វេទិកាធុរកិច្ចអាមេរិក-អាស៊ានក្រោមប្រធានបទ ការប្តេជ្ញាចិត្តឆ្ពោះទៅរកការតភ្ជាប់
ត្រូវ បានប្រារព្ធរៀបចំឡើងជាផ្លូវការនៅល្ងាចថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ក្រោមវត្តមានដ៍ខ្ពង់ខ្ពស់ប្រមុខដឹក
នាំប្រទេសទាំងបី កម្ពុជា ថៃ មីយ៉ាន់ម៉ា និងប្រមុខការទូតសហរដ្ឋអាមេរិកដែលបានប្រារព្ធឡើងនៅសណ្ឋាគារឡឺមេរីឌានអង្គរ
ក្នុងទឹកដីនៃខេត្តសៀមរៀប។ ពិធីនេះត្រូវបានផ្តល់កិត្តិយសដោយសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុន
សែននាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឯ.ឧ ថេន សេន ប្រធានាធិបតីនៃសារណរដ្ឋសហភាពមីយ៉ាន់ម៉ា
លោកជំទាវ យ៉ីង ឡាក់ស៊ីណាវ៉ាត្រា នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃរាជា ណាចក្រថៃ
និងលោកជំទាវ ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកព្រមទាំង
ធុរជនសហរដ្ឋអាមេរិកប្រមាណជាង២០០នាក់ សភាពាណិជ្ជកម្មចូលរូមក្នុងវេទិការនេះ។
លោកជំទាវ ហ៊ីលឡារីគ្លីនតុន
មានប្រសាសន៍កោតសរសើរចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីក្នុងថានៈតួនាទីជាប្រធានអាស៊ានដែលបានដើរតួរយ៉ាងសំខាន់ក្នុងតំបន់និអន្តរជាតិ។ក្នុងន័យនេះសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្តេជ្ញាបន្តគាំទ្រភារកិច្ចដ៍សំខាន់របស់កម្ពុជាក៍ដូជជាអាស៊ានទាំងមូលក្នុងការយកចិត្តទុកដាក់លើសន្តិសុខក្នុងតំបន់
ការរក្សាសន្តិភាព ពិសេសការរួមគ្នាបង្កើតការតភ្ជាប់និងការពង្រីកពាណិជ្ជកម្ម និងជំរុញអ្នកវិនិយោគរវាង
សហរដ្ឋអាមេរិក និងអាស៊ានឲ្យកាន់តែប្រសើរថែមទៀត។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានចាត់ទុកថា
អាស៊ានគឺជាដែគូដ៍សំខាន់មួយជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក លើទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម។ក្នុងនោះសហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់ទុនវិនិយោគប្រមាណ៧០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកជា
មួយតំបន់អាស៊ាន ។ សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងបន្តធ្វើជាដៃគូ និងគាំទ្រអាស៊ាន
អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកឲ្យកាន់តែជិតស្និត និងមានជំហរពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគ
កាន់តែរឹងមាំទ្វេឡើង ប្រកបដោយសន្ទុះរីកចំរើនប្រកបដោយសក្តានុពល។ លោកជំទាវ ក៍បន្តគាំទ្រកម្ពុជាលើការធ្វើជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកតាមរយៈការបន្តទទួលផលិតផលរបស់កម្ពុជាដោយមិនគិតកូតា។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុន សែននាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍សង្កត់ធ្ងន់
ពីការតភ្ជាប់អាស៊ានដែលជាកត្តាជំរុញដ៍សំខាន់ក្នុងការពន្លឿនដំណើរការសមហរណកម្ម របស់អាស៊ាននិងដៃគូ។ សម្តេចតេជោយល់ថា
សហរដ្ឋអាមេរិក ជាដៃគូដ៏សំខាន់បំផុតមួយ របស់អាស៊ាន ទាំងក្នុងទិដ្ឋភាពនយោបាយ សន្ដិសុខ និង សេដ្ឋកិច្ច ពិតជាមានផលប្រយោជន៍ក្នុងការចូលរួម ជាមួយនឹងអាស៊ាន ដើម្បីបុព្វហេតុនៃការកសាងសហគមន៍អាស៊ានជាមហាគ្រួសារជិតស្និទ្ធមួយ ដែលមានភាពសុខុដុម ទាំងផ្នែកនយោបាយ សន្ដិសុខ សេដ្ឋកិច្ច
និងសង្គម វប្បធ៌ម ។ សម្តេចបានបញ្ជាក់អំពីជំហរមុតមាំរបស់កម្ពុជា
ក្នុងការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងចំពោះគំនិត
បង្កើន និង ពង្រឹងភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ដ្ររវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និង អាស៊ាន រួមបញ្ចូលទាំងភាពជាដៃគូរវាង រដ្ឋាភិបាល និង វិស័យឯកជន
ដើម្បីជំរុញកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ទាំងផ្នែករឹង និង ផ្នែកទន់ សំដៅធានាឱ្យមានការតភ្ជាប់គ្នាយ៉ាងពេញលេញនៅក្នុងតំបន់ ។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រី្ត បានវាយតម្លៃខ្ពស់ ចំពោះការជួយជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការមេគង្គក្រោម
ដែលផ្ដួចផ្ដើមដោយសហរដ្ឋ
អាមេរិក ។ ជារួមសម្តេចតេជោប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលបញ្ចាក់ថា
កម្ពុជាចង់ឃើញ ការវិនិយោគរបស់អាមេរិកច្រើនថែមទៀត
នៅក្នុងវិស័យសំខាន់ៗ ដូចជា ការផលិតថាមពល ប្រេង និង ហ្គាស
ព្រមទាំងវិស័យជាច្រើនផ្សេង ទាំងនៅកម្ពុជានិងនៅតំបន់អាស៊ានផងដែរ។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបាន
ស្នើឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកបន្តលើកលែងពន្ធនិងមិនគិតកូតាផលិតផលកម្ពុជាបន្ថែមទៀតក្រៅពីសំលៀកបំពាក់ដើម្បីកម្ពុជាមានលទ្ធភាពពង្រីកទីផ្សារជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក
និងប្រជាជនមានលទ្ធភាពទទួលប្រាក់បៀវត្តនកាន់តែច្រើន ផង
ពិសេសការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាផងដែរ។
លោក ជំទាវយ៉ីង ឡាក់ស៊ីណាវាត់ត្រានាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃមានប្រសាសន៍ថា
ប្រទេសថៃនៅបំណងសំខាន់ និងចេតនាមុះមុតក្នុងការធ្វើជាដៃគូនិងតភ្ជាប់ជាមួយកម្ពុជា
និងអាស៊ានទាំងមូលក្នុងការពង្រីកទីផ្សារ ពាណិជ្ជកម្ម
និងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុង តំបន់។ ប្រទេសថៃនឹងខិតខំជំរុញធ្វើយ៉ាងណាឲ្យអាស៊ានក្លាយជាសហគមន៍តែមួយ
ដែលមានសេដ្ឋកិច្ច នយោបាយ និងវប្បធម៌តែមួយ។ លោក ជំទាវយ៉ីង ឡាក់ស៊ីណា វាត់ត្រា ក៍បានស្នើឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកច្រើនថែមទៀត
នៅក្នុងវិស័យសំខាន់ៗដូចជា ការផលិតថាមពល ប្រេង និង ហ្គាស
ព្រមទាំងវិស័យជាច្រើនផ្សេង ទាំងនៅកម្ពុជានិងនៅតំបន់អាស៊ានផងដែរ។ លោក
ជំទាវនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃយ៉ីងឡាក់បានបញ្ជាក់ថាការតភ្ជាប់គឺជាសរសៃឈាម
និងជាបេះដូងដ៍សំខាន់ របស់សហគមន៍អាស៊ាននៅពេលដែលអាស៊ានបានក្លាយជាទីផ្សារតែមួយ
មូលដា្ឋនផលិត ផលតែមួយ សំរាប់ប្រជាជនប្រមាណ៦០០លាននាក់នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥។លោកជំទាវទទួលស្គាល់ថា
ការតភ្ជាប់អាចជួយ និងធានាឲ្យអាស៊ានក្លាយ
ជាតំបន់មួយដែលមានសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សាររីកចំរើនជាមួយនឹងឱកាសនៃការរីកលូតលាស់។
អាស៊ានរង់ចាំដោយអន្ទសារក្នុងការពង្រឹកនិងពង្រីកទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយអាមេរិក។យើងស្វាគមន៍ចំពោះចំណាប់អារម្មណ៍របស់អាមេរិកលើការវិនិយោគក្នុងការតភ្ជាប់នៅតំបន់អាស៊ាន។
ឯ.ឧ ថេន សេន ប្រធានាធិបតីសហភាពមីយ៉ាន់ម៉ាបានសង្កត់ធ្ងន់ពីសុឆន្ទះរបស់មីយ៉ាន់ម៉ាក្នុងការកែប្រែប្រទេសមួយនេះទៅជាប្រទេសដែលមានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពេញលេញនិងបើកទូលាយឲ្យមានការពិភាក្សាជាមួយបក្សប្រឆាំងដែលមានលោកស្រីអង់សានស៊ូជី
និងការចាប់ផ្តើមបើកទូលាយទីផ្សារសេរីដោយអនុញ្ញាតិឲ្យមានវត្តមានអ្នកវិនិយោគ
បរទេសវិនិយោគនៅប្រទេសខ្លួន។ ឯ.ឧ ប្រធានាធិបតីថេន សេនបានបញ្ជាក់ថា ប្រជាពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ាចង់ឃើញមីយ៉ាន់ម៉ាប្រែក្លាយជាប្រទេសឆ្ពោះទៅរកលទ្ធប្រជាធិបតេយ្យមួយ
ពេញលេញដែលប្រទេសមួយនេះមិនបានប្រកាន់យកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យជាងកន្លះស.វ
ដូច្នោះជាគោលដៅរដ្ឋាភិបាលនឹងខិតខំបន្តអនុវត្តន៍កំណែទំរង់ទាំងឡាយលើការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេសអតីតឯកកោមួយនេះ។កំណែទំរងថ្មីដោយចាប់យកវិធានការចាំបាច់ថ្មី
ប្រពន្ធ័ថ្មី ព្រមទាំថផ្លាស់ប្តូរប្រពន្ធ័នយោបាយកំនែទំរង់ក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល
និងការដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយជាច្រើននាក់។មីយ៉ាន់ម៉ានិងបន្តជំហានឆ្ពោះទៅមុខក្នុងការចូលរួមជាមួយអាស៊ានក្នុ្ងងផ្នែកសមារណកម្ម
ក្នុងតំបន់ឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងដើម្បីជំរុញគោលដៅរបស់អាស៊ានក្លាយជាសហគមន៍តែមួយវាសនាតែមួយនៅឆ្នាំ២០១៥។
គួរបញ្ជាក់ថា
ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចសហរដ្ឋអាមេរិក និងអាស៊ានមានកំណើន គួរឲ្យកត់សំគាល់និងកាន់តែខ្លាំងក្លាឡើង
ក្នុងនោះប្រទេសទាំងពីរជាដៃគូពាណិជ្ជកម្ម យ៉ាងធំផងដែរ។ទំហំពាណិជ្ជកម្មសហរដ្ឋអាមេរិកដែលបាននាំចូលមកប្រទេសអាស៊ានបានកើនឡើងដល់
៧៦ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ពោលមានការកើនឡើង៤២%គិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៩មក។
