Monday, September 3, 2012
បទសម្ភាសន៍លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ ស្តីពី ល្បិចកល របស់គណបក្សប្រឆាំងក្នុងការចុះបញ្ជីគណបក្សថ្មី
បទសម្ភាសន៍លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ ប្រធានវិទ្យាស្ថានពលរដ្ឋវិជ្ជា ជាមួយលោកសត្យារក្ស អ្នកសម្របសម្រួល កម្មវិធីវិភាគព្រឹត្តិការណ៍សង្គម ទូរទស្សន៍បាយ័ន ស្តីពី ល្បិចកល របស់គណបក្សប្រឆាំងក្នុងការចុះបញ្ជីគណបក្សថ្មី
ថ្ងៃទី ២៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២
លោកសត្យារក្ស
សំណួរ៖ ក្រោយពីការដាក់ពាក្យបង្កើតគណបក្សថ្មី ក្រសួងមហាផ្ទៃបានច្រានចោលដោយសារសំណុំបែបបទសុំបង្កើតគណបក្សរបស់ក្រុមប្រឆាំងមិនគ្រប់លក្ខណៈតាមផ្លូវច្បាប់។តើនេះជាចេតនារបស់ក្រុមប្រឆាំងដើម្បីធ្វើឲ្យមានបញ្ហា ឬក៏ជាភាពអវិជ្ជាមិនយល់ដឹងអំពីបញ្ហាច្បាប់របស់ក្រុមប្រឆាំង?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ សេរីភាពនៃការបង្កើតគណបក្សនយោបាយនៅកម្ពុជា គឺទូលាយ និងងាយស្រួលណាស់។ ដើម្បីចង់បង្កើតគណបក្សមួយ គឺត្រូវមានស្ថាបនិកចំនួន ៨០រូប និងបំពេញលក្ខខណ្ឌសាមញ្ញមួយចំនួន ដូចជាស្នាមមេដៃ និងអាស័យដ្ឋានពិតប្រាកដ ហើយដាក់ពាក្យមក នោះក្រសួងមហាផ្ទៃ នឹងពិនិត្យ។ បន្ទាប់ពីរយះពេល១៥ថ្ងៃ នឹងត្រូវបានចុះបញ្ជីហើយ។ ក្រោយពីចុះបញ្ជីហើយគណបក្សនោះត្រូវមានអ្នកគាំទ្រចំនួន៤០០០នាក់ទៀត ទើបគណបក្សនោះក្លាយទៅជាគណបក្សស្របច្បាប់ហើយ។ ដូច្នេះនេះជាលក្ខខណ្ឌដែលងាយបំផុតដែលនៅក្នុងច្បាប់គណបក្សរបស់កម្ពុជា គឺពុំចង្អៀតចង្អល់ ឬតឹងរឹង ដូចនៅបណ្តាប្រទេសជឿនលឿនដទៃទេ។
តើហេតុអ្វីបានជាគណបក្សប្រឆាំងទាំងពីរ ដែលគេរួមគ្នាចង់បង្កើតគណបក្សថ្មីមួយ គ្រាន់តែដាក់ពាក្យចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃទៅជាកើតមានកំហុសពីរ ហើយក្រសួងមហាផ្ទៃបានស្នើឲ្យអ្នកស្នើសុំនោះ យកពាក្យស្នើសុំត្រឡប់ទៅវិញ ហើយត្រូវកែតម្រូវបំពេញលក្ខខណ្ឌច្បាប់ គឺមិនមែនបំពេញចិត្តក្រសួងមហាផ្ទៃទេ?
ចំណុចនេះបងប្អូនខ្មែរចាប់ឲ្យបាន ប្រយ័ត្នចាញ់បោកការឃោសនា បោកប្រាស់របស់អ្នកនយោបាយប្រឆាំងនោះ។ មិនមែនទាស់ចិត្តក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលជាក្រសួងសមត្ថកិច្ចទេ គឺហេតុផលដែលតម្រូវឲ្យអ្នកស្នើសុំនោះ គឺក្រុមប្រឆាំងដែលស្នើសុំនោះយកពាក្យសុំរបស់ខ្លួនទៅវិញហើយរៀបចំកែលម្អឲ្យត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់។ កំហុសដែលអ្នកស្នើសុំនោះ គឺកំហុសមិនបំពេញលក្ខខណ្ឌច្បាប់។ លក្ខខណ្ឌទីមួយ គេឲ្យស្ថានិក មានគ្នា ៨០នាក់ ប៉ុន្តែពួកគាត់ដាក់តែ ៧៨នាក់ ខ្វះ ២នាក់។ បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋជួយគិតមើល ៨០នាក់ បើតាមអស់លោកមេបក្សប្រឆាំងអួតសុទ្ធតែ ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបង្កើត ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យរួមគ្នា ហើយដល់រក ៨០នាក់ រកអត់បាន ខ្វះ ២នាក់ អញ្ចឹងវាមានបញ្ហាមួយគួរឲ្យឆ្ងល់។ ទីមួយវាអាចអ្នកស្នើសុំ អ្នករៀបចំឯកសារនោះ ដែលជាក្រុមបនពួកប្រឆាំងនោះល្ងង់អត់ចេះរាប់លេខ។ ធម្មតា បើមិនចេះរាប់ ទៅឲ្យកូនក្មេងរាប់ក៏បាន មួយ ពីរ បី បួន ប្រាំ រហូតដល់ ៨០ទៅ។ រឿងអីរាប់រំលងកើត ហើយរាប់ម្តងហើយម្តងទៀតទៅ រាប់ដប់ដងទៅ អីក៏ងោះរាប់លេខពីលេខមួយ ដល់ ៨០ រាប់មិនត្រូវនោះ។ ទីពីរ ឬមួយក៏ពួកគាត់មានចេតនា ដើម្បីមូលបង្កាច់បង្ខូចការពិត ក្នុងចេតនាចោទប្រកាន់ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលទាំងមូលថា រដ្ឋាភិបាលខ្លាចគណបក្សប្រឆាំងរួមគ្នា ទើបបានអត់ឲ្យបង្កើត នេះដើម្បីគេមូលបង្កាច់។ តាមពិតមិនមែនរឿងខ្លាចមិនខ្លាចទេ តែវាគឺជារឿងខុសច្បាប់ដែលអ្នកឯងអត់បំពេញគោលការណ៍ច្បាប់ គឺខ្វះពីរនាក់។ អញ្ចឹង គឺគេធ្វើមិនឲ្យពេញលក្ខណៈ ដើម្បីគេយកឡេះចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលថា ខ្លាចគេ។ យើងគិតថា មនុស្សពួកគាត់ចាស់ៗអស់ហើយ ចាស់ជាងពួកយើងទៅទៀតបែរជាមិនចេះរាប់លេខដូចជាងោះពេកហើយ តើធ្វើនយោបាយយ៉ាងម៉េច?។ ចំនុចទី៣ បើសិនជាយើងគិតឲ្យសាមញ្ញត្រឹម ៨០នាក់ ប្រាកដជាមិនខ្វះទេ គ្រាន់តែយកអ្នកគាំទ្រពួកគាត់ ដូចទូរស័ព្ទនៅក្នុងកម្មវិធីពលរដ្ឋវិជ្ជា ដូចនៅវិទ្យុសំបុកឃ្មុំ ដែលជេរពួកយើងខ្ញុំមក ក៏គ្រប់បាត់ហើយ ពីរបីនាក់នឹងនោះ មានតែលើសផងមានអីខ្វះ។ បានសេចក្តីថា មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងទាំងពីរនោះ មិនឲ្យអ្នកគាំទ្រមានឋានៈជាស្ថានិកទេ គឺប្រាកដជាបម្រុងកៅអីពីរនោះ ព្រោះគេខ្វះកៅអីពីរនាក់។ ស្ថានិកពីរនោះប្រាកដជាទុកសម្រាប់អ្នកណាហើយ។ យើងអាចពិចារណា ព្រោះលោក កឹម សុខា អត់ទាន់មានឈ្មោះនៅក្នុងនោះទេ គឺនៅក្នុងឈ្មោះដែលស្នើសុំ អត់មានឈ្មោះលោក កឹម សុខា ទេ។ អញ្ចឹងមានន័យថា គណបក្សដែលគេបម្រុងបង្កើតថ្មី គឺ កឹម សុខា អត់មានឈ្មោះជាស្ថានិកទេ ឯ សម រង្ស៊ី មានឈ្មោះជាស្ថានិក។ អញ្ចឹងពីរកៅអីដែលគេ មិនដាក់ សុខចិត្តចំហរចោលនោះ ប្រហែលជាគេបម្រុងទុកឲ្យ កឹម សុខា ឬនរណាផ្សេងទៀត ពីព្រោះយើងគិតថា បើត្រឹមបំពេញតួរលេខគឺមិនខ្វះទេ ពីព្រោះសុទ្ធតែអួតថាខ្លួនឯងនោះ ដូរៗឈ្នះៗហើយ ប៉ុន្តែបែរជាពីរកៅអីរកមិនបានគឺបានតែ ៧៨ ។ អញ្ចឹងគឺមានចំនុចហ្នឹងមួយដែលទុច្ចរិត ដែលខ្ញុំមើលទៅពួកគាត់មានគំនិតអត់បរិសុទ្ធ ក្នុងការធ្វើនយោបាយ។
កំហុសទី២ដែលពុំបានបំពេញលក្ខខណ្ឌច្បាប់ គឺ៧៨នាក់ ដែលស្នាមផ្តិតមេដៃមាន ស្ថានិក ឬឈ្មោះមួយចំនួនពុំបញ្ជាក់អាស័យដ្ឋានច្បាស់លាស់។ ត្រង់នេះខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា កឹម សុខា និងអស់លោក NGOប្រឆាំងធ្លាប់ធ្វើប៉ុន្មានដងហើយ គឺផ្តិតមេដៃឥតមានអាស័យដ្ឋាន។ NGO ខិលខូចមួយចំនួនក៏ធ្លាប់ធ្វើដែរ បើតាមផ្លូវការគឺមានទោស ហើយមានពេលខ្លះប្រមូលផ្តិតមេដៃអត់ឲ្យស្របទៅនឹង បរិបទនៃការផ្តិតមេដៃទេ គឺសន្លឹកផ្តិតមេដៃផ្សេង សន្លឹកបរិបទផ្សេង ដល់ពេលថ្ងៃក្រោយគេយកសន្លឹកផ្តិតមេដៃយកទៅប្រើរឿងផ្សឹង។ ត្រង់នេះដែល កឹម សុខា ធ្វើជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលជាប់ពន្ធនាគាររឿងទោសបទបរិហាកេរ្តិ៍នោះ។ កាលនោះមានការប្រមូលហត្ថលេខា ហើយការប្រមូលហត្ថលេខានោះ បរិបទរឿងពាក់ព័ន្ធអស់លោកនោះនៅក្នុងពន្ធនាគារ តែដោយក្រោយមកនោះ បង្កើតជាគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស កាលនោះ គឺយើងមានការមន្ទិលមួយ។ កាលនោះក្រសួងមហាផ្ទៃបានរុញច្រានឲ្យលោក កឹម សុខា ប្រមូលឲ្យគ្រប់មកព្រោះវាខ្វះ ហើយចំនួននោះក៏អត់ត្រឹមត្រូវទៀត។ អញ្ចឹងបញ្ហាផ្តិតមេដៃនេះ មានរឿងរ៉ាវច្រើនណាស់ បើនៅប្រទេសដែលគេតឹងរឹង រឿងនីតិរដ្ឋ គឺមានទោសទៀត។ អញ្ចឹងហើយដែលធ្វើឲ្យយើងសង្ស័យ គឺរឿងផ្តិតមេដៃហេតុអ្វី ពួកអស់លោកក្រុមប្រឆាំងទាំងអស់នោះ មិនព្រមបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណឲ្យច្បាស់ ។ អញ្ចឹងហើយបានករណីដែលក្រុមប្រឆាំង សុំចុះបញ្ជីគណបក្សនៅឯក្រសួងមហាផ្ទៃ គឺក្រសួងមហាផ្ទៃបានបញ្ជាក់ថា កំហុសទី២ ដែលពុំបានបំពេញលក្ខខណ្ឌច្បាប់នោះ គឺមិនបំពេញចិត្តក្រសួងមហាផ្ទៃទេ ខ្ញុំបញ្ជាក់ហើយបញ្ជាក់ទៀត បំពេញលក្ខខណ្ឌច្បាប់ចែង គឺមានតួរលេខមួយចំនួន ពុំមានអាស័យដ្ឋានច្បាស់លាស់ ហើយបើគ្មានអាស័យដ្ឋានច្បាស់លាស់ តើរឿងផ្តិតមេដៃនោះ បុគ្គលទាំងអស់នោះនៅទីណា?។
លោកសត្យារក្ស
សំណួរ៖ ចំពោះស្ថានិករបស់គណបក្សប្រឆាំង ដែលគេបង្កើតថ្មីមួយនោះយើងឃើញថាមានស្ថានិកមួយចំនួន ជាពិសេសគឺអ្នកដែលឈរឈ្មោះជាមេបក្ស និងអនុបក្ស ហាក់បីដូចជាមិនចង់លាលែងពីគណបក្សដើមរបស់ខ្លួនទេ។ ដូច្នេះការអល់ឯកមិនព្រមលាចេញពីគណបក្សរបស់ខ្លួននេះ លោកបណ្ឌិតមើលឃើញយ៉ាងណានូវល្បិចកល ឬក៏មាយាទរបស់មេបក្សសិទ្ធិមនុស្ស?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ មានកត្តាច្រើន គឺកត្តាផលប្រយោជន៍ច្រើនជាងកត្តាដែលគេអួតថា គេគិតជាតិ។ ឯកត្តាច្បាប់យើងបានជជែកហើយ គឺកំហុសដែលអ្នកស្នើសុំ ក្រុមប្រឹក្សាស្នើសុំ គឺកំហុសមិនបំពេញលក្ខខណ្ឌច្បាប់។ ទី១ គឺខ្វះចំនួន គេឲ្យ៨០ គាត់បាន៧៨ ទី២ គេឲ្យផ្តិតមេដៃ អ្នកដែលផ្តិតមេដៃជាបុគ្គលដែលមានអាស័យដ្ឋានអត្តសញ្ញាណច្បាស់លាស់ ហើយមានមួយចំនួន គឺអត់ច្បាស់លាស់។
ចំនុចមួយទៀត ថាតើហេតុអ្វីបានជាអស់លោកមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងនោះ ហើយនិងសមាសភាពដឹកនាំដទៃទៀត ម៉េចក៏មិនលាលែងពីគណបក្សចាស់ទៅ ហើយមកចូលរួមក្នុងគណបក្សថ្មី ដើម្បីឲ្យសក្តិសមនឹងពាក្យដែលពួកគាត់ថា ស្រលាញ់ជាតិនោះ ហើយប្រជាធិបតេយ្យនោះ ។ តើមូលហេតុអ្វីបានជា កឹម សុខា មិនអាចដាក់ឈ្មោះនៅក្នុងបញ្ជីនៃការបង្កើតគណបក្សថ្មី? ពីព្រោះ កឹម សុខា កំពុងជាតំណាងរាស្ត្រ ក្នុងក្របខណ្ឌគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស។ បើយោងតាមច្បាប់គណបក្ស បុគ្គលម្នាក់មានសិទ្ធិធ្វើជាសមាជិកគណបក្សតែមួយទេ ដូច្នេះបើ កឹម សុខា ចង់រក្សាខ្លួនជាសមាជិកភាពគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស កឹម សុខា មិនអាចមកធ្វើសមាជិកគណបក្សផ្សេងទេ។ ប៉ុន្តែច្បាប់ខ្មែរយើងទន់ភ្លន់ណាស់ រហូតដល់បើកផ្លូវទៀត។ បើក្នុងករណីបុគ្គលម្នាក់ ជាសមាជិកគណបក្សច្រើន គឺគេយកសមាជិកគណបក្សចុងក្រោយ។ បានសេចក្តីថា បើ កឹម សុខា មិនបានលាលែងចេញពីគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សក៏ហីទៅចុះច្បាប់មិនបង្ខំទេ។ ប៉ុន្តែបើ កឹម សុខា មានឈ្មោះជាសមាជិកគណបក្សថ្មី គឺគេយកដោយស្វ័យប្រវត្តិថា កឹម សុខា ជាសមាជិកគណបក្សថ្មីហើយ។ ឯសមាជិកភាពរបស់ កឹម សុខា នៅក្នុងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស យោងតាមច្បាប់ គឺត្រូវបានបញ្ចប់ជាស្ថាពរ ដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ ។ បើបាត់បង់សមាជិកភាពគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សដោយស្វ័យប្រវត្តិ កឹម សុខា ក៏ត្រូវបាត់បង់អាណត្តិជាអ្នកតំណាងរាស្រ្តដែរ។ យោងតាមច្បាប់ជ្រើសតាំងអ្នកតំណាងរាស្ត្រ បានចែងថានៅពេលដែលអ្នកតំណាងរាស្ត្រណាម្នាក់ បាត់បង់សមាជិកភាពសភា មានស្លាប់ មានជាប់ព្រហ្មទណ្ឌដូចលោក សម រង្ស៊ី ជាដើម ឬករណីលោក កឹម សុខា គឺគេមានចែងថានៅពេលណាដែលអ្នកតំណាងរាស្ត្រណាម្នាក់ បាត់បង់សមាជិកភាពពីគណបក្សដើម ដែលជាគណបក្សត្រូវបានជាប់ឆ្នោតជ្រើសតាំងអ្នកតំណាងរាស្ត្រនោះ ដូច្នេះអ្នកតំណាងរាស្ត្រនោះ ក៏ត្រូវបាត់បង់អាណត្តិជាអ្នកតំណាងរាស្រ្តដោយស្វ័យប្រវត្តិផងដែរ។ លើកលែងតែករណីនេះកើតមានក្នុងកំឡុង ៦ខែ មុនការបោះឆ្នោតបន្ទាប់។ ដូច្នេះបើក្រុមអស់លោកអ្នកប្រឆាំងនោះ គាត់រួមគ្នាទៅដាក់ពាក្យនៅក្រសួងមហាផ្ទៃនៅថ្ងៃទី ២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ អញ្ចឹងធ្វើឲ្យ កឹម សុខា បាត់បង់ដោយស្វ័យប្រវត្តិនូវសមាជិកភាពគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស និងអាណត្តិជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រ ពីព្រោះឆ្ងាយជាង ៦ខែ ដូច្នេះកឹម សុខា ស្តាយលុយ ២ពាន់នោះគឺគាត់មិនទាន់ចូលជាសមាជិកក្នុងគណបក្សថ្មីទេ មានន័យថាគាត់មិនបានស្រឡាញ់ជាតិទេ គឺគាត់ស្រឡាញ់លុយ។ បើសិនជា កឹម សុខា ពិតជាស្រលាញ់ជាតិដូចគាត់អួត គឺគាត់ពិតជាលាលែងជាអ្នកតំណាងរាស្ត្របាត់ទៅហើយ គឺអស់តែ ២ពាន់ទេ ហើយឲ្យបេក្ខជនលំដាប់លេខពីរ នៅកំពង់ចាមរបស់សិទ្ធិមនុស្សឡើងជំនួសគាត់ទៅ មានបាត់ឯណា ប៉ុន្តែគឺគាត់កំពុងលេងល្បិចដាក់ សម រង្ស៊ី តាមរបៀបចាប់ត្រីដៃពីរ។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ ចំពោះលោក សម រង្ស៊ី ដែលមានឈ្មោះជាមេបក្សថ្មីនោះ គឺបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋបានដឹងហើយថាគាត់គឺជាទណ្ឌិត ដូច្នេះអ្នកដែលមានទោសបែបនេះគឺមិនអាចមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត និងឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោតបានទេ។ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះតើលោកបណ្ឌិតយល់ឃើញយ៉ាងម៉េចដែរ ដែលគាត់កំពុងតែប្រឡូកប្រឡាក់ជាមួយនឹងគណបក្សថ្មីនេះ?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ មានចំណុចពីរ ដែលត្រូវញែកដាច់ពីគ្នា។ ទី១ គឺសុពលភាពគណបក្ស និងទី២ គឺសមាជិកភាពគណបក្ស និងសិទ្ធិបោះឆ្នោត ។ ចំពោះសិទ្ធិនយោបាយបក្សរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលបច្ចុប្បន្ននេះគាត់មានតួនាទីជាប្រធានគណបក្ស សម រង្ស៊ី ហើយពេលនេះគាត់មានការព្រមព្រៀងក្រៅផ្លូវការរវាងគណបក្សទាំងពីរ គឺគាត់ជាប្រធានចលនារបស់គេ និងបានសុំចុះឈ្មោះថ្មីជាប្រធានគណបក្ស។ ប្រសិនជា ការស្នើសុំត្រូវបានបំពេញលក្ខខណ្ឌច្បាប់អស់ហើយ ហើយក្រសួងមហាផ្ទៃគ្មានអ្វីជំទាស់នោះ គឺគណបក្សថ្មីនឹងត្រូវចុះបញ្ជី ។ ក្រោយពីចុះបញ្ជី ពេលនោះលោក សម រង្ស៊ី នឹងក្លាយទៅជាសមាជិករបស់គណបក្សថ្មីឬក្លាយទៅជាប្រធានគណបក្សថ្មីហើយ។ ដូច្នេះតាមផ្លូវច្បាប់គាត់ត្រូវបាត់បង់នូវសមាជិកភាពដោយស្វ័យប្រវត្តិពីគណបក្ស សម រង្ស៊ី និងត្រូវបាត់បង់នូវតួនាទីទាំងអស់នៅក្នុងគណបក្សចាស់របស់គាត់ហើយ ។ មានន័យថាគាត់លែងជាប្រធានគណបក្ស សម រង្ស៊ី ទៀតហើយ។ចំណុចនេះ គឺត្រូវបានច្បាប់បញ្ញត្តិទុករួចជាស្រេចនៅក្នុងច្បាប់គណបក្ស។
ចំណុចមួយទៀត គឺលោក សម រង្ស៊ី កំពុងស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពខុសពីលោក កឹម សុខា ដោយសារគាត់បានបាត់បង់អាណត្តិលែងជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រហើយ ព្រោះគាត់បានជាប់ទោសព្រហ្មទណ្ឌ។ នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ដូចជានៅក្នុងច្បាប់ជ្រើសតាំងអ្នកតំណាងរាស្ត្រ គឺទណ្ឌិត ពុំមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត និងសិទ្ធិឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោតទេ លុះត្រាតែ លោក សម រង្ស៊ី ទទួលបាននូវការលើកលែងទោស ឬការបំពេញទោសបានចប់សព្វគ្រប់។ សព្វថ្ងៃនេះ លោក សម រង្ស៊ី ពុំទាន់បានបំពេញទោសរបស់ខ្លួននៅឡើយទេ ហើយក៏ពុំត្រូវបានលើកលែងទោសពីព្រះមហាក្សត្រនៅឡើយដែរ។ ដូច្នេះស្ថានភាពរបស់ លោក សម រង្ស៊ី នៅពេលនេះគឺខុសពីលោក កឹម សុខា ព្រោះគាត់លែងជាតំណាងរាស្ត្រទៀតហើយ និងមិនទទួលបានលុយ ២ពាន់ ដូច កឹម សុខា ទេ ដូច្នេះគឺអាចទៅចុះឈ្មោះនៅក្នុងគណបក្សថ្មី។ ចំណែក កឹម សុខា គឺនៅស្តាយលុយ ២ពាន់នោះ ដូច្នេះគាត់មិនទៅទេ។
ប្រសិនបើគណបក្សថ្មីរបស់លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានចុះបញ្ជី ហើយទទួលស្គាល់ដោយក្រសួងមហាផ្ទៃមែននោះ គឺលោក សម រង្ស៊ី មានសិទ្ធិត្រឹមតែធ្វើជាប្រធានគណបក្សថ្មី និងជាសមាជិកគណបក្សថ្មីប៉ុណ្ណោះ គឺគាត់មានសិទ្ធិសេរីភាពខាងគណបក្សបក្សដូចពលរដ្ឋខ្មែរដ៏ទៃទៀត។ ប៉ុន្តែដោយសារគាត់ជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលជាប់ទោសព្រហ្មទណ្ឌ ដូច្នេះគឺពុំមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតទេ នេះគឺជាច្បាប់ទូទៅ គឺមិនមែនសម្រាប់តែលោក សម រង្ស៊ី នោះទេ។ ដោយសារតែគាត់ពុំមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត និងសិទ្ធិឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោតបែបនេះ ទើបធ្វើឲ្យលោក សម រង្ស៊ី មិនអាចធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីតាមមហិច្ឆតារបស់គាត់បានទេ ពីព្រោះច្បាប់បានចែងថា ធ្វើជា នាយករដ្ឋមន្ត្រី លុះត្រាតែឥស្សរៈជននោះបានជាប់ឈ្មោះជាតំណាងរាស្ត្រ និងត្រូវបានគណបក្សជ្រើសរើសជាបេក្ខជននាយកនាយករដ្ឋមន្ត្រី សិន ។ ដូច្នេះចំពោះលោក សម រង្ស៊ី ដែលមិនអាចឈរឈ្មោះជាតំណាងរាស្ត្រ គឺមិនអាចជាប់ជាតំណាងរាស្ត្រ បានទេ ហើយក៏មិនអាចក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីបានដែរ។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ គណបក្សប្រឆាំង បានចោទប្រកាន់ថារាល់អំណះអំណាង និងពាក្យសម្តីដែលសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍បំភ្លឺអំពីបញ្ហាព្រំដែននោះ គឺពួកគេអាចទទួលយកបានខ្លះ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលគេមិនសប្បាយចិត្ត គឺដោយសារការមិនឲ្យពួកគេចោទ សួរឆ្លើយ សម្តេចដោយផ្ទាល់។ ត្រង់ចំណុចនេះ តើលោកបណ្ឌិតមានអ្វីដើម្បីពន្យល់តាមផ្លូវច្បាប់ជូនដល់ជនរួមជាតិ?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ ព្រឹត្តិការណ៍នៅថ្ងៃទី ០៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ នៅសម័យប្រជុំពេញអង្គរដ្ឋសភា ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលបានបំភ្លឺអំពីបរិបទនៃការបោះបង្គោលព្រំដែន និងការកំណត់ខ្សែរបន្ទាត់ព្រំដែន ផ្អែកទៅលើឯកសារសំខាន់ៗនានា ភ្ជាប់ជាមួយនឹងមាត្រដ្ឋានផែនទីជាក់លាក់ដែលតំកល់ទុកនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ( អ ស ប ) និងទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ យកមកជាមូលដ្ឋានដើម្បីបំពេញការងារបោះបង្គោល និងគូសខ្សែរបន្ទាត់ព្រំដែនរវាង កម្ពុជា វៀតណាម។ នៅថ្ងៃនោះ សូម្បីតែបញ្ហាចោរកម្មក៏គ្មានដែរ មានន័យថាសូម្បីតែចោរក៏ចង់ស្តាប់អំពីបញ្ហាព្រំដែនដែលគណបក្សប្រឆាំង តែងតែយកមកបញ្ឆេះកំហឹងជាតិនិយមឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរស្អប់រដ្ឋាភិបាល។ ដូច្នេះប្រជាពលរដ្ឋ បានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថាការពិតនៃការបំពេញភារៈកិច្ចជូនជាតិ ចំពោះបូរណភាពទឹកដី ថានាការពារមិនឲ្យមានការបាត់បង់ដូចការអះអាងរបស់គណបក្សប្រឆាំងនោះទេ។ ក្រោយការបំភ្លឺរបស់ប្រមុខនៃរាជរដ្ឋាភិបាល ដោយផ្អែកទៅលើឯកទេសជាក់លាក់ ។ គឺលោក សម រង្ស៊ី ទេដែលជាអ្នកក្លែងបន្លំឯកសារព្រំដែន។ ការចរចារដ៍ស្វិតស្វាញរបស់រដ្ឋាភិបាល គឺបានផ្អែកលើឯកសារផែនទីពាក់ព័ន្ធព្រំដែនមុនឆ្នាំ១៩៥៣ និង១៩៥៤ គឺឯកសារតាំងពីជំនាន់អាណានិគមបារាំង ដើម្បីយកមកអនុវត្តទាំងសងខាងក្នុងការបោះបង្គោល និងការគូសខ្សែរបន្ទាត់ព្រំដែន។ ការស្វិតស្វាញមួយទៀតគឺមាត្រដ្ឋានផែនទីដែលបានតម្កល់ទុកនៅ អ ស ប និងមានការទទួស្គាល់ជាអន្តរជាតិ។ ការលាតត្រដាងរបស់សម្តេច គឺបានបញ្ជាក់យ៉ាងគ្រប់គ្រាន់អំពីវិស័យបច្ចេកទេស និងវិស័យការពារបូរណភាពទឹកដី។ ក្រោយពីបានបំភ្លឺ ពួកប្រឆាំងគ្មានអ្វីនឹងជំទាស់ទៅនឹងបញ្ហាបច្ចេកទេសទេ ពួកគេថែមទាំងអាម៉ាសចំពោះនយោបាយស្មោគគ្រោគរបស់ខ្លួនថែមទៀតផង ប៉ុន្តែដើម្បីលុបលាងនូវគំនិតទុច្ចរឹតរបស់ពួកគេ គឺពួកគេបានលេងល្បិចមួយទៀតគឺការលើកថាមិនបានផ្តល់ឲ្យតំណាងរាស្ត្រគេចោទសួរដេញដោលទៅវិញ។
ដើម្បីឲ្យបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋបានជ្រាប និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងបានដឹងនោះ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថានៅសភានៃបណ្តាប្រទេសជឿនលឿន និងសភានៅប្រទេសកម្ពុជាក៏មានវេទិកាសួរដេញដោលដែរ ក៏ប៉ុន្តែក៏មានវេទិកាដែលមិនអនុញ្ញាត្តិឲ្យសួរដេញដោលដែរ។ គឺវាទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហា ដែលគេហៅថាវេទិកាសំណួរធំ និងវេទិកាចោទសួរសំណួរតូច។ ចំពោះសំណួររឿងព្រំដែនកន្លងមកនេះគឺមិនមែនជារឿងសំណួរតូចទេ គឺចូលក្នុងប្រភេទវេទិកាសំណួរធំហើយ ដូច្នេះគឺតម្រូវឲ្យមានការបកស្រាយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ ដូច្នេះវាត្រូវការពេលវេលាវែង ម្លោះហើយគឺមិនអនុញ្ញាត្តិឲ្យមានការសួរដេញដោលទេ។ ជាក់ស្តែងកន្លងទៅគឺប្រមុខរដ្ឋាភិបាលបានប្រើពេលរហូតដល់ជាង៥ម៉ោង ដើម្បីឆ្លើយនឹងសំណួររបស់តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង។ ដូច្នេះករណីនេះគឺដូចគ្នាទៅនឹងការសួរដូចសភានៅបណ្តាប្រទេសដ៍ទៃទៀតដែរ គឺសំណួរធំមិនអនុញ្ញាត្តិឲ្យមានការសួរដេញដោលទេ។
សរុបមកយើងឃើញថា គណបក្សប្រឆាំង និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងនោះកំពុងតែមួលបង្កាច់រាជរដ្ឋាភិបាលហើយ សូម្បីតែសភានៅប្រទេសនានាក៏គេមិនដែលកំណត់ម៉ោងឲ្យអ្នកមកបំភ្លឺដែរ។ ពីព្រោះតម្លៃនៃការបំភ្លឺគឺវាអាស្រ័យទៅនឹងខ្លឹមសារនៃការពន្យល់ គឺមិនអាស្រ័យទៅនឹងការចោទសួរដេញដោលនោះទេ។ ដូច្នេះល្បិចស្មោគគ្រោគ ដ៏កង្វក់ និងនយោបាយដើរចោទប្រកាន់គេរបស់គណបក្សប្រឆាំងនោះគឺល្មមឈប់ហើយ។
ជាចុងក្រោយនេះខ្ញុំសូមលើកយកបញ្ហាត្រីចូលអន្លង់មកជូនបងប្អូនដើម្បីពិចារណា ។ត្រីដែលចូលអន្លង់ គឺជាត្រីដែលចាញ់បោកព្រាន ដែលបានជីកអន្លង់ថ្មីនៅក្បែរស្រះ ឬត្រពាំង ឬបឹង ហើយព្រានយកដីភក់ និងទឹកបន្តិចពីបឹងថ្មីមកស្រោចក្បែរដើម្បីឲ្យមានក្លិនថ្មី។ ដូច្នេះដោយសារក្លិនថ្មីនេះទើបធ្វើឲ្យជីវិតត្រូវស្លាប់។ ដូចគ្នានេះដែរចំពោះបញ្ហានយោបាយ គឺគណបក្សថ្មីដែលថិតនៅក្នុងកន្លែងចាស់នេះ គឺប្រជាពលរដ្ឋត្រូវចាញ់បោកគេដោយសារតែគេប្រើនយោបាយ ត្រីចូលអន្លង់នេះ ដូច្នេះសូមបងប្អូនពិចារណាឲ្យច្បាស់។ យើងសុខចិត្តទទួលយករបស់ដែលយើងបានស្គាល់ច្បាស់ ដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឍ និងកែទម្រង់នូវចំណុចណាដែលអសកម្ម ប្រសើរជាងទៅជ្រើសរើសរបស់ដែលក្លែងថាថ្មី តែជារបស់ដែលចាស់នោះទេ។ ដូច្នេះសូមបងប្អូនដែលជាម្ចាស់ឆ្នោតមានការប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះនយោបាយត្រីចូលអន្លង់ ដែលពួកគណបក្សប្រឆាំងកំពុងតែប្រើល្បិចដ៏ថោកទាបរបស់ពួកគេនោះ៕
សម្រង់ព័ត៌មាន៖ លោក នូសាវុធឌី
Subscribe to:
Posts (Atom)