Wednesday, September 5, 2012

សម្តេច​តេជោ ៖ កម្ពុជា​អត់មាន​បាត់ទឹក​ដី ហើយ​ក៏អត់​ទៅ​យក​ដីពី​អ្នក​ណា​ដែរ

សម្តេច​អគ្គមហា​សេនាប​តីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​នៃព្រះរា​ជាណាច​ក្រក​ម្ពុជា បាន​ថ្លែងបញ្ជាក់​ជាថ្មីនា​ព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ថា កម្ពុជា​មិនមា​នកា​របាត់​បង់ទឹកដី ហើយ​ក៏​មិន​មានលទ្ធភា​ពយក​ទឹក​ដីពីប្រ​ទេសជិត​ខាងនោះ​ដែរ ។
ក្នុងពិធី ប្រគល់​សញ្ញាបត្រ​ដល់​និស្សិត​ចំនួន ៦.៤៣៥​នាក់ នៃ​សាកល​វិទ្យាល័យ​ឯកទេស​កម្ពុ​ជា នៅ​មជ្ឈម​ណ្ឌលកោះ​ពេជ្រ ក្នុង​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​សម្តេ​តេជោ នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​បាន​មាន​ប្រសា​សន៍ឱ្យដឹង​ថាការ​វាស់វែ​ងផ្ទៃ​ក្រឡា​ប្រទេស​កម្ពុជា​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​ទៅតាម​ឧប្បករណ៍​និងប​ច្ចេក​ទេស​ទំនើប​បាន​បង្ហាញ​ថា ផ្ទៃក្រឡា​ប្រទេស​កម្ពុជា​ធំជាង​ផ្ទៃក្រឡាប​ច្ចុប្បន្ន​ប្រមាណ​ជា ៣០០ គីឡូ​ម៉ែត្រ ក្រឡា។
ទាក់​ទង​នឹង​បញ្ហា​ផ្ទៃដី​កម្ពុជា​រីកធំជាង​តួលេខ​បច្ចុប្បន្ន​សម្តេច​តេជោ ​នាយ​ករដ្ឋ​មន្រ្តីបាន​មាន​ប្រ​សាសន៍​ឱ្យដឹង​ថា ក្នុង​ដំណើរ​ត្រឡប់​ពីប្រទេស​ចិន​វិញ ថ្ងៃទី ៣​ កញ្ញា ​ឆ្នាំ២០១២ យន្តហោះ​បាន​ចុះចត​នៅទី​ក្រុង ហា ណូយ​ប្រទេស​វៀត​ណា​ម សម្តេច​បានជួប​ជាមួយ​ឧបនា​យករ​ដ្ឋមន្រ្តី​ប្រ​ចាំការវៀត​ណាម​នៅទីនោះ​នឹងបាន​ពិភាក្សា​គ្នា។
ឯក​ឧត្តម ឧបនាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ប្រចាំការ​វៀតណា​បានលើក​ជាចម្ងល់​ថាផ្ទៃដី​ជាង​៣០០ គីឡួម៉ែ​ត្រក្រឡា ដែល​កម្ពុជា​លើសត្រូវ​បានក្លាយ​ជាចំណុច​ចោទសួរ​នៃមនុស្ស​មួយចំនួ​ននៅ​ក្នុង​ប្រទេ​ស​វៀត​ណាម​វិញថា ក្រែងលោ​វៀតណាម​កាត់ដី​មកឱ្យ​កម្ពុជា ។ សម្តេច​តេជោ បាន​មាន​ប្រ​សា​សន៍ថា សម្តេចបា​នឱ្យឧ​បនាយ​ករដ្ឋមន្រ្តី វៀត​ណាម​ធ្វើការ​ពន្យល់​ទៅវិញ​ថា ដីដែល​លើស​នោះមិន​មែន កម្ពុជា​យកពី​វៀត ឡាវ ឬថៃ​នោះ​ទេ ព្រោះ​ខ្មែរគ្មាន​លទ្ធភាព​ទៅយក​ដីពី​វៀតណាម​ដល់រាប់​រយ​គីឡូម៉ែត្រ នោះ​ទេ។
សម្តេច​តេជោ នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​បានមាន​ប្រសាសន៍ បង្ហាញ​ថា ផ្ទៃដី​ជាង ៣០០ ម៉ែត្រ​ក្រឡា ដែល​លើស​នោះជាផ្ទៃដី​ដែលសល់​ពីបញ្ហា​វាស់វែង​ពីជំនាន់​មុន។ ដោយ​សារ​ការ​វាស់​វែង​មិន​មាន​ឧបករណ៍​ត្រឹម​ត្រូវ ហើយ​កន្លែង​មួយចំនួន​ចូល​ទៅមិន​ដល់កា​រវាស់វែង គឺគ្រាន់​តែ​សួរ​នាំតៗគ្នា​ពីមាត់​មួយ​ទៅមាត់​មួយ ពីប្រធាន​ឃុំ ទៅ​ប្រធាន​ភូមិ រួចរាយ​ការណ៍​ទៅកាន់​ទេ​សាភិបាល​បារាំង។ សម្តេច​តេជោ បានមាន​ប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ឱ្យដឹង​ថា បើយោ​ងតាម​ការ​កំណត់​របស់​ទេសាភិបាល​បារាំង​ប្រចាំ​ឥណ្ឌូ​ចិន ផ្ទៃក្រឡា​ប្រទេស​កម្ពុជា ​មានតែ ១៧៥ .៤៥០ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ក្រឡា នឹង ១៧៩.០០០ គីឡូ​ម៉ែត្រ ក្រឡា​ក្រោយ​ពីប្រទេ​សកម្ពុជា​ទទួល​បាន ខេត្ត សៀមរាប បាត់ដំបង ពីប្រ​ទេស​សៀម​មកវិញ​។តែ​នៅក្នុង​សៀវភៅ​សិក្សា​របស់​សិស្ស​គឺ ១៨១.០៣៥ គីឡូ​ម៉ែត្រ ក្រឡា។
ទាក់​ទង​ទៅនិង​ការកែ​សម្រួល​ខ្សែបន្ទាត់​ព្រំដែន​ដើម្បីរ​ក្សាជីវភាព​រស់នៅ និង​ភូមិដ្ឋាន​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​នៅតាម​បណ្តោយ​ព្រំដែន​កម្ពុជា វៀត​ណាម សម្តេច​តេជោ នាយក​រដ្ឋម​ន្រ្តីបាន​មានប្រសា​សន៍​បញ្ជាក់​ថាការ​ចេញ និង​ចូល រវាង​ភាគីទាំង​ពីរបាន​ទទួល​ស្គាល់​គ្នារួច​ហើ​យ មាន​កំណត់​ហេតុហើយ​នៅសល់​តែការចុះ​ហត្ថលេខា​រវាង​ប្រធានគណៈ​កម្មាធិការ​ព្រំដែន​ទាំងពី​រតែ​ប៉ុណ្ណោះ ។ សម្តេច​បានមាន​ប្រសាស​ន៍ប​ន្តថា  ខេត្ត​កំពង់​ចាម តាកែវ និង​កំពត ទទួល​យក​ជា មួយ​គ្នារួច ហើយ​។ ឯ​នៅខេត្ត​ព្រៃវែ​ង និង​ខេត្តស្វាយ​រៀង គឺ​យើងបាន​វាស់ជា​ឯកតោ​ភាគី មាន​ការចេញ​ចូល គឺ​យើង​ចូល​ទៅគេ​ជាង ៩០០​ហិកតា វៀត​ណាមចូ​លមក​យើង​វិញជា​ង ២.០​០០​ហិក​តា ប៉ុន្តែ​សួរថា តើខ្មែរ​ចង់ បំពាន​ដីវៀត​ណាមទេ ហើយ វៀត​ណាម​ចង់​បំពាន​ដល់​ខ្មែរទេ គឺអត់​ទេ ព្រោះ​បារាំង​គូសផែន​ទីអញ្ជឹង ។
សម្តេច​តេជោ បានមាន​ប្រសាសន៍​ថា គោលការ​ណ៍របស់​យើងការ​ដោះដូរ​នេះ មាន​ទៅ មាន​មកនេះ យើង​សុខចិត្ត​សឺរ៉េខ្សែ ផែន​ទី ដើម្បីធានា​ការកាន់ កាប់ជាក់​ស្តែងរ​បស់​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ទាំង​សងខាង ទាំង​ខាងវៀត​ណាម ទាំង​ខាង កម្ពុជា។ ព្រោះ​ជម្រើស​កាត់ភូមិ​ខ្មែរ ឱ្យ​វៀត​ណាម កាត់​ភូមិ​វៀត​ណាមឱ្យ​ខ្មែរ ជម្រើស​ហ្នឹង​ទៅមិនរួច​ទេ រើភូមិ​វៀត​ណាម ចេញ រើភូមិ​ខ្មែរ​ចេញ ជម្រើស ហ្នឹង​ក៏ទៅមិន​រួចដែរ អញ្ចឹង​សល់​ជម្រើសតែ​មួយ​​គត់ដែល​ងាយ ស្រួល​ជាង​គេ គឺជា ម្រើសសឺ​រ៉េខ្សែ​ផែនទី ទៅ​តាម ការកាន់​កាប់ជាក់​ស្តែង​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ។
សម្តេច​តេជោនា​យក​រដ្ឋមន្រ្តី​បានមាន​ប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា អនុស្សរណៈ​នៃការ​យោគ​យល់គ្នា​ថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១១​គឺធានា​ចំនុច​នេះ។ ធានា​មិនឱ្យ​បាត់​ទឹក​ដី។​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កាន់កាប់​នៅទីណា​គឺកាន់​កាប់នៅ​ទីហ្នឹង ហើយ​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​ឆ្នាំ១៩៩៥ ក៏ដូច​គ្នាដែរ​គឺ​​រក្សា​ការកាន់​កាប់របស់​ប្រជាព​លរដ្ឋ។ យើងកុំ​ឈានចូល​ទៅវៀត​ណាម ។ វៀត ណាម​ក៏កុំចូល​មក​កម្ពុជា ។​នៅកាន់​កាប់ជាក់​ស្តែងគេ​ហៅថា​ រក្សាស្ថាន​ភាពដើម។
ទាក់​ទងនិង រឿងដោះ​ដូរនេះដែរ​សម្តេច​តេជោ បាន​បញ្ជាក់​ថា ខ្ញុំបាននិយា​យអំពី​វៀត​ណាម ឡាវ វៀត​ណាម ចិន បារាំង បែល​ហិ្សក ស្លូវ៉ា ឆេកដែល​បានធ្វើការ​ដោះដូ​រគ្នា។ ប៉ុន្តែ​កម្ពុជា​ក៏មិនមែ​នរឿង​ថ្មីដែរ គឺអគ្គ​ទេសាភិបាល​ឥណ្ឌូចិន ចេញ​សេចក្តី​សម្រេច​ហើយ ព្រះ​ករុណា ព្រះបាទ សម្តេច​ព្រះនរោត្តម​សីហនុ នៅឆ្នាំ​១៩៤២ បាន​ដោះដូរ ដីនៅ​ព្រែក​ក្នុង​កោះ​គគីរឱ្យ​ទៅតាម​វៀតណា​ម ហើយ កម្ពុជា​យកព្រែក​ប៊ិញ​យី ដែល​ឥឡូវ​ស្ថិត​ក្នុងឃុំសំ​ពៅពូន ស្រុក​កោះ​ធំ។ អាហ្នឹង​ទើបដូ​រគ្នាក្នុង​ឆ្នាំ១៩៤២ រវាង​កូសាំង​ស៊ីន ជា​មួយ​កម្ពុជា ដូច្នេះ​វាមិន​មែន​ជា​រឿង​ថ្មីទេ ដើម្បី​ធានាកា​រងាយ​ស្រួល​របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋ។
សម្តេច​តេជោថ្លែង​ថា ខ្ញុំសូម​ផ្តាំទៅ អ្នកដែល​ឱ្យយោ​បល់ថា​ រឿងកិច្ចកា​រសម្ងាត់​ខ្លះ គួរមេ​ដឹក​នាំនយោបាយ​និយាយ គ្នា ខ្ញុំប្រាប់​ទៅអស់​លោកវិញ​ដែរថា អស់​លោក​ឱ្យយោ​បល់​នេះត្រឹម​ត្រូវណា​ស់ ប៉ុន្តែសួរ​ទៅអ្នក​ដទៃទៀត​មាន ដែល ទុក​ឱកាស​ឱ្យខ្ញុំប​កស្រាយ​សម្ងាត់​ក្នុង​បន្ទប់​បិទទ្វារទេ?។ តើគេ​មានទុក​ឱកាស​ទេ ក្រៅពី​ជេរ​ប្រទេច អាក្បត់​ជាតិ អាលក់​ដី អាក្បាល​យួន​ខ្លួន​ខ្មែរ ប៉ុន្តែ​ឥឡូវស ខ្មៅ វាបាន​ឃើញ​ហើយ។
សម្តេច​តេជោ​ថ្លែង​សង្កត់ ធ្ងន់ថា តើ យើង ទ្រាំឈឺ​ចាប់ ដល់​ណា​ទៀត បើ​យើង​ឈឺចាប់​ខ្លួនឯង របៀប​នេះហើយ ទុកឱ្យអ្នក​ដទៃវា​យប្រ ហារ​បាន របៀប​នេះ យើង​មិនអាច​ទ្រាំ​ឈឺ​ចាប់​បានត​ទៅទៀត​ទេ យើងត្រូវ​និយាយ​រាប់ ទាំង​ចំណុច​ខ្សោយ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​របស់​យើង ហើយ​ខ្ញុំបាន​ស្នើ​ឱ្យ​មានការ​សិក្សា​ដើម្បីអា​ចធ្វើវិ​សោធន កម្មមាត្រា ទីពីរ នៃ​រដ្ឋធ​ម្មនុញ្ញ របស់​យើង​ផងដែរ។
ទាក់នឹង​បញ្ហាការ​ពារព្រំដែន​នេះដែរ​សម្តេច​តេជោ នាយក​រដ្ឋមន្រ្តីបាន​លើក​ឡើងថា​ការសាង​សង់កា​ស៊ីណូ នៅតាម​តំបន់​ព្រំដែន​ក៏ជាយុ​ទ្ធសាស្រ្ត​វែងឆ្ងាយ​មួយរបស់​សម្តេច​ក្នុងកិច្ចកា​រកា​ពារព្រំដែន​ផងដែរ។
សម្តេច​តេជោ​បានមាន​ប្រសាសន៍​ថា ដកបង្គល​ទល់ដែន​ដក​បាន។ ឯកា​ស៊ីណូ ៥​ជាន់ឬ​សណ្ឋា​គារ ៥-៦ជាន់​ដកអត់​បាន​ទេ។​ទាល់​តែបាញ់​មីស៊ីល​កំទេច។ និយាយ​ជាទូទៅ​យើង​ចង់ប្រែ​ក្លាយ​ខ្សែព្រំ​ដែនឱ្យ​ទៅជាខ្សែ​ព្រំដែន​មិត្តភាព សន្តិភាព​និង​កិច្ច​សហប្រ​តិបត្តិការ ហើយ​រឿង​នេះ​សម្តេច​បានស​រសេរ​ក្នុង​សៀវភៅ ១០ ឆ្នាំនៃ​ដំណើរ​កម្ពុជា​តាំង​ពី ២០ ឆ្នាំមុន​មកម្លេះ អំពី​ការ​បែងចែក​កំលាំង​ពលកម្ម​សង្គម​ឡើង​វិញ ដើម្បី​បំរើឱ្យ​វិស័យ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម និងការ​ពារជាតិ៕

សម្តេច​​តេជោ​នឹង​​ធ្វើការ​ផ្តល់​កម្មសិទ្ធិ​ស្ថាពរ​មុន​គេ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​សម្រាប់​ដីធ្លី ដែល​វាស់វែង​រួចនៅ​​ស្រុក​ស្នួល​​ខេត្តក្រចេះ

សម្តេច​អគ្គមហាសេនា​បតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានកំណត់​យក​ថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ​២០១២ ខាង​​មុខ​នេះ សម្រាប់​កម្ម​វិធី​ប្រគល់​ប័ណ្ណ​កម្មសិទ្ធិស្ថាពរលើកដំបូងជូនប្រជាពល រដ្ឋ​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​ស្នួល ខេត្តក្រចេះ នៅ​ក្នុង​យុទ្ធនាការ​សកម្មភាព​ថ្មី​ នយោបាយ​ចាស់​ស្តីពីការ​វាស់​វែង​ប្រគល់​​កម្ម​សិទ្ធិ​ដី​ធ្លី​៣ ប្រភេទ​​​ជូន​​ប្រជា​ពលរដ្ឋ។
នៅក្នុង​​ពិធីប្រគល់​សញ្ញាបត្រ​ដល់និស្សិត​សកលវិទ្យា​ល័យឯក​ទេសនៃ​កម្ពុជា នៅ​មជ្ឈ​មណ្ឌល​សន្និសីទ​កោះពេជ្រ ក្នុងរាជធានី​ភ្នំពេញនាថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ថា សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​​បតីតេជោ ហ៊ុន សែន មានប្រ​សាសន៍ថា ខ្ញុំសូមធ្វើការ​ប្រកាស​នៅថ្ងៃ​នេះថា គឺផ្តល់ កម្ម​សិទ្ធិ​​ស្ថាពរជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​តែម្តង បន្ទាប់ពី​ការ​វាស់វែ​ងរួច​រាល់ ដែល​ការនេះជា​ការ​ជា​​កាត់​បន្ថយកា​របំបាត់​ដំណាក់កាល​អន្តរកាល នៃការ​ផ្តល់កម្ម​សិទ្ធិបឋម ហើយ​ផ្តល់ជូន​កម្ម​សិទ្ធិ​ស្ថាពរ​តាមរយៈនៃការចុះ​បញ្ជីដីធ្លី ជាប្រព័ន្ធ​ដូចដែល​បានធ្វើក​ន្លងទៅនោះ។​ខ្ញុំសូម​អំពាវ​នាវ​សូមបង​ប្អូនប្រជា​ពលរដ្ឋកុំ​លក់ដីដែល​រដ្ឋបាន​ប្រគល់ក​ម្មសិទ្ធិជូន សូម​រក្សា​តកូនត​ចៅឲ្យបាន​យូរអង្វែង ព្រោះ​រយៈពេល​៥០ឆ្នាំ ៦០ឆ្នាំ ឬ១០០ឆ្នាំទៀត ដីនៅតែ​ជាដីរបស់​យើង  ហើយ​កម្ម​សិទ្ធិនេះ មិនមែន​ជាកម្ម​សិទ្ធិក្លែង​ក្លាយ​នោះឡើយ ។
ទាក់​ទង​នឹងការ​យឺត​យ៉ាវ​ក្នុង​ការ​វាស់​វែង​ដីធ្លី​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ ក្នុង​សកម្ម​ភាព​ថ្មី នយោបាយ​ចាស់​​នោះ សម្តេច​តេជោមា​នប្រសាសន៍​ថា ខ្ញុំសូម​ផ្តាំទៅ​ប្រជា​ពល​រដ្ឋគ្រប់​ទីកន្លែង​សូមកុំ​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ ព្រោះវាគ្រាន់​តែជាប​ញ្ហាពេល​វេលា តែការវាស់​វែងនៅ​តែវាស់។ ឯ​រឿង​ដែល​មិន​ព្រមវាស់​ឲ្យ គឺមាន​បញ្ហាតែ​មួយទេ គឺដីដែល​មានទំ​នាស់គ្នាឯង​ទុកឲ្យប្រជា​ពលរដ្ឋ ដោះ​ស្រាយ​គ្នា​ឯង។ រឿងនេះ បើភាគី​ទំនាស់​ព្រមតាម​ផ្លូវតុលា​ការ​ទុកឲ្យ​តុលាការ​ជាអ្នក​ដោះ​ស្រាយ ប៉ុន្តែ​បើប៉ះពាល់​ជាមួយ​ដីរដ្ឋ​ យើង​ដោះស្រាយ​ជូនព្រោះ​ដោយសារ​គាត់កាន់​កាប់​អត់​ត្រូវ​ច្បាប់ហ្នឹង ហើយទើប​យើងទៅ​តម្រង់ច្បាប់​ឲ្យគាត់​ប្រគល់​ដីឲ្យគាត់។ ពាក់ព័ន្ធ​នឹងដី​បរិស្ថាន យើង​កាត់ឲ្យ​គាត់ពាក់​ព័ន្ធនឹងដី​ក្រុមហ៊ុន​ដែល​មិនទាន់​ដាំដុះ យើង​កាត់ឲ្យគា​ត់វាមិន​បញ្ហា​ទេ។

សម្តេច​តេជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ក៏​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ឲ្យ​ដឹងផងដែរ​អំពីមូលហេតុ និង​នីតិវិធីដែល រាជរដ្ឋាភិ​បាលសម្រេច​ផ្តល់កម្ម​សិទ្ធិជូនដល់​បងប្អូនប្រជាព​លរដ្ឋ គឺអាស្រ័យ​ដោយសារ​កត្តា​ជាច្រើន​ដែល​រួម មាន៖
-ចំណុចទី ១-ក្រោម​ការអនុវត្ថ​នីតិវិធី​នៃការវាស់​វែងកន្លងមក ក្រុម​ការងារ​បច្ចេកទេស​វាស់​វែង​បាន​អនុវត្តយ៉ាង​ត្រឹមត្រូវ​នូវស្មារតី នៃអ​នុក្រឹត្យ​លេខ៤៦ ស្តីពីការចុះ​បញ្ជីដីធ្លីមាន​លក្ខណ​ជា​ប្រព័ន្ធ។ គោលកា​រណ៍សំខាន់នៃ​នីតិវិធីនេះ គឺកិច្ចដំណើ​រការនៃការ​អនុវត្ត ត្រូវមាន​ការ​ចូល​រួម​របស់​សហគមន៍ ពិសេស​ការ​ចូល​រួម​ការ​ព្រមព្រៀង​គ្នារវាង​អ្នកម្ចាស់ដី ដែលមាន​ព្រំដី​ជាប់​គ្នា​ក្នុង​ពេល​បោះបង្គោល​ព្រំដី។
-ចំណុចទី២-គណៈកម្មការ​រដ្ឋបាល ត្រូវបាន​ចាត់តាំង​ដោយ​អភិបាល​ខេត្តមាន​ភារកិច្ច​ទទួល​ខុសត្រូវ​គ្រប់គ្រង​ការងារ​វិនិច្ឆ័យ និងលើក​សំណើសុំ​ផ្តល់សិទ្ធិ​លើដី​ជូនអ្នក​កាន់​កាប់ ដែល​មាន​សមាស​ភាពជា​អភិបាល​ខេត្តជា​ប្រធាន មន្រ្តីគ្រប់​គ្រងកា​រងារតំបន់​វិនិច្ឆ័យ ជាសុ​រិយោដី​ជា​សមាជិក មន្រ្តីទទួល​ខុសត្រូវ​ការងារ​រដ្ឋបាល​សុរិយោដី នៃមន្ទីររៀប​ចំដែនដី នគរ​រូបនីយ​កម្ម​សំណង់ និង​សុរិយោដី​ខេត្តជា​សមាជិក អភិបាល​ស្រុក មេឃុំ ចៅសង្កាត់​ចាស់​ព្រឹទ្ធាចារ្យ​ក្នុងទីតាំង​ធ្វើកា​រវិនិច្ឆ័យ។
-ចំណុចទី៣-មុនការចុះ​ប្រតិបត្តិការ​នៅតំបន់​វិនិច្ឆ័យ អភិបាល​ខេត្ត​ត្រូវ​ជូន​ដំណឹងជា​សាធារ​ណៈ​ចំនួន៧ ថ្ងៃមុនអំពី​ពេលវេលា និងទីក​ន្លែងនៃកា​រប្រជុំផ្សព្វ​ផ្សាយ​មុន​ការចុះទៅ​ជួប ប្រជា​ពល​រដ្ឋនៅក្នុងតំប​ន់ដែលត្រូវ​ធ្វើការវិ​និច្ឆ័យ។
-ចំណុចទី៤-ក្នុងការងារ​នេះប្រជាពល​រដ្ឋចូលរួមជា ច្រើនដំណា​ក់ដោយដំ​ណាក់កា​លទី១ គឺ​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​បានចូល​រួម​ក្នុង​ពេល​បំពេញសាលា​កបត្រ​ក្បាលដី ដំណា​ក់កាល​ទី២ ប្រជាពល​រដ្ឋ​ចូល​រួមក្នុង​ពេលចុះ​ទៅប​ង្ហាញក្បា​លដីជា​ក់ស្តែង និងបោះ​បង្គោលព្រំ​ដីដំណា​ក់កាលទី៣ ប្រជាពលរដ្ឋ​ចូល​រួម​ក្នុងពេលផ្ទៀង​ផ្ទាត់ចំនួន​គ្រួសារដំ​ណាក់កាល​ទី៤ ចូល​រួមក្នុង​ការវាស់​វែង ព្រំដីរប​ស់ខ្លួន ដំណាក់​កាលទី៥ ប្រជា​ពលរ​ដ្ឋចូលរួម​ក្នុងពេល​បំពេញទ​ម្រង់បែប​បទក្បា​លដី ដែលចាំ​បាច់នានា និងដំណាក់​កាលទី៦ ប្រជាព​លរដ្ឋចូល​រួមក្នុងត្រួ​តពិនិត្យឯ​កសារវិ​និច្ឆ័យ ដែល​មាន​ប្លង់​ដី និង​បញ្ជី​ឈ្មោះម្ចាស់​ដីក្នុងពេល​បោះផ្សា​យជាសាធា​រណៈក្នុ​ងរយៈ​ពេល១ ខែ​ដើម្បីទុ​ក​​ពេល​ឲ្យធ្វើការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់ និងមា​នសិទ្ធិសុំឲ្យ​គណៈក​ម្មការ​រដ្ឋបាល​ធ្វើការកែ​តម្រូវ​ទិន្ន​ន័យ ដែល​មិនគ្រប់​គ្រាន់ឬ​ខុសឆ្គង។
-ចំណុចទី៥ ចំពោះ​ការងារ​បច្ចេក​ទេស ការ​វាស់វែ​ងត្រូវបាន​ប្រើឧប​ករណ៍ទំនើប​ប្រភេទ GPS MAP 60S ដូច្នេះថ្ងៃក្រោយ​នៅក្នុងប័ណ្ណក​ម្មសិទ្ធិត្រូវតែ​មានដាក់​បញ្ជាក់​ថា នៅពេល​ណាមាន ការវាស់វែង ក្រោយត្រូ​វប្រើឧបករណ៍​ដដែល បើមិន​ដូច្នេះទេនឹ​ងនាំឲ្យមាន​បញ្ហាខុស​ឆ្គងជា មិនខាន។
បញ្ហា​នេះ​សម្តេច​តេជោ​បាន​ណែនាំ​ថា ដើម្បីធានា​ចំពោះ​បញ្ហាព្រំដី​នេះ សូម​ប្រជាពល​រដ្ឋ​ប្រើ​ប្រាស់​បង្គោល​ធំៗ ឬក៏​បង្គោល​ថ្មតែម្តង​ទៅ ព្រោះភាពចាំ​បាច់របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋ គឺបង្គោល​ព្រំ​ដី​ត្រូវ​តែរឹង​មាំ អត់មាន​អ្នកណា​រំកិនបាន។
សម្តេចតេ​ជោនាយក​រដ្ឋមន្រ្តីថ្លែង​ថា បញ្ហា​អាទិភាព​របស់​យើង គឺផ្តល់​ដីជូន​ប្រជាព​លរដ្ឋ បើ​ទោះ​ដីនោះជា​គម្រប​ព្រៃឈើដី​ហ្នឹងជាផ្នែក​មួយ នៃ​បរិស្ថាន​ដែល​ត្រូវកា​រពារក៏​ដោយ ប៉ុន្តែ​ប្រជា​ជនទៅដាំដុះ​ដីហ្នឹង ដែល​យើង​បាន​ផ្តល់​ប្រគល់ឲ្យក្រុមហ៊ុន​ក៏យើង​ត្រូវ​កាត់​ចេញ​ពី​ក្រុម​ហ៊ុន​ត្រឡប់ម​កវិញប្រ​គល់ឲ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ។
សម្តេច​តេជោនា​យករ​ដ្ឋមន្រ្តីមា​នប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ថា សូមប្រជា​ពលរដ្ឋនៅ​តំប​ន់ដែ​លក្រុម​យុវជ​នស្ម័​គ្រចិត្ត មិន​ទាន់បា​នចុះទៅ​វាស់វែង កុំ​អស់ស​ង្ឃឹមឲ្យសោះ ព្រោះ​ការវា​ស់​វែងគង់​តែ​ទៅដ​ល់ទី​នោះទេ ​ព្រោះ​រាជរដ្ឋា​ភិបាល​បាន និងកំពុ​ងតែត្រៀ​មប​ញ្ជូន​កម្លាំងថ្មី​បន្ថែម​ទៀត​ហើ​យ។ ឥឡូវ​នេះយើង​មិនចាំបា​ច់ចំ​ណាយ​ប្រាក់ទៅ​បោះប័​ណ្ណក​ម្មសិទ្ធិ​បឋម និង​ទៅ​វាស់ដី​នៅ​កន្លែង​ដដែល​នោះទេ៕

ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត សុខ អាន សម្ពោធ អាគារ​​សិក្សា​​ថ្មីម​ត្តេយ្យ​សា​លាភា​​សាចិន ឈុង ជីង

ឈុង ជីង សាលា​មត្តេយ្យ​ភាសាចិន មាន​កម្ពស់ ៥ជាន់​កសាង និង ជុស​ជួល​ឡើង​វិញ​ដោយ​សា​មាគម ចិនខិ​នៅ​កម្ពុជា ស្ថិត​នៅក្នុង​សង្កាត់​បឹង​ព្រលិត ខ័ណ្ឌ​៧មករា រាជធានី​ភ្នំ​ពេញត្រូវ​បាន​សម្ពោធ​ដាក់​ឱ្យប្រើ​ប្រាស់​នាព្រឹក​ថ្ងៃទី ០៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ក្រោម​អធិប​តីភាព​ដ៏ខ្ពង់​ខ្ពស់ ឯក​ឧត្តម បណ្ឌិត សភាចារ្យ សុខ អាន ឧបនា​យករដ្ឋ មន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តីទទួ​ល​បន្ទុក​ទីស្តីការ​គណៈ​រដ្ឋមន្រ្តី ។
ថ្លែង​នៅក្នុង​ពិធី​សម្ពោធ ឯកឧត្តម បណ្ឌិត សុខ អាន បាន​មាន​ប្រសាសន៍ ថា រាជ​រដ្ឋាភិ​បាល​កម្ពុជា​ក្រោមការ​ដឹកនាំ​ប្រកប​ដោយ​កតិប​ណ្ឌិត​របស់​សម្តេច​អគ្គម​ហាសេនា​បតី​តេជោ ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​នៃព្រះរា​ជាណា​ចក្រ​កម្ពុជា បាន​ដាក់​ចេញ​នូវគោល​នយោ​បាយ​សំ​ខាន់ៗ​ជា​ច្រើន សំដៅ​សម្រេច​ឱ្យបាន​នូវគុណ​ភាព​ខ្ពស់ក្នុង​ការអប់រំ​កុមារ ជា​ពិសេស​គឺធ្វើ​ឱ្យកុ​មារ​មាន​សុខភាព​ល្អ មាន​សមត្ថ​ភាព ​មាន​ការ​ប្រា​ស្រ័យទា​ក់​ទង​ល្អ​ជា​មួយ​អ្នក​ដទៃ និងមាន​ការចង់​ចេះចង់​ដឹង និង​ឧស្សាហ៍​ព្យាយាម​ក្នុងការ​សិក្សារៀន​សូត្រ។ ដើម្បី​សម្រេច​បាននូវ​គោ​ល​ដៅ​ខាង​លើនេះ រាជរដ្ឋា​ភិបាល​បានបើក​ទូលាយ​ឱ្យមាន​ការ​ចូល​រួម​ឧបត្ថម្ភ​គាំទ្រ​ពី​គ្រប់​ភាគី​ ពាក់​ព័ន្ធ​ទាំង​ក្នុង​និង​ក្រៅ​ប្រទេស។ 
ឯកឧត្តម ណ្ឌិត សុខ អាន បាន​មាន​ប្រសាសន៍​បញ្ចាក់​ថាស​មាគម​ចិន​ខិ​កម្ពុជា ​បាន​ចូល​រួមអប់រំ​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​​ក៏ដូច​ជា​កសាង​បន្ថែម​នូវអគារ​សិក្សា​ថ្មីៗ​ សំដៅ​ជំរុញឱ្យ​ការ​អនុវត្ត​គោល​នយោ​បាយរ​បស់រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ទទួល​បាន​ជោគ​ជ័យ។ការ​អប់រំ​បណ្តុះប​ណ្តាល​ធនធាន​មនុស្ស គឺជាកិច្ចកា​រដ៏​សំខាន់​និងចាំ​បាច់​សម្រាប់រួម​ចំណែក​ដល់​ការ​កសាង​សង្គម​អារ្យធម៌​មួយ​ប្រកប​ដោយ​សុខដុម​រមនា សុភមង្គល សណ្តាប់​ធ្នាប់​ និង​ការ​រីក​ចម្រើន​ជា​លំដាប់។ 
ដោយ​ឡែក ការអប់រំ​ដំបូង​​ពីថ្នាក់​មតេ្តយ្យ​ដល់បឋម​សិក្សា គឺជា​ការក​សាង​មូលដ្ឋាន​គ្រឹះ​ដ៏មានសារៈ​សំខាន់​សម្រាប់​ការអភិវឌ្ឍ​មូលធន​ បញ្ញា​របស់កុមារា​កុមារីដើម្បីឱ្យ​ពួកគេ​ក្លាយខ្លួន​ជា​កោសិកា​​​សង្គម​ប្រកប​ដោយសក្តានុ​ពល។ ក្នុងន័យ​នេះ ការកសាង​អគារសិក្សា​ថ្មីសម្រាប់​ថ្នាក់​មត្តេយ្យ របស់​សាលារៀន ឈុង ជឹង ពិតជា​បានឆ្លើយ​តបទៅ​នឹងត​ម្រូវកា​រចាំបាច់​សម្រាប់ការ​អប់រំ បណ្ដុះ​បណ្ដាល​កុមារ​តូចៗ​មុនពេល​ចាប់ផ្តើម​រៀននៅ​សាលាប​ឋមសិក្សា។​ជាមួយ​និង​កា រ​អប​អរ​សាទរ​ និង​ស្វាគមន៍​យ៉ាង​កក់​ក្តៅ​ចំពោះ​សមិទ្ធផល​និង​សកម្មភាព​អប់រំ​របស់​សមាគម​ ចិនខិ​កម្ពុជា ដែល​បា​ននិង​កំពុង​ដំណើរ​ការ​នៅ​កម្ពុជា​ព្រម​ទាំង​ផ្តល់​ការ​សង្ឃឹម​ថា​សា​លា​មត្តេយ្យ ឈុង ជីង និងបន្ត​ទទួល​បាន​នូវ​កិត្តិនាម​ជា ​«សា​លា​គំរូ​អប់រំ​វប្បធម៌​ចិន​ដ៏ប្រ​សើរ​នៅ​បរទេស» ឯកឧត្តម បណ្ឌិត សុខ អាន​បាន​ធ្វើកា​រអំពាវ​នាវ​ឱ្យគ្រប់ សាលា​រៀន ទាំង​អស់​យក​ចិត្តទុក​ដាក់ខ្ពស់​ចំពោះ​កម្មវិធី​សិក្សា​ដែល​អាចជួយ​ឱ្យកុមារ​ទទួល​បាន​នូវ គុវុឌ្ឍិ ដូច​ខាង​ក្រោម៖១-អាច​យល់ដឹង​អំពីអ្វី​ដែល​ខុស​និងអ្វី​ដែលត្រូវ
២-មាន​គំនិត​ច្នៃប្រឌិត
៣-មាន​ស​មត្ថភាព​ទំនាក់ទំ​នងជា​មួយ​អ្នកដទៃ​និង​អាច​ចូល​រួមធ្វើការ​ងារ​ ជាក្រុម
 ៤-អាច​សម្តែង​ចេញនូ​វអារម្មណ៍​របស់​ខ្លួន​តាមរយៈ​ពាក្យ​សំដី និង ចេះ​ស្តាប់​ក៏ដូច​ជា​យល់​អំពី​អារ​ម្មណ៍​របស់អ្នក​ដទៃ
 ៥-ចេះ​គោរព​និងចេះ​ប្រើ​ពាក្យ​សំដីនិង​អាកប្ប​កិរិយា គួរសម
៦-ចេះ​ស្រឡាញ់​ខ្លួនឯង គ្រួសារ និងអ្នកដទៃ
៧-ចូល​ចិត្ត​សកម្ម​ភាព​ដែលនាំម​កនូវ​សុខភាព​ល្អ និង​ការរីក​ចម្រើន​ទាំង​ផ្នែក​រាង​កាយ​និងបញ្ញា​
៨- អាចធ្វើ​សុភវិនិច្ឆ័យ​និងការ​សម្រេចចិត្ត​ដ៏ត្រឹម​ត្រូវ។
នាយ​ក​សាលាម​តេ្តយ្យ ឈុង ជីង បាន​ថ្លែងឱ្យ​ដឹង​ថាសាលា​ឈុង ជីង បាន​ដំណើរ​ការ​២០ឆ្នាំ​មក​ហើយ ។បច្ចុប្បន្ន​សាលា​មាន​អាគា​រសិក្សា​៣ កន្លែង​មានគ្រូប​ង្រៀន​ជាង ៨០ នាក់ និង​សិស្ស​ជាង ៣ពាន់​នាក់។ ក្នុង​ការ​អប់រំ​បណ្តុះប​ណ្តាល​ធនធាន​មនុស្ស​លោក នាយក​សាលា បានឱ្យ​ដឹងថា សា​លាម​ត្តេយ្យ ឈុង ជីង ទទួលបាន​កិត្តិ​នាម​ជា”​គំរូ​សាលា​អប់រំវ​ប្បធម៌​ចិន​ដ៏​ល្អ​នៅ​បរទេស’’។
សូម​បញ្ជាក់​ថា កាលពី​ថ្ងៃទី១១ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២​កន្លង​មក​នេះ​សាលា​មត្តេយ្យ ឈុង ជីង ទទួ​លរង​គ្រោះដោ​យសា​រអគ្គី​ភ័យ។​ប៉ុន្តែ​ដោយ​សាតែមា​នកា​ររួម​សាគ្គីពី​សប្បុរ​សជន ពិសេស​សមាគ​មចិន​ខិនៅ​កម្ពុជា អាគារ​សិក្សា​ត្រូវបាន​កសាង​ជួសជុល​ឡើង​វិញ​ក្នុង​រយះ​ពេល​ខ្លីបំរើ​ឱ្យ​ការ​សិក្សា​របស់​កូនចៅ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ចិននៅ​កម្ពុជា។

ក្នុង​ពិធីស​ម្ពោធ​សាលា ឈុង ជីង ក៏មាន​ការចូល​រួមពី​លោក លី ស៊ីជុង (Li Zhi Gong)ភារៈ​ធា​រីស្ថាន​ទូតចិន​ប្រចាំ​នៅព្រះរា​ជាណា​ចក្រ កម្ពុជា លោក​ឧកញ៉ា ដួង ឈីវ ប្រធាន​សមាគម​ខ្មែរ-ចិន លោក ឧកញ៉ា យ៉ាម យ៉ូយ​សាន ប្រធាន​សមាគម​ពាណិជ្ជក​រចិន​ម៉ាកាវ ហុង កុង នឹង​មន្រី​អ្នកមុខ​អ្នកការ​នៃទីស្តីកា​រគណៈរ​ដ្ឋមន្រ្តី​ជាច្រើន​រូបផង​ដែរ៕

សម្ភាសន៍​​លោក​បណ្ឌិត​ ឈឹម ផលវរុណ ស្តីពី​ តួនា​ទី​​របស់​​លោក ស៊ូបេឌី​ ធ្លាក់​មក​ជាអ្នក​នាំពាក្យ​របស់​គណបក្ស​​ប្រឆាំង​


សម្ភាសន៍លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ ប្រធានវិទ្យាស្ថាន​​ពលរដ្ឋវិជ្ជាជាមួយលោក សត្យា រក្ស អ្នកសម្របសម្រួល កម្មវិធីវិភាគព្រឹត្តិការណ៍សង្គម ទូរទស្សន៍បាយ័នស្តីពីតួនាទីរបស់លោក ស៊ូបេឌីធ្លាក់មកជាអ្នកនាំពាក្យរបស់គណបក្សប្រឆាំង
ថ្ងៃទី ០៣ ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០១២

លោក សត្យា រក្ស
សំណួរខ្ញុំចង់ឲ្យលោកបណ្ឌិតជួយបំភ្លឺ ទាក់ទងទៅនឹងឥរិយាបថរបស់លោក ស៊ូប៊ែឌី ដែលលោក​​មានតួនាទីមួយជាអ្នក​រាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏ប៉ុន្តែទង្វើ​ និង​សកម្មភាពរបស់គាត់ គឺផ្ទុយស្រឡះទៅនឹងអ្វីដែលជាតួនាទី ឬអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ឃើញ​ និងបានដឹង។ ជាទូទៅ សម្តីរបស់គណបក្សប្រឆាំង ត្រូវបានលោក ស៊ូប៊ែឌី ​ចម្លង​យកទាំងស្រុង ហើយធ្វើការផ្សព្វផ្សាយតែម្តង​​បន្ទាប់មកក៏មានការបន្ទរនូវសម្តី​នេះ​ពីគណបក្សប្រឆាំង រួមជាមួយនឹងអង្គការសង្គមស៊ីវិលប្រឆាំង គឺលោក ស៊ូប៊ែឌី​ហាក់បីដូចជាលក់ខ្លួនឲ្យគណបក្សប្រឆាំងតែម្តង។ ជុំវិញឥរិយាបថ និងចរឹរបស់​ ស៊ូប៊ែឌី​នេះ តើលោកបណ្ឌិតមានអ្វី ដើម្បីធ្វើការបំភ្លឺជូនជនរួមជាតិរបស់យើង?
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋត្រូវដឹងថា លោក ស៊ូប៊ែឌី មានតួនាទីជា​​អ្នក​រាយ​ការណ៍ពិសេស​​របស់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ​ពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា ក្នុងតួនាទីជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសនោះ គេត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េច ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ​ដឹងឲ្យច្បាស់ កុំឲ្យមានការភន្ត័ច្រឡំ ចំពោះភារកិច្ចរបស់លោក ស៊ូប៊ែឌី។ មួយទៀតត្រូវ​យល់ថា ហេតុអ្វីបានជាអង្គការសហប្រជាជាតិ ជ្រើសរើសមនុស្សម្នាក់ឲ្យធ្វើកិច្ចការជាអ្នករាយ​ការណ៍ពិសេស ក្នុងកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា?​ គឺយើងត្រូវទទួលស្គាល់ថា កម្ពុជា ក៏ដូចជា​បណ្តាប្រទេស​​នានា ជាសមាជិករបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយអង្គការសហប្រជាជាតិជាស្អី?​​អង្គការសហប្រជាជាតិមិនមែនជាចៅហ្វាយនាយរបស់ប្រទេសនីមួយៗទេ ផ្ទុយទៅវិញអង្គការ​សហប្រជាជាតិ គឺជាអង្គការសមាជិកភាពរបស់បណ្តាប្រទេសនានា ដែលធ្វើការងារផ្អែកទៅលើ​គោលការណ៍ជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាល បានន័យថា អង្គការសហប្រជាជាតិ មានស្នូលនៃការងារគឺ​បំពេញការងារជាមួយនឹងប្រទេសនានាដែលជាសមាជិក ដោយធ្វើការងារក្នុងលក្ខណៈជាអន្តររដ្ឋាភិ​បាល។ ដូច្នេះរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា ដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹង​​អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស គឺអគ្គ​លេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិជាអ្នកដឹកនាំស្ថាប័នកំពូលទាំងមូលនោះ គឺគាត់ត្រូវបញ្ជូន​មនុស្សម្នាក់ ព្រោះគាត់មិនអាចមកធ្វើកិច្ចការផ្ទាល់ទេ បញ្ជូនមនុស្សម្នាក់​​ឲ្យបំពេញការងារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​សហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងភាគីកម្ពុជា កាលណាយើងនិយាយពីភាគីកម្ពុជា គឺមិន​មែនភាគីគណបក្សប្រឆាំងទេ គឺនិយាយអំពីរដ្ឋាភិបាល ពីព្រោះយើងនិយាយថា អន្តរ​រដ្ឋា​ភិ​បាល។ អញ្ចឹង លោក ស៊ូប៊ែឌី ត្រូវបានអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ចាត់តាំង​ជាអ្នកយកព័ត៌មានផ្សេងៗនានា ពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា តើការយកព័ត៌មាន​ផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ដើម្បីធ្វើជារបាយការណ៍ជូនទៅអគ្គលេខាធិការអង្គការ​សហប្រជាជាតិ  គឺគេធ្វើក្នុងគោលបំណងអ្វី? មិនមែនគោលបំណងដើតួនាទីជាប៉ូលីសសិទ្ធិ​មនុស្ស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិទេ បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ត្រូវចាំឲ្យច្បាស់ អត់មានទេនៅ​ក្នុងពិភពលោក​​​បុគ្គលម្នាក់មកពីអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺគ្រាន់តែ​គេ​បញ្ជូនឲ្យមកធ្វើជាបេសកជនពិសេស ឬក៏ជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស ប៉ុណ្ណោះមិនមែនដើរតួជាប៉ូលីសសិទ្ធិ​មនុស្សទេគឺគាត់ដើរតួជាអ្នកកាន់ការងារមួយជាអ្នកទំនាក់ទំនង​​រវាង អង្គការសហប្រជាជាតិ និង​រាជរដ្ឋាភិបាលក​ម្ពុជា​​ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកិច្ចការសិទ្ធមនុស្សក្នុងគោលបំណងលើកស្ទួយ នឹងធ្វើឲ្យ​ប្រសើរឡើងវិវត្តន៍កាន់តែល្អឡើងនូវការងារសិទ្ធិមនុស្សនេះឯង
តើលោក ស៊ូប៊ែឌី បានធ្វើការងារក្នុងក្របខណ្ឌ និងគោលការណ៍នោះទេ?​ តើលោក ស៊ូប៊ែឌី មានបានបំពេញតួនាទីជាអ្នកដើរតួភ្ជាប់រវាងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ជាមួយនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​ទេពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សនេះ​?​​ មិនមែនតែលោក ស៊ូប៊ែឌី ឬក៏អ្នកណាផ្សេងទៀតទេ​​ ដើម្បីឲ្យកិច្ចការក្នុងការរាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងសិទ្ធិមនុស្ស​​ដំណើរការទៅបានល្អ ទាល់តែបុគ្គល​នោះ មានការយល់ដឹង ដូច្នេះលោក ស៊ូប៊ែឌី មានចំណេះដឹងហើយ​​ ប៉ុន្តែជាមួយនឹងចំណេះ​ដឹង លោក ស៊ូប៊ែឌី ត្រូវតែធ្វើការជាអាទិភាព​ដំបូងបង្អស់ គឺជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាល ឬក៏​តំណាងសមត្ថកិច្ច កិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​ហើយបានគាត់អាចទៅ​សហការ​ជាមួយនឹងអង្គភាព ឬនិន្នាការផ្សេងៗទៀត ដើម្បី​ទទួលនូវសម្លេងផ្សេង ក្រៅពីសម្លេងដែល​​​ខ្លួនបានធ្វើកិច្ចការជាមួយនឹងភាគីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញលោក ស៊ូប៊ែឌី បែរជាយក​អ្នជាមូលដ្ឋានគោលនៃដែគូគឺគណបក្សប្រឆាំងទៅវិញ​​ លោក ស៊ូប៊ែឌី តែងតែបរាជ័យរហូតជាមួយនឹងដៃគូ​​ពិភាក្សាអំពីកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្ស​​ជាមួយ​​​​រដ្ឋាភិបាល ។ បរាជ័យរបស់លោក ស៊ូប៊ែឌី នេះមិនអាចទម្លាក់កំហុសថា រដ្ឋាភិបាល អត់មានឆន្ទៈធ្វើការជាមួយនោះទេ​​ បើសិនជារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពុំមាន​ឆន្ទៈធ្វើការងារជាមួយអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន ឬក៏អគ្គលេខាធិការដ្ឋានអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬក៏​ជា​មួយនឹងឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិនោះ កម្ពុជាមិនទទួលយកបុគ្គលម្នាក់ ដែល​ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិចាត់តាំង ឲ្យមកធ្វើជាអ្នកនាំពាក្យ ឬក៏ជាអ្នករាយ​ការណ៍ពិសេសនោះទេ រាជរដ្ឋាភិបាលអាចបដិសេធហើយ។ យើងធ្លាប់ឃើញហើយ ភាពទន់​ភ្លន់​ និងសុឆន្ទៈ​របស់​រដ្ឋាភិ​បាលកម្ពុជា ជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ ពាក់ព័ន្ធរឿងសិទ្ធិមនុស្ស ពាក់​ព័ន្ធរឿងអ្វីទៀតច្រើនណាស់។  សូម្បីតែការិយាល័យឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សរបស់​អង្គ​ការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជានោះ លោក ប៉េស៊ូ កាលលើកមុនមានរឹអុងអាត់ហួសហេតុ​​ប៉ុន្តែ​រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អត់ធ្មតរហូតដល់បុគ្គលនោះមិនកែចរឹទើប បានយើងបដិសេ​​បុគ្គលនោះប៉ុន្តែ​យើងអត់បដិសេធការិយាល័យដែលជាស្ថាប័នទេ បើនិយាយពីសិទ្ធិ ដែលជារដ្ឋឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ​យើង​អាចលុបចោលបញ្ចប់បេសកម្មនៃការិយាល័យ របស់ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ​បានដែរ ព្រោះកម្ពុជាពុំមានកាតព្វកិច្ចដាច់ណាត់ដែលត្រូវគេបញ្ជាឲ្យមកបង្កើតបានទេ យោង​តាមកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ គឺគេបានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងការឲ្យមាន​ការិយាល័យឧត្តមស្នងការ និងមានបេសកជនពិសេស ឬតំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិពាក់​ព័ន្ធ​សិទ្ធិមនុស្ស ប៉ុន្តែពេលវេលាបន្តពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ឬក៏ការបន្តឲ្យមានតទៅទៀត គឺកិច្ច​ព្រមព្រៀង​បានទុកសិទ្ធិស្វ័យសម្រេចសម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលកើតឡើងពីការបោះឆ្នោត​ព្រោះកាលពីឆ្នាំ១៩៩១ គឺអត់ទាន់មានរដ្ឋាភិបាលរួមគ្នានៅឡើយទេ។ អញ្ចឹងហើយបានគេ​ព្រមព្រៀងគ្នាឲ្យបង្កើត នៅក្នុងអន្តរកាលនោះ ហើយនៅពេលដែលអន្តរកាលត្រូវបានបញ្ចប់​សភាត្រូវបានបង្កើត រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានបង្កើត ហើយមកដល់ឥឡូ ៤អាណត្តិ ទៅហើយ​។​នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស គេបានប្រាប់ហើយ មានតែនៅក្នុងអន្តរកាលទេ ផុត​អន្តរកាលគេទុកឲ្យសិទ្ធិស្វ័យសម្រេចរបស់កម្ពុជា ដែលជារដ្ឋឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ។​ រយះពេល៤នីតិកាល មកដល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលែមានកាតព្វកិច្ចដែលត្រូវតែផ្តល់ឲ្យ​អាណត្តិ ឬបន្តអាណត្តិរបស់ការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិទៀតទេ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យ​តម្លៃ​អំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសិទ្ធិមនុស្ស ជាមួយនឹងអង្គការសហប្រជាជាតិ ទើបបានសុខចិត្តបន្តមួយ​ឆ្នាំ​ៗរហូតមកដល់ពេលនេះ
ចំណែកលោក ស៊ូប៊ែឌី ឬតួនាទីជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស​ក៏រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការពិនិត្យ អំពីចរឹលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់បុគ្គល​ម្នាក់ហ្នឹងដែរ។ ដូចនិយាយរឿងកិច្ចការទូតអញ្ចឹង បើសិនជារាជរដ្ឋាភិបាលពុំមានសុឆន្ទៈធ្វើការងារ​ជាមួយលោក ស៊ូប៊ែឌី កម្ពុជាមានសិទ្ធិស្នើទៅឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គកាសហប្រជាជាតិ​ផ្លាស់ប្តូរបុគ្គលនោះ។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ ជាទូទៅនៅពេលដែលគណបក្សប្រឆាំងបង្កើតរឿងមួយ​ឡើងហើយពេលនោះសង្គមស៊ីវិលនិន្នាការប្រឆាំងនោះ បន្ទរតាមគណបក្ស​ប្រឆាំង។ បន្ទាប់មកទៀតលោក ស៊ូប៊ែឌី ក្នុងនាមជាអ្នករាយការណ៍ ក៏បន្ទរតាមគណបក្ស​ប្រឆាំងដែរ មានរូបភាពមួយទៀតនៅពេលដែល ស៊ូប៊ែឌី បន្តរំលេនូវរឿងហ្នឹងឲ្យកាន់​តែ​ធំ​មក គណបក្សប្រឆាំងដដែល ដែលជាអ្នកបង្កើតរឿងដំបូងរួមជាមួយសង្គមស៊ីវិលដែលមាននិន្នាការ​​​ពីគណបក្សប្រឆាំង ក៏ធ្វើជានិយាយ​​គាំទ្រ ស៊ូប៊ែឌី មើលទៅរបៀបដូចខ្ចងដែលរាយដាក់គ្នាអញ្ចឹង តើមាយាទនិងចរឹ​​បែបនេះ លោកបណ្ឌិតមានការសន្និដ្ឋាន និងវិនិច្ឆ័យនូវចរិតរបស់ ស៊ូប៊ែឌី យ៉ាង​ម៉េចដែរ?
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា លោក ស៊ូប៊ែឌី ពុំបានបំពេញភារកិច្ចដែលឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការ​សហប្រជាជាតិចាត់តាំងឲ្យធ្វើជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស ស្តីអំពីសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាទេ ផ្ទុយ​ទៅវិញ គាត់ដើរតួជាដៃគូដ៏ជិតស្និទ្ធិ ឬជាអ្នកនាំពាក្យឲ្យគណបក្សប្រឆាំង ​និងអង្គការសិទ្ធិ​មនុស្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាទៅវិញ។ រឿងនេះយើងអាចរកមូលហេតុ តើហេតុអ្វីបានជា​​លោក ស៊ូប៊ែឌី មិន​មាន​សមត្ថភាពបំពេញការងារជាមួយនឹងរាជរដ្ឋាភិបាល? ទី១ ដូចខ្ញុំបានលើក កាលពីមុនគឺយើងអាចនឹក​ឃើញអតីតកាល អ្នកដែលមុនលោក ស៊ូប៊ែឌី គឺលោក យ៉ាស់ ហ្គៃ។ លោក យ៉ាស់ហ្គៃ​ គាត់ធ្វើការ​របៀបហ្នឹងដែរ​​ ពេលនោះរដ្ឋាភិបាលមិនសហការ និងរដ្ឋាភិបាលប្រកាសអត់សហការជាមួយលោក​ យ៉ាស់ ហ្គៃគឺពេលនោះហើយដែលយើងមានសិទ្ធិឲ្យផ្លាស់ប្តូរបុគ្គល ពេលនោះហើយ​ដែល​អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្តូរមកលោក​ ស៊ូប៊ៃឌី តើហេតុអ្វីបានលោក ស៊ូប៊ែឌី នៅ​តែមានចរឹស្រដៀងគ្នា។ ត្រង់នេះដែលយើងនាំគ្នាទៅសិក្សាមើលសមាសភាពមនុស្ស​នៅ​ក្នុង​ការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាឡើងវិញ។ អ្នក​ទាំងអស់នោះ គឺជាអ្នកធ្វើការជិតស្និទ្ធិ យើងមិនថាទាំងមូលទេ យើងថាភាគច្រើននៅក្នុង​នោះប្រាកដជាធ្វើការជិតស្និទ្ធិជាមួយនឹងគណបក្សប្រឆាំង និងNGO សិទ្ធិមនុស្សប្រឆាំង ឬក៏ជា​មន្ត្រីរបស់គណបក្សប្រឆាំងតែម្តង ដែលធ្វើការនៅក្នុងការិយាល័យឧត្តមស្នងការនោះ ទោះបីជា​ដូរមនុស្ស យ៉ាស់ ហ្គៃ មក ស៊ូប៊ែឌី នៅតែការងាររបស់ពួកគាត់អត់ជឿនលឿនដដែល មិនមែន​ការ​ងារសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាអត់ជឿនលឿនទេ គឺការងាររបស់គាត់ ក្នុងតួនាទីជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស​ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស នៅតែអត់សុក្រឹត្យ អត់ឆ្លុះបញ្ចាំងការពិត។ ត្រង់នេះដែលអគ្គលេខាធិការអង្គការ​សហប្រជាជាតិ ត្រូវពិនិត្យពីសមាសភាពឡើងវិញនៅក្នុងការិយាល័យឧត្តមស្នងការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ពីព្រោះអ្នកទាំងអស់នោះ គឺជាដើមចម ឬក៏ជា​អ្នកមាន​​ទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធិតែមួយជ្រុង ដែលធ្វើការមិនសុក្រឹត្យចំពោះតថភាព របស់សង្គមកម្ពុជា។ អញ្ចឹងយើងអាចរកឃើញថា​​ ហេតុ​អ្វី​បានជាលោក ស៊ូប៊ែឌី បន្ថោកខ្លួនដូចនឹងលោក យ៉ាស់ ហ្គៃ​?​ គឺពីមុនមិនធ្វើការឲ្យពិតប្រាកដក្នុងមុខងាររបស់ខ្លួន ជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាល យើងមិនមែនឲ្យទៅរួម​គំនិតជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលទេប៉ុន្តែត្រូវធ្វើការជាមួយគ្នាដើម្បីឲ្យមានការលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា​​ ផ្ទុយទៅវិញគេ​​បែរទៅជាប្រកាន់យកនូវឥរិយាបថ និងបុរេវិនិច្ឆ័យ​​​ដូចមុនៗ​​ជាមួយនឹងគណបក្សប្រឆាំងជាក់ស្តែង​​ អ្វីដែលជារបាយការណ៍របស់លោក ស៊ូប៊ែឌី បច្ចុប្បន្ន គឺជារបាយការណ៍ឆ្នាំទៅ ឆ្នាំទៅមួយ ១០ឆ្នាំមុនដូចគ្នាទាំងអស់។ មួយទៀត​ខ្ញុំ​និយាយអំពីកាលវេលារបាយការណ៍ឆ្នាំនេះ ដូចតែរបាយការណ៍ឆ្នាំទៅ ហើយបើនិយាយអំពីខ្លឹម​សារទៀត ថ្វីត្បិតតែគាត់ចេះយកទំនាស់បច្ចុប្បន្នយកមកលើកនិយាយ ឧទាហរណ៍ដូចជាទំនាស់​ដីធ្លីនៅបឹងកក់ នៅបុរីកីឡា ប៉ុន្តែចរិតនៃការលើកឡើងនៅដដែល បានន័យថា គាត់អត់ទៅសិក្សា​អំពីសាវតានៃរឿងដីធ្លីបឹងកក់ ឬក៏ដីធ្លីនៅបុរីកីឡា​​ ​សុឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលបានអត់​ធ្មត និងរកវិធីដោះស្រាយដ៏ល្អប្រសើរ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋពាក់ព័ន្ធនឹងទំនាស់ ប៉ុន្តែបានកាត់បន្ថយរឿងនោះបានមួយកម្រិតធំ គួរតែលោក ស៊ូប៊ែឌី សិក្សា​រឿងនេះឲ្យជ្រៅ ទើបគាត់អាច​​ធ្វើរបាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធរឿងទំនាស់ដីធ្លីនោះ ទៅឯកឧត្តមអគ្គ​លេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិបានសុក្រឹត្យ ប៉ុន្តែគាត់ធ្វើដូចគណបក្សប្រឆាំង គណបក្សប្រឆាំងជេរតែរឿងបឹងកក់ ជេរតែរឿងបុរីកីឡា ចំណែករឿងសាវតាបឹងកក់ រឿងសាវតាបុរី​កីឡា រឿងដែលរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយបានកម្រិតណាហើយគឺមិនដឹង វាមិនទាន់បានមួយរយភាគរយទេ តែវាបាន៩០ភាគរយក៏៨០ភាគរយ ឬក៏៧៥ភាគរយ ហើយ ។ គណបក្ស​ប្រឆាំងមិនដែលឲ្យតម្លៃនៃដំណោះស្រាយដែលរដ្ឋាភិបាលបានធ្វើរួចមកហើយទេ គឺមានតែ ការចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរតើ​​សកម្មភាព​​នៃការជួយបត្ថម្ភ​​​ជ្រោមជ្រែង​​របស់ លោក ស៊ូយ៉ា ស៊ូបេឌី ចំពោះ​​គណបក្ស​​ប្រឆាំងនៅកម្ពុជា​​យ៉ាង​​ខ្លាំងក្លា​​នេះអាចធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំងបោះជំហ៊ានទៅមុខ​​នៅ​​ក្នុង​​​ទីលាន​​​ប្រជាធិបតេយ្យ​​នៃការប្រកួតប្រជែង​​បានដែរទេ​​?​​
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយដូចខ្ញុំបានបញ្ជាក់ហើយថាបើលោក ស៊ូបេឌីចង់ជួយជ្រោមជ្រែង លើកស្ទួយ​​សមត្ថភាព​​ធ្វើ​​នយោបាយ​​​របស់មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង​​ គួរតែគាត់លាលែងតំណែងដ៏មាន​​កិត្តិយស​​​ដែល​​តែងតាំង​​​ដោយ​​​ឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ​​​​​ជាអ្នក​​រាយការណ៍​​​​ពិសេស​​​ពាក់ព័ន្ធទៅ​​នឹងសិទ្ធិមនុស្ស​​​នៅ​​កម្ពុជា​​​សិន​​ ហើយទៅធ្វើតួនាទីជាអ្នកបង្ហាត់បង្រៀន​​​គណបក្សប្រឆាំង​​​ នោះទើបប្រសើរជាងហើយវាប្រសើរជាងគាត់ដែលពាក់ឯកសណ្ឋាន​​​ជាអ្នករាយការណ៍​​ពិសេស​​ ឲ្យអគ្គលេខាធិការ តែពេលធ្វើការបែរជាធ្វើការជាអ្នក​​​នាំពាក្យ​​ឲ្យគណបក្សប្រឆាំងទៅវិញដូច្នេះគាត់គួរតែដោះខោអាវនោះចេញហើយទៅធ្វើជាគ្រូបង្រៀន​​ប្រជាធិបតេយ្យបង្រៀននយោបាយ។ល។ដើម្បីជួយសង្គ្រោះគណបក្សប្រឆាំងនៅ​​កម្ពុជា​​វិញហើយ​​ខ្ញុំជឿជាក់ថា​​ប្រជាពលរដ្ឋ​​ក៏សារទរ​​ដែរពីព្រោះយើងចង់បានគណបក្សប្រឆាំង​​ដែល​​មានចរឹតថ្លៃថ្នូរ​​ដូចគណបក្សប្រឆាំង​​នៅ​​បណ្តា​​ប្រទេស​​ដ៏ទៃ​​ទៀត​​ ​ហើយរដ្ឋាភិបាល​​ក៏សារទរដែរ សព្វថ្ងៃនេះគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា រំខានដល់ការអភិវឌ្ឍ និងរំខានដល់​​ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាខ្លាំងណាស់​​ ហើយបានធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋច្របូកច្របល់ដោយសារខ្លួនបានតាំងខ្លួនជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យប៉ុន្តែខ្លួនគ្មានកម្មវិធីនយោបាយ​​ និង​​គ្មាន​​ចរឹត​​​នយោបាយ​​ប្រជាធិបតេយ្យបន្តិចឡើយ​​​ ពួកគេគិតតែពីដើរញុះញង់ប៉ុណ្ណោះ លោក ស៊ូបេឌីអាចដឹងតាមរយះការពិនិត្យនិងឆែកមើលនូវឥរិយាបទនយោបាយជាតិនិយមជ្រុលរបស់​​គណបក្ស​​​ប្រឆាំង​​​នៅកម្ពុជាយ៉ាងងាយបំផុតខ្ញុំសូមលើកជាឧទាហរណ៍​​ដើម្បីធ្វើការវិភាគ​​​ថាបើសិនជាអ្នកនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសរបស់លោកប្រកាន់នូវឥរិយាបទ​​ជាតិនិយមជ្រុលហួសហេតុ​​​បែបនេះ ប្រជាជាតិរបស់លោកក៏អត់បានសេចក្តីសុខដែរ​​​​ នៅក្នុងទិដ្ឋភាពដែលលោកធ្លាប់បានបំពេញការងារនៅលើឆាកអន្តរជាតិរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ​​ លោកប្រាកដជាបានដឹងថាគ្មាននរណាគេគាំទ្រនយោបាយជាតិនិយមជ្រុលហួសហេតុ ​​តទៅទៀត​​ទេប៉ុន្តែសម្រាប់គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាតើលោក ស៊ូបេឌី បានដឹងឬទេ​​ថា ពួកគេកំពុងតែយក​​នយោបាយជាតិនិយម​​ជ្រុល​​ហួសហេតុ​​មកញុះញង់ប្រជាជាតិខ្មែរ​​ស្អប់វៀតណាមឲ្យស្អប់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដោយចោទប្រកាន់ថារដ្ឋាភិបាលជារដ្ឋាភិបាលអាយ៉ង​​នោះ​?​​​​ តើលោក ស៊ូបេឌីបានឮនូវភាសាទាំងអស់នេះឬទេ​?​ តើគណបក្សប្រឆាំង និងមន្ត្រីនៅក្នុងការិយាល័យ​​ឧត្តមស្នងការ​​ នៅកម្ពុជាបានរាយការណ៍ឲ្យលោក ស៊ូបេឌី ដឹងឬទេអំពីចរឹត​​នយោបាយជាតិនិយមជ្រុលហួសហេតុ​​របស់គណបក្ស​​ប្រឆាំងនៅកម្ពុជា​?​បើសិនជាលោកស៊ូបេឌី បានដឹង លោកគួរតែបង្រៀនអស់លោកគណបក្សប្រឆាំងឲ្យចេះធ្វើនយោបាយថ្លៃថ្នូរ​​ មានវប្បធម៌នយោបាយប្រជាធិបតេយ្យ​​សេរីពិតប្រាកដ​​ ឲ្យមានសមត្ថភាពតាក់តែងកម្មវិធី​​នយោបាយ​​ទៅលើវិស័យ​​នយោបាយនីមួយៗ​​ លោក ស៊ូបេឌី ក៏ត្រូវដឹងផងដែរថា គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា​​គឺពុំមាន​​​រចនាសម្ព័ន្ធ និងក្រុមការងារលើវិស័យឧស្សាហកម្ម ក្រុមហិរញ្ញវត្ថុ​​ ឬក្រុមការងារលើវិស័យកសិកម្ម ឬវិស័យការពារជាតិនោះទេ គឺអត់ទាំងអស់គណបក្ស​​​ទាំងមូលគឺគ្មានសមត្ថភាព​​បង្កើត​​ក្រុមការងារ​​សម្រាប់វិស័យនយោបាយនីមួយៗទេ។ដូច្នេះ​​ពួកគេគ្មានសមត្ថភាពដើម្បីទៅប្រកួតប្រជែង​​នយោបាយជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឬជាមួយគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលទេចំណុចទាំងនេះ លោក ស៊ូបេឌី គួរតែបង្រៀនពួកមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង បើលោក ស៊ូបេឌី បានបង្រៀនអំពីបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងរបៀបរបបធ្វើការ​​នយោបាយដល់គណបក្សប្រឆាំងនោះខ្ញុំជឿថា​​​​ក៏ជាការជួយដល់ប្រជាជាតិខ្មែរដែរពីព្រោះនៅពេលដែលគណបក្សប្រឆាំងបានយល់និងចេះធ្វើការងារអំពីនយោបាយ​​ ចេះយល់អំពីប្រជាធិបតេយ្យ ពេលនោះប្រជាពលរដ្ឋនឹងរកស៊ីរស់នៅដោយរលូនប្រកបដោយភាព​​សុខក្សេម្ភក្សាន្ត ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលមានភាពមោះមុតក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសហើយគណបក្សប្រឆាំងក៏ត្រូវចូលរួមតិតៀនដើម្បីស្ថាបនា​​
          លោក សត្យា រក្ស
សំណួរចរឹតរបស់គណបក្សប្រឆាំងដែលបានបន្តជីវិតនយោបាយរហូតមកដល់ពេលនេះគឺដោយសារតែការប្រើនូវនយោបាយនៃការភូតកុហកប្រជាពលរដ្ឋដូចជាការសន្យាដាក់ធ្មេញមាស សន្យារកប្តីឲ្យស្ត្រីម៉េម៉ាយឬក៏សន្យាបណ្តុះសក់ឲ្យអ្នកក្បាលទំពែកជាដើម​​បននយោបាយ​​ប្រឆាំង​​តែងតែប្រើនូវ​​ឧបាយកលនេះដើម្បីបោកប្រាស់បងប្អូនមួយចំនួនដែលខ្វះការ​​ពិចារណា​​​​​ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ពួកគេបានសន្យាថាឲ្យឡាន ឲ្យកុំព្យូទ័រសាលាមតេយ្យ រួមជាមួយនឹងមជ្ឍមណ្ឌលកសិកម្មជាដើមដូច្នេះសូមលោកបណ្ឌិត​​ជួយបញ្ជាក់អំពីរបៀបនៃការផ្តល់ឧបករណ៍ទាំងនោះទៅសាលាឃុំជាលក្ខណៈច្បាប់តើត្រូវធ្វើតាមរបៀបណា​?​​
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ អ្នកនយោបាយប្រឆាំងនៅកម្ពុជាតែងតែធ្វើនយោបាយសន្យា និយាយឲ្យចំ គឺគណបក្សកឹម សុខា បានអួតថាឃុំណាដែលខ្លួនឈ្នះឆ្នោតគឺគេបានសន្យាឲ្យច្រើនណាស់​​​ ឥឡូវ យើងលើកយកតែបញ្ហាកុំព្យូទ័រនិងព្រីនធ័រមកនិយាយសិនហើយក៏នៅមាន​​សន្យាការផ្តល់ឡាន សង់សាលាមតេយ្យ​​នៅ​​តាម​​ភូមិធ្វើបណ្ណាល័យនិងធ្វើវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវកសិកម្មនៅតាមឃុំទៀតផងប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះពួកគេគ្រាន់តែបានផ្តល់កុំព្យូទ័រ​​តែ១៨គ្រឿងប៉ុណ្ណោះចំណុចដែលប្រជាពលរដ្ឋ​​ចាប់អារម្មណ៍នោះគឺនៅត្រង់ថាតើកុំព្យូទ័រ​​​នោះជាកុំព្យូទ័ររបស់គណបក្សកឹម សុខាដែលឲ្យទៅមេឃុំរបស់ខ្លួនដែលជាប់ឆ្នោតដើម្បីប្រើ​​ផ្ទាល់ខ្លួនឬជាកុំព្យូទ័រដែលផ្តល់ឲ្យទៅសាលា​​ឃុំ​​ដែលជារបស់រដ្ឋ​?​ បើឲ្យទៅបុគ្គលជាមេឃុំហើយមេឃុំនោះយកទៅដាក់ផ្ទះ ប្រើខ្លួនឯងគឺ​​កុំព្យូទ័រ​​នោះមិនមែនជារបស់រដ្ឋទេដូច្នេះកឹម សុខា កុំភូតប្រជាពលរដ្ឋថាឲ្យទៅសាលាឃុំ​​​​ប៉ុន្តែបើឲ្យទៅសាលាឃុំដែលជារបស់រដ្ឋ​​នោះគឺត្រូវចុះបញ្ជីសារពើភ័ណ្ឌជាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋហើយការប្រើប្រាស់គឺត្រូវថិតនៅក្នុងគោលដៅ​​ និងការចាត់ចែងរបស់ឃុំ ដែលមានមេឃុំ ជំទប់ទី១ ទី២ និងសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំទៅតាមលក្ខន្តិកៈ​​ដែលបានចែងនៅក្នុងឃុំចំពោះការជ្រើសរើសយក អ្នកមានសមត្ថភាពប្រើប្រាស់​​កុំព្យូទ័រវិញគឺយើងមានអ្នកដែលមានក្របខណ្ឌ​​ច្បាស់លាស់ គឺស្មៀនឃុំដែលជាមន្ត្រីរដ្ឋបាលអចិន្ត្រៃយ៍ប្រចាំឃុំ​​ ដែលត្រូវបាន​​ជ្រើសរើស​​ពីក្រសួង​​មហាផ្ទៃដើម្បីបំពេញការងារ​​ឲ្យឃុំ​​រួចហើយប៉ុន្តែបើសិនជាមេឃុំនោះទៅជ្រើសរើសអ្នកផ្សេងនោះគឺជាការខុសឆ្គង​​ហើយ​​ ហើយបើចង់យកថវិការឃុំទៅឲ្យប្រាក់ខែដល់អ្នកដែលវាយកុំព្យូទ័រ​​ គឺត្រូវអនុវត្ត​​ទៅតាម​​ចំណាត់ការដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់​​រដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់៕
សម្រង់ព័ត៌មាន លោក នូ សាវុធឌី