Monday, December 31, 2012

សារ​លិខិត​ថ្វាយ​ព្រះពរ ឯកឧត្ដម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ សុខ អាន ឧបនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ថ្វាយ​ព្រះ​ពរ ព្រះករុណា​ព្រះ​បាទ​សម្តេច​ព្រះ​បរម​នាថ នរោត្តម សី​ហមុនី ក្នុង​ឱកាស​ចូល​ឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំសកល ២០១៣


សារ​លិខិត​ជូនពរ​ របស់​ឯកឧត្ដម​បណ្ឌិត​សភា​ចារ្យ សុខ អាន ជូន​ពរ សម្តេច​​អគ្គ​​​មហា​ធម្ម​ពោធិ​សាល ជា ស៊ីម ក្នុង​ឱកាស​ចូល​ឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំសកល ២០១៣


សារ​លិខិត​ជូនពរ​ របស់​ឯកឧត្ដម​បណ្ឌិត​សភា​ចារ្យ សុខ អាន ជូន​ពរ សម្តេច​​អគ្គ​​មហា​​ពញ្ញា​ចក្រី ហេង សំរិន និង​លោក​ជំទាវ​ ក្នុង​ឱកាស​ចូល​ឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំសកល ២០១៣


សារ​លិខិត​ជូនពរ​ របស់​ឯកឧត្ដម​បណ្ឌិត​សភា​ចារ្យ សុខ អាន ជូន​ពរ សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​បតីតេជោ ហ៊ុន សែន និង​លោក​ជំទាវ​កត្តិ​ព្រឹទ្ធ​បណ្ឌិត ក្នុង​ឱកាស​ចូល​ឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំសកល ២០១៣


បទ​សម្ភាសន៍​​លោក​​បណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ ស្តីពី​ ចរឹត​​ផ្តាច់ការ​​នៅ​ក្នុង​គណបក្ស​ប្រឆាំង

ថ្ងៃទី ២៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១២
លោក សត្យា រក្ស​
សំណួរ​៖ មកទល់ថ្ងៃនេះ គណបក្សប្រឆាំង​គេប្រើប្រាស់រូបភាពមួយដែលគេហៅថាជា​ការ​ប្រមូល​​ផ្ដុំដើម្បីបង្រួប​​បង្រួម ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ។ បើយើង​ពិនិត្យ​សំបក​ខាង​ក្រៅ​ គឺ​ហាក់បីដូចជាមានភាពល្អូកល្អើន ដោយ​សារ​តែ​យើង​ឃើញ​ថា មន្រ្តី​របស់​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ​ហ្នឹង​ គេទៅណាទៅត្រសងទាំងអស់គ្នា។ ហើយបើគេស្រែកពីរឿងបញ្ហា ផ្ដល់​​លុយ​ជូន​ចាស់ៗ​ ៤ ម៉ឺន​​ឬក៏ប្រាក់ខែប៉ុណ្ណេះលានៗ ជូនមន្រ្តីរាជការអីជាដើមហ្នឹង គឺគេ​មូល​មាត់​​គ្នា​​និយាយ​​ព្រម​គ្នា​តែ​ម្ដង​​។​ ចំណុច​នេះ ខ្ញុំធ្លាប់ឃ្លាំមើលកាលពីគណបក្សទាំងពីរហ្នឹង នៅ​បែក​គ្នា ពេល​នោះ គឺ​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី ដែល​ជា​គណបក្ស​មួយ​ហាក់​បី​ដូចជាមានភាព​សមរម្យ​​ជាងគណបក្ស កឹម សុខា ដែលយើងកោតសរសើរអំពីក្រមសីលធម៌ កោតសរសើរ​អំពី​​យុទ្ធសាស្រ្ត​​អំពីការឃោសនា ឃើញថា​គណបក្ស សម រង្ស៊ី នេះភាពសមរម្យ​ជាង​គណបក្ស​ កឹម សុខា។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ យើង​ឃើញ​ថា​ គណបក្សសម រង្ស៊ី ដែលយើងឃើញ​ថា​ប្រសើរ​ជាង​​គណបក្ស​ កឹម សុខា ហ្នឹង ឥឡូវនេះ ​គឺវា​ទៅច្របល់ចូលគ្នាទៅ គឺកំពុងតែ​ធា្លក់​តម្លៃ​ព្រមៗ​គ្នា​តែ​ម្តង​​។ ប៉ុន្តែ​នៅ​មាន​រឿង​រ៉ាវ​ជា​ច្រើន​ទៀត​ នៅក្នុងផ្ទៃបក្សប្រឆាំងហ្នឹង ដែលកំពុង​រង្គោះ​រង្គើ​។ អញ្ចឹង​បញ្ហា​នេះ តើ​លោកបណ្ឌិត យល់ឃើញថា វាកើតចេញ​ពីការ​ដែល​រៀបចំ​តំណែង​នៅ​ក្នុង​​បក្ស​​មិន​ស្មើ​គ្នា ឬក៏វា​កើតឡើង​ដោយ​សារ​តែ​អំណាច​បុគ្គលដែល​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ជម្លោះ​នោះ​​​?​
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ​
ចម្លើយ​៖ ដូចដែលវេទិកា​យើងធ្លាប់លើកជាច្រើនលើកមក​ហើយ គឺគណបក្ស​ប្រឆាំង​គាត់​​ពុំ​ទាន់​រៀប​ចំ​​​លក្ខណៈ​សម្បត្តិរបស់ខ្លួន ឲ្យទៅជាលក្ខណៈ​សម្បតិ្ត​គណបក្ស​ក្នុង​តួអង្គ​ជា​គណបក្ស​​ប្រឆាំង​បែប​​ប្រជាធិបតេយ្យ​ទេ។ គាត់រៀប​ចំបាន​គណ​បក្ស​ត្រឹម​តែផ្លូវច្បាប់ ដែល​ក្រសួង​​មហាផ្ទៃ​​ផ្ដល់​​សុពល​​ភាព​ប៉ុណ្ណោះ​ ប៉ុន្តែលក្ខណៈ​សម្បត្តិ​នយោបាយ​ក្នុងការរៀបចំ​ជា​តួ​អង្គ​​នយោបាយ​នោះ​ គឺ​នៅ​ខ្សោយណាស់​​ ខ្សោយត្រង់ថា គាត់អត់ទាន់មានលក្ខណៈ​សម្បត្តិ​ជា​គណបក្ស​ទេ គឺ​មាន​​លក្ខណៈ​សម្បត្តិគា្រន់តែ​ជាក្រុមមួយដែលមានអ្នកដង្ហែតាមមេ។​ ឧទាហរណ៍​​ ដូចជា​គណបក្ស​ កឹម សុខា គឺ​មួយ​ក្រុមហ្នឹង គេហែរ​តាម កឹម សុខា។ កឹម សុខា និយាយអី គឺគេ​ត្រូវ​និយាយ​ឲ្យ​​ដូច​ កឹម សុខា។ ចំណុច​អស់នេះ មិនមែនជា​កម្មវិធី​នយោបាយ​គណបក្ស​ទេ​ គឺ​ជា​​វោហាស័ព្ទ​​របស់​ កឹម សុខា ។​វាមានន័យ​ស្មើ​នឹងអ្វីដែលហែរ​ហមត្រូវតែ​បន្ទរ​តាម​។​ ឯខាង​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី​ ក៏​អញ្ចឹងដែរ គឺជាក្រុមដង្ហែតាម​លោក សម រង្ស៊ី មួយបែប​ទៀត​ទៅ​។ ដល់​អញ្ចឹង​ហើយ​ ដោយសារតែអត់​មានលក្ខណៈ​សម្បត្តិ​​ជា​​គណបក្ស​ ទើបខាង​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី ក្ដី គណបក្ស កឹម​ សុខា ក្ដី ឃើញតែបែកបាក់ ឬក៏យើង​និយាយឲ្យចំ ឃើញថា មានការដើរចេញ រហូត​ដល់​ កឹម សុខា​ ដើរចេញដោយប្អូនឯងបង្កើត។ ដល់ខាង សម រង្ស៊ី ដើរចេញនូវ​អ្នក​ដែល​ជា​ស្ថាប​និក​ជា​មួយ​គ្នា​​។​ ​​​មានន័យថា អ្នកដែលដង្ហែហ្នឹង គឺដង្ហែ​តាម​ដោយ​​ឈរ​លើ​គោលការណ៍​នៃ​ផល​ប្រយោជន៍​​ មុខ​នាទី​ តួនាទី ឬ​តំណែងទេ មិនមែនទៅ​ចូល​រួម​ក្នុង​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី ឬ​ក្នុង​គណបក្ស​ កឹម សុខា ដើម្បី​ធ្វើ​នយោបាយ​រួម​ចំណែក​ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​ជាតិ ឬក៏កែ​លម្អ​ដំណើរ​ការ​កសាង​ប្រទេស​ជាតិ​ទេ​។​ គឺពួកគេចូលរួមជា​មួយ​ កឹម សុខា ក្ដី​ ចូលរួមជាមួយ សម រង្ស៊ី ក្ដី គឺដើម្បីសម្លឹងមើលលើមុខ​តំណែង ហើយ​មុខ​តំណែង​ទី​មួយ​សំខាន់​ គឺមុខតំណែង​ជា​សមាជិក​រដ្ឋសភា​ហ្នឹង​ឯង​។​
លោក សត្យា រក្ស​
សំណួរ​៖ ​ត្រង់ចំណុចនេះ ខ្ញុំចង់ឲ្យលោកបណ្ឌិតជួយបន្ថែមបន្ដិច។​ ជា​​ទូទៅ​ទាំង​គណបក្ស​​សម រង្ស៊ី​ និង​គណបក្ស​ កឹម សុខា​ ដែល​ទទួលបាន ​២៦ អាសនៈ ក្ដី ៣ អាសនៈ​​ក្ដី គឺសុទ្ធ​តែ​កើត​ចេញ​ពី​ការ​គាំទ្រ​ និងកើតចេញពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់​សកម្ម​ជនក្នុងស្រុក។​ បានន័យថា សកម្មជន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​។ ប៉ុន្តែផលដែលគណបក្សទាំងពីរនេះ ទទួល​បាន ច្រើន​តែ​ខ្មែរ​​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ជា​អ្នក​ទទួល​ផល​។ ដូចជា កឹម សុខា តំណាងរាស្រ្ត ៣ នេះ គឺដក កឹម​ សុខា មួយចេញ​គឺ​ ពីរនាក់​ទៀតមកពីក្រៅប្រទេស ហើយចំណែកគណបក្ស សម រង្ស៊ី ហ្នឹង ភាគ​ច្រើន គឺមកពី​ក្រៅ​ប្រទេស​​​។ អញ្ចឹងខ្មែរនៅក្នុងស្រុកដែលខំលះបង់កម្លាំង​កាយ​កម្លាំង​ចិត្ត​​កម្លាំង​ប្រាជ្ញា​គ្រប់​បែប​គ្រប់​យ៉ាង​នេះ​ ដូចជាមិនទទួលផល។ ត្រង់​ចំណុចនេះ លោក​បណ្ឌិតមាន​អ្វី​ដើម្បី​ជា​ការ​បំភ្លឺ​ទៅ​ដល់​បង​ប្អូន​ ដែល​កំពុង​ច្រឡំដើរ​តាម កឹម សុខា​ ឬ សម រង្ស៊ី ដូច​ពាក្យខ្មែរមួយម៉ាត់គេថា ធ្វើក្របីឲ្យ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី ជិះចម្លងភក់​នោះ​?​
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ​
ចម្លើយ​៖ នេះជាការពិតណាស់ ដូចដែលយើងបានលើកឡើងជាញឹកញាប់ហើយ ថា​ពួក​​អ្នក​​នៅក្រៅប្រទេសនោះ​ គឺ​​គាត់​គ្រាន់​តែ​​សម្លឹ​ង​មើល​ផល​ប្រយោជន៍​ ហើយរកវិធីទៅឲ្យ​កៀក សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា។ ប៉ុន្តែអ្នកគាំទ្រលោក​កឹម សុខា ក្ដី លោក សម រង្ស៊ី ក្តី​ដែល​មាន​​បំណង​​ចង់​បាន​ផល​ប្រយោជន៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ហ្នឹង គឺគាត់ភ្លេច​​គិត​ថា ពួក​គាត់​ដែល​ជា​អ្នក​នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ​ហ្នឹង កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី ឲ្យតម្លៃទាបជាងអ្នកដែល​ឧបត្ថម្ភនៅឯក្រៅប្រទេសទេ ត្រង់ហ្នឹង បើ​គាត់​ចេះ​ពិចារណា​ នោះជាការល្អ​។ គាត់សកម្មជាមួយ​ សម រង្ស៊ី និងជាមួយ​ កឹម សុខា រៀងរាល់ថ្ងៃ​ រៀង​រាល់​ពេល​ ចំណាយទាំងថវិការ កម្លាំង​កាយ​រហូត​ដល់​​លះ​បង់​ពេល​វេលា​ ដែល​ធ្វើ​ការងារ​ចិញ្ចឹម​ជីវិត​ទៅ​ទៀត​​។ ​បើយើងគិតទៅ ក្នុងមួយ​ថ្ងៃ​ៗ ពលកម្ម​ដែល​គាត់​ធ្វើ​សម្រាប់​ កឹម សុខា ឬ​សម្រាប់​ សម រង្ស៊ី គឺវាមានតម្លៃណាស់ បើយើងគិតជា​លុយ​ក្នុង​មួយឆាំ្នៗ​មិន​តិច​ទេ​។ ប៉ុន្តែ​ឯ​អ្នក​គាំទ្រ​លោក​ កឹម សុខា​ ក្ដី​ លោក សម រង្ស៊ី នៅឯបារាំង នៅ​ឯ​អាមេរិកឥឡូវវាថយហើយ កាលមុន គឺ​អ្នក​អស់​ហ្នឹង​គេអត់បាន​ចំណាយ​ពេល​អ្វីសម្រាប់​ កឹម សុខា​ និង សម រង្ស៊ី ទេ។ គេចំណាយ​ពេល​ទៅ​ធ្វើការ​នៅ​ឯ​បារាំង នៅឯអាមេរិក អញ្ចឹងចាំ​ដល់​ថ្ងៃ​ដែល​​ត្រូវ​ឈរ​បោះ​ឆ្នោត​ គេយក​តែ​លុយ​ ៤​ទៅ​៥ ម៉ឺន​មក​ ចប់ ដោយសារតែ​មានក្ដី​សង្ឃឹម​មួយ​ថា​ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី នឹង​ឲ្យ​ឈរ​ជា​តំណែ​ង​​តំណាងរាស្ត្រ​​។
ចំណែក​​នៅ​​ផ្ទៃ​ក្នុងអ្នកគាំទ្រ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី ក៏វា​មាន​ការ​បែង​ចែក​គ្នា​រវាង​ជួរ​ដឹក​នាំ​ និងមន្រ្តីសកម្មជន ហើយហ្នឹង គឺក្នុងប្រទេសផង អត់ទាន់និយាយក្រៅប្រទេសទេ​ ហើយ​​មួយ​​ទៀត​ អស់​លោក​ទាំង​អស់​​ហ្នឹង ប្រហែលជាគិតមិនដល់ បើអ្នកបោះឆ្នោត ច្រឡំ​បោះឆ្នោត​ តែ​អ្នក​ដែល​ជា​សមាជិក​មិន​មែ​​ន​​​ច្រឡំ​ទេ គឺគិតអត់ដល់។ គឺគិតអត់ដល់នៅត្រង់ថា ឧទាហរណ៍​ ដូច​លោក​ កឹម សុខា សន្យាថា ទិញឡានសម្រាប់ឃុំដែលឈ្នះឆ្នោត ឥឡូវឈ្នះ​បាន​ ១៨ ឃុំ សួរថា បាន​លុយ​ពី​ណាទិញ​ឡាន គឺគាត់ទៅរៃអង្គាសខ្មែរនៅឯក្រៅប្រទេស។ សួរថា​ ខ្មែរ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ហ្នឹង​ ល្ងង់ឬ​អី ដែល​ឲ្យលុយ​មក​លោក កឹម សុខា ទិញឡាននោះ​?​ គឺ​មិនមែនទេ គឺគេ​ឲ្យ​ដោយ​ថ្នូរ​។ គេមិនមែន​បរិច្ចាក​សម្រាប់ឲ្យ កឹម​ សុខា ទិញឡានទៅឲ្យ​ឃុំ​ដែល​ខ្លួន​ឈ្នះ​ឆ្នោត​ សម្រាប់​ដឹក​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ទៅ​មន្ទីរពេទ្យ​ទេ។ ​ចំណុចហ្នឹង គឺមិនមែន​ជា​សប្បុរស​ធម៌​រប​ស់​​ខ្មែរ​​នៅ​​ក្រៅ​​ប្រទេស​​ទេ​ តែ​ជាថ្នូរ​ដើម្បី​យក​​តំណែង​។ តើ​ថ្នូរ​យកតំណែង​នៅ​ត្រង់​ណា​​?​​ បើគណបក្ស កឹម សុខា ក្ដី​គណបក្សសម រង្ស៊ី ក្ដី​ពុំ​មាន​ជោគ​វាសនា​​ទៅដឹកនាំ​ប្រទេស​ផង​នោះ?​ គឺ​តំណែង​តែ​មួយ​គត់​ គឺ​ឈរ​បេក្ខជនលំដាប់លេខរៀងទីមួយ ឬ​ទីពីរ នៅ​ឯ​ខេត្តធំៗ​ដែល​ខ្លួន​សង្ឃឹម​ថា​ឈ្នះ។ ហើយ​តំណែង​លេខមួយ លេខពីរនេះ កឹម សុខា ចាត់ទុក​ជា​ទំនិញ ឲ្យតែជិតដល់បោះឆ្នោត កឹម សុខា រៀបអាហ្នឹងយកទៅលក់ហើយ​​ ហើយ​រៀប​អាហ្នឹង​​យក​​ទៅ​លក់​ទៅ អញ្ចឹងសន្យាថា នឹង​ឲ្យ​លោក​នេះ​ ឬ​លោកនោះ ឲ្យចេញថ្លៃឡាន​មួយ ហើយ​នឹង​​ថែម​លុយប៉ុណ្ណេះៗ នឹង​បាន​ឈរ​នៅ​ទីនេះ​ ឬ​ទីនោះ។ ដូច្នេះ កឹម សុខា ជំពាក់​ខ្មែរ​នៅ​ខាង​ក្រៅ​ប្រទេស​​រួច​ទៅ​ហើយ កឹម សុខា មិន​អាច​ទៅ​រៀប​យក​សកម្មជន​​ ឬក៏អ្នក​គាំទ្រ​លោក​ កឹម សុខា​ ជាយូ​រ​អង្វែងនៅក្នុង​ស្រុក​ខ្មែរ​​​ឲ្យ​មក​ឈរ​នៅ​លេខ​រៀង​ល្អ​ទេ​ គឺយក​អស់​លោកនៅ​ខាង​ក្រៅ​​នោះហើយ បើមិន​អញ្ចឹង​ទេ អ្នក​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​នឹង​បក​​អាក្រាត​​លោក​​ កឹម​ សុខា ជាមិនខាន​។ ​សម រង្ស៊ី ក៏ដូចគ្នា​ដែរ​ អញ្ចឹងហើយ​ទីផ្សារ​នៃ​ទំនិញ​នយោបាយ​របស់​​ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី គឺ​នៅខាងក្រៅប្រទេសទេ។ ហើយ​បង​ប្អូន​ត្រូវ​ដឹង​ថា​ ពិសេស​អ្នក​ជា​សមាជិក​​គាំទ្រ​​របស់​​គណបក្ស កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី ត្រូវគិតថា ខ្មែរ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​អត់ មានសិទ្ធិ​​បោះឆ្នោតទេ ត្រូវចាំឲ្យ​ច្បាស់​។ ហេតុអ្វីបានជា​ កឹម សុខា និង​សម រង្ស៊ី យកចិត្ត​ខ្មែរ​នៅក្រៅ​​ប្រទេស?​​ ពីព្រោះ​គេ​យកចិត្ត​ខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសគឺ​មិនមែន​​​ដោយ​សារ​តែ​សន្លឹក​ឆ្នោត​ទេ តែ​ដោយសារសន្លឹកលុយ ចំណុចហ្នឹងត្រូវចែកគ្នាឲ្យច្បាស់។
មតិ​លោក សត្យា រក្ស​
ដោយសារតែខ្ញុំបានតាមដាននូវ​រឿងរ៉ាវឡានហ្នឹងដែរ ហើយ​ខ្ញុំចង់​ជម្រាប​ជូន​ បងប្អូន​ដែល​​កំពុង​តែ​តាមដាន​ទស្សនាហ្នឹង​ឲ្យ​បាន​ជ្រាប​​។ តាមពិតឡានរបស់ កឹម សុខា នេះ ឃើញ​ថា​ បានទៅដល់ឃុំ​មួយចមនួនមែន​ ប៉ុន្តែ​​អត់ទាន់​​គ្រប់ទេ ​មានឃុំ​មួយចំនួនគឺបានទៅដល់។ ហើយ​​សម្រាប់​​សម្ដី​​របស់​ កឹម សុខា ​បងប្អូនក៏បានជ្រាបដែរ គឺ​អ្នកឈឺទាំងអស់មិនថា បក្សណា​ជា​បក្ស​​ណា​​ទេ​ ឲ្យ​តែឈឺ​​ គឺ​​ថា​អាចយកឡានហ្នឹង​ ដឹកទៅមន្ទីរពេទ្យ។ ហើយ​ឥឡូវនេះ ធាតុពិត​ពី​ឃុំ​មួយ​ចំនួន​​ប្រហែល​ជា ៤ ទៅ ៥ ឃុំ ហើយ ដែលខ្ញុំបានធ្វើការតាមដាន និង​ស៊ើបសួរ​ដោយ​ផ្ទាល់​​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹង។ ឡានហ្នឹង គឺគ្រាន់តែជាឡានកញ្ចាស់​មួយ ហើយ​​បញ្ឈរ​​ចោល។​ ​បងប្អូន​អាច​ប្រើ​បា្រស់​បាន​មែន ប៉ុន្តែទៅកាន់មន្ទីពេទ្យបង្អែកហ្នឹង ត្រូវ​ចំណាយប្រេងមួយកាន ហើយបើ​រៀង​ឆ្ងាយ​បន្តិ​ច​​ មួយកានទៅមួយកានមក។ អញ្ចឹង​មួយកាន ៣០​លីត្រ យើងគិតទៅវាជាង​ ៣០​ដុល្លារ អញ្ចឹងបើពីរកានវាជាង ៦០​ដុល្លារ ហើយនៅ​ជួល​អ្នក​បើកទៀត ចំនួន ១០ដុល្លារ ហើយ​មួយ​វិញ​ទៀត​ បើសិនណាករណីដឹកអ្នកជម្ងឺហ្នឹង ឡាន​វា​បែក​កង់ វាផ្ទុះកង់​ត្រូវចេញ​ថ្លៃ​ជួសជុល​ ខូចខាត​ដោយ​ប្រការ​​ណា​​មួយ​ ត្រូវចេញថ្លៃ​ជួសជុស​ទៀត​។​ អញ្ចឹងសួរថា តើឡានរបស់ កឹម សុខា នេះ មាន​គុណ​សម្បត្តិ​ដែរ​ឬ​ទេ​សម្រាប់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​នៅ​​ក្នុង​​ឃុំ​នោះ​​? បើសិន​​ កឹម សុខា ជា​មនុស្ស​ថ្លៃថ្នូរ​ ដាក់ឡាន ដាក់​អ្នកបើក បង្កើត​ស៊ីទែន​​​ប្រេង​​​មួយ​​​នៅ​ទីនោះ​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ឈឺក្បាល​វិលមុខ​ត្រូវកា​រ​ គឺ​ចាក់សាំងភ្លាម ចាក់​ប្រេងភា្លម ដឹកជូន​ដោយឥតគិតថ្លៃ នេះបានហៅថា ម​នុស្ស​ធម៌ ឬ​ក៏​ហៅ​ថា​ អ្នកដែល​មានចិត្ដ​បុណ្យ​​ ចិត្តធម៌។​ ប៉ុន្តែ​ទង្វើរបស់ កឹម សុខា នេះ គឺជា​ទង្វើ​ច្របាច់ក​រាស្រ្ត​ទៅ​វិញ​ទេ​ គ្មាន​គុណធម៌​ គ្មានសីលធម៌ទេ នេះ​គឺជារឿងពិត។ យើងចាំ​មើលថា តើ កឹម សុខា នឹង​កែ​ប្រែ​ឥរិយាបថ​​ទេ​​រឿងបញ្ហាឡានហ្នឹង។​​ បើសិនណាជាធ្វើ​នយោបាយ​​បែបហ្នឹង គឺជា​នយោបាយ​​មួយ​ គឺគ្មានតម្លៃទេ សម្រាប់ឃុំសង្កាត់ ហើយប្រជាពលរដ្ឋនៅទីនោះ កំពុង​តែ​ពេបជ្រាយ​ចំពោះ​​បញ្ហា​​នេះ​​ហើយ​​។
លោកបណ្ឌិត​ ឈឹម ផលវរុណ​៖
នេះជា​របៀបធ្វើនយោបាយឆបោក ​និងលក់បញ្ជីឈរឈ្មោះ​។​​ដោយសារ​មហិច្ឆតា​ឆបោក​ ​និង​លក់​បញ្ជី​ឈរ​ឈ្មោះហ្នឹ​ង​ ដើម្បីយកលុយហ្នឹង វា​នាំ​ឲ្យគណបក្ស កឹម សុខា គណបក្ស​សម រង្ស៊ី ឈានទៅរករបៀបដឹកនាំផ្ដាច់ការ ដោយ កឹ​ម សុខា ដោយ សម រង្ស៊ី ក្នុងការ​​សម្រេច​​ជា​អត្តនោម័ត​ថា​ តើ​អ្នកណា​ត្រូវ​ឈរ​លេខ​មួយ ឬ​ត្រូវឈរលេខពីរ​ហ្នឹងឯង។ សម្រាប់ កឹម សុខា គឺ​ជាក់​ស្ដែង​ហើយ​ គឺ​ជំពាក់លុយគេ​ តែ​​មិនមែន​ទៅខ្ចីលុយគេទេ គឺ​គេ​ហៅថា​​ជំពាក់​ថ្នូរ​គេ​ យក​លុយ​មក​ទិញ​ឡាន​។​ អញ្ចឹងត្រូវតែរកលេខមួយ លេខពីរ ឲ្យអ្នកដែល​ឲ្យ​​លុយ​​ហើយ។ យ៉ាងហោច​ណាស់​ក៏​ ១៨​ នាក់​ដែរ​ ព្រោះឡានមួយម្នាក់​ ហើយ ១៨ នាក់ហ្នឹង សម្រាប់​​តែ​ថ្លៃឡាន​ទេ​ នៅ​ថែម​លុយ​ទៀត​។​ ចុះនៅសម្រាប់ត្រូវការលុយធ្វើការបោះឆ្នោត ​ហើយ​​សម្រាប់​យកលុយ​មក​បម្រើ​ផល​ប្រយោជន៍​គ្រួសារ​ឯកជន​របស់ កឹម សុខា ទៀត។ អញ្ចឹង គឺ​ ២៤ ខេត្តក្រុង ដែលត្រូវឈរ ហើយ​និង​លំដាប់​លេខ​មួយ លេខពីរ លេខបី ហ្នឹង ប្រហែលជាជជែកគ្នា​បែកពពុះមាត់ហើយ។
លោក សត្យា រក្ស​
សំណួរ​៖ តើ​លោកបណ្ឌិត​យល់ឃើញយ៉ាងម៉េចដែរ បើ​យើងឃើញថាតំណែងសំខាន់​ៗ​​នៅ​​ក្នុង​បក្សហ្នឹង​ គឺខាងខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសគេទិញអស់ហើយ។ ហើយចុះ​សម្រាប់បងប្អូន​ដែល​នៅ​ក្នុង​ស្រុក ដែលខំប្រឹងលក់ខ្លួន លក់ពលកម្ម លក់បញ្ញា លក់​ខួរ​ក្បាល ឲ្យទៅ កឹម សុខា ដោយ​​មាន​បំណង​ថា ចង់បានថ្នូរតំណែងដូចដែលខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសដែរនោះ។ អញ្ចឹង​ចំណុច​នេះ​ គឺ​វា​អាច​ក្លាយ​ទៅ​ជា​គូ​បដិបក្ខ​ហើយ។​ តើ​លោកបណ្ឌិត អាចទស្សន៍​ទាយយ៉ាងម៉េចដែរ អំពី​ភាព​​​​វឹក​វរ​នៅក្នុង​ផ្ទៃ​ក្នុង​គណបក្សហ្នឹង?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ​
ចម្លើយ​៖ នៅពេលនោះ​​ នឹង​កើត​មាន​ទំនាស់​ទស្សនៈ​ ​និងទំនាស់នៃផលប្រយោជន៍​ហើយ​ វានឹងបង្ហាញនូវ​ការអត់ទ្រាំពុំបាននូវ​ការ​តតាំង​មតិគ្នា​​។ ហើយនៅពេលដែលមតិតតាំង​ជំទាស់​នឹង​ការ​សម្រេច​ជា​អត្តនោម័ត​​របស់​មេបក្ស​ ពេល​នោះ​ហើយ នឹង​នាំមក​នូវ​​រឿងរ៉ាវ ដែល​គេហៅថា ធ្វើ​តាម​​ទំនើង​ចិត្ត​របស់មេបក្ស​។ ខ្ញុំលើកឧទាហរណ៍ ដូចនៅសៀមរាប គណបក្ស​សម រង្ស៊ី ដែលគេ​​គ្រោងនឹងរៀបចំអីជាមួយនឹង កឹម សុខា ហ្នឹង បង្កើតគណបក្សថ្មីនោះ​ ប៉ុន្តែ​ការ​បញ្ចូល​គ្នា​នេះ គ្រាន់​តែ​​ជា​សំបក​ទេ​។​ គណបក្សសម រង្ស៊ី នៅតែមាន​បំណង​ចង់​ពង្រឹង​មហិច្ឆតា​​របស់​​ខ្លួន​​នៅ​​ក្នុង​​គណបក្ស​​​ថ្មី​ បានន័យថា តួនាទីក្នុង​ការ​គ្រប់គ្រង​គណបក្ស​នៅ​តាម​ខេត្ត​។​ អញ្ចឹង​ហើយ​បាន​មាន​មន្រ្តី​ម្នាក់​របស់​​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី ដែលជា​អគ្គលេខាធិការ​បាន​មាន​​ចេតនា​​ទៅ​ចង់​ធ្វើ​ប្រធាន​គណបក្ស​រួមគ្នា​​ហ្នឹង​ នៅឯ​សៀមរាប​​។ ដូច្នេះវាកើត​មាន​ទំនាស់​ផលប្រយោជន៍​​ពីរ៖ មួយ មន្រ្តី​ក្នុង​គណបក្ស​​ សម រង្ស៊ី ក៏មានអ្នកពេញចិត្ត ហើយក៏មាន​អ្នក​មិន​ពេញ​ចិត្ត​ ហើយ​មួយ​ទៀត​ក៏​ជា​ទំនាស់​​រវាង​​ក្រុម​ ​កឹ​ម សុខា និងក្រុម សម រង្ស៊ី រឿងអីទៅខាង សម រង្ស៊ី គេមិនទាន់រៀបចំផង រឿងអី​ខាង​សម រង្ស៊ី​​ទៅ​យក​​តំណែង​នៅ​សៀមរាប​។ អញ្ចឹង​បាន​​មាន​​ការ​អុជអាល​ទំនាស់​ផ្ទុះ​ឡើង​ ដល់​​​ទំនាស់​​ផ្ទុះ​ឡើង​ ​វា​កើត​ចេញមានទស្សនៈ​ដែល​ជំទាស់​នឹង​បេក្ខភាព​របស់​នារីម្​នាក់ហ្នឹង គឺជា​មន្រ្តី​របស់​​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី វាអាចជា​ទំនាស់​ជា​មួយ​នឹង​ កឹម សុខា វាជា​ទំនាស់​ផ្ទៃក្នុង​ជា​មួយ​នឹង​​ សម រង្ស៊ី​។ ដល់​អញ្ចឹង​មាន​ ៤ នាក់ ដែល​លេច​មុខ​ជាង​គេ ក្នុងការបញ្ចេញមតិជំទាស់​ចំពោះ​បេក្ខ​ភាព​ហ្នឹង ដល់អញ្ចឹងវា​កើត​មាន​រឿង​រ៉ាវ​​ដែល​ត្រូវ​ដោះ​ស្រាយ ដល់ទៅដោះស្រាយលទ្ធផល​ចុង​​ក្រោយ​​ គឺបេក្ខជន បេក្ខនារី ដែលមាន​បំណង​ទៅ​ធ្វើ​ប្រធាន​បក្សរួមគ្នានៅ​ខេត្តសៀមរាប​ដែល​បាន​​ឈ្នះ​ ដោយ​សារ​លោក​ សម រង្ស៊ី បច្ចុប្បន្នលែងជាប្រធានគណបក្សសម រង្ស៊ី ក៏ប៉ុន្តែនៅ​តែ​មាន​ឥទ្ធិពល​​សម្រេច​ដក​លោក​ទាំង​បួន​​នាក់​​ហ្នឹង​ ចេញ​ ដោយ​ចោទ​ថា ជាជនបង្កប់។ នេះ​ទំនើង​ចិត្ត​​​​ហ្នឹង គឺ​ផ្ដាច់ការហើយ​។ មុននឹង​យើងហ៊ានថា ផ្ដាច់ការ យើងនាំគ្នាស្វែងយល់​បកស្រាយ​ទាំងអស់​គ្នា​​ក្នុង​ខណៈពេល​ដែល​​លោក សម រង្ស៊ី ហ៊ាន​សម្រេច​ប្រើឥទ្ធិពល​របស់​ខ្លួន​ដក​អ្នក​ទាំង ៤ ហ្នឹង​​នេះ​ សួរ​ថា គាត់​ជាអ្វី​​។ សួរថា លោក សម រង្ស៊ី មានតួនាទីអី នៅក្នុងគណបក្សសម រង្ស៊ី សមាជ​​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី សមាជវិសាមញ្ញ បានប្រកាសទទួលយកការលាលែង របស់លោក សម រង្ស៊ី ជា​ប្រធាន​គណបក្ស​ហើយ​ ប៉ុន្តែគេនៅប្រើគោលការណ៍ គេហៅថា គោលការណ៍​រក្សា​កំពង់​ដរ​​ចាស់​សម្រាប់​​លោក​ សម រង្ស៊ី វិល​មកវិញ។ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក សម រង្ស៊ី​ មិន​មែន​ប្រធាន​គណបក្សទេបច្ចុប្បន្ននេះ ហេតុអ្វីបានលោក សម រង្ស៊ី ហ៊ាន​សម្រេច​ដក​អ្នក​ទាំង​​៤​ នោះ​​ចេញ​ នៅ​សៀមរាប​?​ ហើយចុះប្រធានគណបក្សថ្មី របស់គណបក្សសម រង្ស៊ី នោះ មោគ​ឬ​អី?​ តើ​គួរតែយើងប្រើពាក្យមោគហ្នឹង សមទេ ឬក៏​ទីងម៉ោង​។​ វាគួរតែ​ប្រធាន​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី​ បច្ចុប្បន្ន​​នេះ​ទេ​ ជា​អ្នកសម្រេច ហើយបើសម្រេចជាបុគ្គល ក៏វា​ផ្ដាច់ការដែរ វាគួរ​មាន​ការ​ហៅ​​​​ប្រជុំ​​​ថ្នាក់​​ស្អី​​​ណា​មួយ​ ដើម្បីពិចារណា ហើយមិនមែនចាប់ឡើងដេញគេចេញទេ ព្រោះ​សមាជិក​ភាព​​របស់​​គណបក្ស​មិនមែន​ដេញ​តាមទំនើង​ចិត្ត​ទេ​។​ ត្រូវធ្វើឡើងផ្អែក​ទៅលើ​លក្ខន្ដិកៈ​​គណបក្ស​។​ អញ្ចឹង​ទី​១​ផ្ដាច់ការត្រង់​ សម រង្ស៊ី អត់មានតួនាទី​ជាប្រធានបក្ស សម រង្ស៊ី មាន​សិទ្ធិ​​សម្រេច​។​ ទី២ បើប្រធាន​ មោគ​នោះ ឬក៏​ប្រធានទីងម៉ោង​នោះ​ ចេះលេង​សិល្ប៍​ គឺថា ដក​​​ក៏​​មិន​​សមរម្យ​ដែរ​ វាត្រូវដក​​ទៅតាម​លក្ខន្ដិកៈ​​ ​។ រឿងនេះ ខ្ញុំគិតថា មិនមែន​តែផ្ទៃ​ក្នុង​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី ទាំង ៤ នាក់​នៅសៀមរាបមិនពេញចិត្តទេ វាអាចខាងក្រុមលោក កឹម សុខា អាក់អន់ចិត្តដែរ រឿងអី​ខាង​​លោក​សម រង្ស៊ី ប្រញាប់​ទៅចង់ធ្វើ​ប្រធាន​ដឹកនាំ​បក្ស​ទាំង​មូល​ម៉េច​នឹង​​កើត​?​ ព្រោះ​គណបក្ស​ហ្នឹង​ត្រូវ​​សម្រេច​គ្នា​រវាង​ សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា បើអត់​ឯកឆន្ទ​​ គឺ​ទៅអត់រួចទេ​។ អញ្ចឹង​គឺ​មាន​​បញ្ហា​នៅ​ក្នុង​ហ្នឹង ដែលយើងនឹងតាមដានតទៅទៀត។ មួយទៀត ភាពផ្ដាច់ការ​មួយ​ទៀត​ ឥឡូវ​​នេះ វារាលទៅដល់កំពង់ចាម គឺតំណាង​រាស្រ្ដ​គណបក្ស​សម រង្ស៊ី​ បច្ចុប្បន្នហ្នឹង ក៏​ត្រូវ​ស្ថិត​នៅ​​ក្រោម​ការ​គម្រាម​កំហែង​ដក​ចេញ​ពី​តំណែង និង​បណ្ដេញ​ចេញ​ពីបក្សទៀតដែរ​។ សួរថា តើ​រឿង​ដក​​គេ​ចេញ​ពី​តំណែង រឿង​បណ្ដេញ​ចេញ​ពី​បក្ស​ វាជារឿងរបស់បុគ្គលមេបក្ស ឬក៏​ជា​រឿង​រប​ស់​​គណបក្ស​ទាំងមូល​​ ដែលត្រូវផ្អែក​ទៅលើ​បទបញ្ញត្តិ​​ដែលមានចែងនៅក្នុងលក្ខន្ដិកៈ​បក្ស?​ យើង​​អត់​គិត​ថា​​ ខុសត្រូវ​អី​ទេ​ បើ​អ្នកអត់ផ្អែក​ទៅ​លើ​​លិខិត​​បទដ្ឋាន​របស់គណបក្សទេ គឺ​អ្នកឯង​ផ្ដាច់​ការ​ហើយ។​ ប៉ុន្តែយើង​ពិចារណា​បញ្ច្រាស់​មក​វិញ​ លោក សម រង្ស៊ី នេះ លោក កឹម​ សុខា​ នោះ ពូកែ​ណាស់​ដែល​ថា គេ​ផ្ដាច់ការ សុទ្ធតែ​​​ថា​​រដ្ឋាភិបាល​​ផ្ដាច់ការ គណបក្សផ្ដាច់ការ សង្គម​ខ្មែរ​គ្មាន​​សេរី​ភាព​បញ្ចេញ​មតិ​។ ឥឡូវ មើល​នៅ​ក្នុងគណបក្សខ្លួនឯងនេះទៅ​ តើ​សេរីភាពបញ្ចេញមតិ​ និង​ទស្សនៈ​​ខុសគ្នា​មាន​នៅ​ឯណា​​  បើ​អ្នកណាដែលប្រឆាំងដកចេញទៅហើយហ្នឹង?​ ត្រង់ហ្នឹង​មិន​ហៅ​ថា​​ផ្តាច់​ការ​​។​ អ្នកណា​​ដែល​​ជំទាស់​មិន​តាម​មេនោះ ដកចេញបាត់ទៅហើយ​។​ នៅ​ក្នុង​គណបក្ស​ ពួក​គាត់​​ស្គាល់​​​គ្នា​​រាប់​​ក្បាល​អត់​ច្រឡំ​​ផង​​ហ្នឹង យើងនិយាយ​ឲ្យ​សាមញ្ញ​រាប់ក្បាល​អត់​ច្រឡំ​ទេ​ ប៉ុន្តែ​រឿងអី​​​ក៏​​មិន​​ចេះ​​​រៀបចំប្រជាធិបតេយ្យផ្ទៃក្នុងបក្សរបស់ខ្លួន ឲ្យ​មានសេរីភាព​នៃការ​បញ្ចេញ​មតិ​គាំទ្រ​​ ឬ​មិនគាំ​ទ្រ​ផង ឲ្យតែគេអត់គាំទ្រ​រក​ដក​គេចេញ ហើយ​រឿង​នេះ​​​ជាទម្លាប់ទៅ​ហើយ​។​ លោក កឹម សុខា ហ្នឹងក៏ជា​ទម្លាប់​ដែរ​ ហើយតាំងខ្លួនឯងជា​អ្នកប្រជាធិបតេយ្យពិត​។​ គឺ​មាន​តែ​អ្នក​​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​​ឆ្កួត​ ដែ​ល​សម្រេច​អត្តនោម័តតែខ្លួនឯង ហើយនៅតែថាខ្លួ​នឯង​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​នោះ​​។​
          មតិលោក សត្យា រក្ស​៖
          សរុប​មក​វិញ​ ដូចបងប្អូនបានជ្រាបស្រាប់ហើយ​ គឺដូចជា​លោក ម៉ៅ មុនីវណ្ណ​ ពេល​ដែល​​​គាត់​បាន​ចាក​ចេញ​ពី​គណបក្ស​​ សម រង្ស៊ី ហើយ​វិល​មក​ចូលរួមជាមួយ កឹម សុខា នោះ​ សួរថា​តើ ម៉ៅ មុនីវណ្ណ បានព្រមាន​ សម រង្ស៊ី យ៉ាងម៉េចខ្លះ​?​ គឺគាត់​បាន​បើក​កកាយ​ពី​ភាព​ផ្តាច់​ការ​​​របស់​លោក​ សម រង្ស៊ី លោក គង់ គាំ​ ក៏ដូចជាអ្នកដ៏ទៃទៀតនៅក្នុងគណបក្ស សម រង្ស៊ី​ នោះ​ ហើយ​បែរជាមកសរសើរ​លោកប្រធាន កឹម សុខា វិញ​នៅពេលដែលគាត់មកចូលរួម​ជាមួយ​ កឹម សុខា​ ដោយលើកថា​ប្រកាន់ខ្ជាប់​នូវគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ ឬគោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​ ជាដើម​ ដែលខុស​អំពី​លោក សម រង្ស៊ី​ ។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ​ កឹម សុខា កំពុងតែអូសក ម៉ៅ មុនីវណ្ណ ឲ្យទៅចូលជាមួយ សម រង្ស៊ី វិញ​។ ត្រង់នេះ​គឺ​ បញ្ជាក់​អំពី​ចរឹត​របស់​ពួក​ប្រឆាំង​​​ គឺ​​មាន​ចរឹត​នយោបាយ​ បាយឡុកបាយឡ សុទ្ធសាធ​។ ដូច្នេះ​គឺប្រជាពលរដ្ឋ​អស់ជំនឿ​ទៅហើយ​ ដោយ​សារនយោបាយ​ បាតដៃជាខ្នងដៃ​របស់ពួកគេ​នោះ​។​
សំណួរ៖ ចំណុចមួយទៀត​ គឺ​ចំពោះនរណា​ដែល សម រង្ស៊ី ឬ កឹម សុខា មិនពេញចិត្ត គឺគេចោទថា អ្នកនោះក្បត់​ ឬថាជាមនុស្សរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា​ ដែលត្រូវ​សម្តេច​ឲ្យទៅបង្កប់ ដើម្បីទៅបំបែកបំបាក់​អីជាដើម​។ ប្រសិន​បើ​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី​ និង កឹម សុខា ត្រូវ​បែក​បាក់​គ្នាដោយសារតែការចែកតំណែង​មិនស្មើគ្នា ឬដោយសារតែការរៀប​លេខ​រៀង​តាម​​ខេត្ត​​មិនស្រុះ​ស្រួល​គ្នា​ ហើយបែរជាមកចោទថាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា​ បញ្ជូន កឹម សុខា ឲ្យទៅបំបែកគណបក្ស សម រង្ស៊ី​ វិញ​នោះ តើលោកបណ្ឌិតមានអ្វី​ដើម្បី​ផ្តាំ​ផ្ញើ​ទៅដល់​គណបក្ស​​ប្រឆាំងទាំងពីរនោះ​?​
លោក​បណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ​
ចម្លើយ​៖ ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ​យល់​ គឺពួកគាត់ត្រូវឲ្យតម្លៃ​ទៅលើតំណែង​ឈរឈ្មោះ​នោះ​​​កម្រឹត​​ណា​​​។ យើងអាចពិនិត្យ​មើល​ទី១ គឺនៅពេលដែលពួកគេបានប្រកាស​ថាគេ​បាន​បង្កើត​​គណបក្ស​​រួមគ្នាហើយ​គឺគេឲ្យលោក សម រង្ស៊ី ធ្វើជាប្រធានគណបក្ស​ថ្មី​មុនគេ​ ឯ​លោក កឹម សុខា គឺគេ​បម្រុងទុក​ថា​នឹងធ្វើជាអនុប្រធាន​។ ប៉ុន្តែ​រវាងអ្នកទាំងពីរ​គឺមាន​គោល​ការណ៍​​ពីរ​បែប​ផ្សេង​គ្នា​​ គឺលោក សម រង្ស៊ី ដើរតាម​គោលការណ៍​រក្សា​កំពង់ដរ​ចាស់​​ សម្រាប់ករណី​វិលត្រឡប់មកវិញ​ធ្វើជាប្រធានដោយស្វ័យប្រវត្តិ​ក្នុងគណបក្ស​ចាស់​នៅពេលដែលមានបញ្ហា​។​ឯលោក កឹម​សុខា វិញ​គាត់អនុវត្តគោលការណ៍ពន្យារជីវិត​។
ចំពោះគោលការណ៍​រក្សាកំពង់ដរចាស់របស់ សម​ រង្ស៊ី​ គឺ​គាត់តម្រូវឲ្យ​សមាជគណបក្ស​ធ្វើវិសោធនកម្ម​លក្ខន្តិកៈគណបក្ស​ដើម្បី​ឲ្យលោក សម រង្ស៊ី អាចវិលមកធ្វើប្រធានបក្ស​វិញ​ដោយស្វ័យប្រវត្តិ​។ តើមូលហេតុអ្វីបានជាលោក សម រង្ស៊ី ទាមទារ​ឲ្យមានគោលការណ៍រក្សា​កំពង់ដរចាស់​?​ គឺដោយសារលោក សម រង្ស៊ី គាត់​ធ្លាប់​មាន​បទ​ពិសោធន៍​ច្បាស់​​ណាស់​អំពី​ការរៀបចំបញ្ជីបេក្ខជន​ឈរឈ្មោះរបស់គណបក្ស​នៅតាមមណ្ឌលខេត្តក្រុងទាំង២៤​។ នេះជាក្រឡាដែល លោក សម​រង្ស៊ី គាត់ធ្លាប់ជួបម្តងរួចហើយ​ គឺនៅក្នុង​ផ្ទៃក្នុង​បក្ស​របស់គាត់​កាលពីពេលបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០០៨ កន្លងទៅ​នោះ​គឺរៀប​នឹងមានការបែកបាក់ធ្ងន់ធ្ងរទៅហើយ​ ប៉ុន្តែ​ដោយសារតែ​យក​វិធីដោះស្រាយ​ក្នុងការផ្លាស់ប្តូរគ្នា​នៅពាក់កណ្តាល​អាណត្តិ​ ទើប​​អាច​ដោះ​ចេញ​​។​ ក្រោយមកទៀត​ក៏មានការបែកបាក់ទៀត​ដោយសារ​មិនអនុវត្ត​នូវវិធី​ដែល​បាន​ស្រុះស្រួល​គ្នា​នោះ អញ្ចឹងហើយទើប​មានតំណាងរាស្ត្រគណបក្ស សម រង្ស៊ី ចេញមក​ចូលរួម​ជា​មួយ​ កឹម សុខា ហ្នឹង​។​ ឥឡូវនេះ​នៅពេលដែលរៀប​បញ្ជីគណបក្ស​រួមគ្នា​ គឺមិនអាច​រៀប​ចេញ​​នោះ​​ទេ​​ អញ្ចឹងពេលនោះ​លោក សម រង្ស៊ី នឹងត្រឡប់មក​គណបក្ស សម រង្ស៊ី វិញ​ ហើយ​នឹង​រៀប​ចំ​បញ្ជី​បេក្ខជន​ដាច់​ដោយឡែក​​ពីគ្នា គឺបេក្ខជន​របស់បក្ស​ខ្លួនឯង​។​
ឥឡូវយើងងាកមក​មើល​អំពីគោលការណ៍ពន្យារជីវិត​របស់ កឹម សុខា ម្តង​។ កឹម សុខា ក៏មើលឃើញបញ្ហាដូច សម រង្ស៊ី នៅត្រង់ការរៀប​ចំ​បញ្ជីបេក្ខជន​ឈរ​ឈ្មោះ​រួមគ្នានេះដែរ​។ ក្រឡា​​ដែលត្រូវងាប់គឺនៅត្រង់នេះឯង​ នៅពេលដែលដោះស្រាយ​គ្នាអត់ចេញ​ ហើយ​ត្រូវ​បែក​បាក់​​គ្នា​នៅ​ត្រង់​ចំណុច​​ហ្នឹង​ ហើយនៅពេលដែលបែកបាក់​គ្នា​​នៅ​ចំណុច​ហ្នឹង​​ គឺ កឹម សុខា គាត់​ត្រូវ​​ប្រើ​​វិធី​​គោល​ការណ៍​ពន្យារជីវិត​របស់គាត់​ក្នុងបក្ស​ សិទ្ធិមនុស្ស​ សិន​។ តាមធម្មតា​ បើសិនជា កឹម សុខា នៅស្តាយលុយ ប្រាក់ខែ​សភា​​ពីរពាន់នោះ​គឺ​នៅថ្ងៃទី ២៨ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៣​ គឺកឹម សុខា អាចលាលែង​ចេញពី​សភាមកធ្វើជាអនុប្រធានគណបក្ស​ថ្មីបាន​​ហើយ​។​ប៉ុន្តែ​​​​ តើហេតុអ្វី បានជាកឹម សុខា ពន្យារពីខែមករា រហូតទៅដល់​ចុង​ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣?​​ ពីព្រោះ​​ខែ មេសា ឆ្នាំ២០១៣ គឺ​ជា​ពេលនៃការសម្រេចឲ្យ​បាននូវការរៀប​បញ្ជី​ឈ្មោះ​បេក្ខជន​គណបក្ស​​​រួមគ្នា​ ដូច្នេះ​ បើសិន​ជា​នៅពេល​នោះ​​រៀប​មិន​បាន​​ទេ គឺ កឹម សុខា នៅតែជា​ប្រធាន​គណបក្ស​​​ចាស់​ដដែល​​​​​ គឺអត់មានបញ្ហាទេ​។​
ជា​​សរុប​​ ដោយសារហេតុផលនេះ​ ទើបពួកគេទៅជួបគ្នា​​រវាង សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា នៅប៉ារីស​ អំពីការបែងចែក​ចំនួនបេក្ខជន​ឈរឈ្មោះ​នៃក្រុម សម រង្ស៊ី និងក្រុម កឹម សុខា​ នៅខេត្ត​ ក្រុង ទាំង ២៤​។ ចំណុចមួយទៀត​ ក្រៅ​ពី​និយាយ​គ្នា​អំពី​ចំនួន​ហើយ​​ គឺត្រូវ​ជជែក​គ្នា​អំពី​​លំដាប់​លេខ​រៀង​​ទៀត​​ ពីព្រោះលំដាប់លេខរៀងនេះក៏ជាក្រឡាងាប់រស់​ របស់​ក្រុម​ទាំងពីរ​នេះ​​ដែរ​​ ហើយ​លេខរៀងដែលពួកគេសង្ឃឹមថាអាចជាប់នោះ គឺលេខរៀងទី១ និងទី២​។ ចំពោះ​លេខរៀងទី៣ ក៏ពួក​គេ​អត់​សង្ឃឹម​ដែរ​។​ ដូច្នេះ​ហើយទើប ក្រុម សម រង្ស៊ី ទាមទារយក​លេខរៀងល្អ​ ឯក្រុម កឹម សុខា ក៏ទាមទារយកលេខរៀងល្អដែរ​។ កាលណា​គេ​ជជែក​គ្នា​ពី​ឥឡូវ​នេះ​ទៅ​​ គឺគេមានពេលដល់ខែ មេសា ។ នៅពេលដែលជជែកគ្នា​បានឈ្មោះឆាប់​ហើយ​ គឺ កឹម សុខា គាត់​​អាច​យកបញ្ជីឈ្មោះនោះទៅលក់​ឲ្យខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស​ ដើម្បី​យកលុយ​មក​ដោះ​ដូរ​​​​រឿង​​ជំពាក់​​ពាក្យ​​។ ឯ សម រង្ស៊ី ក៏ដូចគ្នា ដែរ​។ ត្រង់ចំណុច​នេះ​ហើយ​ ដែលក្រុម ទាំងពីរ​នឹង​ផ្ទុះ​បែក​បាក់​គ្នា​​ជា​ពីរ​​ចំណែក​វិញ​រវាង កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី ដោយ​សារ​ការ​ដណ្តើម​គ្នា​​ចង់​បាន​​លេខ​​រៀង​​ល្អ​។
អញ្ចឹង​​យើង​ឃើញ​ថា​រឿង​ដែល​ពួកគេ​​ត្រូវឈ្លោះ​គ្នា គឺនៅ​មាន​ច្រើន​។ ពីព្រោះ​ពេលមុន​គឺ​​មាន​​តែ​គណបក្ស សម រង្ស៊ី ខ្លួន​ឯងតែ​មួយផង ឬគណបក្ស កឹម សុខា តែមួយផង ​​ក៏ពួកគេ​នៅ​​តែ​ហែកហួរ​​​ដណ្តើម​គ្នា ចុះទម្រាំ​ឥឡូវ​ក្រុមទាំងពីរ​មក​រួមគ្នា​ស៊ីបាយចានតែមួយ​ទៀត​ តើ​ពួក​គេ​នឹង​​ខាំគ្នា​ ហែកគ្នា​យ៉ាងណា​?​​​​​ ដូច្នេះយើងនឹងរង់ចាំមើលតទៅទៀត​។​
ទាក់ទងនឹងរឿងលក់បញ្ជីឈ្មោះនេះ ប្រជាពលរដ្ឋ​ភាគច្រើន ជាពិសេសសកម្មជន​ និង​អ្នក​គាំទ្រ​​កឹម សុខា មានចម្ងល់ថា​នៅក្នុងតារាងនៃមេដឹកនាំគណបក្ស សិទ្ធិមនុស្ស​ គឺមាន​លោក សឺន ស៊ូបែរ លោក កឹម សុខា លោក​តា ប៉ែន សុវណ្ណ ជាដើម​ ប៉ុន្តែ​ផ្ទុយទៅវិញ​អ្នក​ដែល​ទទួល​បាន​លាភ​សក្ការៈ​ គឺមានតែ កឹម សុខា ម្នាក់ និងពីរនាក់ទៀតដែលមក​ពីក្រៅ​ប្រទេស ចំណែក ប៉ែន សុវណ្ណ ដែលជាមេដឹកនាំ​កំពូលដែរ ទៅជាអត់មានកៅអីអង្គុយ​នឹងគេ​ទៅវិញ​ រឿង​នេះ​​ប្រហែល​ជាមក​ពី​បញ្ហា​អត់លុយ​​តែម្តង​។
ត្រង់នេះខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា វាជារឿងកេងចំណេញគ្នារៀងៗខ្លួន​ទាំងមេបក្ស និងកូនបក្ស​។ ដូច្នេះ​សូម​បងប្អូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​​ដែល​នៅ​ក្នុង​គណបក្ស សម រង្ស៊ីក្តី គណបក្ស កឹម សុខាក្តី​ ក៏​ដូច​ជា​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​​ដែល​ច្រឡំ​បោះឆ្នោត​គាំទ្រ​​ឲ្យ​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី និងគណបក្ស កឹម សុខា គួរពិចារណា​ថា តើ​ពួកគេទាំងពីរក្រុមនោះរួមគ្នាដើម្បីប្រទេស​ជាតិ ឬរួមគ្នា​ដើម្បី​​ ផល​ប្រយោជន៍​​​តំណែង​​របស់​​ពួក​គេ​?​ ពួកគេ​គួរតែនិយាយដោយ​ស្មោះត្រង់ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ​ថា​ គណបក្ស​ទាំងពីរ​​នេះ​កំពុង​តែ​ស្វែង​រក​ការ​ត្រូវ​រ៉ូវ​គ្នា​ និងស្រុះស្រួលគ្នាក្នុងការរៀបបញ្ជីឈ្មោះ និង​លំដាប់​លេខ​រៀង​​ដើម្បី​តំណែងរបស់ពួកគេ​​​​​ ហើយមិនចាំបាច់ប្រើនយោបាយប្រជាភិថុ​ឃោសនា​ប្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ថាខ្លួនគិតជាតិនោះទេ​។​
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ​៖ មានយុទ្ធសាស្ត្រថ្មី​​មួយទៀតដែលគណបក្ស​ប្រឆាំងបានប្រើ​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​​។​ ដូច្នេះ​សូម​លោក​បណ្ឌិត​​ ជួយ​ធ្វើការ​ប្រៀបធៀប​​អំពីយុទ្ធសាស្ត្រនៃការឃោសនា​របស់​គណបក្ស​​ប្រឆាំង​​ពីអតីតកាល និងបច្ចុប្បន្នកាល តើវា​មាន​ការ​ប្រែ​ប្រួល​​ដែរឬទេ?​
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ​៖ និយាយឲ្យខ្លី​ទៅ​ ដើម្បីឲ្យបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ​ងាយយល់​ គឺនយោបាយ​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​​ ទាំងលោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា គឺនៅដដែលដូច​កាលពីពេលមុន​ គឺ​មិន​បាន​កែ​ប្រែ​មួយម៉ាត់ទេ​។ ខ្ញុំសូមលើកយក​មក​បង្ហាញ​គឺមាន​ពីរ​ចំណុច​។ ទី១ ចំពោះ​នយោបាយ​​ក្នុង​ស្រុក​ គឺគេបញ្ឆេះកំហឹង​វណ្ណៈ សង្គម​ឲ្យ​មាន​កំហឹង​​រវាង​អ្នក​មាន និងអ្នក​ក្រ​​។ ចំណុច​នេះ​គឺ​ដូច​គ្នា​នឹងនយោបាយកាលជំនាន់ ប៉ុល ពត​ ដែរ​។ ចំណុចទី២​ គឺនយោបាយ​បញ្ឆេះ​កំហឹង​​ជាតិ​​និយម​​ឲ្យ​​ស្អប់​វៀត​ណាម​។​ នយោបាយ​ទាំង​ពីរ​នេះ​​​​គឺ សម រង្ស៊ី បាន​ប្រើ​តាំង​ពី​​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​​បោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៨​មកម្លេះ​។ កឹម សុខា ក៏ធ្លាប់ប្រើ​នយោបាយ​នេះ​នៅ​ក្នុង​គណបក្ស​ លោក​តា សឺន សាន ដែរ​ ដែល​ពេល​នោះ​គណបក្ស​​លោកតា​ សឺន សាន​ ទទួល​បាន​ តែ​១០​កៅអី​ទេ​​។​ លុះមក​ដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ គឺ​បាន​សូន្យ​​។​​អញ្ចឹង​ការប្រើនយោបាយ​ដដែល​ៗ​​បែប​នេះ​​គឺ​​ត្រូវ​​ទទួល​​បរាជ័យ​​យ៉ាង​ធ្ងន់​ធ្ងរ​​។​​​
ងាកមក​លោក សម រង្ស៊ី​ ដែលចូលរួម​នៅឆ្នាំ១៩៩៨ ដែលប្រើនយោបាយ​ដដែល​គឺបាន​ជួប​​នូវ​បរាជ័យ​​។ គាត់បានប្រើនយោបាយ​បញ្ឆេះកំហឹងវណ្ណៈ សង្គម​ និង​នយោបាយ​បញ្ឆេះ​កំហឹង​​​​ជាតិ​​និយម​ គឺបានពេលដំបូងតែ​១៥​កៅអី​ ហើយក្រោយមក​បាន២៤​ គឺមិនមែន​សម្លេង​ឆ្នោត​​​ដែល​យក​ពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​ទេ​ ​​​តែគឺជាសម្លេងឆ្នោតយកពីគណបក្ស ហ៊្វុន​ស៊ីន​ប៉ិច​ ពីព្រោះ​​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​​ដែល​គាំទ្រ​​គណបក្ស​ ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិច លែង​ទុក​ចិត្ត សម្តេច​ក្រុម​ព្រះ​​​ ទើប​អ្នក​ទាំង​​នោះ​​ទៅ​គាំទ្រ​​លោក សម រង្ស៊ី ។ បន្ទាប់មកទៀត​ការប្រើនយោបាយដដែលៗនេះ​មិនបាន​ធ្វើ​​ឲ្យ​គណបក្ស សម រង្ស៊ី កើនទេ​។ ចំណែកឯ កឹម សុខា ដែលទើបបង្កើត​ថ្មី​ តែ​នៅ​តែ​ប្រើ​នយោបាយ​​ដដែល​​នោះ​គឺទទួលបានតែ៣ទេ​។ បានន័យថា​នយោបាយ​ដដែលៗ​នេះ​ពុំ​បាន​ធ្វើ​​ឲ្យ​​​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ទាំង​ពីរ​នេះ​​ ​​ជោគជ័យទេ​ ផ្ទុយទៅវិញ​គឺមានតែ​ធ្លាក់ចុះ​ជាលំដាប់​ទៅវិញ​ទេ​​។ បើសិនជាគណបក្ស​ប្រឆាំង​យល់ថា​ខ្លួនកំពុងដើរ​ផ្លូវខុស​ ហើយ​ងាកមក​កែប្រែ​វិញ​នោះ​ជា​ការ​​ល្អ​​​។​ ប៉ុន្តែ​បើសិន​ជា​ ​ប្រើនយោបាយដដែល​ ក្នុងស្ថានភាពដែលកម្ពុជាកំពុងវិវត្តន៍​​នោះនឹង​នាំ​​មក​​​នូវ​​​ផល​​បច្ច័យ​​បរាជ័យ​​នៃការដាំក្បាលចុះរបស់គណបក្សប្រឆាំងជាមិនខានឡើយ​៕​

សម្រង់ព័ត៌មាន​៖ លោក នូ សាវុធឌី

គណបក្ស​ប្រជាជនគ្មាន​នយោបាយ​យកពន្ធ​លើ​ដី​កសិកម្មជា​រៀងរហូត​ទុក​ដូច​ជាការ​បានផ្តល់​លុយ​ជូនកសិករ



នៅក្នុងពិធីចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៦៩៣គ្រួសារ នៅក្នុងឃុំត្រាំកក់ ស្រុក ត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ នា​ព្រឹក​ថ្ងៃអាទិត្យទី​៣០ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១២ សម្តេច​អគ្គមហា​សេនាបតី​តេជោ ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រីនៃ​ព្រះរា​ជា​ណាចក្រកម្ពុជា បាន​ប្រកាស​ជា​ថ្មី​អំពីការបន្តមិន​យកពន្ធដីស្រែ​ពីកសិករ​ដែលធ្លាប់បានអនុវត្តជាច្រើនឆ្នាំមក ដោយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា។ 
សម្តេច​តេ​ជោ​បានអះអាងថា ដរាប​ណាមានរូប​សម្តេច មានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នោះការមិន​យក​ពន្ធដី​នឹង​បន្ត​ជារៀង​រហូត គឺ​ទុក​ដូច​ជា​ការ​បានផ្តល់​លុយ​ជូន​កសិករ​រួច​ទៅហើយ
នៅ​ចំពោះ​មុខ​ប្រជា​កសិករ​ខេត្ត​តាកែវ ហើយ​ត្រូវបាន​ចាក់​ផ្សព្ធ​ផ្សាយ​តាម​ទូរទស្សន៍ និង​វិទ្យុ សម្តេច​តេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី បាន​មាន​ប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ថា "​ប្រជា​កសិករ​កម្ពុជា​ពេល​នេះ មិន​មែន​មិន​ត្រឹមតែ​មិន​ត្រូវ​យក​ពន្ធ​ពី​គាត់​ទេ ថែមទាំង​ត្រូវ​ជួយ​គាត់ តាម​រយៈ​នៃ​ការរៀបចំ​ហេដ្ឋា​រចនា​សម្ព័ន្ធ ដូចជា​ប្រព័ន្ធ​ប្រឡាយទឹក ឬ​ផ្នែក​ផ្សេងៗ​ទៀត ដែល​ជួយ​ពួកគាត់​ឲ្យមាន​ប្រាក់​ចំណូល។ មិន​មែន​ត្រូវការ​យក​ពន្ធ​ពី​គាត់​ទេ"។
 សម្តេច​តេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បាន​ពន្យល់ថា "​បើ​សិន​ជា​យើង​យក​ពន្ធ​ដី​ពី​កសិករ យើង​ក៏​អាច​មាន​ប្រាក់​មួយ​ចំនួន​យក​មក​ដែរ​។ ឧទាហរណ៍ យក​តែ​មួយ​ហិកតា ៥ម៉ឺន​រៀល​ទៅ​ចុះ​។ គិត​ជា​មធ្យម ៥ម៉ឺន​រៀល ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ​។ ឥឡូវ​យើង​ធ្វើ​ជាង ៤លាន​ហិកតា​។ អីចឹង តើ​យើង​នឹង​បាន​ប្រាក់​ទំហំ​ប៉ុន្មាន​?​។ ប៉ុន្តែ​ប្រាក់​នោះ វា​ជា​ការ​សង្កត់ដាក់​ទម្ងន់​ទៅលើ​កសិករ​របស់​យើង​។ ពិត​មែន​តែ​ជា​ចំណូល​ថវិកា​ជាតិ ដែល​បាន​មក​ពី​ពន្ធ​ដីធ្លី ហើយ​និង​ចែក​រំលែក​ត្រឡប់​ទៅវិញ ធ្វើ​ជា​ផ្លូវថ្នល់ ធ្វើ​ជា​ប្រឡាយទឹក ធ្វើ​ជា​សាលា​រៀន និង​ធ្វើ​ជា​មន្ទីរពេទ្យ​។ អា​នឹង​គឺថា ជា​ប្រយោ​ជ​ន៍ កាល​ណា​ពន្ធ​បាន​មក ត្រូវ​យក​ទៅ​ចំណាយ​ត្រឡប់​ទៅ​វិញ​។ ប៉ុន្តែ​យើង​មិន​ចាំបាច់​យក​ទេ​។ ចាត់ទុកថា រាជ​រដ្ឋាភិបាល ឬ​បក្ស​កាន់​អំណាច បាន​ផ្តល់​ជូន​កសិករ​របស់​យើង ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ គឺ​ប្រាក់​នៅ​ក្នុង​ហោ​ប៉ាវ​របស់​ខ្លួនឯង​តែម្តង"។
សម្តេច​តេជោ​បាន​គូសបញ្ជាក់ថា "​គណបក្ស​នេះ (គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា) គ្មាន​នយោបាយ​ផ្តល់​លុយ​ជូន​ប្រជាជន​ដោយ​ផ្ទាល់​ទេ​។ គណបក្ស​នេះ គឺ​មាន​នយោបាយ​មិន​យក​ពន្ធ​ដី។ ចាត់​ទុកថា ដូច​បាន​ផ្តល់​លុយ​ឲ្យ​កសិក​ររួចស្រេច​ទៅ​ហើយ ៣៤ឆ្នាំ​ទៅ​ហើយ។
សម្តេច​តេជោ​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ឲ្យ​ដឹង​ថា ប្រវត្តិ​បង់ពន្ធ​ដីនៅ​ស្រុក​ខ្មែរមិនមែន​ជា​រឿង​ថ្មី​ថ្មោង​ទេ រហូត​ដល់​ខ្មែរកាប់​បារាំង​នៅ​ក្រាំង​លា​វ ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង​។ អា​ប៉ា​ដេស រហូត​ដល់​បារាំង​ដាក់​ឈ្មោះ​ភូមិ​ខ្មែរ​មួយ ជា​ភូមិ​តិរច្ឆាន​។ វា​ទារពន្ធ​ដី​ធ្ងន់​ពេក​។ ពន្ធ​ដី​នោះ បាន​កកើត​តាំងពី​សម័យ​អាណា​និគម​បារាំង​"​។
សម្តេច​តេជោ​ក៏​បាន​លើកឡើង​ថា "​នៅ​ស្រុក​ណា ក៏​គេ​យក​ពន្ធ​ដែរ​។ តែ​សម្រាប់​ស្រុក​យើង គណបក្ស​កាន់​អំណាច គឺ​គណបក្ស​ប្រជាជន និយាយ​ឲ្យ​ត្រង់​អីចឹង​តែម្តង​... គឺ​ធានា​ចំពោះ​ប្រ​ជា​ពលរដ្ឋ ដរាប​ណា​នៅ​មាន ​ហ៊ុន ​សែន មិន​មែន​ត្រឹមតែ​មាន ហ៊ុន សែន ទេ ខ្ញុំ​ជឿជាក់​ថា មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រជាជន​បន្ត​វេន ត​ជំនាន់ ត​ទៅ​ទៀត មិន​យក​ពន្ធ​ដី​ពី​កសិករ​ទេ​។ អីចឹង គណ​បក្ស​គ្មាន​គោល​នយោបាយ​យក​លុយ​ទៅ​ដាក់​ក្នុង​ហោ​ប៉ាវ​ប្រជាជន ដូច​អ្នក​ដទៃ​ទេ​។ ប៉ុន្តែ​មិន​យក​ពន្ធ​ដី​មួយ គឺ​បាន​ន័យ​ថា បាន​ផ្តល់​លុយ​ទៅ​ឲ្យ​ប្រជាជន​ដោយ​ផ្ទាល់​នៅក្នុង​ហោ​ប៉ាវ ព្រោះ​គេ​ចែក​រំលែក​ថា បង់ពន្ធ​រួច​ទៅ​រដ្ឋ​យក​ទៅ​កសាង​វិញ​។ ប៉ុន្តែ​នេះ រដ្ឋ​ទុក​ឲ្យ​ប្រជាជន​សន្សំ​លុយ​នោះ​ទិញ​កង់​ឲ្យ​កូន​ជិះ ទិញ​ជី ឬ​ក៏​ធ្វើ​ស្អីៗ ផ្ទះសម្បែង​ទៅ​។ បន្ថែម​លើ​នោះ ធ្វើ​ផ្លូវ​ថ្នល់ ធ្វើ​ស្អីៗ​នឹង បាន​សេច​ក្តី​ថា អា​នឹង​មួយ​ថ្ងៃៗ គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ដាក់​លុយ​ចូល​ក្នុង​ហោ​ប៉ាវ​ប្រជា​ជន​រាល់​ថ្ងៃ តាម​រយៈ​នយោបាយ​កសាង​ហេដ្ឋា​រចនាសម្ព័ន្ធ"។
ទាក់​ទង​នឹង​ការ​ឃោសនា​របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​សន្យា​ថា ​នឹង​ផ្តល់​លុយ ៤ម៉ឺន​រៀលដ​ល់​មនុស្ស​ចាស់ ក៏​ដូច​ជា​តម្លើង​ប្រាក់​ខែ​ដល់​មន្ត្រី​រាជការ នៅ​ពេល​ដែល​គេ​ជាប់​ឆ្នោត​ជា​នាយ​ក​រដ្ឋមន្ត្រី​នៅ​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត នៅ​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ សម្តេច​តេជោ​នាយករដ្ឋ​មន្ត្រី​បាន​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​មានការ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​អំពី​ដែល​ជា​ស្រមោល និង​អ្វីដែល​ជា​ការពិត។
សម្តេច​តេជោ​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ផ្តល់​ជា​ឧទាហរណ៍​ថា "​ពី​ដើម​ធ្លាប់​ធ្វើដំណើរ​លើ​ផ្លូវ ធ្វើ​ដំណើរ​កន្លះ​ថ្ងៃ យើង​ថា ធ្វើដំណើរ​អស់ ៣ម៉ោង អស់​លុយ ៥​ម៉ឺន ឥឡូវ​ធ្វើដំណើរ​តែ​មួយ​ម៉ោង អស់​លុយ ១​ម៉ឺន​។ ដូច្នេះ​ពេល​ធ្វើដំណើរ​ម្តង គណបក្ស​ប្រជាជន ឬ​រាជរដ្ឋា​ភិបាលដែល​កាន់​កាប់​ដោយ​គណបក្ស​ប្រជាជន ដាក់​លុយ​ឲ្យ​ប្រជាជន ២ម៉ឺន​។ អីចឹង​ទេ គិត​ទៅ ស៊ីសង ទូទាត់​គ្នា​ទៅ អា​មួយ​កំពុង​តែ​ឲ្យ​ពិតឲ្យ ៣៤ឆ្នាំ​មកហើយឲ្យ​ពិត ឯ​មួយ​ទៀតឲ្យ​ខ្យល់ទិញ​ជឿ​។ បោះ​ឲ្យ​ខ្ញុំ​មក ខ្ញុំ​នឹង​ឲ្យ ៤ម៉ឺន មនុស្ស​ចាស់​។ ឥឡូវជឿ​បាន ឬ​មិន​បាន​?​។ ត្រី​នៅ​ក្នុង​ទឹក​...​។ គេ​ថា យក​លុយ​នោះ មកពី​អំពើ​ពុករលួយ​។ តើ​គេ​បិទ​នឹង​ថ្ងាស់ថា ខ្ញុំ​ពុករលួយ​?"​
សម្តេច​តេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ថ្លែងថា សម្តេច​ក៏​ចង់ឲ្យ​ប្រាក់ខែ​មន្ត្រីរាជកា​រ ទទួល​បាន​ប្រាក់ខែ​ខ្ពស់​ផង​ដែរ​។ តែ​សំខាន់ ថា​តើ​យើង​បាន​លុយ​នោះមកពីណា​?​។ សម្តេចតេជោបាន​ពន្យល់ថា រឿង​ប្រាក់ខែ​នោះ មាន​ពីរ​។ មួយ​នៅ​លើ​ក្រដាស់ និង​មួយ​ទៀត សាច់​ប្រាក់សុទ្ធ​។ បើសិនជា​គ្រាន់​តែសរសេ​រលើ​ក្រដាស់ មិន​ជា​បញ្ហា​ទេ​។ តែ​បើ​យក​ក្រដាស់​អាណត្តិ​សាច់ប្រាក់​នោះ ទៅ​បើ​កលុយ​នៅ​រតនាគារ​ជាតិ គឺ​យើង​មិន​មាន​ប្រាក់បើក​ទេ​។​
សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន បាន​មាន​ប្រសាសន៍បញ្ជាក់​ថា "​បើ​សិន​ជា​អ្នក​នយោបាយ ឃោសនា​សន្យា​តម្លើង​ប្រាក់ខែ​មន្ត្រីរាជការ​នោះ គឺ​គេ​នឹង​យកពន្ធ​ដី ហើយ​ត្រូវតែ​តម្លើង​ពន្ធ ដើម្បី​តម្រឹម​ប្រាក់ខែ។ អីចឹង​ទេ បើ​យើង​គិតតែ​មន្ត្រីរាជការ កងកម្លាំង​ប្រដាប់អាវុធ​តែ​ប៉ុន្មាន​សិប​ម៉ឺន​នាក់ តើ​ប្រជាជន ១៤លាន​នាក់​ទៀត បាន​អី​?​។ ជា​ផ្លូវថ្នល់ ជា​ប្រឡាយទឹក ជា​សាលារៀន ជា​មន្ទីរ​ពេទ្យ ជា​ថ្នាំពេទ្យ ជា​បរិក្ខា​ពេទ្យ បាន​អី​?​។ បើ​នាំ​គ្នាហ៊ឺហា​តែ​សម្រាប់​មន្ត្រីរាជការ កង​កម្លាំង​ប្រ​ដាប់​អាវុធ តើ​បាន​អី​? ប្រជាជន​បាន​អី​?"
សម្តេច​តេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ឲ្យ​ដឹង​ថា "​ឆ្នាំនេះ យើង​មាន​អតិ​រេក​គណ​នេយ្យ​ចរន្ត​ជា​ង ១.០០០ពាន់​លាន(រៀល)​។ យើង​អាច​បង្កើត​ប្រាក់ខែ​បាន​លើស​ពី​នោះ (លើស​ពី​ការ​តម្លើង ២០%ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ)​។ នៅសល់​តែ​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ទៀត យើង​នឹង​បង្កើន​​ប្រាក់ខែ​មន្ត្រី​រាជការ កង​កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ ២០%ទៀត ព្រោះ​ខ្ញុំ​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​រួចហើយ​។ អីចឹង បើ​ចង់​តម្លើង​ដល់ ២៥%ក៏​យើង​អាច​ឡើង​បាន​។ ក៏ប៉ុន្តែ​យើង​មិន​អាច​យក​អា​លុយ​ជាងមួយ​ពាន់ ពាន់​លាន​នោះ ដែល​ប្រហាក់​ប្រហែល​ជា ៤០០លាន​ដុល្លារ យក​ទៅ​វិនិ​យោគ​ធ្វើ​ផ្លូវ​ថ្នល់ ធ្វើ​ប្រ​ឡាយ​ទឹក ធ្វើ​ស្អីៗ​បាន​ទៀត​ទេ"។
នៅក្នុងពិធីចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​ឃុំ​ត្រាំកក​នោះ​ដែរ សម្តេច​តេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ក៏​បាន​ប្រកាស​ឲ្យ​ដឹង​ដែរថា ក្រុម​យុវជន​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​វាស់​វែង​ដីធ្លី ដែល​ជា​ក្រុម​ទី​មួយ ទើប​តែ​បាន​ឈប់​សម្រាក កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១២ គឺ​សម្តេច និង​លោកជំទាវ នឹង​រៀបចំ​ពិធី​ជប់លៀង​ជូននៅ​យប់​ថ្ងៃទី​៦ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៣​។ សម្តេច​តេជោ​បាន​ប្រកាស​ឲ្យ​ក្រុម​យុវជន ដែល​មាន​គ្នា​សរុប​ប្រហែល ៥.៦០០នាក់ ត្រូវ​ស្លៀក​ពាក់​ឯកសណ្ឋាន​យោធាដូច​ពេល​ចុះ​បំពេញ​ភារកិច្ច និង​មិន​ត្រូវ​សេព​គ្រឿង​ស្រវឹងច្រើន​លើស​ពី​មួយ​កំប៉ុង​ទេ​៕