Wednesday, August 8, 2012

Cambodia and India look to improve cooperation in tourism, vocational training, agro-industry


By Ek Tha
Press and Quick Reaction Unit

PHNOM PENH, 8 Aug. 2012 (PRU) – His Excellency Deputy Prime Minister Dr. Sok An on Tuesday welcomed the Indian Ambassador’s comment that India is looking to expand cooperation in tourism and to assist Cambodia’s vocational training, and is interested in investing in agro-industrial crops in Cambodia.

The Ambassador-designate of India to the Kingdom of Cambodia, Dinesh K. Patnaik, told Dr. Sok An of his ambition to boost bilateral tourism with Cambodia by encouraging the Indian movie industry to produce a short movie that features Cambodia’s wonderful cultural heritage, which will intrigue Indian tourists. The Ambassador recalled that Indian tourists flocked to Spain after they watched a movie about Spanish civilisation.

Ambassador Patnaik said that an estimated 500 million people, out of India’s 1.2 billion population, have access to movies, and that will have a tremendous positive impact on tourism.

I am going to talk to Indian movie producers and encourage them to shoot Angkor Temple to attract more Indian tourists to Cambodia”, said the Ambassador.

H.E. Dr. Sok An, who is also Minister in Charge of the Office of the Council of Ministers, welcomed this move and mentioned that a US producer had produced a movie called Lara Croft: Tomb Raider, and there was a French tiger film Two Brothers.

The Ambassador also said he has planned a dance ceremony at Angkor in which 70 Indian dancers will perform on 4 September, the day that the ASEAN-India car rally will stop over. The car rally will kick off in Indonesia and come to Delhi to celebrate the 20th anniversary of the ASEAN-India relationship in December.

I want people in Siem Reap and tourists to come to see the performance”, said the Ambassador.

H.E. Dr. Sok An supported the idea and said, “Cambodia wants a joint dance performance with India”. 

India also plans to build a textile museum that will also attract more tourists to visit Angkor. Once you have a museum, people will come to visit”, said Ambassador Patnaik.

Both sides also discussed Cambodia’s vocational training. The Ambassador said that India expects to send its experts to assist Cambodia’s vocational training centre.

Dr. Sok An said that Cambodia has set up vocational training centres, especially in Takeo province, where young people are encouraged to learn a number of skills for their careers. 

We would welcome India’s contribution to the vocational training centres”, said Dr. Sok An, who is also the Chairman of the National Training Board.
 
The Ambassador also said in the meeting that Indian investors are interested in investing in agro-industrial crops in Mondulkiri province and other suitable land in Cambodia. Rubber, sugar, turmeric and mulberry are among the crops that Indian investors might invest in.

Dr. Sok An welcomed this news and said that Cambodia has established a project called “One Village One Product” that involved producing silk. Villagers involved in the project are encouraged to sell their products at the market provided free of charge in Kirivong district, Takeo province.

The Indian Ambassador said he would try to get an Indian expert to study the project “One Village One Product”.

បទសម្ភាសន៍លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ ប្រធានវិទ្យាស្ថានពលរដ្ឋវិជ្ជា ជាមួយលោក សត្យា រក្ស ទូរទស្សន៍បាយ័ន ស្តីពី ចរឹតនយោបាយក្អេងក្អាង របស់គណបក្សប្រឆាំង

ថ្ងៃទី ០៦ ខែសីហាឆ្នាំ២០១២
លោកសត្យា រក្ស
សំណួរបន្ទាប់ពីគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា បង្កើតព្រឹត្តិការណ៍​មួយ​ គឺចលនា​ប្រជាធិប​តេយ្យ​​ដើម្បីសង្រ្គោះជាតិ​​របស់គេនោះ​​យើងឃើញថា ពួកគណបក្សប្រឆាំងនេះ គឺតែងតែយក​ឈ្មោះ​​ចលនានេះដើម្បីលើកតម្កើខ្លួនហើយបន្តុះ​បង្អាប់អ្នកដទៃ។តើរឹតអ្នកនយោបាយ​​​បែបនេះ លោកបណ្ឌិតយល់ឃើញយ៉ាងណា សូមជួយបំភ្លឺជូនជន​រួម​ជាតិរបស់យើង?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ​​ដូចបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋបានស្វែងយល់ជាច្រើនហើយថាគណបក្សប្រឆាំង នៅ​​​កម្ពុជា​នេះពុំមែនជាគណបក្សប្រឆាំងដែលមានឥរិយាបថប្រជាធិបតេយ្យដូចគណបក្សប្រឆាំង​​​នៅបណ្តាប្រទេសនានានៅលើសកលលោកនេះទេ។ ប៉ុន្តែគឺមាន​​លក្ខណៈសម្បត្តិជា​គណបក្សបង្ករឿង ដោយគ្មានមូលដ្ឋាននយោបាយក្នុងការធ្វើនយោបាយប្រកួតប្រជែង​ជាមួយ​នឹងគណបក្សដទៃទេ ជាពិសេសជាមួយគណបក្សគ្រប់គ្រងរដ្ឋាភិបាលនៅកម្ពុជាយើងនេះ យើងឃើញ​ថា ទាំងគណបក្សសម រង្ស៊ី ទាំងគណបក្ស កឹម សុខា គេគ្មានគោលនយោបាយ និងកម្មវិធី​នយោបាយទេ។ ហើយដោយសារតែគេគ្មាគំនិត គ្មានទស្សនៈវិស័យនយោបាយហ្នឹងហើយ បានជាគេ​ធ្វើនយោបាយគ្រាន់តែបន្លឺ​សម្លេង ហើយនិងធ្វើនយោបាយគ្រាន់តែដាក់ឈ្មោះឲ្យពិរោះ ហើយរបៀបនយោបាយរបស់គេហ្នឹង គឺជារបៀបនយោបាយទូងៗដូចស្គ ហើយស្គដែលគេ​វាយឲ្យលាន់សម្លេងទូងៗហ្នឹង គឺមានតែពីចរឹតទេ។ ចរឹតទីមួយ យកស្គទូងឲ្យ ដើម្បី​ពញ្ញាក់ស្មារតីប្រជាពលរដ្ឋ ញុះញង់អុចអាលប្រជាពលរដ្ឋឲ្យចងកំហឹងវណ្ណៈក្នុងសង្គម រវាង​អ្នកមាន និងអ្នកក្រ​ គឺគេគោះឲ្យមានកំហិង។ នយោបាយមួយទៀត គឺគេគោះឲ្យមានកំហឹជាតិនិយមរវាងកម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសជិតខាង ជាពិសេស​វៀតណាមញ្ចឹការបញ្ឆេះកំហឹទាំងពីរ ទាំងក្នុងប្រទេស និងក្រៅប្រទេសនេះ គឺគេពុំអាច​មានគំនិតជាការតាក់តែង​ ដើម្បីអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ ឬក៏សម្រាប់អធិបតេយ្យភាព បូរណភាព​ទឹកដីទេ ប៉ុន្តែគេចូលចិត្តប្រើពាក្យស្នេហាជាតិ ពាក្យអ្នកប្រជាធិបតេ្យរួបរួមគ្នាហ្នឹងឯង។ ប៉ុន្តែការពិត​ចរឹតលក្ខណៈ​ សារជាតិរបស់ពួកគេនេះមិនអាចរួមគ្នាបានទេ ដោយសារដូចអ្វីដែលបាន​បញ្ជាក់អំម្បាមិញ គឺដោយសារពួកគេគ្មានឆន្ទៈជាតិ គ្មានឆន្ទៈប្រជាធិបតេយ្យ គ្មានឆន្ទៈអភិវឌ្ឍ​សង្គមទេ​ ហើយនិងគ្មានឆន្ទៈ និងសមត្ថភាពចូលរួម គ្រប់ចលនានយោបាយ និន្នាការនយោ​បាយក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ​​ទេ។ គេមានតែសមត្ថភាពនៃការស្រែកបន្តុះ​​​បង្អាប់​ហើយបង្ករឿង សូម្បីតែសមត្ថភាពនៃការរួបរួមគ្នាហ្នឹងក៏គ្មានផង​ កុំនិយាយដល់ទូទាំងប្រទេស នេះហើយគឺជាចំណុចខ្សោយរបស់គណបក្សសម រង្ស៊ី និង គណបក្ស កឹម សុខា។ បើយើងគិតពីបរាជ័យភាព របស់គណបក្សទាំងពីរនេះ ក្នុងការរួបរួមគ្នា​ហ្នឹង វាពីរដងហើយ ហើយឥលូវនេះ យើងឃើញថាជាលើកទីបី ដែលយើងកំពុងតែឃើញ​សញ្ញានៃការប្រេះស្រាំហ្នឹង កំពុងតែកើតមានជាបន្តបន្ទាប់ ថ្វីត្បិតតែពួកគេបំពងសម្លេង ដើម្បី​​ បិតបាំងនូវការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងរបស់គេយ៉ាងណាក្តី
លោកសត្យា រក្ស
សំណួរសូមលោក​បណ្ឌិតជួយបញ្ជាក់អំពីចរឹតរបស់គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា និងចរឹត​​គណបក្ស​​ប្រឆាំង​នៅបណ្តាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យយើងឃើញថា ដូចជានៅសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏គេមានគណបក្សប្រឆាំង​ហើយ និងគណបក្សកាន់អំណាចដូចគ្នាដែរ ក៏ប៉ុន្តែជាទូទៅយើងឃើញថា​​គណ​បក្សទាំងពីរនៅសហរដ្ឋអាមេរិកនេះមានការបណ្តំ បន្សងគ្នា។ ជួនកាលគណបក្សប្រឆាំងឡើងដឹកនាំប្រទេស ​ហើយគណបក្សដែលដឹកនាំប្រទេសហ្នឹង គឺក្លាយជាគណបក្សប្រឆាំងវិញ បើយើងធៀបមកកម្ពុជាយើងឃើញថា គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា​​​នេះ គឺបានតស៊ូមតិអស់រយៈពេល បី បួន អាណត្តិមកហើយ យើង​ឃើញថា បែរទៅជាគណបក្សប្រឆាំងហ្នឹងកាន់តែថយចុះនូវសម្លេងគាំទ្រ​​ តើភាព​ខុសគ្នានេះបណ្តាលមកពីមូលហេតុ​​អ្វីដែរទៅ​?​
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយទីមួយ ស្ថានភាពនៅកម្ពុជា ហើយនិងសមត្ថភាពនយោបាយរប​ស់គណបក្ស​ប្រឆាំងនៅកម្ពុជា គឺប្រជាពលរដ្ឋមិនទទួលយកឲ្យគណបក្សប្រឆាំងមកកាន់អំណាចទេ។ ខុស​គ្នានឹងគណបក្សប្រឆាំងនៅបណ្តាប្រទេសនានា ខុសគ្នានៅត្រង់ថា គណបក្សប្រឆាំងនៅ​អាមេរិក គណបក្សប្រឆាំងនៅអាល្លឺម៉ង់ នៅបារាំង។ ឧទាហរណ៍ដូចនៅ អាមេរិកបច្ចុប្បន្ននេះ​គណបក្សប្រឆាំងនេះគឺ គណបក្សសាធារណរដ្ឋ ហើយនៅបារាំង នៅអាល្លឺម៉ង់ គណបក្សផ្សេងអីចឹងទៅ។ ឯ​នៅកម្ពុជា គណបក្សប្រឆាំងគឺ សម រង្ស៊ី កឹម សុខា ប៉ុន្តែខុសគ្នានៅត្រង់ថា បើយើងចង់ទៅរក​គោលនយោបាយ និងកម្មវិធីនយោបាយរ​បស់គណបក្សសាធារណរដ្ឋ នៅអាមេរិក​ ​យើងចង់​រក​ពេល​ណាក៏បានដែរ គេមានកម្មវិធីនយោបាយរប​ស់គេច្បាស់លាស់ណាស់ តែងាកមក​គណបក្សសម រង្ស៊ី និងគណបក្សកឹម សុខា ទៅរកមើលគឺគ្មាន​​មួយសន្លឹកទេ តែបើស្តាប់សម្លេងគឺសម្បូរវិញ ហើយ​សម្លេង​នោះគឺដឹងតែពីសម្លេងជេរ​​​ត្រង់នេះហើយ​​ដែលជា​​ការខុសគ្នា​​ គឺវាខុសគ្នាត្រង់រឹតនយោបាយហ្នឹងឯង គឺខុសគ្នាដូចមេឃនិង​ដី​ហើយសមត្ថភាពនយោបាយហ្នឹង វាអត់មាននិយាយពីកម្មវិធីនយោបាយរបស់ខ្លួនទេ សូម្បីតែ​ការងារ គណបក្សប្រឆាំង ខ្ញុំលើកនៅអាមេរិកទៅចុះ កុំថា អាល្លឺម៉ង់ បារាំង ក្រែងគេមិន​ចូលចិត្ត​​​អឺ​រ៉ុប​​ ​ឥឡូនៅអាមេរិក ព្រោះគេមួយម៉ាត់ណាក៏អាមេរិកដែរ បើយើង​​មើលសមាជិករដ្ឋសភា​សមាជិកព្រឹទ្ធសភា របស់គណបក្សសាធារណរដ្ឋ  ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងហ្នឹង សួរថាតើគេទំនេរដូចពួក​គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាឬទេ?​ គេទៅធ្វើនយោបាយអាវ៉ាសែទេ?​ គឺគេធ្វើការសភា ហើយការងារសភារបស់គេមានពីរ​ប្រភេទ គឺការងារសភាក្នុងក្របខណ្ឌជាព្រឹទ្ធសភា និងការងារសភាក្នុងក្របខណ្ឌជាសភា​តំណាង​រាស្ត្រ ហើយការងារគេរវល់ណាស់ គេគ្មានពេលធ្វើនយោបាយអាឡិ​អាឡក់អាវ៉ាសែ និងគ្មានពេលទៅស្រែករញ៉េរញ៉ៃនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទេ ព្រោះគេតាក់តែងគំនិត គេធ្វើ​ទំនាក់ទំនងជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ។ ឯ កឹម សុខា វិញទំនាក់ទំនងដែរ តែទំនាក់​ទំនងទៅញុះញង់​គេឲ្យធ្វើនយោបាយអាវ៉ាសែ ពួកគេ​​ទៅជួបប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹង គឺមិន​មែននិយាយអំពីកិច្ចការសភាដែលគណបក្សគេធ្វើទេ គឺគេទៅញុះញង់ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យស្រែកអាឡេ​អាឡូ ដើម្បីយកមកផ្សាយនៅវិទ្យុ។
ឯ សម រង្ស៊ី វិញ​ការងារសភាអត់ធ្វើទេ គិតតែពីរកវិធី​យ៉ាងណា វាយប្រហាររដ្ឋាភិបាល ហើយជួនកាគ្រាន់តែពិធីបុណ្យកឋិន ឬក៏ធ្វើស្អី ខ្លួនក៏បង្កើត​រឿងទៅ ទាំង សម រង្ស៊ី ទាំង កឹម សុខា បើទ្រឹស្តីរូបវិទ្យាគេហៅថា អុបទិច បំភ័ន្ត​ភ្នែក​ បើនយោបាយ​គេហៅថា ធ្វើនយោបាយបំភ័ន្តប្រជាពលរដ្ឋ។ នយោបាយបំភ័ន្ត​​ហ្នឹង គឺគេចង់បំភ័ន្តឲ្យយើងមើលឃើញ​ថាពួកគេប្រឆាំងស្រួចស្រាវ ប៉ុន្តែនៅក្នុងប្រជាធិបតេយ្យ ពាក្យប្រឆាំងគេមិនមែនធ្វើដូច កឹម សុខា និង សម​ រង្ស៊ី ទេ។ ប្រឆាំងក្នុងន័យប្រជាធិបតេយ្យ បានន័យថា គេគិត គេគូ ថាតើ​គណបក្សគេមានគោលគំនិតអីខ្លះ?​ ចំពោះបរិបទនានាក្នុងវិស័យសង្គម ហើយគេអាចយកទៅ​ពិនិត្យហេតុអ្វី​​បានជានៅក្នុងសង្គមមានបញ្ហា?​​។ ខ្ញុំលើកឧទាហរណ៍នៅអាមេរិក ហេតុអីបានជា​គណបក្ស​សាធារណរដ្ឋ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ នយោបាយការបរទេសរបស់គេខុសគ្នា​​​គឺ ដោយសារ​នយោបាយពីរហ្នឹង វាមានគោលជំហខុសគ្នា គឹឥទ្ធិពលអាមេរិកជាមហាអំណាចតាម​បែប​សាធារណរដ្ឋផ្សេង តាមបែបគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យផ្សឹង។ ប៉ុន្តែពីរហ្នឹង អត់យកគ្នាជា​សត្រូវនោះទេ គ្រាន់តែគេបង្ហាញថា នយោបាយការបរទេស ដើម្បីលើកស្ទួយឥទ្ធិពលប្រទេសមហា​អំណាច​​ ដោយក្នុងនយោ​បាយបច្ចុប្បន្ន​ ខាងសាធារណរដ្ឋចង់ធ្វើអញ្ចេះ ពួកប្រជាធិបតេយ្យចង់ធ្វើអញ្ចុះ។ ចំណែកសម រង្ស៊ី កឹម សុខា​ អត់ទេ មានតែថា រដ្ឋាភិបាលធ្វើខុស គណបក្សប្រជាជនធ្វើ​ខុស ចំណែកខ្លួនឯងដែថាខ្លួនត្រូវ ឬក៏មានតែគំនិតហ្នឹង តើគំនិត​​អី?​ គឺអត់មាន ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម ឧទាហរណ៍បញ្ហាដីធ្លី គណបក្សប្រជាជនគេ​មាន​គោលនយោបាយ រដ្ឋាភិបាលគេមានវិធានជាក់ស្តែងផ្សេងៗទៀត ដើម្បីអនុវត្តឲ្យត្រូវនឹង​កំរិត​ជាក់ស្តែងដែលកើតមាន។ចំណែក សម រង្ស៊ី អត់ទេ គឺគាត់បញ្ជូនលោកប្រុស លោកស្រីទៅធ្វើតួឯកនៅកន្លែង​មានរឿងទំនាស់ដីធ្លីទៅវិញ សួរថា បើសិនជាអ្នកឯងវិញ​ ទំនាស់ដីធ្លីនៅទីណាមួយ អ្នកធ្វើយ៉ាង​ម៉េច?​ ឥលូវយើងនិយាយអំពីបឹងកក់ អ្នកនឹងយករឿងនេះទៅជជែក​ក្នុងសភាដោយវិធីណា?​ គឺអត់ទេ គេអត់ប្រើសភាក្នុងការងារសភាទេ គេយកលុយសភាយកមក​ធ្វើអីផ្សេង ដោយប្រើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ ឧទាហរណ៍ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយណា ដែលបម្រើឲ្យ​ឆន្ទៈនៃការញុះញង់ អុចអាលគឺគេបំពងសម្លេងយកតែម្តង នេះមិនមែនជានយោបាយទេ​ រឿងបែបនេះកូនក្មេងក៏វាចេះធ្វើដែ គឺនៅពេលដែលវាឈ្លោះគ្នាវាអុចអាលវាប្រាប់ម៉ែវា ថាអានេះអាក្រក់​អានោះអាក្រក់។ អញ្ចឹង​​មាយាទរបស់គណបក្សប្រឆាំង គឺជានយោបាយកូនក្មេងអាឡិក​​អាឡក់ ដែលគ្មានសមត្ថភាព
 តាមធម្មតា គណបក្សប្រឆាំង គឺគេត្រូវរវល់ច្រើនជាងគណបក្ស​ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ដោយសារអ្វី?​ គឺគណបក្សប្រឆាំងរវល់នឹងការគិត ដើម្បីតាក់តែងនូវគំនិត​រីគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល គេរវល់មួយបែបផ្សេង គឺរវល់អំពីការប្រតិបត្តិ ពីព្រោះគេចង់​ដឹង​ថាតើការប្រតិបត្តិហ្នឹង គេអាចធ្វើឲ្យបានសម្រេចប៉ុន្មានភាគរយ?​ រំកិលទៅរកអតិបរិមាយ៉ាង​ណា​?​ ហើយគេរវល់នឹងពិនិត្យមើល តើវាមានភាពអសកម្ម នៅក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធប្រតិបត្តិ​របស់​រដ្ឋាភិបាលអ្វីខ្លះ?​ នេះជា​​ការរវល់របស់រដ្ឋាភិបាល ​និងគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ពីព្រោះរវាង​គណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល និងរដ្ឋាភិបាលផ្ទាល់គឺមានទំនាក់ទំនងគ្នា។
ជាទូទៅនៅបណ្តាប្រទេសណាក៏ដោយ​គេ​អត់រវល់នឹងការប្រតិបត្តិទេ ប៉ុន្តែគេត្រូរវល់ក្នុងការស្វែងយល់អំពីបរិបទសង្គមដែលកើតមាន​ដើម្បីគេយកមូលដ្ឋាននៃបញ្ហានោះ យកមកសិក្សាបង្កើតបានជាគោលគំនិតនយោបាយរបស់​គេ ទៅតតាំងជាមួយគោលគំនិតនយោបាយគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែយើងមើលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងសព្វថ្ងៃហ្នឹងគឺអត់មានធ្វើអ្វីទេ តំណាងរាស្ត្ររបស់ សម រង្ស៊ី មាន ២៦ នាក់ ក្នុង ២៦ នាក់ ហ្នឹង តើ​មានបែងចែកតំណាងរាស្ត្រណា ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើការងារនយោបាយផ្សេងៗឬទេគឺអត់មានទេឧទាហរណ៍​នយោបាយកសិកម្ម តំណាងរាស្ត្រម្នាក់ទៀត​​ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ទៅនឹងនយោបាយ​​សន្តិសុខ​ជាតិ អ្នកតំណាងរាស្ត្រម្នាក់ទៀត ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ឬ ទទួលបន្ទុក​​នយោបាយឧស្សា​ហកម្ម និងថាមពល​ អ្នកតំណាងរាស្ត្រម្នាក់ទៀត ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ចំពោះនយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច មួយទៀត នយោបាយពាណិជ្ជកម្ម ។ល។គឺអត់មានទេ អញ្ចឹ ២៦ នាក់ហ្នឹង វាត្រូវតែបែងចែក​ឲ្យមាន​ការទទួលខុសត្រូ​វ តែគណបក្ស សម រង្ស៊ី ដែលមានអសនៈ ២៦ គ្មានបែងចែក​ការងារទេ ដូច្នេះហើយ តើមានសមត្ថភាពឯណា ទៅថាក្រសួងកសិកម្មធ្វើអត់ត្រូវ មានសមត្ថ​ភាពឯណាទៅថា ក្រសួងដែនដីនគររូបនីយកម្មធ្វើអត់ត្រូវ មានសមត្ថភាពឯណាទៅចាត់ទុក​ថា ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុអនុវត្តអត់សមស្រប វាអត់ ពីព្រោះខ្លួនឯង អត់មានការងារនយោ​បាយជាក់លាក់ដើម្បីធ្វើទេ អញ្ចឹមានតែស្រែកទៅ ស្រែកតាមប្រជាពលរដ្ឋ តាមតៀកាហ្វេហ្នឹងទៅ។ ​ប្រជាពលរដ្ឋនិយាយយ៉ាងម៉េច ឬ វិទ្យុណាគេនិយាយយ៉ាងម៉េចខ្លួនឯងស្រែកបន្ទតាម ហើយចុង​ក្រោយថា រដ្ឋាភិបាលអាក្រក់អញ្ចេះ អាក្រក់អញ្ចុះ តែខ្លួ​នឯងអត់ឃើញធ្វើអីទាំងអស់ ខ្ញុំធ្លាប់ឃើញតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង នៅបណ្តាប្រទេស​ដទៃ​ទៀត គេ​រវល់ណាស់ ហើយតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំងយើងនេះ​ មានពេលធ្វើនយោបាយ​អាវ៉ាសែ ដូចបននយោបាយរបស់ កឹម សុខា ៣ នាក់ ដែលធ្វើជាតំណាងរាស្ត្រ គឺធ្វើនយោបាយ​អាវ៉ាសែ តែម្តង សូម្បីតែភាសានិយាយ គួរតែហៅពួកនេះថាជាអ្នកនយោបាយ យូកូ ពីព្រោះ​​បើភាសានិយាយ​​របស់ពួកគាត់គឺយូកូសុទ្ធតែម្តង។
 យើងមើល​បន​នយោបាយម្នាក់របស់ កឹម សុខា មកពីអាមេរិក គឺបែបយូកូមកពីអាមេរិក​​ទៅ បន​នយោ​បាយម្នាក់ទៀតមកពីបារាំង គឺបែបយូកូមកពីបារាំងទៅ​ តែរបស់ល្អនៅអាមេរិក​របស់ល្អនៅបារាំង ពួកគេអត់នាំយកមកទេ ​​នៅទីនោះគឺមាន​ចំណុចល្អរបស់គេចំណុចត្រឹមត្រូវរបស់គេ តែវាអភ័ព្វត្រង់បននយោបាយរបស់ កឹម សុខា យកភាព​យូកូនៅអឺរ៉ុប យកមកដាក់នៅកម្ពុជា ឯបននយោបាយ កឹម សុខា ម្នាក់ទៀតនៅអាមេរិក​ ធ្វើរបៀបយូកូនៅអាមេរិក​តែម្តង ពួកគេមិនព្រមយកគំរូដែលល្អនៅអាមេរិក គំរូដែលល្អនៅបារាំងមកទេ គឺមានតែមក​ភូត បោកប្រាស់ប្រជាពលរដ្ឋទៅវិញ
លោកសត្យា រក្ស
សំណួរ បននយោបាយរបស់ សម រង្ស៊ី និងបននយោបាយរបស់ កឹម សុខា បានអះអាងថាការដែលរដ្ឋាភិបាលមិនអនុញ្ញាត្តិឲ្យ សម រង្ស៊ី ចូលស្រុកដើម្បីចូលរួមប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោត​​ឆ្នាំ២០១៣ គឺដោយសារតែ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ខ្លាចប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក សម រង្ស៊ី ។ ជុំវិញការអះអាងនេះសម្រាប់លោកបណ្ឌិត តើលោកយល់ឃើញយ៉ាងម៉េច​​?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ ទាំងនេះគឺជានយោបាយបំភ័ន្តភ្នែកប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីកុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមើលឃើញការពិត។ រឿងពិតរបស់លោក សម រង្ស៊ីគឺមិនមែនជារឿងនយោបាយ ហើយក៏មិនមែនជារឿងជាតិនិយមនោះទេរឿងដែលលោក សម រង្ស៊ីទៅដកតម្រុយបង្គោលព្រំដែន គឺជារឿងរបស់គាត់ដែលចង់ទាញប្រជាប្រិយភាព​​​នយោបាយសម្រាប់បក្សរបស់គាត់ និងសម្រាប់ខ្លួនគាត់ផ្ទាល់គឺមិនមែនជារឿងនយោបាយរបស់ប្រទេសជាតិទេដូច្នេះទង្វើរបស់លោក សម រង្ស៊ីត្រូវជួបនូវការទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់។ ហើយការទទួលខុសត្រូវនេះមិនមែនសំដៅទៅលើសំណងរដ្ឋប្បវេណីចំពោះបង្គោលដែលគេដាំ ហើយត្រូវគាត់ដកចេញនោះទេ​​ ព្រោះនៅក្នុងរូបភាពជាមេដឹកនាំនយោបាយម្នាក់ដែលធ្វើនយោបាយអាវ៉ាសែ របៀបនេះគឺជះឥទ្ធិពល​​ដល់ប្រជាពលរដ្ឋដ៏ទៃទៀតនិងបង្កចលាចលនិងគំរូអាក្រក់ដល់អ្នកផ្សេង។ បើ សម រង្ស៊ី អាចដកបានអញ្ចឹងនរណាក៏អាចដកបានដែរ។ ដូចនេះ គឺវាមិនមែនជារឿងនៃតម្លៃបង្គោលនោះទេ តែវាជារឿងនៃវិធានដោះស្រាយនយោបាយក្នុងការធានាការពារ​​អធិបតេយ្យភាពនិងការកំណត់ខ្សែរបន្ទាត់ព្រំដែន។ ក្នុងតួនាទី សម រង្ស៊ី ជាតំណាងរាស្ត្រគឺនៅ​​ពេលដែលគាត់ទៅឃើញទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែងគាត់អាចយកបញ្ហានេះមកបំភ្លឺនៅរដ្ឋសភាដើម្បីជជែក​​ជាមួយរដ្ឋាភិបាលពាក់ព័ន្ធក្នុងរឿងព្រំដែនដើម្បីបំភ្លឺ​​​​​​​​ប៉ុន្តែ គាត់អត់ព្រមធ្វើអញ្ចឹងការដែលគាត់ប្រព្រឹត្តិកន្លងមកនោះ គឺមិនមែនជានយោបាយដើម្បីជាតិទេ តែជារឿងនយោបាយរបស់គាត់ ហើយគាត់បានប្រព្រឹត្តិ​​ល្មើសនឹងច្បាប់ដូច្នេះគាត់ត្រូវទទួលខុសត្រូវ
ចំណុចមួយទៀតគឺ នៅពេលដែលគាត់ក្លាយជាទណ្ឌិតពាក់ព័ន្ធនឹងទង្វើខុសច្បាប់ គាត់បែរជាខំបំភ័ន្តប្រជាពលរដ្ឋថាគាត់ជាប់គុគដោយសាររឿងជាតិទៅវិញប៉ុន្តែគ្មាននរណាគេជឿគាត់ទេ។​​ រហូតមកដល់ពេលនេះគឺ២ ទៅ៣ឆ្នាំហើយ ហើយបរទេសក៏គេខ្ពើម​​ស្តាប់គាត់ដែរ​​​គាត់តែងតែសន្យាថា អាមេរិកនឹងដាក់សម្ពាធមកលើកម្ពុជាដើម្បីយក សម រង្ស៊ី មកវិញដូច្នេះភាសាបោកប្រាស់​​នេះត្រូវបានគេខ្ពើមទាំងថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់អន្តរជាតិ
ឥឡូវនេះពួកបក្សប្រឆាំងគេលែងប្រើភាសាថា សម រង្ស៊ី ជាប់គុគដោយសារស្នេហាជាតិ​​ដូចមុនហើយ គេប្រើភាសាថ្មីទៀត​​​ថាដើម្បីឲ្យការបោះឆ្នោតមួយមានប្រជាធិបតេយ្យទាល់តែឲ្យប្រធានបក្សប្រឆាំងមកនិងលើកទៀតថា បើគ្មានប្រធានបក្សប្រឆាំងមកទេ គ្មានប្រជាធិបតេយ្យ​​ទេ។ ថ្មីៗនេះ គេបានលេងល្បែងមួយទៀត ដើម្បីបំភ័ន្តប្រជាពលរដ្ឋដោយចោទប្រកាន់ថា គណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលជាពិសេសសម្តេចប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ខ្លាចរអា នឹងប្រជាប្រិយភាពរបស់ សម រង្ស៊ីគឺគេបំភ័ន្តរឿងជាបន្តបន្ទាប់
លោក សម រង្ស៊ី គាត់គ្មានប្រជាប្រិយភាពទេ។ ប្រជាប្រិយភាពរបស់ សម រង្ស៊ី នៅពេល​​នេះ មិនស្មើនឹងប្រជាប្រិយភាពនៅពេលដែលគាត់នៅជាមួយនឹងហ៊ុនស៊ីនប៉ិចកាលនៅជា​​មួយ​​សម្តេចក្រុមព្រះ ទេ។ ពេលនោះប្រជាពលរដ្ឋនៅភ្នំពេញ និងអាជីវករអូឡាំពិកនៅភ្នំពេញ​​បានឲ្យតម្លៃលោក សម រង្ស៊ី ជាងសម្តេចក្រុមព្រះទៅទៀត​​ ប៉ុន្តែក្រោយមកសម រង្ស៊ីមិនអាចយក​​សម្លេងគាំទ្រពីអ្នក អូឡាំពិកបានទៀតទេ។ សូម្បីតែសម្លេងក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ក៏អត់បានដែរ ដូច្នេះប្រជាប្រិយភាពរបស់ សម រង្ស៊ី គឺធ្លាក់ខ្លាំងណាស់។ អញ្ចឹងឯណាទៅដែលចាត់ទុកថាគណបក្សប្រជាជនខ្លាចប្រជាប្រិយភាពលោក សមរង្ស៊ី​​​ ?​ សូម្បីតែ លោក កឹម សុខាក៏និយាយថា សម រង្ស៊ី បាត់ប្រជាប្រិយភាពដែរ។ ដូច្នេះ ទោះបីជាពួកគេលេងនយោបាយបំភ័ន្ត​​ប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏គ្មានប្រសិទ្ធិភាពដែរ ពីព្រោះកម្រិតរីកចម្រើនជាក់ស្តែងរបស់កម្ពុជាមកដល់ពេលនេះ គឺប្រជាពលរដ្ឋកំពុងតែសកម្មក្នុងការស្វែងរកជីវភាព​​ឲ្យកាន់តែធូរធារជាលំដាប់ហើយរាជរដ្ឋាភិបាល កំពុងរៀបចំនូវបរិស្ថានសង្គមទូទៅមួយ​​ដើម្បីភាពសុខក្សេម្ភក្សាន្តទាំងអស់គ្នាគ្រប់និន្នាការនយោបាយ
សរុបសេចក្តីទៅ រាល់ការបោះឆ្នោតរដ្ឋសភា រៀងរាល់៥ឆ្នាំម្តងកន្លងមកលោក សម រង្ស៊ី មិនដែលធ្វើអ្វីបានសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋទេគឺមានតែការបង្ករឿង និងរត់ទៅក្រៅប្រទេសហើយនៅពេលដែលលោក សម រង្ស៊ី រត់ទៅក្រៅគឺគណបក្សនេះលែងទៅមុខ។ តើដោយសារអ្វី​?​ ពីព្រោះគណបក្សនេះជាគណបក្សដែលរស់ដោយសារដង្ហើមរបស់លោក សម រង្ស៊ីដូច្នេះបើពួកគេ​​នៅតែមិនពង្រឹងគណបក្សនេះទេ​​ ពួកគេនឹងធ្លាក់ដុនដាប​​
លោកសត្យា រក្ស
សំណួរក្រោយពេលដែលគណបក្ស កឹម សុខា និងគណបក្ស សម រង្ស៊ី បង្កើតបាននូវសំបក​​​ចលនា​​ប្រជាធិបតេយ្យសង្គ្រោះនេះមក ពួកគេបានដើរបោកប្រាស់ប្រជាពលរដ្ឋ​​ថាពួកគេ​​​បាន​​​ប្រមូលអ្នកវីរៈជនមកជុំគ្នាអស់ហើយ​​ដើម្បីរួមគ្នាយកឈ្នះគណបក្សផ្សេងតើការលើក​​ឡើង​​​បែបនេះវាដូចការអះអាងរបស់បននយោបាយប្រឆាំងទាំងនោះឬទេ​?​​
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ ការលើកឡើងរបស់ពួកគេថាជាការប្រមូលពួកវីរៈជននោះតើវីរៈជនទាំងនោះ​​ជា​​អ្វី​?​ ធ្លាប់បានធ្វើអ្វីខ្លះ​?​ តើពួកគេបានអភិវឌ្ឍស្អីខ្លះ?​ លើកជាឧទាហរណ៍ប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋទៅ តែកុំភូតហើយសូមបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់និន្នាការពិសេសបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្លាប់គាំទ្រ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី តាមដានមើលទៅថាតើអ្វីដែលកម្មវិធីយើង​​លើកមកនេះជាការពិតឬទេ​? បើសិនជាពិតមែនឬក៏នៅមានមន្ទិល សូមតាមដានមើលឥរិយាបថរបស់ លោក កឹម សុខា និងលោក សម រង្ស៊ីបន្តទៀតមើលថាតើ សម្ព័ន្ធភាពដែលទើបបង្កើតបានជាស្រោមមួយ​​ហៅថាប្រជាធិបតេយ្យសង្គ្រោះជាតិហើយដាក់អង្គធាតុពីរនោះចូលក្នុងស្រោមនោះ តើនឹងអាចបំលែងជាស្រោមគណបក្សបាននៅពេលណា​?​ ហើយរបស់ដែលធ្លាប់សន្យា​​ជាច្រើនដងមកហើយនោះតើគេអាចបំពេញបំណងបងប្អូនបានដែរឬទេ​?​ ហើយពាក្យដែលគេនិយាយថាគិតជាតិនោះ តើជាការពិតឬក៏ពួក​​គេគិតពីប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនក្នុងការបែងចែកតួនាទីនៅក្នុងស្រោមថ្មីនោះ​?​ កម្មវិធីយើងនឹងបំភ្លឺ​​ជូនបងប្អូនជាបន្តបន្ទាប់ដើម្បីជាការដឹងការយល់ដើម្បីពិចារណាសម្រេចខ្លួនឯង​​
សម្រង់ព័ត៌មាន លោក នូ សាវុធឌី