របាយការណ៍នៃវិទ្យាស្ថានបាស៊ែលស្តីពីអភិបាលកិច្ច
(Basel Institute on Governance)៖
ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសនានាដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិថាសំបូរទៅដោយភេរវករ និងសកម្មភាព ផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់ភេរវករនិង ការផ្តល់ចំណាត់ថ្នាក់ល្អជាងប្រទេសកម្ពុជាទៅវិញ?
សារព័ត៌មានភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍
ចុះថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១២ ទំព័រទី៥
ក្រោមចំណងជើងថា៖ «ប្រទេសកម្ពុជាចូលដល់ដំណាក់កាលទុំជោរសម្រាប់លាងលុយ» ដោយ Bridget
Di Certo ហាក់ដូចជា បានពង្រីកបំភ្លើស បន្ថែមទៅលើរបាយការណ៍ថ្មីៗនេះនៃវិទ្យាស្ថានបាស៊ែលស្តីពីការលាងលុយ និងការធ្វើ ហិរញ្ញប្បទានដល់ភេរវករក្នុងប្រទេសកម្ពុជាពី «កម្រិតហានិភ័យខ្ពស់បំផុត» ទៅជា «ចូលដល់ដំណាក់កាល ទុំជោរសំរាប់» លាងលុយទៅវិញ ហើយក្នុងការធ្វើដូច្នេះ អ្នកសារព័ត៌មាន Bridget Di
Certo រូបនេះ បាន បង្កប់ន័យថា មានកម្រិតនៃភាពប្រាកដប្រជាមួយក្នុងការលាងលុយ និងសកម្មភាពផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន ដល់ភេរវករក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយដែលត្រូវបាននិយាយក្នុងរបាយការណ៍បាស៊ែល ថាបានជាប់ចំណាត់ ថ្នាក់ជា «ប្រទេសមានហានិយភ័យខ្ពស់បំផុតទី៣» បន្ទាប់ពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ ដែលជាប្រទេសហានិភ័យខ្ពស់ បំផុតទី១ និងប្រទេស មួយទៀតក្នុងចំណោមប្រទេសកេនយ៉ា (Kenya) ហៃទី (Haiti) និងតាជីហ្គីស្ថាន (Tajikistan) ដែលត្រូវ ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី២។
ម្យ៉ាងវិញទៀត របាយការណ៍ដូចគ្នានេះនៅក្នុងសារព័ត៌មានភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ជាភាសាខ្មែរ ចុះថ្ងៃខែឆ្នាំ ដដែលនៅទំព័រទី៣ ដែលមានការចូលរួមនិពន្វរបស់ ឆាយ
ចាន់នីដា ផងនោះ បានចោទប្រកាន់ដ៏ឆ្កួតលីលា និងអះអាងយ៉ាងខ្លាំងក្លាតាមរយៈចំណងជើងរបស់ខ្លួនថា «កម្ពុជាសំបូរទៅដោយសកម្មភាពលាងលុយ» ដែល ត្រូវបានបកស្រាយក្នុងសេចក្តីផ្តើមរបស់អត្ថបទនេះថា «កម្ពុជាសំបូរទៅដោយសកម្មភាពលាងលុយ និងការ ផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់ភេរវករ។ គឺថា ក្នុងរយៈពេលប្រហែលជាបីសប្តាហ៍មុនការបោះឆ្នោត ឃុំ/សង្កាត់ ក្នុង ប្រទេសកម្ពុជា ការបកស្រាយខុសចំពោះរបាយការណ៍បាស៊ែលពីសំណាក់ Bridget Di Certo និង ឆាយ ចាន់នីដា ក្នុងសារព័ត៌មានភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ភាសាខ្មែរនោះ ហាក់ដូចជាមានចេតនាជួយដល់យុទ្ធនាការបំពុល បរិយាកាស ដែលរៀបចំឡើងដើម្បីប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ហើយកាន់ ជើងគណបក្សនយោបាយដទៃទៀត។
ប្រសិនបើ Bridget Di Certo និង ឆាយ
ចាន់នីដា ហ៊ានគាំទ្រការពារ អត្ថបទរបស់ខ្លួនជាភាសាខ្មែរ នោះ ខ្លួនមានកាតព្វកិច្ចបង្ហាញសកម្មភាពទាំងនោះឱ្យសាធារណជនបានដឹងផង បើមិនដូច្នេះទេពួកគេបាន ដើរហួសព្រំដែនវិជ្ជាជីវៈ យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរក្នុងការធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍លើរបាយការណ៍បាស៊ែល។ គោលបំណង ដើម្បីបង្ខូចកិត្តិយសរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺមានលក្ខណៈច្បាស់ពេកណាស់ដែលមិនអាចមើលរំលងបានឡើយ។
ក្នុងករណីក្រោយនេះ យ៉ាងហោចណាស់ចាំបាច់ត្រូវមានការកែតម្រូវ ហើយល្អបំផុតនោះតម្រូវឱ្យមានការ កែតម្រូវ និងការសូមអភ័យទោសទៀតផង។ សារព័ត៌មានភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ គួរស្ថិតក្នុងជំហរមួយដែលត្រូវដឹងថា៖
១. កម្ពុជាមានច្បាប់ស្តីពីការលាងលុយជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ
២. រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានរចនាសម្ព័ន្ធ និងយន្តការល្អ ក្រោមការដឹកនាំដោយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី ដើម្បីប្រឆាំងនឹងសកម្មភាពភេវរកម្ម
៣. មកដល់ពេលនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រយុទ្ធប្រឆាំងយ៉ាងជោគជ័យចំពោះភេវរកម្មតាម រយៈយុទ្ធសាស្ត្រការពារទុកជាមុន
គួរកត់សម្គាល់ថា របាយការណ៍បាស៊ែលខ្លួនឯងនោះ បានទទួលស្គាល់ថា «អំពើពុករលួយ និងការ លាងលុយ គឺជាសកម្មភាពសំងាត់តាមធម្មជាតិ ដូច្នេះតែងតែមានបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំធេងក្នុងការរកឱ្យឃើញអ្វី
ដែលជាទំហំពិតប្រាកដនៃការខូតខាតពីការលាងលុយនេះ»។
ទោះបីជាមានការពិតដែលថា លទ្ធផលជាពិន្ទុ តាមប្រទេស បានមកពីអាំងឌីកាទ័រសាធារណៈចំនួន១៥ ក៏ដោយ ក៏កម្រិតហានិភ័យ គឺមិនមានលក្ខណៈចាំបាច់ជាអាំងឌីកាទ័រវិទ្យាសាស្ត្រដែលបង្ហាញថាការលាងលុយ និងសកម្មភាពផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់ភេរវករកើតមាន ឬនឹងកើតមាន នៅក្នុងទំហំ ទៅតាមចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេស ដែលបានបង្ហាញក្នុងរបាយការណ៍បាស៊ែលនោះទេ។ ប្រទេសហានិភ័យ ខ្ពស់មួយ តាមចំណាត់ ថ្នាក់របស់ របាយការណ៍បាស៊ែល មិនមែនជាសញ្ញាបង្ហាញថាការលាងលុយ និងសកម្មភាព ផ្តល់ ហិរញ្ញប្បទានដល់ ភេរវករកើតមាន ឬនឹងកើតមាននោះទេ។ ប្រទេសហានិភ័យ ទាបមួយ តាម ចំណាត់ ថ្នាក់ របស់របាយការណ៍ បាស៊ែល ក៏មិនមែនជាសញ្ញាបង្ហាញថាការលាងលុយ និងសកម្មភាពផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់ភេរវករ មិនកើត មាន ឬនឹងមិនកើតមាននោះដែរ។ ដោយមិនចាំបាច់និយាយបកស្រាយបន្តទៀតនោះ ហើយ ដូចដែលកំពុង កើតមានក្នុងអតីតកាលថ្មីៗ ក៏ដូចជាក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ក្នុងប្រទេសជាច្រើន (ដោយ មិនបាច់ ប្រាប់ឈ្មោះ ប្រទេសនោះទេ) ការលាងលុយកម្រិតតូចអាចត្រូវបានមើលឃើញ ហើយការលាង លុយក ម្រិតធំអាចត្រូវតាម ដានបានក្នុងខណៈពេលដែលសកម្មភាពភេរវកម្មត្រូវបានផ្សាយនៅទំព័រមុខនៃសារព័ត៌មាន និងផ្សព្វផ្សាយ តាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍នាពេលព្រឹក ក្នុងពេលថ្ងៃ និងយប់។ តាមពិត រដ្ឋាភិបាលប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ និងកំពុង
អភិវឌ្ឍន៍ដែលទទួលខុសត្រូវ បានធ្វើសមាហរណកម្មយន្តការហិរញ្ញវត្ថុ និងនយោបាយ ដើម្បីតាមដានការ លាងលុយដល់ភេរវករ និងក្រុមដែលជាប់ទាក់ទងនឹងភេរវករ។ មានតែមនុស្ស និងអង្គការដែលមិនទទួល ខុសត្រូវទេដែលមាននិន្នាការនិយាយ បំផ្លើសអំពីសមត្ថភាពរបស់ពួកគេ ដោយការបកស្រាយខុស និងការ ចោទប្រកាន់ដ៏ខ្មៅងងឹត។
ដោយសារការពិតដែលថារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទទួលបានជោគជ័យក្នុងការសហប្រតិបត្តិការជាមួយ នឹងសហគមន៍អន្តរជាតិ
ជាពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការបង្ក្រាប និងបង្ការសកម្មភាពភេវរកកម្មក្នុងរង្វង់ ព្រំដែនប្រទេសខ្លួននោះ គេមើលឃើញថា «របាយការណ៍បាស៊ែលនេះ» ខ្វះខាតនូវការពិតជាក់ស្តែង ក្នុង ការផ្តល់ពិន្ទុទៅតាមអ្វីដែលកម្ពុជាបានអនុវត្ត។ វានឹងជាការយុត្តិធម៌ និងសមហេតុផល បើប្រសិនណា ការ ផ្តល់ចំណាត់ថ្នាក់ នៃសកម្មភាពឧក្រិដ្ឋកម្មត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅជាប់ជិតគ្នានឹងការផ្តល់ចំណាត់ថ្នាក់នៃ របាយការណ៍បាស៊ែលនេះ។
គឺត្រូវសួរទៅវិញថា ហេតុអ្វីបានជានៅក្នុងរបាយការណ៍ វិទ្យាស្ថានបាស៊ែលស្តីពីអភិបាលកិច្ចនេះ ប្រទេសដែលកំពុងបង្កសកម្មភាពឧក្រិដ្ឋកម្មភេវរកម្ម
ផ្តល់ទីតាំងដល់ភេរវករបរទេស និងធ្វើខ្វាក់មិនអើពើ ដល់សកម្មភាពផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន ដល់ភេរវករទាំងក្នុងទ្រង់ទ្រាយតូច និងធំ បែរជាមានចំណាត់ថ្នាក់ល្អជាង ប្រទេសកម្ពុជាទៅវិញ?
ថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា
ឆ្នាំ២០១២
សាស្ត្រាចារ្យ ប៉ែន
ងឿន
ទីប្រឹក្សានៃសកលវិទ្យាល័យពុទ្ធិសាស្ត្រ
ទូរស័ព្ទដៃ៖ ៨៥៥-៩៧
៧០ ១១៦ ៧០