សម្តេចតេជោ អញ្ជើញបន្តទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២៦ នៅទី​ក្រុង​កូឡាឡាំពួរ និងទីក្រុងឡាំងកាវី ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី

បន្ទាប់ពីបានអញ្ជើញចូលរួមវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកកិច្ច នៃប្រជុំកំពូលអាស៊ី‑ អាហ្រ្វិក ឆ្នាំ២០១៥ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលរំលឹកខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៦០ នៃសន្និសីទទីក្រុងបាន់ឌុង នៅ​ទី​ក្រុងហ្សាកាតា និងទីក្រុងបាន់ឌុង សាធារណរដ្ឋឥណ្ឌូនេស៊ី រយៈពេល៥ថ្ងៃប្រកប​ដោយ​លទ្ធផល ដ៏ត្រចះត្រចង់រួចមក នៅ​រសៀលថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា សម្តេច​អគ្គមហា​សេនា​បតី​តេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងគណៈប្រតិភូ​ជាន់​ខ្ពស់​រាជរដ្ឋា​ភិបាលកម្ពុជា អញ្ជើញធ្វើដំណើរចាកចេញពី​ទីក្រុង​បាន់ឌុង សាធារណរដ្ឋឥណ្ឌូនេស៊ី ក្នុង​ដំណើរបន្តអញ្ជើញទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល​អាស៊ានលើក​ទី​២៦ នៅទីក្រុងកូឡាឡាំពួរ និង​​ទីក្រុងឡាំងកាវី ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលនឹងប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២៦-២៧ ខែ​មេសា​ឆ្នាំ២០១៥។

វត្តមាន​នៃការអញ្ជើញដល់របស់សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងគណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់ ត្រូវ​បាន​ការធ្វើ​គារវកិច្ច​ស្វាគមន៍យ៉ាងស្និតស្នាលរាក់ទាក់ពីសំណាក់ថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ នៃ​ប្រទេ​ស​​ម៉ាឡេស៊ី សម្តេចរាជបុត្រី អរុណ រស្មី ឯកអគ្គរាជទូតព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ប្រចាំប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី ព្រមទាំងឯកឧត្តម លោកជំទាវ ជាឥស្សរជនការទូតនៃប្រទេសទាំងពីរជាច្រើនរូប។

សូបញ្ជាក់ដែរថា នៅក្នុងវត្តមានរបស់សម្តេចតេជោ​នាយក​​រដ្ឋមន្រ្តី អញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំ​កំពូលអាស៊ានលើកទី២៦ នៅទីក្រុងកូឡាឡាំពួរ និងទីក្រុងឡាំង​កាវី ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី គឺនៅរសៀលថ្ងៃទី២៥ ខែមេសា សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី ប្រធាន​ក្រុមភាគតិចក្នុងសភា រួមគ្នាក្នុងការជួបសំណេះ​សំ​ណាលជាមួយនឹង បងប្អូនប្រ​ជា​ពលរដ្ឋ កម្មករ កម្មការិនី និងនិស្សិតកម្ពុជា ដែលកំពុងរស់នៅបំពេញការងារ និង​សិក្សានៅ​ប្រទេស​ម៉ា​ឡេ​ស៊ី។ 

មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​កម្ពុជា​​ជម្រុញ​អោយ​​​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ អាជ្ញាធរ​​ជាតិ​ព្រះវិហារ ដែល​​ទើប​ត្រូវ​បាន​តែង​តាំង​​ថ្មី ត្រូវមាន​វត្តមាន​​ជា​ប្រចាំ​​នៅ​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ

ឯកឧត្តម​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សុខ អាន រដ្ឋមន្ត្រី​ទទួលបន្ទុក​ទីស្តីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី បាន​ជម្រុញអោយ​​ថ្នាក់​ដឹកនាំ អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ព្រះវិហារ ដែល​ទើបត្រូវ​បានតែងតាំង​ថ្មី ត្រូវមាន​វត្តមាន​ជាប្រចាំ នៅ​ប្រាសាទព្រះវិហារ ដើម្បី​ធ្វើការ​ជា​ដៃគូ​ជាមួយ​ស្ថាប័ន​អន្តរជាតិ ដែលជា​គោលដៅ​ស្រប​នឹង​បេសកកម្ម​របស់អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ព្រះវិហារ ជាពិសេស ICC-Preah Vihear ។ ការ​​ជំរុញ​បែបនេះ​ បាន​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុងពិធីប្រកាសតែងតំាង​ចូលកាន់​តំណែងថ្មី នៃ​អាជ្ញាធរមួយ​នេះ កាលពី​ល្ងាច​ថ្ងៃទី​២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ​២០១៥ នៅ​ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ។​

បន្ទាប់​ពីអានព្រះរាជក្រឹត្យ ស្តីពីការតែងតំាង ថ្នាក់ដឹកនំាអាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហាររួចមក​ ​ឯកឧត្ត  ជុច ភឿន ប្រធានកិត្តិយសអាជ្ញាធរជាតិ ដើម្បីការពារនិងអភិវឌ្ឍរម្មណីយ៏ដ្ឋានវប្បធម៌ធម្ម​ជា​តិ នៃប្រាសាទព្រះវិហារ​  បានបង្ហាញ​ពី​លទ្ធផល ដែល​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ព្រះវិហារ ធ្វើបាន​កន្លងមក ដែល​រួមមាន​ការត្រួតពិនិត្យ វាយតម្លៃ​ការខូចខាត នៅ​តំបន់​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ ក្រោយ​ការ​បាញ់ប្រហារ របស់​កងទ័ព​សៀម មកលើ​ប្រាសាទព្រះវិហារ កាលពី​ឆ្នាំ ២០០៨ ដល់ ២០១១ ។  បានធ្វើការ​សង្គ្រោះបន្ទាន់ ចំពោះ​ទីតាំង​ដែល​អាច​ដួលរលំ​ប្រាសាទ ធ្វើ​កំណាយ​បុរាណ សង្គ្រោះ នៅតាម​ទីតាំង​សំខាន់ៗមួយចំនួន​របស់​ប្រាសាទ ប្រមូល​វត្ថុ​បុរាណ ពី​ការជីក​លេណ​ដ្ឋាន ពី​ការងារ​សាងសង់​ផ្លូវ និង ពី​ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុង​តំបន់ រក្សាទុក​នៅក្នុង​សារមន្ទីរធម្មជាតិ​សកល សម្តេច​តេ​ជោ​ហ៊ុនសែន ព្រះវិហារ សំអាត និងថែទាំ​ជាប្រចាំ​បរិវេណ​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ និង បណ្តោយ​ជណ្តើរ​បុរាណ​ខាងកើត អភិរក្ស ការពារ​ភ្លើង ឆេះ​ព្រៃ​នៅក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​ទាំងមូល ។ ក្រៅ​ពី​នេះ​ បាន​សហការ​ជាមួយ ក្រុមការងារ​ពិសេស​ថ្នាក់ជាតិ ចុះ​បោះ​បង្គោល​អភិរក្ស សម្រាប់​តំបន់​ទាំង​បួន នៃ​រមនីយដ្ឋាន​ប្រាសាទព្រះវិហារ ស្តារ​បារាយណ៍​សុរិយ​ត​ដាក និង សិក្ខា​រត​ដាក ក៏ដូចជា សាងសង់​ជណ្តើរ​ឈើ ស្របតាម​ជណ្តើរ​បុរាណ ការរៀបចំ​ផ្សារ​ជើង​ប្រាសាទ ដែល​ត្រូវបាន​បំផ្លាញ ដោយ​ទាហាន​សៀម​។​

​ក្នុងឱកាសនោះដែរឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សុខ អាន បាន​មានប្រសាសន៍ថា​៖ បញ្ហា​ចម្បង ដែល​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ព្រះវិហារ ត្រូវធ្វើ​មុនដំបូង​បំផុត គឺ​ការកសាង​លំនៅដ្ឋានសម្រាប់​មន្ត្រី នៃ​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ព្រះវិហារ ដើម្បី​ឲ្យ​មន្ត្រី​អាច​ស្នាក់នៅ និង​ធ្វើការ​បាន ព្រោះ​យើង​មិនអាច​បន្ត​ឲ្យ អ្នក​បុរាណ​វិទូ និង​មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​ជាតិ ស្ថិត​នៅតែ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញនោះទេ ។ ​ ឯកឧត្តម​ឧប​នាយករដ្ឋមន្ត្រី បាន​​សង្កត់​ធ្ងន់ថា​៖ "​ក្នុង​មួយ​សប្តាហ៍ មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​ព្រះវិហារ ស្ថិតនៅ​ភ្នំពេញ ៦ ថ្ងៃ​ទៅហើយ ដូចនេះកិច្ចការ​ស្រាវជ្រាវ កិច្ច​អភិរក្ស ពិតជា​មិន​អាច​ទៅមុខ​បានទេ វា​ទាមទារ​ឲ្យ​មានការ​លះបង់​ខ្ពស់ ខាំ​ស្មៅ ហ៊ាន​ធ្វើ ពលី​កម្ម ដើម្បី​បេតិកភណ្ឌ​ជាតិ ទើប​អាចទៅរួច "​។

​ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី សុខ​​ អាន បាន​មាន​ប្រសាសន៍​​ថា ICC-Preah Vihear ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង ដោយមាន​ប្រទេស​មហាអំណាច​ពីរ ជា​សហ​ប្រធាន​គឺ ចិន និងឥណ្ឌា រួមជាមួយ​ប្រទេស​ចំនួន ៩ ជា​សមាជិក និង​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ជិត ២០ បាន​ចូលរួម ហើយ​យើង​សង្ឃឹមថា ICC-Preah Vihear ក៏​និង​ទទួលបាន​នូវ​ថវិកា​ប្រមាណ ៥០០ លាន​ដុល្លារ​អាមេ​រិ​ក​ផងដែរ ដើម្បី​អភិរក្ស និង​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រាសាទព្រះវិហារ ។    

ជាមួយ​គ្នា​នេះ ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ បាន​ជម្រុញ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ព្រះវិហារ ត្រូវខិតខំ​បន្តទៀត ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​ទទួលបានជោគជ័យ ដូច​ប្រាសាទអង្គរវត្ត ហើយ​មានលទ្ធភាព​ទាក់​ទាញ​​ភ្ញៀវឲ្យ​ទៅ​ទស្សនា​ប្រាសាទព្រះវិហារឲ្យ​បាន​ច្រើន​ដូចជា ប្រាសាទអង្គរវត្ត​ផងដែរ ហើយក៏​បាន​ឲ្យ​​បន្ត​ជំរុញ​ការងារ សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ ចងក្រង​ឯកសារ សម្រាប់​ការអភិរក្ស ពង្រឹង​សក្តា​នុ​ពល តំបន់​រមណីយ​ដ្ឋាន ប្រាសាទព្រះវិហារ សម្រាប់​ទេសចរណ៍ ​និង​ពង្រឹង​កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិការ ជាមួយ​គ្រប់​ស្ថា​ប័ន​រដ្ឋ និង ឯកជន ជាពិសេស​អង្គភាព​កងទ័ព នគរបាល អាជ្ញាធរ​ដែនដី និង ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ ដើម្បី​​ធានា​កិច្ចការ​អភិរក្ស ទប់ស្កាត់​ការជួញដូរ​វត្ថុ​បុរាណ និង​បន្ត​អភិរក្ស​ព្រៃឈើ និង​ជួស​ជុល​ប្រាសាទព្រះវិហារ ឲ្យ​បាន​ជោគជ័យ ។

​​ឯកឧត្តម គឹម សេ​តារា ដែល​ត្រូវបាន​រាជរដ្ឋាភិបាល ផ្តល់​ទំនុកចិត្ត​ឲ្យ​ធ្វើជាប្រធាន​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ព្រះវិហារ បាន​ប្តេជ្ញា​ថា​៖ នឹងបន្ត​ដឹកនាំ និង​ពង្រឹង​ការបំពេញ​បេសកកម្ម ដ៏​ឧ​ត្តុ​ង​ឧ​ត្ត​ម ដែល​រាជរដ្ឋាភិបាលបានប្រគល់​ជូន នៅក្នុង​ស្ថាប័ន​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ព្រះវិហារ ផ្អែកលើ​គោល​ការណ៍ ការពារ​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ​ជាធំ សាមគ្គីភាព​ផ្ទៃក្នុង និងក្រមសីលធម៌​វិជ្ជាជីវៈ ដោយ​បន្ត​ជម្រុញ​ការអនុវត្ត​ការងារ ឲ្យ​មាន​និរន្តរភាព និង​ប្រសិទ្ធភាព និង ការធ្វើ​ឲ្យ​មាន​សុខដុម​នីយកម្ម នៅ​តំបន់​នោះ ៕

Hun Sen tells opposition leader not to take revenge after he steps down

     KUALA LUMPUR, April 25, Kyodo - Cambodian Prime Minister Hun Sen on Saturday told opposition leader Sam Rainsy not to take revenge on him after he is out of power, while the two were attending the same event in Kuala Lumpur.

     It is the first time that Hun Sen made such a statement, although he did not reveal when he will seek to step down.

     "Now I'm still prime minister and everyone can live with me, but let's say at one point in time Sam Rainsy becomes prime minister, for example," Hun Sen said as he spent nearly two hours meeting with about 300 Cambodian laborers and students working and studying in Malaysia.

     If Sam Rainsy were to take action that would put him in harm and not let him live in peace, then Hun Sen said he will have no choice but to retaliate and prevent his rival from staying in power peacefully.

     The prime minister said it is "enough" in terms of infighting in Cambodia, noting that the country now has a smaller territory resulting from the historical split, revenge, separation and conflict among Khmers.

     He urged all Khmers to be united and work together for the country's peace and prosperity, adding that despite differences in political background or party affiliation, the concept of regarding the other side as "enemies" should be rejected.

     "Cambodian territory is ours. It belongs to neither Hun Sen nor Sam Rainsy nor any other individual but to all Cambodians," he added.

     Hun Sen was in Kuala Lumpur to attend the annual summit of the Association of Southeast Asian Nations, while Sam Rainsy was in the Malaysian capital for a meeting with his colleagues from the Council of Asian Liberals and Democrats.

     In January this year, Hun Sen, 64, marked 30 years in power and is said to be the longest serving prime minister in Asia. He has never indicated when he will retire but his statement in Malaysia may be a hint that he is considering when to step down.

     In recent weeks, political observers have speculated that Hun Sen may be thinking of a proper time to step down and suggested that Sar Kheng, current deputy prime minister and minister of interior, may be his interim successor before handing the post to Hun Sen's eldest son, Hun Manet, who graduated in 1999 from the United States Military Academy at West Point.

==Kyodo

Southeast Asian nations unlikely to agree on common time zone+

     KUALA LUMPUR, April 25 Kyodo - A common time zone proposal for Southeast Asian nations will likely fail at an upcoming meeting of their leaders in Kuala Lumpur on Sunday as Thailand and Cambodia object, sources at the Association of Southeast Asian Nations told Kyodo News on Saturday.

     Malaysia, as host and chair of ASEAN meetings this year, revived the “ASEAN Common Time” proposal earlier this year for its members who currently span four different time zones, the sources said.

     It would align ASEAN with major cities of the world’s second largest economy China, 8 hours ahead of Greenwich Mean Time.

     The proposal which was seen by Kyodo News, says the ACT would help develop financial markets in the region through common trading and banking hours as well as facilitate airline services.

     A common time zone would also provide ASEAN governments with more time to communicate with each other and help them move toward the commitment of creating an ASEAN community by the end of 2015, the proposal says.

     Thailand and Cambodia, who are on GMT +7.00 hours, one hour ahead of the ACT, have argued that there is popular opposition in their countries to changing time zone, with concerns raised over the impact on their way of life.

     They have also questioned why GMT +8 is preferred over GMT +7, which they say covers a majority of the population in the region.

     Cambodia also said it is “not strange for ASEAN to keep time as it is,” noting that the European Union and the United States maintain different time zones.

     Of the 10 ASEAN members, Malaysia, Singapore, the Philippines and Brunei are on GMT +8, while Thailand, Cambodia, Laos and Vietnam are in the GMT +7  group. Myanmar is 6 hours 30 minutes ahead of GMT.

     Indonesia, an archipelago with thousands of islands, covers three time zones from GMT +7 to GMT+9.

     The ACT proposal was first made by Singapore in 1995 and was raised again by Malaysia in 2004 before Kuala Lumpur’s suggestion this year. Indonesian President Joko “Jokowi” Widodo reportedly expressed support for a common time zone in February. Indonesia has the largest populations in this Southeast Asian bloc.

     While striving to create an economic community by the end of this year, ASEAN is struggling with its ambitions for a common currency, common standards and common time.

     The ACT proposal says that a common time would be a historic milestone in ASEAN regional cooperation, comparable to ASEAN’s decision to adopt English as its official working language.

==Kyodo