន​​​បែបនេះ​ ហើយបែរ​ជា​ទៅ​សុំ​​អន្តរាគមន៍​ពីបរទេស​ទៅ​វិញ​​​បាទ​?​

លោក​បណ្ឌិត ឈឹម​ ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ ​​ដើម្បីឲ្យប្រជាពល​រដ្ឋបាន​យល់ ថាតើ​ហេតុអ្វីបាន​ជាអ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង​​ ដែល​តែងតែ​ប្រឆាំង​នឹង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​នោះ​ គឺមូលហេតុមក​ពី​គណបក្ស​ប្រឆាំងគ្មាន​មូលដ្ឋាន​នៃ​ភាព​ម្ចាស់ការ​​​អំណាច​ នយោបាយ​របស់ខ្លួនទេ​ គឺគេ​ប្រើឡើង​តែ​តួអង្គ​បរទេស​។ ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់​អំពីចរិត​លក្ខណៈ​ដែល​គណបក្ស​ប្រឆាំងមាន​ពីមុនមក​។ ចលនាដែល​ប្រឆាំងនឹង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ គឺមាន​ទិដ្ឋភាព​គ្មាន​ម្ចាស់ការ​នៃអំណាច​របស់​ខ្លួនទេ​ ក្នុងការ​ប្រើជា​តួអង្គ​មួយ​ជជែក​ដោះស្រាយ​ជាមួយ​តួអង្គ​មួយទៀត​ក្នុង​ ក្របខណ្ឌ​​ជាតិ​​របស់ខ្លួន​នោះ​​​​ គឺឲ្យ​តែ​កើត​មានបញ្ហា​ ទោះបីជា​បញ្ហានោះ​កើតឡើង​ដោយសារ​ខ្លួនជា​អ្នកបង្ក​ ឬ​ក៏​បញ្ហា​​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ចំពោះ​មុខ​ច្បាប់​ ឬក៏បញ្ហា​តតាំងគ្នាយ៉ាង​ម៉េចក៏ដោយ គឺ​គេតែងតែ​យក​បរទេស​ដាក់​មុខ​ដែរ​​។ សូម្បី​តែ​ការ​ឃោសនា​នយោបាយ​ក៏យកបរទេសដាក់មុខ ការបង្រួបបង្រួមជាតិ​ក៏យកបរទេស​ដាក់មុខ​​ ការស្វែង​រក​សន្តិភាព ទោះបីជា​បរទេស​មិនទទួល​ជោគជ័យក៏គេ​នៅតែ​ឲ្យ​តម្លៃ​បរទេស​ដាក់មុខ​ដែរ​ ដំណើរ​ការ​កសាងប្រទេស​ក៏យក​បរទេស​មកដាក់​មុខដែរ ដោយគេមិន​គិត​អំពី​កម្លាំង​ជាតិ​ទេ​។ ទាំងនេះ​គឺជា​ប្រពៃណី​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំងដែល​តែងតែ​ប្រើ តាំងពីយើង​ផ្តួលរំលំ​របប​ខ្មែរ​ក្រហមនៅ​ថ្ងៃ៧មករា​​ ឆ្នាំ១៩៧៩ មកម្លេះ​​​។ សូម្បី​តែ​ដំណើរ​ការចរចារសន្តិភាព​ ដែលប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​ផ្តួចផ្តើម​គំនិត​ក៏​មាន​ការ​ជួបប្រទះ​​ ទៅនឹងភាគី​ម្ខាងទៀត គឺ​មិនមែន​យកការ​ជជែកផ្ទៃក្នុង​ជាតិនោះទេ​ គឺយក​តែរឿង​បរទេស​មក​ដាក់មុខ​ជារហូត​។ ចរិតនេះ​គឺបានបន្ត​រហូតមកដល់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​នៅកម្ពុជា​សព្វថ្ងៃនេះ​។​ លោក សម រង្ស៊ី បើសិន​ជាគណបក្ស​មួយដែល​គ្មាន​អសនៈ​នៅក្នុង​រដ្ឋសភា ហើយ​មិនដឹង​ជា​ទៅស្រែក​ត្រង់​ណា​នោះ​​ ហើយ​អស់សង្ឃឹម​មិនហ៊ាន​ជជែក​ជាមួយ​ខ្មែរ គឺចេះ​តែស្រែកជា​មួយបរទេស​ក៏ចេះ​តែបន្តទៅ​។ ប៉ុន្តែ​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី មាន​នីត្យានុកូល​ភាព​អំណាចន​យោបាយ​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​ក៏​២៦អសនៈ​ក្នុង​ចំណោម​១២៣ ​ដែរ​ អញ្ចឹងនេះ​ជាចលនា​នៃអំណាច​នយោបាយ​មួយ​នៅក្នុង​សភា​របស់ខ្លួន​ ចុះហេតុអ្វី​បានជា​មិនធ្វើ​នយោបាយ​ដោយផ្អែក​ទៅលើ​ភាព​ម្ចាស់ការ​ និងអធិបតេយ្យ​នយោបាយ​របស់បក្ស​ប្រឈម​តទល់​ជាមួយ​នឹង​​ភាគី​ម្ខាងទៀត​ ដែលជាក្រុមភាគច្រើន​​គឺគណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជានៅ​ក្នុងសភាទៅ​?​ ដែល​គេហៅថា​ការ​តតាំង​​គ្នា​នៃកម្លាំង​សមាមាត្រ​ខាង​នយោបាយ​នៅក្នុងរដ្ឋសភា​ តាមប្រព័ន្ធ​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋបែប​ប្រជាធិប​តេយ្យ​សភា​និយមទៅ​។ ផ្ទុយទៅ​វិញមន្ត្រី​នយោបាយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ និងអ្នកតំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង មេដឹក​នាំគណ​បក្សប្រឆាំង​ គឺ​គេតែងតែ​ឃោសនា​ឲ្យប្រជាពល​រដ្ឋខ្មែរ​សង្ឃឹម​ជឿជាក់​ទៅលើ​បរទេស​ទៅវិញ គេមិន​ដែល​ឃោសនា​ឲ្យ​ប្រជាពល​រដ្ឋ​មានការ​សង្ឃឹម​ជឿជាក់​ និង​ការខំ​ប្រឹងប្រែង​រវាង​ក្រុមភាគ​ច្រើន និង ក្រុម​ភាគ​តិច​​ក្រោម​ប្រធានបទ​ជាតិ​យើងទេ​។ ទោះ​បីជា​បញ្ហា​នោះជា​បញ្ហាតូច​ឬបញ្ហាធំ គឺគេ​មិនយក​បរិបទ​ខ្មែរ​មក​ដោះ​ស្រាយ​ទេ គឺ​គេយក​បរទេស​មកដោះស្រាយ​​​​។ ប៉ុន្តែ​រាល់បញ្ហា​ទាំងនោះ​គឺសុទ្ធ​តែ​បរាជ័យ​ទាំងអស់​ ពីព្រោះ​គ្មាន​បរទេស​ណា​គេ​មកខ្វល់​ជា​មួយ​គណបក្ស​ប្រឆាំងទេ​។ កាលពីមុន​គេអាចជឿ​ទៅលើអ្វី​ដែល​គណបក្ស​ប្រឆាំង​លើក​ ប៉ុន្តែ​ពេលនេះ​ពីនីតិកាល​មួយទៅ​នីតិកាល​មួយ​ បរទេស​គេមើល​ឃើញ​ថា​គណបក្ស​ប្រឆាំង​​និយាយ​គ្មាន​ភាពជាក់​ស្តែង​ ក្នុងទិដ្ឋភាព​ជាក់ស្តែង​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជាទេ​ ពីព្រោះ​បរទេស​គេ​មាន​តំណាងទូត​គេ​ គ្រប់​ទីកន្លែង​ប្រចាំ​នៅកម្ពុជា​ នៅ​ភ្នំពេញ​ក្តី នៅ​តាម​ខេត្តក្តី គេ​ថែមទាំង​ដឹង​អំពី​សមត្ថភាព​ធ្វើ​នយោបាយ​​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ថែមទៀត ថាគណបក្ស​នេះពុំ​មាន​សមត្ថភាព​ក្នុងការ​តស៊ូ​មតិ​ ឬ​ពិភាក្សា​គ្នារវាង​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ និង​គណបក្ស​គ្រប់គ្រង​រដ្ឋាភិបាល​ទេ​ គឺមាន​តែការ​បង្ករឿង​បង្ក​ទំនាស់​​ ប៉ុន្តែពេល​មានការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​ចំពោះមុខច្បាប់​​​ ក៏ស្រាប់​តែចាកចេញ​ទៅក្រៅ​ប្រទេស​ទៅប្តឹង​ផ្តល់​បរទេស​ ហើយ​ចរិតប្តឹង​ផ្តល់​បរទេស​នេះ​គឺបានធ្វើ​ឲ្យគេធុញ​ទ្រាន់ទៀត​ផង។​គណបក្ស​ ប្រឆាំង​ដែល​តែងតែ​លើក​អំពី​អាមេរិក​នោះ ជាក់ស្តែង​គឺ​រដ្ឋាភិបាល​​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​​ជា​មួយរដ្ឋាភិ​បាល​កម្ពុជា​ បច្ចុប្បន្ន​គឺមាន​ភាព​លូត​លាស់​​ខ្លាំងណាស់​​។ បើនិយាយ​អំពីកិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការរវាង​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ជាមួយ​សហគម​អន្តរជាតិ​​ ជា​មួយមហា​អំណាច​នានា ជាមួយ​សហភាព​អឺរុប​។ល។ គឺមាន​ការ​លូតលាស់​ច្រើន​ណាស់​។ រីឯ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ទេដែល​បាត់បង់​ជំនឿទុក​ចិត្ត​ពីសហគម​អន្តរជាតិ​ ដូច្នេះ​ហើយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​គឺនៅ​តែ​មិន​ព្រម​ទទួល​ស្គាល់​ទៀត​ បែរជា​នៅ​តែបំប៉ោង​បោក​ប្រជាពល​រដ្ឋថា​អន្តរជាតិ​គាំទ្រ​ខ្លួន ក៏ប៉ុន្តែ​អត់មានទេ សូម្បី​តែ​អាមេរិក​ក៏ដកថយដែរ។​

-មតិលោក សត្យា រក្ស
យើង​ឃើញ​ថាសព្វថ្ងៃ​នេះ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ និង​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដូចគ្នា​ក៏គាត់​មិនត្រូវ​គ្នាដែរ​។ ពួក​គាត់​តែងតែ​អះអាង​ថាជាអ្នក​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​ ហើយ​សម រង្ស៊ី ក៏សុទ្ធ​តែជាអ្នក​ប្រជាធិបតេយ្យ​ ប៉ុន្តែ​ធាតុពិត​អ្នក​ប្រជាធិប​តេយ្យ​ទាំងពីរ​​ហ្នឹង​​ កំពុងតែ​ប្រខាំគ្នា​គ្មានសេចក្តី​ថ្លៃថ្នូរ​ទាល់តែសោះ​។ គ្រាន់​តែប្រសាសន៍​របស់​សម្តេច​អគ្គមហា​សេនា​បតីបាន​ធ្លាយ​តាមរយះ​ឯកសារ​ ថតសម្លេង​នោះ​ គឺបានធ្វើ​ឲ្យគណបក្ស​នីមួយៗ​ ហាក់​ភ័យខ្លាច​ក្នុងការ​ទាក់ទង​ជាមួយ​នឹង​សម្តេចផង​ដែរ​។ ឧទាហរណ៍ ដូច​ជាម្សិល​មិញ ម្សិល​ម្ងៃនេះ​ កឹម សុខា បានខឹងនឹង គង់ គាំ ខ្លាំងណាស់​ពីរឿង គង់ គាំ លើកយកអ្វីដែល​ជាប្រសាសន៍​របស់​សម្តេច​និយាយ​ជាមួយ​ កឹម សុខា​ ដែល សម្តេច និយាយថា អាឡូខា ហើយសុខា នោះបាន​ឆ្លើយថា បាទ! បាទ! បាទ! នោះ​។​ ឥឡូវនេះ​កឹម សុខា កំពុង​តែលើក​នូវប្រសាសន៍​របស់​សម្តេច ដែល​រំលឹកនូវ​អានុស្សាវរីយ៍​ជាមួយ គង់ គាំនោះ ត្រូវបាន កឹម សុខា យក​មកប្រើប្រាស់ដែរ។​

-មតិលោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ​
អ្វីដែល​លោក សត្យា រក្ស បានលើក​មកនេះ​ គឺដើម្បី​ឲ្យ​ដឹងថា​ជាមូល​ហេតុអ្វី​​។ អស់​លោក​អ្នក​ប្រឆាំង​ តែង​តែបន្លឺ​សម្លេងជា​សាធារណៈ​​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ថាគេនោះ​ គឺដូចជា​សត្រូវ​ជាមួយ​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​ សត្រូវ​នឹងរដ្ឋាភិបាល សត្រូវ​នឹងគណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​។ ប៉ុន្តែ​គេលេង​មុខពីរ​។ តាមពិត​ក្រោយខ្នង​ គេ​អរណាស់ឲ្យ​តែបាន​សន្ទនា​ជាមួយ​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​។ កាល​ពីលោក កឹម សុខា នៅ​ជា​ប្រធាន​មជ្ឍមណ្ឌល​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា មានវេទិកា​មួយដែល​សម្តេច​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​អញ្ជើញ​តំណាង​អង្គការ NGO សិទ្ធិមនុស្ស​មួយ​ចំនួន​មានលោក កឹម សុខា ចូលរួមដែរ​នោះ។​ ក្រោយពេល​ចេញ​មក​ជួប​គ្នា​នៅ​ក្រៅ​លោក កឹម សុខា​ និយាយ​មួយម៉ាត់​ណាក៏​សម្តេច​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ៗដែរ  ចំណុច​នេះ​ខ្ញុំគិត​ថា​​​បុរស​មុខពីរ​ ឬនារី​មុខពីរ​នៅក្នុង​រូបភាព NGO ឬរូបភាព​ប្រឆាំង​នេះ​គឺវា​អត់ស្មោះ​ត្រង់​។ តើយើង​ធ្វើ​នយោបាយ​ចាំបាច់​ទៅប្រឆាំង​នឹង​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ប្រឆាំង​នឹងរដ្ឋាភិបាល​ ប្រឆាំង​នឹងគណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​បែបសត្រូវធ្វើអី​?​។​យើងអាច​ប្រឆាំង​ តទល់គ្នា​តែនៅក្នុង​គំនិតនយោ​បាយបាន​ហើយ​។​នាយករដ្ឋ​មន្ត្រី​គឺជា​របស់ជាតិ​ កម្ពុជា គឺ​ជាស្ថាប័ន គឺលែង​ជាបុគ្គល​ហើយ ព្រោះជាប់​ឆ្នោតជា​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល អញ្ចឹង​ជា​របស់​ជាតិ​ហើយ​។​ នៅពេល​ដែលយើង​ប្រកួត​ប្រជែង​គ្នាទេដែល​យើង​ត្រូវដណ្តើម​យក​កន្លែង​ដែល​នៅ​ ស្ថាប័ន​ជាតិ​។​ដូច្នេះ​គឺមិនមែន​ជាសត្រូវ​នឹងគ្នាទេ វាគឺជាការ​តស៊ូ​មតិ តតាំងគ្នា​​និង​ត្រួតពិនិត្យ​គ្នាទេ​។​

តាមពិត​វប្បធម៌​ប្រជាធិប​តេយ្យ​ ការ​សន្ទនា​រវាង​មេបក្ស​ប្រឆាំង​ និង​ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល​ ឬ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​គណបក្ស​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល គឺជា​វប្បធម៌​ដ៏ល្អបំផុត ហើយគ្មាន​អ្វីដែល​អាក្រក់​ទេ​។ ចំណុចនេះ​ក៏កម្ពុជា​យើង​ធ្លាប់​ធ្វើ​ដែរ​ ប៉ុន្តែ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ចាត់ទុកថា​ជាការ​អាក្រក់​។ លោក សម រង្ស៊ី ក៏ធ្លាប់​ជួប​ជា​មួយ​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​ ជជែក​អំពីបញ្ហា​មួយ​ចំនួន​ហើយ​ល្អូកល្អើន​គ្នាទៀត​ ប៉ុន្តែគេ​មិនបន្ត​វប្បធម៌នេះ​ ដោយសារ​តែ​ក្រុម​និន្នាការ​ប្រឆាំង​នាំគ្នា​រិះគន់លោក សម រង្ស៊ី ថា​គណបក្ស​ប្រឆាំង​លែង​ប្រឆាំង​ទៅវិញ​។​ ប៉ុន្តែ​ដល់​ពេល​លេចចេញ​នូវការសន្ទនា​សម្ងាត់​រវាង​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​​ ដែល​ពួកគេធ្លាប់​ប្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ថាដូចជា​សត្រូវ​នឹងគ្នា​​នោះ​​ អញ្ចឹង​គេខ្មាស់​ខ្លួនឯង​។​​ចំណុច​នេះ​ហើយ​សូម​ប្រជាពល​រដ្ឋយល់​ថា ពួកអ្នកប្រឆាំង​ទាំងនោះ​មិនមែន​ប្រឆាំង​ក្នុងន័យ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ទេ​ ពួក​គាត់​នេះប្រឆាំង​មុខពីរ គឺ​នៅពី​មុខជា​សត្រូវ ប៉ុន្តែ​នៅពី​ក្រោយ​ខ្នង​​អរណាស់​ឲ្យតែបានសន្ទនា​ជួប​ជាមួយ​ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល​​។​​

លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ សូម​លោកបណ្ឌិតជួយ​ជម្រាបជូន​ជនរួមជាតិ​យើង អំពី​ទស្សនៈ​វិស័យ​របស់​រាជរដ្ឋា​ភិ​បាល​​​​​យើង ក្នុងការ​ប្រើប្រាស់នូវ​នយោបាយ​បន្តវេន​ដល់យុវជន​ជំនាន់ក្រោយ​ ដែលយើង​ហៅថា​បណ្តុះ​ទំពាំង​​ឲ្យ​ស្នងឬស្សី​​ បន្តិចបាទ?​

លោក​បណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ នេះជាចំណុចល្អ ពាក់ព័ន្ធនឹង​បរិបទនេះ ដើម្បី​ឲ្យប្រជាពល​រដ្ឋយល់​​ នយោបាយ​យុវជន​ នយោបាយ​បន្តវេន​នេះសំខាន់​ណាស់ នៅ​ប្រទេសណា ក៏ដូច​ប្រទេស​ណា​ដែរ​គឺ​សម្រាប់​ការវិវឌ្ឍន៍​ពីមួយ​ជំនាន់​ទៅ​មួយជំនាន់​​ គឺមិនមែន​គ្រាន់​តែជា​ការផ្លាស់​ប្តូរពេល​វេលាទេ សូម្បីតែ​ការវិវឌ្ឍន៍​របស់​មនុស្ស​ក៏មាន​ជំហ៊ាន​ទៅមុខ​ដែរ​។ អញ្ចឹង​ហើយការ​គ្រប់គ្រង​ប្រទេស និងការអភិវឌ្ឍន៍​​ប្រទេស​ គឺ​ត្រូវ​ការកម្លាំងជានិរន្ត ហើយ​កម្លាំងជានិរន្ត​នេះ​គឺមាន​ជំនាន់​របស់វា។​ ឧទាហរណ៍​ មុន​ពេល​ដែល​យើង​ឈាន​មកដល់​ថ្ងៃ​រំដោះ ៧ មករា​ គឺពី​ជំនាន់​មុនៗ យើង​ឃើញ​អ្នក​នយោបាយ​ចាស់ៗពីដើម​ ដែល​មាន​តួនាទី​ដឹកនាំរដ្ឋ ឬរដ្ឋាភិបាល​ ក៏​បាន​បន្សល់​​នូវបញ្ហា​ច្រើន​​ណាស់​សម្រាប់​អ្នកជំនាន់​ក្រោយ​ ហើយអ្នក​ជំនាន់​​ក្រោយ​​ដែល​ទទួល​បាន​ការ​បណ្តុះ​បណ្តាល​​ធនធាន​​ របស់ខ្លួននោះ​ក៏បាន​សិក្សា​ស្វែងយល់​អំពី​បញ្ហា​ហេតុផល អង្គសេចក្តី​នៃបញ្ហា​កម្ពុជា​​ដែល​កើតមាន និង​សេសសល់​ពីជំនាន់​មុននេះដែរ​​។ គណបក្ស​ប្រឆាំង​តែងតែ​យល់​ច្រឡំថា បញ្ហា​បច្ចុប្បន្ន​​នេះ​គឺសុទ្ធតែកើត​ចេញពី​​យើង​បច្ចុប្បន្ននោះ​គឺមិនមែនទេ ​។ មានបញ្ហាខ្លះ​គឺកើតនៅ​ពេលបច្ចុប្បន្ន​ដែរ​​ដូច​ជាបញ្ហា​ទីផ្សារសេរី​​ជាដើម ក៏ប៉ុន្តែ​ក៏មាន​រឿងជា​ច្រើនណាស់​ដែល​សេសសល់​ពីអតីតកាល​ ។ បញ្ហា​ដែល​សេសសល់​ពី​របបប៉ុល ពត ក៏នៅមានសល់រហូត​មកដល់ពេល​នេះដែរ​​។​​ដូច្នេះ​ហើយ​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​នូវ​ធន​ធាន​ មនុស្ស​របស់​ជំនាន់​មុន​គឺ​ហួស​ហើយ គឺ​ចូល​ដល់​ការ​បន្ត​ជំនួស​ពី​ជំនាន់​ក្រោយ​ ដើម្បី​សិក្សា​បញ្ហា​នេះ​ជា​បន្ត​ទៀត​ដែលវាជា​និរន្តរ​ភាព​​​នយោបាយ​នៃ​ការ​ ពិចារណា​នេះ​ឯង​។​តើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​នឹក​ឃើញ​​ទេ​ ឬក៏​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ទេ​ ខ្ញុំ​និយាយ​នេះ​គឺ​ក្នុង​ទិដ្ឋភាព​ជាក់​ស្តែង​​ទេ ការ​គ្រប់​គ្រង​ប្រទេស​ក្រោយ​ថ្ងៃ​រំដោះ​ ៧ មករា គឺ​ជា​ជំនាន់​ថ្មី​សុទ្ធ​សាធ​ ហើយ​ពេល​ហ្នឹង​គឺ​ផ្នត់​គំនិត​នៃ​ការ​ទទួល​ស្គាល់​អ្នក​ជំនាន់​ចាស់​ ដែល​កាន់​របប​មុន​ៗ​ រហូត​ដល់​បន្សល់​ឲ្យ​មាន​ជំលោះ​ រហូត​ក្លាយ​ជា​របប​ប៉ុល​ពត​នេះ​។​ ដល់​ថ្ងៃ​ ៧ មករា ក្រោយ​ថ្ងៃ​រំដោះ​ការ​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​គឺ ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​សតិសម្បជញ្ញៈ ​របស់​ថា្នក់​ដឹក​នាំ​ជំនាន់​ក្រោយ​ តើ​ពេល​ហ្នឹង​មាន​នរណា​ទុក​ចិត្ត​ថា ជំនាន់​ក្រោយ​អាច​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​មក​ដល់​ពេល​នេះ​ទេ?​ ខ្ញុំ​លើក​ឧទាហរ​ណ៍​ហើយ​ក្នុង​ទិដ្ឋភាព​ជាក់​ស្តែង​ទេ តើ​មាន​អ្នក​ណា​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ទេ នៅ​ពេល​ដែល​ សម្តេច​ ហ៊ុន សែន លោក​មាន​អាយុ​ ២៧ ឆ្នាំ ​​ធ្វើ​ជា​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ក្រសួង​ការបរទេស​ នៅ​ក្នុង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ប្រជាជន​បដិវត្ត​​កម្ពុជា​ ហើយ​ក្រោយ​មក​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​សាធារណៈ​រដ្ឋ​​​ប្រជា​មានិត​កម្ពុជា​ សួរ​ថា​​មាន​ការ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ទេ?​ ឬ​ក៏​យើង​មាន​ការ​បន្តុះ​បង្អាប់​ តើ​នយោបាយ​ការបរទេស​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​ហ្នឹង​ តើ​ក្នុង​វ័យ​ ២៧ ឆ្នាំហ្នឹង​ ត្រូវ​ពុះ​ពារ​​អ្វី​ខ្លះ? ទើប​​បាន​សម្រេច​នយោបាយ​ការបទេស​ដល់​ពេល​នេះ​។ ចំណុច​មួយ​ទៀត​នៅ​ពេល​ដែល​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​​ជួរ​ដឹក​នាំ​រដ្ឋាភិបាល​​ របស់​សាធារណៈ​រដ្ឋ​ប្រជា​មានិត​​កម្ពុជា​ ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​គឺ​ សម្តេច​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ ហ៊ុន សែន បាន​ទទួល​ការ​ទុក​ចិត្ត​ពី​គណបក្ស​​ធ្វើ​ជា​ប្រធាន​ក្រុម​ប្រឹក្សា​រដ្ឋ​ មន្រ្តី​ក្នុង​អាយុ​ចន្លោះ​ ៣៥-៣៦ សួរ​ថា មាន​ការ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ និង​គួរ​​ឲ្យ​​មាន​មោទនៈភាព​ទេ​​កាល​ហ្នឹង​គិត​មក​ដល់​ពេល​នេះ?​ យើង​ពិចារ​ណា​នៅ​ពេល​ដែល​ធ្វើ​ការ​ចរចា​ រវាង​ភាគី​ទំនាស់​ខ្មែរ​គឺ​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​សាធារណៈរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​កម្ពុជា និង​រដ្ឋាភិបាល​ត្រី​ភាគី​របស់​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ គឺ​ជា​ភាគី​មួយ​​ បើ​និយាយ​ពី​វ័យ​ និង​បទ​ពិសោធន៍​គឺ​ខុស​គ្នា​​​ ហើយ​បើ​និយាយ​ពី​ចំនួន​ ៣ ទល់​ ១ តើ​យើង​ទទួល​ស្គាល់​សមត្ថភាព​អ្នក​ជំនាន់​ក្រោយឬ​​ទេ​?​ លទ្ធផល​មក​ដល់​ពេល​នេះ​ ត្រង់​ហ្នឹង​ដែល​ខ្ញុំ​ចង់​បញ្ជាក់​ថា គណបក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ គឺ​ឲ្យ​តម្លៃ​នយោបាយ​បន្តវេន​ និង​នយោបាយ​យុវជន​ខ្លាំង​ណាស់​។​ យើង​គិត​មើល​នៅ​ក្នុង​ជួរ​ដឹក​នាំ​គណបក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ អ្នក​ដែល​ទទួល​តួនាទី​ដឹក​នាំ​រដ្ឋាភិបាល​ មាន​វ័យ​អាយុ​តិចជាង​ អ្នក​ដឹក​នាំ​គណបក្ស​ និង​អ្នក​ដឹក​នាំ​រដ្ឋ​សភា ព្រឹទ្ធសភា​ សួរ​ថា ពេល​ហ្នឹង​ថាម​ពល​នៃ​ការ​ដឹក​នាំ​ហ្នឹង​ តើ​យើង​ឲ្យ​តម្លៃ​នយោបាយ​បន្ត​វេន​ នយោបាយ​ប្តូរជំនាន់​ហ្នឹងឬ​​អត់?​​ ចំណុច​ហ្នឹង​ប្រសិទ្ធិភាព​​ខ្លាំង​ណាស់ ត្រង់​ហ្នឹង​ហើយ​ ដែល​គណបក្ស​ប្រឆាំង​គួរ​រៀន​សូត្រ​ ពី​ព្រោះ​មិន​មែន​មាន​ន័យ​ថា ​​      បដិសេធ​អ្នក​ជំនាន់​ចាស់​ទេ ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​ឲ្យ​មាន​និរន្តរភាព​ ឲ្យ​អ្នក​ជំនាន់​ក្រោយ​បន្ត​ហ្នឹង​ឯង​ ហើយ​ចំណុច​ហ្នឹង​ដែល​ខ្ញុំ​មើល​ឃើញ​ ទស្សនៈ​វិស័យ​ដែល​ខ្ញុំ​មើល​ឃើញ​ទៅ​មុខ​ហ្នឹង គឺ​យើង​ឃើញ​ថា នយោបាយ​យុវជន​ និង​នយោបាយ​បន្ត​វេន​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ ហើយ​និង​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​របស់​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ ក្នុង​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​បណ្តុះ​ធន​ធាន​មនុស្ស​ដល់​ជំនាន់​ក្រោយ​ ដល់​យុវជន​ រហូត​ដល់​កុមារ​ទៀត​ សំខាន់​ណាស់​រួម​ទាំង​បរិមាណ​ និង​គុណភាព​។​ មិន​មែន​បណ្តុះ​យុវជន​ ដូច​ខាង​គណបក្ស​ប្រឆាំង​អូសទាញ​បាន​យុវជន​បន្តិច​បន្តួច​ គ្រាន់​តែ​បង្ហាត់​ឲ្យ​ចេះ​ជេរ​​គណបក្ស​​ដឹក​នាំ​រដ្ឋាភិបាល​ ជេរ​នាយករដ្ឋ​មន្រ្តី ជេរ​រដ្ឋាភិបាល​នោះ​ទេ។​​ អាហ្នឹង​មិន​មែន​ជា​នយោបាយ​បន្ត​វេន​ទេ​ បន្ត​វេន​ដែរ​បន្ត​វេន​ជេរ​ពី​មនុស្ស​ចាស់​មក​មនុស្ស​ក្មេង​ ប៉ុន្តែ​ឲ្យ​ថា ក្នុង​ន័យ​នយោបាយ​​យុវជន​ នយោបាយ​អភិវឌ្ឍន៍​ នយោបាយ​បន្ត​វេន​ ក្នុង​ន័យ​អភិវឌ្ឍន៍​ គឺ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​កំពុង​តែ​អន្លង់​អន្លោច​​នៅ​ក្នុង​អន្លង់​មរណៈ​ខ្លួន​ឯង​ ហើយ។​

លោក​ សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ ដូច​បង​ប្អូន​មើល​ឃើញ​ហើយ ហើយ​គិត​មក​ទល់​ពេល​នេះ​ទាក់​ទៅ​នឹង​សាលា​រៀន​នេះ​គឺ​មាន​តួនាទី​សំខាន់​ ណាស់​ នៅ​ក្នុង​ការ​បណ្តុះ​នូវ​ធន​ធាន​មនុស្ស​​ ខាង​ផ្នែក​ចំណេះ​ដឹង​ចំណេះ​គិត​ហ្នឹង​ឯង​។​ យើង​រាប់​ចាប់​តាំង​ពី​បឋម​សិក្សា​ រហូត​ដល់​អនុវិទ្យាល័យ​ វិទ្យាល័យ​ សាកល​វិទ្យាល័យ​ យើង​ឃើញ​ថា ស្ទើ​គ្រប់​ខេត្ត​ខណ្ឌ​ទាំង​អស់​ ដែល​ជា​ឱកាស​សម្រាប់​យុវជន​របស់​យើង​មាន​ឱ​កាស​ទៅ​ក្រេប​យក​ចំណេះ​ដឹង​ ដើម្បី​អភិវឌ្ឍន៍​ខ្លួន​ឲ្យ​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ធនធាន​មនុស្ស​ដែល​មាន​សារៈសំខាន់​។ ​ ប៉ុន្តែ​យើង​សួរ​ថា សាលា​រៀន​ដ៏​ច្រើន​ រួម​ជាមួយ​ប្អួន​ ក្មួយ​ៗ ដែល​កំពុង​សិក្សា​ទាំង​មមាញឹក​នេះ​ តើ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​គេ​ទទួល​ស្គាល់ការ​ពិត​​ទេ ចំពោះ​បញ្ហា​នេះ​។​ គណបក្ស​ប្រឆាំង​គឺ​គេ​ចាត់​ទុក​សាលា​រៀន​នេះ​ជា​កន្លែង​ដែល​គ្មាន​ប្រយោជន៍​ សម្រាប់​មនុស្ស​នោះ​ទេ គេបន្តុះ​បង្អាប់​គ្រប់​បែប​យ៉ាង​ទាំង​អស់​​ មិន​ថា​ តែ​សាលា​រៀន​ ផ្លូវ​ ស្ពាន គ្រប់​បែប​យ៉ាង​គឺ​សុទ្ធ​តែ​ប្រធាន​បទ​ដែល​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ គាត់​ច្រាន​ចោល​ទាំង​អស់។​​ ចំណុច​នេះ​ហើយ​ដែល​ធ្វើ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​កាន់​តែ​ថយ​នូវ​ការ​គាំទ្រ​ពី​ សំណាក់​ប្រជាពលរដ្ឋ​​ ពី​ព្រោះ​គាត់​ដើ​រ​ផ្ទុយ​ពី​ឆន្ទៈ​របស់​​ប្រជាពលរដ្ឋ​។​

ខ្ញុំ​មាន​​រឿង​មួយ​ទៀត​ដែល​ចង់​ឲ្យ​លោក​បណ្ឌិត​ជួយ​បំភ្លឺ​ផង​ដែរ​ ​យើង​ឃើញ​ថា នៅ​កម្ពុជា​របស់​យើង​ ជាពិសេស​បន្ទាប់​ពី​ប្រទេស​យើង​មាន​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​​ មាន​ស្ពាន​ មាន​ផ្លូវ​ មាន​សាលា​រៀន​ មាន​មន្ទីរ​ពេទ្យ​ រួម​ជាមួយ​និង​ជីវភាព​រស់​នៅ​ របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​យើង​បាន​ប្រសើរ​ឡើង​ គឺបញ្ហា​ ដែល​កើត​មាន​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​យើង​ក្រៅ​ពី​បញ្ហា​ផ្សេង​ៗ​នោះ​ ខ្ញុំ​ចង់​លើក​យក​អំពី​បញ្ហា​​ដី​ធ្លី​បន្តិច​ ដើម្បី​ដាក់​ជូន​លោក​បណ្ឌិត​សម្រាប់​ធ្វើ​ការ​ពិចារណា​ទាំង​អស់​គ្នា​ យើង​ឃើញ​ថា បញ្ហា​ដី​ធ្លី​នេះ​តែ​ង​តែ​មាន​កើត​ជា​រឿង​រ៉ាវ ជា​រឿយ​ៗ​ដែរ​ ហើយ​ការ​កើត​នូវ​បញ្ហា​ទំនាស់​ដី​ធ្លី​នេះ​ ក៏​បាន​ដោះ​ស្រាយ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ ដែល​ធ្វើ​​ឲ្យ​ភាគី​ទាំង​សង្ខាង​ទទួល​យល់​ព្រម​ទាំង​អស់​គ្នា​។​ ក៏​ប៉ុន្តែ​ទោះជា​​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដូច​ក្នុង​នាម​រាជរដ្ឋាភិបាល​ គឺ​លោក​មិន​ចង់​ឲ្យ​រឿង​រ៉ាវ​ទាំង​នេះ​កើត​ទេ​ យើង​ចង់​ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច​ឲ្យ​រឿង​រ៉ាវ​ទាំង​អស់​ហ្នឹង ទៅ​ជា​រឿង​ធម្មតា​ មាន​ន័យ​ថា ទទួល​ខុស​ត្រូវ​​ទាំង​អស់​គ្នា​ ​ជៀស​វាង​ ឲ្យ​កើត​មាន​ហើយ​បាន​យើង​នាំ​គ្នា​ដោះ​ស្រាយ​នោះ​ វា​ខាត​ពេល​វេលា អញ្ចឹង​ជុំ​វិញ​បញ្ហា​ដី​ធ្លី​នេះ​សម្រាប់​លោក​បណ្ឌិត​ តើ​លោក​យល់​ឃើញ​យ៉ាង​ណា​ ដែល​ជា​ដើម​ចម​​នាំ​ឲ្យ​មាន​រឿង​មាន​រ៉ាវ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​នេះ​?

លោក​បណ្ឌិត​ ឈឹម ផលវរុណ​
ចម្លើយ​៖ ប្រធាន​បទ​នេះ​ក៏​ជា​ប្រធាន​បទ​បច្ចុប្បន្ន​ភាព​ដែរ ហើយ​ខ្ញុំ​ចង់​​ឲ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​យក​ទស្សនៈ​ចោទ​ប្រកាន់​មិន​ត្រឹម​ ត្រូវ​​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​​​ ដែល​គេ​ចោទ​ប្រកាន់​រឿង​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋ​កិច្ច​ហ្នឹង​ទុក​ដោយ​ឡែក​ ដើម្បី​យើង​វិភាគ​ឈ​រ​លើ​សុភវិនិច្ឆ័យឲ្យ​បាន​សុក្រិដ្ឋ​។​ យើង​ទុក​ការ​ចោទ​ប្រ​កាន់​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ ដែល​គេ​បំភ្លៃ​រឿង​បញ្ហា​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋ​កិច្ច​សិន។​

 រឿង​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋ​កិច្ច​ក្នុង​គោល​ការណ៍​ជាក់​លាក់​ គឺ​គ្មាន​អ្វី​ដែល​ខុស​ទេ​ លើក​លែង​តែ​អំណះអំណាង​​នយោបាយ​ទេ​។​ អញ្ចឹង​យើង​ទុក​ដោយ​ឡែក​សិន​រឿង​គណបក្ស​ប្រឆាំង យើង​និយាយ​ រឿង​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋ​កិច្ច​របស់​យើង​នេះ​ថា តើ​ត្រូវ​នឹង​ច្បាប់​ឬអត់​ វា​ផ្អែក​នៅ​ក្នុង​ក្រប​ខ័ណ្ឌ​នីតិ​រដ្ឋ​ឬ​អត់​?​ អញ្ចឹង​ខ្ញុំ​លើក​នូវ​មូល​ដ្ឋាន​ពីរ​​ដាក់​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ពិចារណា​ គ្រប់​ឯក​សណ្ឋាន គ្រប់​និន្នាការ​។​    

យើង​មាន​ច្បាប់​​វិនិយោគ​ ​​យើង​មាន​ច្បាប់​ភូមិបាល​ នៅ​ក្នុង​មាត្រា​នៃ​ច្បាប់​វិនិយោគ​ ហើយ​និង​ច្បាប់​​ភូមិ​បាល​​ក៏​មាន​បញ្ញត្តិ​​អំពី​​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋ​កិច្ច ដោយ​វិនិយោគិន​ ហើយ​ក្នុង​នោះ​ច្បាប់​ដែល​បាន​អនុញ្ញាត​រហូត​ទៅ​ដល់​ទាំង​បរិមាណ​នៃ​ចំនួន​ ដី ទាំង​រយៈពេល​នៃ​ការ​ទទួល​សិទ្ធិ​សម្បទាន​ គឺ​សម្រាប់​​ក្រុម​ហ៊ុន​មួយ​មិន​ឲ្យ​លើស​ ១ ម៉ឺន​ហិក​តា​ រយៈពេល​មិន​ឲ្យ​លើស​ ៩៩ ឆ្នាំ។​ បញ្ហា​នេះ​យើង​អាច​ពិចារណា​ហេតុ​អ្វី​ បាន​ក្លាយ​​ទៅ​ជា​ច្បាប់​បាន​ កាល​ហ្នឹង​នៅ​ក្នុង​សភា​ក៏​មាន​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដែរ បញ្ញត្តិ​នៅ​ក្នុង​ច្បាប់​វិនិយោគ​ក៏​គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​គណបក្ស​ដទៃ​ទៀត​​​បាន​ពិភាក្សា​នៅ​ក្នុង​បរិបទ​ហ្នឹងដែរ។​ ឯ​ច្បាប់​ភូមិ​បាល​ក៏​អញ្ចឹង​ដែរ​ ចុះ​នៅ​ពេល​ដែល​អនុវត្ត​ជាក់​ស្តែង​ផ្អែក​ទៅ​លើ​មូលដ្ឋាន​គតិច្បាប់​​​​ ម៉េច​ក៏​ទៅ​យក​បរិបទ​នយោបាយ​មក​បំភ្លៃ​រឿង?​ បញ្ហា​វា​កើត​​មាន​មែន ​បញ្ហា​ជាក់​ស្តែ​​ង តែ​មិន​មែន​ជា​បញ្ហា​ដែល​រំលោភ​ច្បាប់​ទេ ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ផ្តល់​ អាជ្ញាប័ណ្ណ​​ទៅ​ក្រុម​ហ៊ុន​ឯកជន​​​​នោះ​​។​​ បញ្ហា​​វា​នៅ​ត្រង់​នេះ​ទេ ដែល​យើង​នាំ​គ្នា​សិក្សា​ឲ្យ​សុក្រឹត្យ​ អញ្ចឹង​បាន​ជា​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​​រំលេច​នូវ​ពាក្យ​មួយ​ហៅ​ថា « អភិវឌ្ឍន៍​ស្បែក​ខ្លា »​ មាន​ន័យ​ច្បាស់​លាស់​គឺ​ត្រូវ​តែ​ហ៊ាន​អារ​កាត់​ និង​ដោះ​ស្រាយ​ជូន​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​ទៅ​ហ្នឹង​បញ្ហា​ដី​ធ្លី​នៅ​ក្នុង​ក្រប​ខ័ណ្ឌ​នៃ​សម្បទាន​ដី​ ​សេដ្ឋ​កិច្ច​​ហ្នឹង​ឯង​។​ ខ្ញុំ​លើក​​ឧទាហរណ៍​ តាម​ធម្ម​តា​នៅ​ពេល​ដែល​មុន​​នឹង​ចេញ​នូវ​ អាជ្ញាប័ណ្ណ​​ផ្តល់​នូវ​​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋ​កិច្ច គឺ​មាន​ការ​សិក្សា​ ព្រោះ​បើ​យើង​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​ផ្លូវ​ច្បាប់​គឺ​តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​​ការ​សិក្សា​ ហើយ​និង​បរិមាណ​ជាក់​លាក់​មួយ​ឲ្យ​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ទៅ​ហ្នឹង​ភូមិ​សាស្រ្ត​ពិត ​។​ អញ្ចឹង​​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ការ​អនុញ្ញាត​ ប៉ុន្តែ​បរិមាណ​ដែល​ចែង​នៅ​ក្នុង​បញ្ញត្តិ​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ហ្នឹង​ ពេល​​យក​ទៅ​អនុវត្ត​ជាក់​ស្តែង​ នៅ​ភូមិ​សាស្រ្ត​ជាក់​ស្តែង​ហ្នឹង តើ​អ្នក​អនុវត្ត​ជាក់​ស្តែង​​​​ គឺ​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ និង​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ អនុវត្ត​ជាក់​ស្តែង​គោរព​តាម​ទិន្នន័យ​ និង​ខ្លឹម​សារ​នៅ​ក្នុង​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ហ្នឹងឬ​​អត់?​។​ ឧទាហរណ៍​ថា ១ ម៉ឺន​ហិក​តា​ ហើយ​នៅ​ក្នុង​ភូមិ​សាស្រ្ត​​ច្បាស់​លាស់​ តែ​ដល់​ពេល​​យក​ទៅ​វាស់​ជាក់​ស្តែង​ តើ​មាន​បំពាន​ទៅ​លើ​ដី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ដី​កសិដ្ឋាន​ដែរ​ឬអត់​?​ ឬ​ការ​វាស់​​នៅ​លើ​ក្រដាស​វា​អាច​ខុស​ តើ​អាច​ឆ្លើយ​តប​បញ្ជូន​ព័ត៌មាន​​ដល់​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ជាតិ​ ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​កែ​សម្រួល​នូវ​ភូមិ​សាស្រ្ត​បរិមាណ​ ហ្នឹង​ឡើង​វិញឬទេ?​​ ត្រង់​ហ្នឹង​ជា​ភារកិច្ច​របស់​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ និង​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ហ្នឹង​ឯង ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​មាន​ផល​លំបាកដល់​បញ្ហា​ដែល​រដ្ឋាភិបាលត្រូវ​​ដោះ​ស្រាយ​ ព្រោះ​យើង​មាន​​យន្ត​ការ យើង​មាន​សេនាធិការ​ដែន​ដី និង​សេនាធិការ​បច្ចេក​ទេស​ជំនាញ។​ អញ្ចឹង​នៅ​ពេល​ដែល​យក​អាជ្ញាប័ណ្ណ​មក​អនុវត្ត​ជាក់​ស្តែង​ក្នុង​ការ​វាស​វែង ​ដី​ធ្លី​ គឺ​ត្រូវ​តែ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​មាន​ជំហរ​ ស្មោះ​ត្រង់​ជា​មួយ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​ប៉ះ​ទៅ​ដល់​ដី​កសិដ្ឋាន​ស្រប​ច្បាប់​ ឬ​ដី​លំនៅ​ដ្ឋាន​ស្រប​ច្បាប់​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ហើយ​ប្រសិន​ជា​ទិន្នន័យ​ពិត នៃ​អាជ្ញាប័ណ្ណ​​យក​អនុវត្ត​ទៅ​ វាស់​​វែង​​ទៅ​វា​ប៉ះ​ ក៏​ត្រូវ​បញ្ជូន​មក​វិញ​ ស្នើ​​ឲ្យ​មាន​កា​រ​កែ​សម្រួល​​ ពី​ព្រោះ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ ថ្នាក់​ជាតិ​ រដ្ឋាភិបាល នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ នៅ​ពេល​បាន​ព័ត៌មាន​ពី​ស្ថាប័ន​​ជំនាញ​ ស្ថាប័ន​ដែន​ដី ខ្ញុំ​ជឿថា គ្មាន​​ភាព​រឹង​ត្អឹង​ក្នុង​ការ​កែ​សម្រួល​សម្រាប់​​ផល​ប្រយោជន៍​សុខុមាលភាព ​របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋ​នៅ​មូលដ្ឋាន​ទេ។​ ប៉ុន្តែ​​​ណាស់​តែ​ភាព​អសកម្ម​នៅ​ទី​នោះ​ ដែល​ទំនាក់​ទំនង​ថ្នាក់​ក្រោម ថ្នាក់​ជាតិ​ មក​ថ្នាក់​លើ​គឺ វា​មាន​ភា​ព​មិន​សុក្រឹត្យ​ វា​ដូច​ជា​ដាច់​កង់ៗ ហើយ​ចំណុច​ហ្នឹង​សំខាន់​ណាស់​ ការ​ស្មោះ​ត្រង់​និង​ការ​ផ្តល់​ព័ត៌មាន​ ហើយ​ការ​ផ្តល់​នូវ​ភាព​ជាក់​លាក់​។ ភាព​សុច្ចរិត​មួយ​ទៀត​មាន​ការ​បារម្ភ​ ឧទាហរណ៍​ថា ១ ម៉ឺន​ហិកតា ស្រាប់​តែ​អ្នក​ទៅ​អនុវត្ត​ជាក់​ស្តែង​ ថែម​ ១ម៉ឺន ២ពាន់​ ហិកតា​ អា ២ពាន់ នេះ​គឺ​វា​ធ្ងន់​ណាស់​ ដែល​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ដី​ប្រជាពលរដ្ឋ​។​ ចំណុច​ហ្នឹង​ហើយ​ដែល​ជា​ការ​វិភាគ​របស់​យើង​នៅ​ពេល​នេះ​គឺ​ ចង់​សំដៅ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​កុំ​ឲ្យ​ហុច​ដង​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ ទៅ​ជា​បំភ្លៃ​ថា ​ការ​ផ្តល់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋ​កិច្ច​ មិន​បាន​ផល​ប្រយោជន៍​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ហ្នឹង​ទេ​ បែរ​ទៅ​ជា​ គេ​ប្រើ​ពាក្យ​អភិវឌ្ឍន៍​ទឹក​ភ្នែក​ ដូច្នេះ​តើ​យើ​ង​សប្បាយ​នឹង​ពាក្យ​នេះដែរឬទេ?​ ដែល​គណបក្ស​ប្រឆាំង​កំពុង​បំភ្លៃ​ ឬ​ក៏​យើង​ខ្មាស​អៀន​ថា យើង​បាន​ចូលរួម​​ឲ្យ​គេ​បំភ្លៃ​ដែរ​ឬ​អត់?​​​

-មតិលោក សត្យា រក្ស​
ត្រង់ចំណុចនេះ​សូម្បី​តែសាម៉ី​ក្រុមហ៊ុន​ក៏គួរតែ​មានសេចក្តី​ស្មោះត្រង់ដែរ​ ថាតើ​ក្រុមហ៊ុន​របស់យើង​នោះ​ត្រូវ​ការ​ដីប៉ុន្មាន? រាជ​រដ្ឋាភិបាល​អនុញ្ញាត្តិ​ឲ្យយើង​ប៉ុន្មាន​​?​ អញ្ចឹង​យើង​គួរតែទទួល​តែប៉ុណ្ណឹង​ គឺ​ដើម្បី​ជៀសវាង​បញ្ហា​ច្រើន​ផ្សេង​ទៀត ដែល​ខ្ញុំបាន​ទទួល​ព័ត៌មាន​ក្រៅផ្លូវការ​នោះ​។ រឿងរ៉ាវ​មួយចំនួន​ខ្លះ​គឺកើត​ឡើង​ពី​បញ្ញើ ឧទាហរណ៍​ថា​ក្រុមហ៊ុន​មួយ​ទទួល​បានច្បាប់​១០០០​ហិកតា​ ប៉ុន្តែ​មន្ត្រី​មូលដ្ឋាន​បានបញ្ជា​ឲ្យ​ដាក់​១៥០០ទៅ​​​ ៥០០​ហិកតា​នោះទុក​ឲ្យខ្ញុំ គឺស៊ុំ​គ្រលំ​ជា​មួយ​ក្រុមហ៊ុន​នោះ ហើយក្រុ​ម​ហ៊ុន​ក៏ស៊ុំគ្រលំ​ជា​មួយ​អាជ្ញាធរ​​ដែរ​។ មានពេល​ខ្លះគឺលំបាក​និយាយ បើ​ក្រុមហ៊ុន​មិនឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ចូលរួម​ អាជ្ញាធរ​រករឿង​ក្រុមហ៊ុន​នោះ​ដែរ​ ដែល​គេតែង​និយាយ​ថា អារសាច់​ជូនខ្លា​ទើប​នៅ​ស្រុកបាន​ ដែលខ្ញុំ​លើកនេះ​គឺ​ក្នុង​ន័យ​បុគ្គល​ទេ​។ ត្រង់​ចំណុចនេះ​យើង​គួរតែ​នាំគ្នាបោស​សំអាត​នូវ​ចំណុច​អសកម្ម​ទាំងនេះ​ចេញ​ ជាពិសេស​គឺ​បុគ្គល ឬជន​ណាដែល​ប្រព្រឹត្តិ​នូវអំពើ​ខុសឆ្គង​នេះ គឺគួរតែ​បោស​សំអាត​ហើយ មិន​អាច​បន្តឲ្យ​បង្កើត​ភាព​ចលាចល​​នៅក្នុង​សង្គម​យើង​បាន​តទៅ​ទៀតទេ​​។​
លោកសត្យា រក្ស​

សំណួរ៖ ចំពោះ​បញ្ហានេះ ជាយោ​បល់​របស់​លោកបណ្ឌិត តើលោក​បណ្ឌិតមានអ្វី​ដើម្បី​ផ្តល់​ជា​គំនិត​ទៅដល់​អាជ្ញាធរ​​ខ្លះទេ​ ដើម្បី​ជៀសវាង​កើតរឿង បញ្ហាដីធ្លី​ដដែលៗនេះ​​បាទ?

លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ​
ចម្លើយ៖ រឿង​ដីធ្លីនេះ បើតាម​ការដែល​ខ្ញុំបានចូលរួម​​ធ្វើច្បាប់​វិនិយោគ ធ្វើច្បាប់​ភូមិបាល​នេះ​តួអង្គ​សំខាន់ដែល​ជួយដល់​ប្រមុខរាជ​រដ្ឋាភិបាល​ និងជួយ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ពិតប្រាកដ​នោះគឺ​មាន​តួអង្គ​ពីរ​ធំ​ គឺ​អាជ្ញាធរ​ដែនដី និង​អាជ្ញាធរ​ជំនាញ​បច្ចេកទេស​ បានន័យ​ថាអាជ្ញាធរ​សូរិយោដីនេះឯង​។​ អញ្ចឹង​នៅ​ពេល​ដែល​ធ្វើ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​យើងមិនត្រូវ​គិតពី​ប្រយោជន៍​ បុគ្គល​នោះទេ​​ គឺយើងត្រូវ​គិតពី​ប្រយោជន៍​​ជាតិ និង​ប្រយោជន៍​ប្រជាពលរដ្ឋសិន​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​។ កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​​រវាង​អាជ្ញាធរ​ដែនដី​ និង​អាជ្ញាធរ​សូរិយោដី​​ដែលធ្វើ​ដោយ​សុក្រឹត្យ​គឺនឹងផ្តល់​ប្រយោជន៍​ដល់​ ការអភិវឌ្ឍន៍​ហើយ​។ ការ​វាស់វែង​នៃ​ទិន្នន័យ​​លើ​ក្រដាស​ និងទិន្នន័យ​លើដី​វាស់ជាក់ស្តែង​នោះ​ គឺប្រាកដ​ជាផ្តល់​នូវព័ត៌មាន​ជាក់លាក់មួយ​ថា ដីដែល​ផ្តល់សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​នោះវានឹងមិន​ប៉ះពាល់​ទៅដល់​ដីប្រជាពលរដ្ឋ​ ឡើយ​។ ប្រសិនបើប៉ះពាល់​ គឺត្រូវ​តែបញ្ជូន​ទិន្នន័យមកថ្នាក់លើ​ ដើម្បី​ធ្វើការ​កែសម្រួល​អាជ្ញាបណ្ណ័​មួយ​ដើម្បី​ផ្លាស់ប្តូរ​បរិមាណ​ដីនោះ​ ​។​ តាម​ពិត​អាជ្ញាធរ​ដែនដីគឺជាអ្នក​ដែលដឹងនូវសាវតាពិត​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​កំពុង​​ រស់​នៅ​​លើ​ទីដី​នោះ​​ អញ្ចឹង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិ​ការ​រវាងអាជ្ញាធរដែនដី និងអាជ្ញាធរ​សូរិយោដី​ប្រាកដ​ជា​ផ្តល់​នូវ​ភាព​សុក្រឹត្យធំធេងណាស់​។​​ បើសិនជាតួលេខនៅលើក្រដាស​ និងនៅលើ​ភូមិសាស្ត្រជាក់​ស្តែង​អត់​មាន​ទំនាស់​ទេ ប៉ុន្តែវាអាច​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​​ប្រក្រតី​ របស់ប្រជាពលរដ្ឋនោះ​ គឺយើង​ត្រូវ​គិត​ដល់​​បរិស្ថានណា​សម្រាប់​ជំនួស​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​​ អាចប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ និង​វាង​ក្នុង​រង្វង់​ដី​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​ត្រូវ​ទទួលអាជ្ញាបណ្ណ័​។ ចំណុច​នេះ​គឺ​មានតែ​អាជ្ញាធរដែនដី និងស្ថាបន័មានសមត្ថកិច្ច​ ឬជំនាញ​សមត្ថកិច្ច​ទេ ដែលជួយ​កិច្ចការ​រាជរដ្ឋាភិបាល​សម្រាប់​ផលប្រយោជន៍​ និងភាពសុខដុម​រមនា​របស់​​ប្រជាពលរដ្ឋ​​នៅ​មូលដ្ឋាន​​​៕​
សម្រង់ព័ត៌មាន៖ លោក នូ សាវុធឌី