Thursday, February 21, 2013
Remarks By H.E. Dr. Sok An Deputy Prime Minister, on the occasion of the Opening Ceremony of the Japan-Cambodia Kizuna Festival 2013 at Cambodia-Japan Cooperation Centre (CJCC)
Phnom Penh, 21 February, 2013
œ- Excellency Masafumi Kuroki, Ambassador of Japan to Cambodia,
- Excellencies,
- Distinguished Guests, Ladies and Gentlemen,
It is my greatest pleasure and honor to be present with you all here, at the Cambodia-Japan Cooperation Centre (CJCC) in this evening for the opening ceremony of the “2013 Japan-Cambodia Kizuna Festival”. This year’s festival is especially auspicious as it marks the 60th anniversary of the establishment of the Cambodia-Japan diplomatic relations. For both Cambodia and Japan, cultural heritage is an essential source of identity deeply rooted in the past. People of both countries have made considerable efforts in the safeguarding and promotion of rich culture heritage of the each country. And thus we are fortunate that we can share and witness the values of the unique cultures of both countries again this year. I recall the exciting time of the last year’s Kizuna Festival during which Cambodia and Japan exchanged diverse cultural events, including the brilliant drum performance, inspiring film, dances, etc. This year, I have learned that the festival will further cover a number of cultural aspects shared between Cambodia and Japan, in addition to Music and Cinema, we will enjoy Art, Dress, Martial Arts, etc.
Japan and Cambodia have been working closely together as partners for 60 years, and to this day continue to introduce new festivals and opportunities for people of all ages from the two nations to meet and exchange cultural experiences, ideas and opinions. The hall in which we are gathering today is in fact named “Angkor–Kizuna Hall” and it always stands as a symbol of culture to be shared between Cambodia and Japan. I also believe it continues to represent the future close bond (which means KIZUNA in Japanese) between our nations.
Excellencies, Ladies and Gentlemen,
Many of us know certainly how much Japan assists towards development programs in Cambodia. Japan is Cambodia’s major bilateral donor, aiming to support Cambodia’s quest for peace, cultural and economic development. Japan has actively participated in the promotion of stability and development of Cambodia through economic cooperation in such fields as building infrastructures and human resources development, preservation of Angkor Temples and contribution to the Extraordinary Chambers in the Courts of Cambodia (ECCC) for the Khmer Rouge Tribunal.
The economic relations between Japan and Cambodia are increasingly becoming more active, thanks to the improvement of the investment climate in Cambodia. We welcome the increasing number of investors and businesses as they provide greater employment opportunities for the local youth. All these projects and activities cannot be successful without the understanding and appreciation of the cultures of both nations.
As I begin to wind down, may I say that I sincerely hope that the youth join in the upcoming events and enjoy the prepared activates. It is vital to knowledge other cultures as it not only helps us understand our own culture, but it can expand our relationships with others. I thus advise you all to keep an open mind, share the values and power of culture, and finally, to promote understanding of each other to strengthen the relationship and partnership between our two nations.
I would like to take this opportunity to thank a dear colleague of mine, Ambassador of Japan and host of this magnificent event, Mr Masafumi Kuroki. Mr Kuroki has certainly strengthened the partnership between the two countries through his special affection to Cambodia and deep love to our people during three and half years of his mission in the Kingdom of Cambodia. He will be dearly missed as his time as Ambassador to Cambodia comes to an end this week. It is with regret that we bid him farewell. May we wish you further success and good health in your new assignment.
Excellencies, Ladies and Gentlemen,
The festival is about to begin. I am strongly confident the festival will inspire all visitors’ intellectual and cultural exchanges. Let me close my speech by thanking again all people, the Japanese Embassy, CJCC and Japan and Cambodia’s youth for making this festival come to life through your efforts and contributions.
I wish the festival fruitful and successful.
Thank you!
ក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជា ដើម្បីស្រ្តីបន្តអនុវត្តរាជានុសាសន៍និងអនុសាសន៍ ដើម្បីលើកកម្ពស់ជីវភាព និងតួនាទីរបស់ស្រ្តី
លោកជំទាវ អ៊ឹង កន្ថាផាវី
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកិច្ចការនារី
និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជា ដើម្បី ស្រ្តី
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំបូកសរុបការងាររបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជា
ដើម្បីស្រ្តីប្រចាំឆ្នាំ ២០១២ និងលើកផែនការសកម្មភាពការងារឆ្នាំ
២០១៣ នៅវិមានសន្តិភាពកាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែកុម្ភៈឆ្នាំ ២០១៣
បានថ្លែងឲ្យដឹងថា អនុសាសន៍ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ទាំង ១៤ ចំណុចរបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
ដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំបូកសរុបសកម្មភាពការងារឆ្នាំ ២០១១
និងលើកផែនការសកម្មភាពការងារឆ្នាំ ២០១២នោះ ត្រូវបានក្រសួង ស្ថាប័ន
អាជ្ញាធរដែនដី អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច និងសង្គមស៊ីវិល
បានសស្រាក់សស្រាំ មានគោលបំណងលើកកម្ពស់ស្ថានភាព ជីវភាព ឋានៈ
និងតួនាទីរបស់ស្រ្តី ដែលបាន
និងកំពុងតែទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់ពីសំណាក់រាជរដ្ឋាភិបាលនោះ។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំដែលប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្រ្តី លោកជំទាវ រដ្ឋមន្រ្តី ក្រសួងកិច្ចការនារី
បានថ្លែងឲ្យដឹងថា ជារួមលទ្ធផលដែលក្រុមប្រឹក្សាជាតិ
ដើម្បីស្រ្តីសម្រេចបានក្នុងឆ្នាំ ២០១២
គឺដោយសារមានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់បំផុត
និងការជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រទាំងស្មារតី សម្ភារៈ និងថវិកាពីព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេច ព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី និងឯកភាពជាតិខ្មែរ និងសម្តេចព្រះមហាក្សត្រីនរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ
ព្រះរវរាជមាតាជាតិខ្មែរ ក្នុងសេរីភាព សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងសុភមង្គល
ព្រះប្រធានកិត្តិយសនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិដើម្បីស្រ្តី និងសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានកិត្តិយស នៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្រ្តីផងដែរ។
លោកជំទាវ អ៊ឹង កន្ថាផាវី បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា
“ស្ដ្រីនិងកុមារកម្ពុជាទទួលបានការយកចិត្ដទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងពី
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំដ៏ឈ្លាសវៃ
និងប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតខ្ពស់របស់សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតី តេជោ ហ៊ុន សែន
នាយករដ្ឋមន្ដ្រីកម្ពុជា
និងជាអនុប្រធានកិត្ដិយសនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្ដ្រី
ជាពិសេសក្នុងឆ្នាំ២០១២ នេះ
ព្រះរាជ-ក្រឹត្យស្ដីពីការកែសម្រួលអាយុចូលនិវត្ដន៍របស់
មន្ដ្រីរាជការស៊ីវិលជាស្ដ្រី គឺជារង្វាន់លើកទឹកចិត្ដដ៏ធំធេង
និងប្រកបដោយភាពកក់ក្ដៅបំផុតសម្រាប់ស្ដ្រីជាមន្ដ្រីរាជការ
ហើយក៏ជាការឆ្លើយតបរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលយ៉ាងលឿនបំផុតចំពោះសំណូមពរ
របស់ស្ដ្រី”។
សូមបញ្ជាក់ថា អនុសាសន៍ទាំង ១៤ចំណុចដែលសម្តេចប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលដាក់ចេញរួមមាន៖
- អនុសាសន៍ទី១ ស្តីពីការបន្តអនុវត្តព្រះរាជានុសាសន៍ សម្តេចព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ
ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយអនុសញ្ញាស៊ី-ដ
និងឯកសារពាក់ព័ន្ធឲ្យបានទូលំទូលាយ
និងបន្តចុះតាមដានការអនុវត្តច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិពាក់ព័ន្ធនានា
ដើម្បីលើកអនុសាសន៍ជូនរាជរដ្ឋាភិបាល។
- អនុសាសន៍ទី២ ស្តីអំពីការសិក្សាស្វែងយល់ពីឧបសគ្គ
និងផលប៉ះពាល់ក្នុងការបំពេញតួនាទី
ភារកិច្ចរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំជាស្រ្តីនៅថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ។
- អនុសាសន៍ទី៣ស្តីពីការផ្តល់សេវាផ្លូវច្បាប់ និងសេវាពាក់ព័ន្ធសម្រាប់ស្រ្តីក្រីក្ររងគ្រោះដោយអំពើហិង្សា។
- អនុសាសន៍ទី៤ ស្តីពីការបន្តស្វែងយល់ពីស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ច និងផលិតកម្មរបស់ស្រ្តីជនបទ។
- អនុសាសន៍ទី៥ ស្តីពីការគ្រប់គ្រងឲ្យបានហ្មត់ចត់ចំពោះក្រុមហ៊ុនបញ្ជូនពលករ ពលការិនីទៅធ្វើការនៅបរទេស។
- អនុសាសន៍ទី៦ ស្តីអំពីការបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយច្បាប់ បទដ្ឋាន
គតិយុត្តិនានា និងពន្លឿនការដោះស្រាយរឿងក្តីឲ្យបានឆាប់រហ័ស។
- អនុសាសន៍ទី៧ ស្តីអំពីបន្តស្រង់ស្ថិតិស្តីពីស្រ្តី និងកុមារីពិការ និងរៀបចំគម្រោងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍។
- អនុសាសន៍ទី៨
ស្តីអំពីការបន្តពង្រឹងកិច្ចសហការល្អរវាងមន្រ្តីនគរបាល និងតុលាការ
ដើម្បីធានាបាននូវការស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនភាគីពាក់ព័ន្ធ។
- អនុសាសន៍ទី៩ ស្តីអំពីការរក្សានូវវប្បធម៌ប្រពៃណីល្អរបស់ជាតិ។
- អនុសាសន៍ទី១០ ស្តីអំពីការបង្កើនកិច្ចសហការក្នុងការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពដល់ស្រ្តីជាថ្នាក់ដឹកនាំថ្នាក់ក្រោមជាតិ។
- អនុសាសន៍ទី១១
ស្តីអំពីការបន្តយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការបង្កើនចំនួនមន្រ្តីរាជការជា
ស្រ្តី រួមទាំងចំនួនមន្រ្តីស្រ្តីដែលមានសិទ្ធិសម្រេច
និងត្រូវយកចិត្តទុក ដាក់ក្នុងការជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រទាំងស្មារតី
មធ្យោបាយ និងថវិកា។
- អនុសាសន៍ទី១២ គ្រប់ក្រសួង ស្ថាប័នទាំងអស់ ត្រូវជំរុញការអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ជ្រាបយេនឌ័រ។
- អនុសាសន៍ទី១៣ ស្តីអំពីការនបន្តផ្តល់ថវិកានៅក្នុងកញ្ចប់ថវិការរបស់ក្រសួង ស្ថាប័នសម្រាប់អនុវត្តការងារយេនឌ័រ ។
- អនុសាសន៍ទី ១៤ ស្តីអំពីការពិនិត្យស្រាវជ្រាវស្ថានភាពស្រ្តីជានារី ទាំងការលំបាក និងការងាយស្រួលផងដែរ។
ផ្អែកតាមផែនការសកម្មភាព៥ ឆ្នាំ (២០១០-២០១៤) របស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្ដ្រីលោកជំទាវ អ៊ឹង កន្ថាផាវី
បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា សកម្មភាពសំខាន់ៗដែលត្រូវអនុវត្ដនៅឆ្នាំ២០១៣
មានជាអាទិ៍ អនុវត្ដតាមព្រះរាជានុសាសន៍ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតរបស់សម្ដេចព្រះវររាជមាតា ជាតិខ្មែរ និងអនុសាសន៍របស់សម្ដេចតេជោ
ក្នុងគោលដៅលើកកម្ពស់ស្ថានភាពសិទ្ធិសេរីភាព ឋានៈ តួនាទី
និងជីវភាពរស់នៅរបស់ស្ដ្រីក្នុងសង្គមកម្ពុជា។
ក្នុងនោះក៏រួមទាំងបន្ដតាមដានវាយតម្លៃការអនុវត្ដន៍អនុសញ្ញាស៊ី.ដ
ច្បាប់ជាតិពាក់ព័ន្ធ និងអនុសាសន៍របស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន
នៅតាមខេត្ត និងរាជធានីភ្នំពេញ
ដើម្បីសិក្សាស្វែងយល់ពីការអនុវត្ដន៍លទ្ធផលបញ្ហាប្រឈម វិធានការ
និងសំណូមពរទាំងឡាយ ដើម្បីលើកអនុសាសន៍ជូនរាជរដ្ឋាភិបាល។
បន្ដផ្សព្វផ្សាយអនុសញ្ញាស៊ី-ដ
ពិធីសារតាមជម្រើសរបាយការណ៍ជាតិលើកទី៤ និង លើកទី៥
ស្ដីពីការអនុវត្ដន៍អនុសញ្ញាស៊ី-ដ នៅកម្ពុជា អនុសាសន៍របស់សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ដ្រី
និងឯកសារពាក់ព័ន្ធឱ្យបានទូលំទូលាយគ្រប់រូបភាពនៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ
។ រៀបចំកិច្ចប្រជុំសាមញ្ញ និងវិសាមញ្ញ,
បន្ដបើកវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលស្ដីពីអនុសញ្ញាស៊ី-ដ, ពិធីសារតាមជម្រើស
និងភាពជាអ្នក ដឹកនាំ ជូនថ្នាក់ដឹកនាំនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ។
ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំបូកសរុបលទ្ធផលការងាររបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិ
កម្ពុជាដើម្បីស្ដ្រី (ក.ជ.ក.ស) ប្រចាំឆ្នាំ២០១២
និងលើកទិសដៅសកម្មភាពការងារឆ្នាំ២០១៣ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ពាំនាំនូវព្រះរាជបណ្ដាំផ្ញើសាកសួរសុខទុក្ខ និងកោតសរសើរពី សម្ដេចព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ
ដែលជាព្រះប្រធានកិត្ដិយសរបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្ដ្រី
ដែលជានិច្ចកាលតែងតែមានព្រះរាជហឫទ័យចំពោះការបំពេញបេសកកម្មជាប្រវ
ត្ដិសាស្ដ្ររបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្ដ្រី។
សម្ដេចតេជោក៏បានវាយតម្លៃខ្ពស់
និងកោតសរសើរចំពោះវឌ្ឍនភាពដែលក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជា
ដើម្បីស្ដ្រីសម្រេចបានពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ
ពិសេសការអនុវត្ដន៍ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនូវព្រះរាជានុសាសន៍
និងអនុសាសន៍ ក្នុងគោលដៅលើកកម្ពស់ស្ថានភាពសិទ្ធិសេរីភាព ឋានៈ តួនាទី
និងជីវភាពរស់នៅរបស់ស្ដ្រីក្នុងសង្គមកម្ពុជា។
ជាមួយនឹងសមិទ្ធផលដែលក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្ដ្រីសម្រេចបាន
សម្ដេចតេជោបានសម្ដែងនូវការកោតសរសើរផងដែរ
ចំពោះអង្គភាព ស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធនានា
ដែលបានធ្វើការងារមួយចំនួនទាក់ទងទៅនឹងស្ដ្រី
ក្នុងនោះពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការតែងតាំងពីតួនាទីរបស់ស្ដ្រីនៅក្នុងស្ថាប័ន
ដឹកនាំរបស់ខ្លួន។ សម្ដេចតេជោបានរំលឹកដល់គ្រប់ស្ថាប័នទាំងអស់បន្ដយកចិត្ដទុកដាក់ដល់ការតែងតាំងតួនាទីដល់ស្ដ្រី ។ សម្ដេចបាន
សង្កត់ធ្ងន់ថា រាល់ការតែងតាំងទាំងអស់មិនមែនគ្រាន់តែជាការតែងតាំង
គ្រាន់តែជាការល្អមើលនោះទេ
ពោលគឺត្រូវតែផ្ដល់នូវរចនាសម្ព័ន្ធការងារចាប់ពីថ្នាក់ជាតិ
រហូតដល់ថ្នាក់ក្រោមជាតិ និងថ្នាក់មូលដ្ឋាន ៕
រាជរដ្ឋាភិបាលបញ្ចុះបឋមសិលាសាងសង់ព្រះបរមរូបព្រះបរមរតនកោដ្ឋ
ម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ
ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នាល្ងាចថ្ងៃទី២០
ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៣ បានអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីបញ្ចុះបឋមសិលាសាងសង់
ព្រះបរមរូប របស់សម្តេចឪ ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅចម្ងាយ ២០០ម៉ែត្រ
ខាងកើតវិមានឯករាជ្យ (ខាងលិចនាគបាញ់ទឹក) លើសួនវិមានឯករាជ្យ។ សំណង់ព្រះបរមរូប
ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ មានកម្ពស់សរុបទាំងជើងទម្រ ៧,២០ម៉ែត្រ។ ពីក្រោមបុស្បុកទាំងមូលមានកម្ពស់
២៧,២០ម៉ែត្រ ដោយមានដំបូលគ្របពីលើ។ សំណង់ព្រះបរមរូប
ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ត្រូវចំណាយថវិកាសាងសង់ជាង ១លានដុល្លារអាមេរិក ដែលជាបន្ទុកទាំងស្រុងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។
ឯកឧត្តម
កែប ជុតិមា អភិបាលសាលារាជធានីភ្នំពេញ មានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា សំណង់ព្រះបរមរូប
ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះមហាវីរក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ នឹងត្រូវបញ្ចប់ការសាងសង់
នៅខែតុលា ឆ្នាំ២០១៣ ដែលជាថ្ងៃគម្រប់ខួបមួយឆ្នាំនៃការយាងចូលទិវង្គត
នាថ្ងៃទី១៥តុលា ឆ្នាំ២០១២។
ឯកឧត្តម
កែប ជុតិមា បន្តថា ការចំណាយក្នុងការសាងសង់នេះ ដោយគ្រាន់តែខឿនត្រូវចំណាយអស់ចំនួន
៧០ម៉ឺនដុល្លារ និងរូបសំណាក ព្រះមហាវីរក្សត្រ ធ្វើពីស្ពាន់សុទ្ធត្រូវចំណាយថវិកាចំនួន
៤០ម៉ឺនដុល្លារ។ សំណង់ព្រះបរមរូប ព្រះមហាវីរក្សត្រ បែរព្រះភ័ក្ត្រទៅទិសខាងកើត
ហើយបើមើលពីចំងាយ យើងនឹងឃើញសំណង់ព្រះបរមរូប ព្រះមហាវីរក្សត្រ ហាក់ដូចឈរនៅក្នុងវិមានឯករាជ្យ។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ
ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៅក្នុងអង្គប្រជុំពេញអង្គគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានផ្តួចផ្តើមឲ្យមានការសាងសង់ព្រះបរមរូប
សម្តេចព្រះមហាវីរក្សត្រ ដើម្បីទុកជាការចងចាំនូវគុណូបក្ការៈរបស់ព្រះអង្គ
និងរម្លឹកនូវការចងចាំ ជាពិសេសព្រះបរមរូប សម្តេចតា ក៏សម្រាប់គោរពបូជា
ដែលគណៈប្រតិភូបរទេសមកគោរពនៅវិមានឯករាជ្យ ហើយក៏ឆ្លៀតចូលមកគោរពព្រះបរមរូបរបស់ព្រះអង្គ
ដែលជាបិតាឯករាជ្យជាតិ និងបង្រួបបង្រួមជាតិផងដែរ។
សម្តេចម៉ែ
មុនីនាថ សីហនុ បានធ្វើព្រះរាជសារមួយ កាលពីថ្ងៃទី៦កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣ ដោយព្រះអង្គអរគុណសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី
សម្រាប់ការផ្តួចផ្តើមគំនិត ដើម្បីសម្រេចឲ្យមានការសាងសង់ព្រះបរមរូប ព្រះមហាវីរក្សត្រ។
ព្រះបរមរូប សម្តេចព្រះមហាវីរក្សត្រ ដែលសង់នៅក្បែរវិមានឯករាជ្យនេះ នឹងធ្វើឲ្យប្រជារាស្ត្រនឹកឃើញ
និងចងចាំអំពីព្រះភ័ក្ត្ររបស់ព្រះអង្គ ជាដរាប។
ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី
និងឯកភាពជាតិខ្មែរ ព្រះអង្គបានយាងចូលទិវង្គតនៅមន្ទីរពេទ្យទីក្រុងប៉េកាំង សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដោយជរាពាធ កាលពីថ្ងៃទី១៥
ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ ក្នុងព្រះជន្មាយុ៩០ ព្រះវស្សា។ ព្រះរាជពិធីដង្ហែរ និងថ្វាយព្រះភ្លើងព្រះបរមរតនកោដ្ឋបានប្រព្រឹត្តទៅកាលពីថ្ងៃទី១-៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣
កន្លងទៅថ្មីៗនេះ ដែលក្នុងឱកាសនោះបានលេចឡើងនូវអព្ភូតហេតុដ៏អស្ចារ្យ
គឺសម្តេចម៉ែ ព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចព្រះសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈ
ថ្វាយព្រះភ្លើងមិនឆេះ គឺទាល់តែមានការបួងសួង
និងថ្វាយព្រះភ្លើងពីសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
ទើបព្រះរាជពិធីថ្វាយព្រះភ្លើងដំណើរការដោយរលូន៕
ផ.ស.ស.របស់កម្ពុជានឹងកើនដល់១០៨០ដុល្លារអាមេរិកភាពក្រីក្រនឹងកាត់បន្ថយមកដល់១៩ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០១៣
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីបើកសន្និសីទចក្ខុវិស័យប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៣
លើកទី៧ ដែលបានប្រារព្ធធ្វើនាព្រឹកថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣
នៅសណ្ឋាគារអាំងទែរកុងទីណង់តាល់ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
សន្និសីទនេះត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាឱកាសមួយសម្រាប់មន្ត្រីនៃរាជរដ្ឋាភិបាល
មជ្ឈដ្ឋានធុរៈកិច្ចជន សហគមន៍ស្រាវជ្រាវ សង្គមស៊ីវិល និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិនានារបស់កម្ពុជា
ក្រៅពីអ្នកចូលរួមប្រមាណ២៥០នាក់ ដើម្បីពិនិត្យមើលសមិទ្ធផលដែលកម្ពុជាសម្រេចបាននាពេលកន្លងមក
និងបញ្ហាប្រឈមនានា ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយរួមគ្នា សម្រាប់ប្រយោជន៍ជាតិទាំងមូល។
សន្និសីទចក្ខុវិស័យប្រទេសកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៣ ដែលរៀបចំឡើងដោយធនាគារ ANZ Royal និងវិទ្យាស្ថានបណ្តុះបណ្តាល
និងស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ (CDRI) បានប្រព្រឹត្តទៅក្រោមប្រធានបទ«ការពង្រឹងអនាគតប្រទេសកម្ពុជា ស្បៀងអាហារ ថាមពល និងធនធានធម្មជាតិ
»។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
បានលើកយកចំណុចសំខាន់ៗ៣ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងប្រធានបទសន្និសីទ និងមានសារសំខាន់សម្រាប់ជោគជ័យរបស់កម្ពុជាក្នុងពេលអនាគត
ដាក់ក្នុងសុន្ទរកថាគន្លឹះរបស់សម្តេច ដើម្បីបើកសន្និសីទចក្ខុវិស័យឆ្នាំ២០១៣
ដែលរួមមាន ៖
១-ការអនុវត្តសេដ្ឋកិច្ចបានល្អប្រសើរនាពេលកន្លងមក និងយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់បន្តការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ច
និងកំណើនរឹងមាំ។
២-តួនាទីស្នូលនៃថាមពល និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក្នុងការជំរុញសេដ្ឋកិច្ច
បរិស្ថាន អនុគ្រោះសម្រាប់វិស័យឯកជន និងការសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សង្គម-សេដ្ឋកិច្ច។
៣-សន្តិសុខស្បៀង និងការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្ម
ដែលមានផលប៉ះពាល់ដល់ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ កម្រិតជីវភាព និងសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជននៅជនបទ
និងជនក្រីក្រ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងថា
ក្នុងនីតិកាលទី៤នៃរដ្ឋសភាកន្លងទៅ រាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចបានលទ្ធផលធំៗជាច្រើន
ទោះបីប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពីខាងក្រៅ និងការគំរាមកំហែងលើបូរណភាពទឹកដីដោយផ្ទាល់ផងក៏ដោយ។
សមិទ្ធផលដែលយើងសម្រេចបាន ក្នុងនីតីកាលទី៤ រួមមាន៖
-ការគ្រប់គ្រងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចបានល្អប្រសើរ
-ការអភិវឌ្ឍទីផ្សារមូលបត្របានចាប់ផ្តើមការអភិវឌ្ឍវិស័យហិរញ្ញវត្ថត្រូវបានពង្រឹង
-ការកែលម្អការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ
-ការកើនឡើងវិនិយោគទុនផ្ទាល់ពីបរទេស
-សមត្ថភាពនៃការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលសាធារណៈ និងវិស័យឯកជន ត្រូវបានកែលម្អ
-ការអភិវឌ្ឍទីផ្សារមូលបត្របានចាប់ផ្តើមការអភិវឌ្ឍវិស័យហិរញ្ញវត្ថត្រូវបានពង្រឹង
-ការកែលម្អការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ
-ការកើនឡើងវិនិយោគទុនផ្ទាល់ពីបរទេស
-សមត្ថភាពនៃការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលសាធារណៈ និងវិស័យឯកជន ត្រូវបានកែលម្អ
-សមត្ថភាពផលិតទំនិញផ្សេង ក្រៅពីសំលៀកបំពាក់ សម្រាប់នាំចេញទៅទីផ្សារពិភពលោក
ការផ្គត់ផ្គង់កម្លាំងពលកម្មជំនាញមានការកើនឡើង
ដោយសារវិនិយោគទុនផ្ទាល់ពីបរទេស
-បណ្តាញគមនាគមន៍មានការរីកចម្រើន
ដោយសារការកែទម្រង់គោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល
-វិស័យទេសចរណ៍
បានក្លាយជាសរសរទ្រូវដ៏រឹងមាំសម្រាប់ទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ
-ការសម្រេចបានគោលដៅអភិវឌ្ឍសហស្សវត្សរ៍ជាច្រើនវិស័យ ដូចជាវិស័យអប់រំ
សុខាភិបាល និងអនាម័យ រួមទាំងវិស័យសុខាភិបាលសាធារណៈ និងការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ
ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ទោះបីស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកមានភាពមិនប្រាកដប្រជា
និងភាពទន់ខ្សោយនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅអឺរ៉ុប និងនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយប្រទេសកម្ពុជាបានសម្រេច
និងរក្សាបាននូវការងើបឡើងវិញពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចបានយ៉ាងរឹងមាំ ស្របពេលដែលការគ្រប់គ្រងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង
បានឆ្លើយតបយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពទៅនឹងភាពមិនប្រាកដប្រជាពីខាងក្រៅ តាមរយៈការរក្សាបាននូវទំនុកចិត្តទីផ្សារ
និងអនុវត្តនៅគោលនយោបាយសង្គមសេដ្ឋកិច្ច ដែលមានគោលដៅច្បាស់លាស់។
សម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរយៈពេល
២០០៨-២០១២ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងថា កម្ពុជាសម្រេចបាន ៥,៦ភាគរយ ក្នុងមួយឆ្នាំ។
ប៉ុន្តែបើមិនបញ្ចូលកំណើនឆ្នាំ២០០៩ ដែលជាឆ្នាំនៃការធ្លាក់ចុះនៃវិបត្តសេដ្ឋកិច្ចសាកល
កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាសម្រេចបានជាមធ្យម ៦,៨ភាគរយ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងថា
កំណើនសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ២០១២ ថ្មីៗនេះ ត្រូវបានពិនិត្យឡើងវិញ និងមានអត្រាខ្ពស់ជាងមុខ
គឺពីអត្រា ៧ភាគរយ ទៅដល់ ៧,៧ភាគរយ។ មូលហេតុការកើនឡើងនៃវិនិយោគសាធារណៈ និងឯកជន ការងើបឡើងវិញនៃវិស័យឧស្សាហកម្ម
ជាពិសេសការនាំចេញសំលៀកបំពាក់ ការបន្តនៃកំណើនដ៏រឹងមាំនៃវិស័យសេវា ដែលភាគច្រើនជាប់ទាក់ទងទៅនឹងវិស័យទេសចរណ៍
និងវិស័យអចលនទ្រព្យ និងរួមជាមួយនឹងការរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងនៃវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ
និងដំណើរការល្អនៃវិស័យឧស្សាហកម្ម និងកសិកម្ម ជាពិសេសការផលិតនិងនាំចេញស្រូវ
ដែលទាំងអស់នេះ ជាមូលដ្ឋានទ្រទ្រង់នៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៃឆ្នាំ២០១២។
សម្រាប់ទស្សនៈវិស័យនៅពេលអនាគតសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានលើកឡើងថា កម្ពុជាមានភាពវិជ្ជមាន សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាត្រូវបានព្យាករណ៍ថា
នឹងមានកំណើនច្រើនជាង ៧ភាគរយ ក្នុងមួយឆ្នាំ ក្នុងរយៈពេលមធ្យម។
ជាមួយនឹងទស្សនៈវិស័យនេះដែរ
សម្តេចតេជោបានបន្តថា ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (ផសស) សម្រាប់មនុស្សម្នាក់
បានកើនឡើងពី ៧៦០ដុល្លារ នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ដល់ប្រមាណជិត ១០០០ដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ២០១២
ហើយរំពឹងថា នឹងអាចឡើងដល់ ១.០៨០ដុល្លារ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣។ ជាលទ្ធផលអត្រានៃភាពក្រីក្របានធ្លាក់ចុះមកត្រឹម
២០ភាគរយ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ ហើយរំពឹងថា អាចនឹងចុះមកត្រឹម ១៩ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០១៣។
ប្រការនេះបានញ៉ាំងឲ្យកម្ពុជាទទួលបាននូវការវាយតម្លៃ
ជាប្រទេសស្ថិតនៅក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី១៥
ដែលទទួលបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់នៅលើពិភពលោក ក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំ និងជាប្រទេសស្ថិតនៅក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី៥
ក្នុងចំណោមក្រុមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ដែលនឹងអាចសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សរ៍
ព្រមទាំងជាប្រទេសស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី១ នៅអាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលសម្រេចបាននូវល្បឿនក្នុងការកែលម្អសូចនាករផ្នែកសង្គមកិច្ច។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបញ្ជាក់ថា
អតិផរណាត្រូវបានរក្សាឲ្យស្ថិតនៅក្នុងកម្រិត ដែលអាចគ្រប់គ្រងបាន។ ជាក់ស្តែងអត្រាអតិផរណាមធ្យមបានធ្លាក់ចុះពី
១៩,៧ភាគរយ នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៨ នៅពេលដែលកម្ពុជាទទួលរងនូវវិបត្តិកំណើនថ្លៃប្រេង
និងម្ហូបអាហារ មកនៅទាបជាង ១ភាគរយ នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៩ និងកើនឡើងបន្តិចដល់ ២,៥ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០១២ ដែលជាកម្រិតមួយអាចគ្រប់គ្រងបាន និងមានលក្ខណៈល្អប្រសើរ
សម្រាប់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ប្រភេទ ជាពិសេសការរក្សាបាននូលំនឹងជីវភាពរបស់នៅប្រចាំថ្ងៃ
របស់ប្រជាជន។ ក្នុងនោះ “បដិវត្តន៍ ក្នុងវិស័យជលផល”
ដែលសម្តេចបានដឹកនាំ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌទូទាំងប្រទេស
បាននិងកំពុងរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់តាំងពីឆ្នាំ២០១១ ដល់ការកាត់បន្ថយកម្រិតអតិផរណានៅកម្ពុជា។
នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៣ សម្តេចតេជោវាយតម្លៃថា អត្រាអតិផរណារំពឹងថា
នឹងសម្រេចបានត្រឹម ៤ភាគរយ។
ទាក់ទងនឹងតម្លៃប្រាក់រៀលទល់នឹងប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានកត់សម្គាល់ថា
អត្រាប្តូរប្រាក់ត្រូវបានរក្សាឲ្យមានស្ថិរភាពជាទូទៅ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ
ហើយតម្លៃប្រាក់រៀលបានកើនឡើងបន្តិច។ ជាក់ស្តែងនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ប្រាក់រៀលមានតម្លៃ
៤.០៦៥រៀល ក្នុង១ដុល្លារ ហើយនៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ មានតម្លៃ ៤.០៥០រៀល ក្នុង១ដុល្លារ។
ក្នុងបរិការរបស់កម្ពុជា ដែលការរក្សាបាននូវលំនឹងអត្រាប្តូរប្រាក់នេះ មិនត្រឹមតែបានជួយពង្រឹងស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចប៉ុណ្ណោះទេ
វាថែមទាំងបានជួយរក្សាតុល្យភាពផលប្រយោជន៍រវាងអ្នកប្រើប្រាស់ ប្រាក់រៀល
និងប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកទៀតផង ព្រមទាំងបានជួយបង្កើនភាពជឿនទុកចិត្តទៅលើប្រាក់រៀលផងដែរ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី
ក៏បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា ទុនបម្រុងអន្តរជាតិក៏បានកើនឡើងជាប្រចាំ និងសម្រេចបានចំនួន
៣,២ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក
ហើយអាចធានាបាននូវការនាំចូលជាង ៥ខែ។ ចំណែកឱនភាពពាណិជ្ជកម្មក៏បានថយចុះគួរឲ្យគត់សម្គាល់ពោល
គឺពី-១៥,៣ភាគរយនៃផសស នៅឆ្នាំ២០០៨ មក-៩,១ភាគរយនៃផសសឆ្នាំ២០១២ ដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជារក្សាបាននូវតុល្យភាពនៃជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មក្នុងកម្រិតសមស្រប។
ប្រការនេះត្រូវបានសម្តេចតេជោបញ្ជាក់ថា ដោយសារតែសមត្ថភាពផលិតសម្រាប់តម្រូវការក្នុងស្រុក
និងសម្រាប់ការនាំចេញរបស់កម្ពុជា បាននិងបន្តកើនឡើងជាលំដាប់ និងម្យ៉ាងទៀតដោយសារសមត្ថភាពនាំចេញ
និងការប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជាកាន់តែខ្ពស់ ហើយមានភាពកាន់តែប្រសើរឡើង។
ទាក់ទងនឹងចំណូល-ចំណាយនៃថវិកាជាតិ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី
បានកត់សម្គាល់ថា ទោះបីកម្ពុជា បានទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់ពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក
និងគ្រោះធម្មជាតិញឹកញាប់ក្តី ក៏ចំណូលថវិកាជាតិក្នុងរយៈពេលចាប់ពីឆ្នាំ
២០០៨-២០១២ បានកើនឡើងជាមធ្យម ១៣,៦ភាគរយ ក្នុងមួយឆ្នាំ
ដែលក្នុងនោះចំណូចពន្ធដារបានកើនឡើង ១៥,៣ភាគរយ ចំណូលគយ
និងរដ្ឋាករ ១១,៨ភាគរយ និងចំណូលមិនមែនសារពើពន្ធ ១១,៦ភាគរយ។ គោលនយោបាយ និងការគ្រប់គ្រងចំណាយថវិកាជាតិត្រូវបានកែលម្អ
និងពង្រឹង ដែលបានធ្វើឲ្យការគ្រោងតម្រូវការចំណាយកាន់តែបានសុក្រឹត និងផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងគោលនយោបាយអាទិភាព
ព្រមទាំងការប្រើប្រាស់ថវិកាជាតិកាន់តែសក្តិសិទ្ធិ និងមានប្រសិទ្ធភាព។
អំពីគោលនយោបាយចំណាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល
សម្តេចតេជោ បានបញ្ជាក់ថា ត្រូវបានផ្តល់អាទិភាពដល់វិស័យអប់រំ សុខាភិបាល
កសិកម្ម អភិវឌ្ឍន៍ជនបទ ព្រមទាំងកាកែលម្អ និងការពង្រឹកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត
ដូចជាផ្លូវថ្នល់ ស្ពាន កំពង់ផែ អគ្គិសនី ទឹកស្អាត សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ និងប្រព័ន្ធស្រោចស្រព។
ជាក់ស្តែងចំណាយថវិកាជាតិបានកើនឡើងជាមធ្យម ១៧ភាគរយ ក្នុងមួយឆ្នាំ ក្នុងនោះចំណាយចរន្តបានឡើង
១៧,៦ភាគរយ និងចំណាយមូលធនបានកើនឡើង
១៦,៨ភាគរយ។ ចំណាយលើការវិនិយោគសាធារណៈដោយហិរញ្ញប្បទានក្នុងប្រទេសបានកើនឡើងពី
៧១១ពាន់លានរៀល នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ឡើងដល់ ១.៣២៧ ពាន់លានរៀល នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២
ដើម្បីធ្វើការវិនិយោគលើវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត សម្រាប់ទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចផង
និងការអភិវឌ្ឍសង្គមកិច្ចផង ព្រមទាំងសម្រាប់គោលដៅការការពារអធិបតេយ្យ
និងបូរណភាពទឹកដីផងដែរ។
ចំពោះការចំណាយវិនិយោគសាធារណៈដោយហិរញ្ញប្បទានក្រៅប្រទេស
សម្តេចតេជោបានលើកឡើងថា កើនឡើងពី ១.៩២៦ពាន់លានរៀល ក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ឡើងដល់
២.៨៦០ពាន់លានរៀល នៅក្នុងឆ្នាំ២០១២។
សម្តេចតេជោក៏បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងផងដែរថា
គិតចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៣ មកទល់នឹងឆ្នាំ ២០១២ ស្ថានភាពបំណុលមានភាពប្រសើរឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។
ជាក់ស្ដែងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៣ អនុបាតបំណុលធៀបនឹង ផសស មានប្រមាណ ៧៣ភាគរយ អនុបាតបំណុលធៀប
នឹងការនាំចេញមានប្រមាណ ៦៤៣ភាគរយ អនុបាតបំណុលធៀបនឹងចំណូលថវិកាជាតិមានប្រមាណ
១.៧៦៦ភាគរយ ប៉ុន្ដែមកដល់ឆ្នាំ២០១២ អនុបាតទាំងនេះបានចុះជាបន្ដបន្ទាប់
ពោលគឺ អនុបាតបំណុលធៀបនឹង ផសស បានចុះមកប្រមាណ ៣១ភាគរយ អនុបាតបំណុលធៀបនឹងការនាំចេញបានចុះមកប្រមាណ
៧២ភាគរយ អនុបាតបំណុល ធៀបនឹងចំណូលថវិកាជាតិបានចុះមកប្រមាណ
២២៧ភាគរយ។
សម្តេចតេជោក៏បានឲ្យដឹងផងដែរថា
រាជរដ្ឋាភិបាលបានចំណាយវិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តចាប់ពីឆ្នាំ២០០៨
ដល់ឆ្នាំ២០១២ មានចំនួន ៩.៨៥២ពាន់លានរៀល ក្នុងនោះវិស័យដឹកជញ្ជូនចំនួន ៦.៨២១ពាន់លានរៀល
ធារាសាស្ត្រចំនួន ២.២៥១ពាន់លានរៀល និងថាមពលអគ្គិសនីចំនួន ៧៨០ពាន់លានរៀល។ បើធៀបរវាងចំណាយវិនិយោគនេះ
ក្នុងឆ្នាំ២០០៨ និងឆ្នាំ២០១២ ចំណាយវិនិយោគលើវិស័យដឹកជញ្ជូនបានកើនឡើងពី
៨៥០ពាន់លានរៀល ដល់ ១.៨៥១ពាន់លានរៀល
ចំណាយវិនិយោគលើការសាងសង់ធារាសាស្ត្រកសិកម្ម បានកើនឡើងពី ២០១ពាន់លានរៀល
ដល់ ៦៥០ពាន់លានរៀល និងចំណាយវិនិយោគលើវិស័យថាមពលអគ្គិសនី បានកើនឡើងពី ១២៨ពាន់លានរៀល
ដល់ ៣២៧ពាន់លានរៀល។ រាជរដ្ឋាភិបាលបន្ដផ្ដល់អាទិភាពដល់ការអភិវឌ្ឍន៍អគ្គិសនីកម្មជនបទ។ ក្នុងឆ្នាំ២០០៩ នៅ តំបន់ជនបទមានផ្ទះតែ ១១,៥ភាគរយប៉ុណ្ណោះ
ដែលបានតភ្ជាប់ទៅនឹងបណ្ដាញអគ្គិសនី ហើយមួយភាគធំប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនភ្លើង អាគុយ និង ចង្កៀង សម្រាប់ការបំភ្លឺ ។ ក្នុងឆ្នាំ២០១១ ការគ្រប់ដណ្ដប់នៃការតភ្ជាប់អគ្គិសនីនៅជនបទកើនដល់ ២៣,៥ភាគរយ
ហើយផ្ទះចំនួន ៩៨,៩ភាគរយត្រូវបានតភ្ជាប់ទៅនឹងបណ្ដាញអគ្គិសនី។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា
ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ការប្រើប្រាស់ថាមពលសម្រាប់ប្រជាជនម្នាក់ៗ
មានកំណើនប្រហែល៧ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ។ អត្រាកំណើននេះ មិនទាន់អាចឆ្លើយតបបានគ្រប់គ្រាន់
ទៅនឹងតម្រូវការនៃសេដ្ឋកិច្ចដែលមានកំណើនលឿនដូចសព្វថ្ងៃ ដោយតំបន់មួយចំនួនមិនទាន់បានតភ្ជាប់ទៅនឹងប្រព័ន្ធចែកចាយ
អគ្គិសនីនៅឡើយ។ ការងារប្រឈម គឺបង្កើនល្បឿននៃកំណើនថាមពល កែលម្អប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធចែកចាយអគ្គិសនី
និងប្រព័ន្ធប្រមូលចំណូល។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា ក្នុងដំណាក់អភិវឌ្ឍន៍បច្ចុប្បន្ននេះទន្ទឹមនឹងការផលិតអគ្គិសនី
យើងក៏ត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ
និង បញ្ហាអាទិភាពពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ដូចជាបន្ដអភិវឌ្ឍន៍បណ្ដាញដឹកជញ្ជូនដើម្បីសម្រួលការផ្លាស់ប្ដូរទំនិញ និងសេវាកម្មទាំងក្នុងស្រុក
និងឆ្លងព្រំដែន។
កសិកម្មបន្តដើរតួនាទីដ៏សំខាន់ក្នុងការជំរុញការផលិតក្នុងស្រុក
និងការបង្កើតការងារ និងរួមចំណែកដល់ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅជនបទ។ វិស័យកសិកម្មនឹងបន្តតួនាទីជាមូលដ្ឋានដ៏សំខាន់នៃសេដ្ឋកិច្ច
និងសង្គមក្នុងទសវត្សខាងមុខ និងក្រោយមកទៀត។ យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម
និងសន្តិសុខស្បៀង ត្រូវផ្តោតលើការដោះស្រាយបញ្ហាមួយចំនួន ដូចជាកង្វះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ
ជាពិសេសប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជនបទ បញ្ហាកម្មសិទ្ធិដីមិនច្បាស់លាស់
កង្វះលទ្ធភាពទទួលបានបច្ចេកវិទ្យាថ្មី និងសេវាវិបុលកម្មកសិកម្ម
កង្វះលទ្ធភាពទទួលបានឥណទាន ព័ត៌មានទីផ្សារមិនគ្រប់គ្រាន់ និងគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិដូចជាទឹកជំនន់
គ្រោះរាំងស្ងួត ការរាតត្បាតនៃសត្វចង្រៃ និងកម្រិតវិនិយោគសាធារណៈទាបទៅលើវិស័យកសិកម្ម។
ទោះបីជាប្រឈមនឹងបញ្ហាទាំងនេះ វិនិយោគិនក៏នៅមានឱកាសវិនិយោគទទួលបានប្រាក់ចំណេញខ្ពស់ក្នុងវិស័យកសិកម្ម
ទាំងការផលិតស្រូវ ម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ និងការនាំចេញ ដែលគោលនយោបាយជំរុញផលិតកម្មស្រូវ
និងនាំអង្ករចេញកំពុងទទួលបានជោគជ័យ និងការវិនិយោគលើដំណាំផ្សេងទៀត។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា រហូតមកដល់ឆ្នាំ២០១២
រាជរដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចចំនួនសរុប ១,៥លានហិកតា។ កម្ពុជាមានគម្របព្រៃឈើ ១០,៨លានហិកតា ដោយ ១,៥លានហិកតា ត្រូវបានយកទៅវិនិយោគជាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច
ដូច្នេះកម្ពុជានៅសល់គម្របព្រៃឈើ ៩,២លានហិកតាដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការថ្លឹងថ្លែងរក្សាតុល្យភាពរវាងម្ខាងភាពចាំបាច់ក្នុងការបង្កើតការងារ
ជូនប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា និងកាត់បន្ថយចំណាកស្រុក និងម្ខាងទៀតការចាំបាច់ក្នុងការការពារបរិស្ថាន។
ក្នុងការអនុវត្តគោលនយោបាយចាស់សកម្មភាពថ្មីលើវិស័យដីធ្លី សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍ថា
រាជរដ្ឋាភិបាលមានផែនការដោះស្រាយដីជូនប្រជាជនលើផ្ទៃដី ១,៨លានហិកតា ក្នុងខេត្តចំនួន២០ ដើម្បីទទួលកម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់។
មកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ន បានដោះស្រាយជូនប្រជាជនចំនួន ៤៨ម៉ឺនគ្រួសារលើផ្ទៃដី
៥២ម៉ឺនហិកតា និងគ្រោងឱ្យសម្រេចបាន ១០០ភាគរយនៅចុងឆ្នាំ២០១៣។ រាជរដ្ឋាភិបាលបានពន្លឿនការបែងចែក
និងចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដី ដោយមានយុវជនស្ម័គ្រចិត្តរាប់ពាន់នាក់ចុះវាស់វែង
និងចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីចំនួន ១១០.០០០ក្បាលដីដល់ប្រជាជននៅជនបទ។ រាជរដ្ឋាភិបាលបានបញ្ជាឱ្យផ្អាកការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចបន្ថែមទៀត
រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងបែងចែកដីយ៉ាងតិច ១០ភាគរយនៃដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ដល់ប្រជាជនដែលរស់នៅលើដីនោះ
ដើម្បីបង្កបង្កើនផលសម្រាប់តម្រូវការក្នុងសហគមន៍។
រាជរដ្ឋាភិបាលបានដកហូតមកវិញចំពោះក្រុមហ៊ុនចំនួន៣៤ លើផ្ទៃដីសរុប
២៦៨.៦៩៦ហិកតា ដែលទទួលដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចទាំងឡាយណារំលោភបំពាន
កាន់កាប់ដី ថែរក្សាដីសម្រាប់លក់បន្ត ដែលបំពាននីតិវិធី និងលក្ខខណ្ឌ ដោយគ្រាន់តែកាប់ទន្ទ្រានព្រៃមិនបានធ្វើការអភិវឌ្ឍដី
រំលោភបំពានដីបុគ្គល ឬដីសហគមន៍។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា ជោគជ័យក្នុងដំណាក់កាលអភិវឌ្ឍន៍បន្តទៅមុខរបស់កម្ពុជានឹងអាស្រ័យលើការបន្តធានាកំណើនសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា
ដោយផ្អែកទៅលើការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ច ការកែលម្អការប្រកួតប្រជែង និងផលិតភាព
ការពង្រឹងវិស័យនាំចេញសំខាន់ៗ ដូចជាវិស័យកម្មន្តសាលធុនស្រាល ទេសចរណ៍
និងកសិកម្ម ជោគជ័យក្នុងការនាំចេញអង្ករ និងកសិផល ការធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចទៅក្នុងក្របខណ្ឌមហាអនុតំបន់មេគង្គ
ក្របខណ្ឌអាស៊ាន និងក្របខណ្ឌអាស៊ីបូព៌ា វឌ្ឍនភាពនៃការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ
ការពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខភាព និងអប់រំ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការជាក់ស្តែង ការពង្រឹងការអភិវឌ្ឍបែបប្រជាធិបតេយ្យស្ថាប័នសាធារណអភិបាលកិច្ចថ្នាក់ជាតិ
និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ ការកែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាតិ និងលទ្ធភាពទទួលបាននូវថាមពលក្នុងតម្លៃសមរម្យ
និងការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវនៃធនធានធម្មជាតិ ដ៏មានតម្លៃគឺដី
ទឹក ព្រៃឈើ និងត្រី។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍វាយតម្លៃអំពីបញ្ហាប្រឈមនានាថា
សម្លឹងទៅក្នុងពេលអនាគត នៅពេលដែលវិបត្តិបំណុលនៅអឺរ៉ុប
និងភាពមិនប្រាកដប្រជានៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសជឿនលឿនត្រូវការពេលវេលាមួយរយៈធំដើម្បីដោះស្រាយ ហើយទស្សនវិស័យសម្រាប់កំណើនពិភពលោកនៅមានភាពទន់ខ្សោយ ទំនុកចិត្តពាណិជ្ជកម្មអាចនឹងធ្លាក់ចុះ ហើយហានិភ័យនៃការធ្លាក់ចុះនឹងនៅជាបញ្ហាធំសម្រាប់ស្ថិរភាព
និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ដូចនេះការគំរាមកំហែងនៃឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានពីសេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសជឿនលឿន
អាចនឹងបង្កើតជាបរិស្ថានមួយដ៏លំបាក ដែលអាចនឹងប៉ះពាល់ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា
ដែលយើងបានព្យាករណ៍ទុក។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងថា ប្រទេសកម្ពុជា
ជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍នឹងមិនអាចគេចផុតពីឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានពីខាងក្រៅទាំងអស់នេះទេ។
ភាពអាចកើតមាននៃការហូរចេញភ្លាមៗនៃទុនវិនិយោគដែលបានចូលមកប្រទេសកម្ពុជា និងភាពចុះខ្សោយនៃតម្រូវការ
ពីខាងក្រៅនៅបន្ដជាកង្វល់។ អាស្រ័យហេតុនេះ ប្រឈមនឹងការថយចុះនៃសេដ្ឋកិច្ចសកលយើងត្រូវប្រើប្រាស់នូវគោលនយោបាយ
ដែលយើងមានដោយភាពប្រុងប្រយ័ត្ន ដើម្បីជួយជំរុញសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក ក៏ដូចជាដោះស្រាយនូវភាពងាយរងគ្រោះនៅក្នុងស្រុក។ យើងត្រូវអនុវត្ដនូវជំរើសគោលនយោបាយចាំបាច់នានា ដើម្បីរក្សាទំនុកចិត្តវិនិយោគិនអោយស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតមួយសមស្រប ហើយយើងត្រូវអនុវត្ដបន្ថែមនូវគោលនយោបាយផ្សេងៗទៀតដើម្បីធ្វើឲ្យមានស្ថិរភាពយូរអង្វែង
និងកាត់បន្ថយហានិភ័យចំពោះទស្សនវិស័យកំណើន។ ជារួមគោលនយោបាយម៉ាក្រូ និងហិរញ្ញវត្ថុគួរអនុវត្ដ ដោយមានភាពប្រុងប្រយ័ត្នគ្រប់កាលៈទេសៈទាំងអស់ ដើម្បីរក្សានូវភាពរឹងមាំនៃវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ។
ជាចុងក្រោយ យើងត្រូវធ្វើសមាហរណកម្មរបស់យើងឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅបន្ថែមទៀត ដើម្បីការពារតំបន់យើងពីឥទ្ធិពលនៃហានិភ័យនានាដែលអាចកើតឡើង៕
Subscribe to:
Posts (Atom)