Thursday, December 19, 2013

សេច​ក្តីអំពាវ​នាវ​របស់​រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា ស្តី​ពី​​ការ​​ធ្វើ​​បាតុកម្ម​ និង​​ការ​​ដង្ហែក្បួន​​តាម​​ដង​​វិថី​នានា​ក្នុង​រាជធានី​​ភ្នំ​​ពេញ​របស់​​គណបក្ស​​សង្គ្រោះ​ជាតិ​​ ដោយ​​រំ​លោភ​​ទៅ​​លើ​​ច្បាប់​ ស្តី​ពី​​បាតុកម្ម​​ដោយ​​ស​ន្តិវិធី​



PRESS RELEASE ​On the​Second Protocol to the Hague Convention of 1954​ for the Protection of Cultural Property in the Event of Armed Conflict

The Hague, 26 March 1999

The Press and Quick Reaction Unit of the Office of the Council of Ministers has the honor to inform the national and international public that Cambodia had ratified the Hague Convention for the Protection of Cultural Property in the Event of Armed Conflict on April 4, 1962. And on September 17, 2013, Cambodia ratified the Second Protocol to the Hague Convention of 1954 for the Protection of Cultural Property in the Event of Armed Conflict. Then, Cambodia deposited its instrument of ratification with the Director-General of UNESCO on October 17, 2013. This Protocol enters into force for Cambodia three months after the deposit of its instrument of ratification, that is to say on December 17, 2013.

Under Article 24 of the Second Protocol, the Committee for the Protection of Cultural Property in the Event of Armed Conflict is hereby established. It shall be composed of twelve Parties which shall be elected by the Meeting of the Parties. Therefore, on October 23, 2013, the Royal Government of Cambodia decided to present its candidature to the Committee for the Protection of Cultural Property in the Event of Armed Conflict. And the Election of the six new Committee Members was held on December 17, 2013 during the 5th Meeting of the States Parties to the Second Protocol in Paris. As it turned out, the newly-elected Committee Members are: Cambodia, Armenia, Egypt, Georgia, Greece and Mali for the term of four years (2013-2017). And the rest of the Committee whose term will continue until 2015 are:  Azerbaijan, Belgium, Croatia, El Salvador, Japan and the Netherlands.  

It is worthy to note that the main Functions of the Committee, inter alia are to grant, suspend or cancel enhanced protection for cultural property and to establish, maintain and promote the List of Cultural Property under Enhanced Protection, under Article 10 of the 2nd Protocol and to monitor and supervise the implementation of this Protocol and promote the identification of cultural property.

The successful Election of Cambodia to the Committee is the result of Samdech Prime Minister Hun Sen-led-Government’s right decision to invite the World Heritage Committee to host its 37th Session in Cambodia. All the delegates could appreciate the warm hospitality and sympathetic behavior of our officials, volunteered students and people in the first place. Last but not least, they also enjoyed the richness of Cambodian culture including the traditional performance and Angkor site. And Cambodia’s richness in culture both tangible and intangible is another element for positive consideration by other States Parties in such a way that Cambodia can play an important role and make a major contribution to the protection of cultural property in the event of armed conflict.

Phnom Penh, 19 December, 2013

សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួង​ប្រៃស​នីយ៍ និងទូរ​គមនា​គមន៍ ស្តីពី​លទ្ធផល​នៃកិច្ច​ប្រជុំ​បញ្ញត្តិកម្ម ដើម្បី​ជំរុញ​ការ​អនុវត្តដំណាក់​កាល​ទី២



បទអត្ថាធិប្បាយ៖ សមាគម​‑ សហភាព​សហជីព​ឯក​រាជ្យ​មួយ បាន​ប្រែ​ខ្លួន​ជា​ក្រុម​ប្រឆាំង!

ដោយ៖ ឧត្តម សក្តិ


កាល​ពី​ថ្ងៃទី១៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ​២​០១៣ លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធាន​សហភាព​សហជីព​កម្ពុជាបាន​​សរសេរ​សេចក្ដី​អំពាវនាវ​មួយ ដោយ​គ្មាន​ការ​ចុះ​លេខនៅក្នុង​លិខិតរបស់​ខ្លួន អំពាវ​នាវ​ដល់​សមាជិក សមាជិកា កម្មករ​ និយោជិត គ្រូបង្រៀន មន្ដ្រី​រាជ​ការ សិស្ស និស្សិត យុវជន និង​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរទាំងអស់​ឲ្យ​ចូលរួម​មហា​បាតុកម្ម​ជាមួយ​គណបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ ចាប់​តាំង​ពី​ថ្ងៃទី ១៥ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៣ នេះតទៅ។

សេចក្ដី​អំពាវនាវ​ឲ្យ​ចូល​រួម​មហាបាតុកម្ម ទីមួយ ដើម្បី​ទាម​ទារ​ឲ្យ​សម្តេចនាយករដ្ឋ​មន្ដ្រី​​នៃ​ព្រះ​រាជា​ណាចក្រ​កម្ពុជា​ចុះចេញ​ពីតំណែង និង​ទីពីរ ឲ្យ​កម្ពុជា​រៀប​ចំបោះ​ឆ្នោត​ឡើងវិញ​។

បើយោងលើសេចក្តីអំពាវនាវនេះ តើឯណាទៅតម្លៃនៃប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស?​ និង​​តើ​ឯណាទៅតម្លៃនៃរាជរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ដែលកើតចេញពីឆន្ទៈរាស្ត្រ? ហើយ​តើហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​សមាគម និង​សហភាព​សហជីព​មួយ​ មាន​ឈ្មោះ​ថា  ឯករាជ្យ​ ប៉ុន្តែ បែរជា​មក​ប្រឡូក​ប្រឡាក​ជាមួយ​នយោបាយ? បើ​ធ្វើ​ដូច្នោះ​ វា​គួរ​តែ​សមាគម​ និង​សហភាព​ឯក​រាជ្យ​នោះ​បាន​ត្រូវ​រំ​លាយ។

នណាក៏បានដឹងដែរថា ដោយក្តីងប់ងុល និងចលនា​នយោបាយ​ប្រឆាំង​ផ្កាប់​មុខ​បាន​រុញ​ច្រាន​អោយ រ៉ុង ឈុន ដែលខ្វះសតិសម្បជញ្ញៈហ៊ាន​ប្រព្រឹត្តប្រាស់ចាក​ផ្លូវ​ច្បាប់​ បែរជាងាក​មក​គាំ​ទ្រគណបក្ស​នយោបាយ​ទៅ​វិញ​? លោក​ រ៉ុង ឈុន គួរណាស់យល់ឲ្យ​បានច្បាស់ថា ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យកា​រ​ទ្បើង​កាន់​អំណាច ឬចុះចេញពីតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី មិនអាស្រ័យ​លើការ​អំពាវនាវ​របស់​បុគ្គល​ណា​ម្នាក់​នោះទេ ពោល គឺអំណាចទាំងនេះស្ថិតនៅលើតម្លៃ​នៃសន្លឹកឆ្នោត​ដែលកើតចេញពីឆន្ទៈរាស្ត្រ កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ កក្កដា ២០១៣ កន្លងទៅថ្មីៗនេះ ហើយ​បង្កើត​បាន​រដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ ដែល​មាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់ជាសកលរួចទៅហើយ។ ដូច្នេះ​ ទោះ​បី​ជា រ៉ុង ឈុន ខំប្រឹង​ស្វះស្វែង​រក​ការ​​គាំទ្រ​ពីស្រទាប់មហាជនម្តង​ហើយ​ម្តង​ទៀត​​តាមរយៈ​ការធ្វើ​សេចក្តី​អំពាវនាវអោយអ្នកទាំងអស់នោះ ចូលរួមបាតុកម្ម​យ៉ាងណា​ក៏​មិន​អាច​​សម្រេច​នូវ​មហិច្ឆតា​បំពេញ​ចិត្តរបស់​មេដឹក​នាំ​ខ្លួន​ ដែល​ចង់​មក​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​តាម​របៀប​រដ្ឋ​ប្រហារ​ប្រជាជន​បាន​ដែរ​។​ ការ​ដឹក​នាំ​ដែល​ស្រប​ច្បាប់​ គឺ​មាន​តែការ​ដឹកនាំ​តាម​បែបលទ្ធិ​ប្រជាធិប​តេយ្យ​តាមរយៈការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​អំណាច​​ដោយ​ការ​បោះ​ឆ្នោត ​ដោយ​ទៀង​ទាត់​រៀង​រាល់ ​៥ឆ្នាំ​ម្តង​​​ ស្រប​​​តាម​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​របស់​ប្រទេ​ស​​តែប៉ុណ្ណោះ​ ដែលជាធម្មានុរូបភាពពិតប្រាកដរបស់កម្ពុជា ហើយ​ពលរដ្ឋខ្មែរ​គ្រប់ៗ​រូប​ប្រាថ្នា​ចង់​បានរបៀប​នោះ ។

ការដណ្តប់ស្បែកជា​សមាគម‑ សហភាព​សហជីព​ឯករាជ្យ ប៉ុន្តែ បេះ​ដូង​ក្តៅ​ងំដោយ​ចរិត​នយោបាយប្រឆាំងដ៏ងុប​ងុល លោក​រ៉ុង ឈុន បាន​ចេញផ្សាយ​លិខិតដែល​សរសេរ​ដោយ​ខ្វះ វិចារណ​ញាណ​ ដោយធ្វើមិនយល់អំពីបរិបទ​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា និង​បាន​ដើរផ្ទុយ​ពី​គោលការណ៍ផ្លូវច្បាប់  និង​លក្ខខន្តិកៈនានាដែល​កំ​ណត់​អំពី​សិទ្ធិ និង​កាតព្វ​កិច្ចរបស់​ខ្លួន​ ដែល​គេដឹង​ជា​ទូ​ទៅ​ថា រ៉ុង ឈុន ជា​ប្រធាន​ ដែល​មាន​ដៃ​ម្ខាង​ដឹក​នាំ​សមាគមឯករាជ្យមួយ​ និង​ដៃ​ម្ខាង​ទៀត​ជា​សហភាព​សហជីព​ ដែល​ធ្វើ​ការ​សព្វ​ថ្ងៃ​គ្មាន​ច្បាប់​ទម្លាប់។

ក្នុងន័យនេះ ត្រូវបាន​​អ្នក​វិភាគនយោបាយ​មួយ​ចំ​នួន​​មាន​ការ​ងឿង​ឆ្ងល់​​​យ៉ាង​ខ្លាំង និង​​ចោទ​ជា​សំ​នួរ​ថា តើ​លោក រ៉ុង ឈុន ជា​នរណាបាន​ជា​ព្រ​ហើនហ៊ាន​អំពាវ​នាវ​នៅ​លើ​​លិខិត​ចំហរ​របស់​ខ្លួន​ ដែល​លិខិតនោះដូច​ជា​លិខិត​អនាមិក គ្មាន​ចុះ​លេខផ្លូវ​ការ​ ហើយ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​យ៉ាង​អានាធិបតេយ្យ​បែបនោះ?​

នរណា​ក៏​គេ​ដឹង​ថា លោក រ៉ុង ឈុន ជា​ប្រធាន​សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​កម្ពុជាឯក​រាជ្យ​ ដែល​សមាគ​មនោះ បាន​កើ​ត​ឡើង​តាំង​ពី​ឆ្នាំ២០០០ មក​ម្ល៉េះ ដែល​ជា​និច្ចកាល​តែ​ងតែ​ធ្វើ​ចលនា​វឹក​វរ បន្ទុច​បង្អាក់នូវ​ដំណើរ​ការ​ដឹកនាំ​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​​ ក្នុង​ចលនា​ជំរុញ​នាវា​កម្ពុជា​ចាប់​តាំង​ពី​បាត​ដៃ​ទទេ​ រហូត​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​ ដែល​កម្ពុជា​ត្រូវ​​បាន​គេ​ទទួល​ស្គាល់​ថា កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​បាន​ឈាន​មុខ​គេ​ក្នុង​ពិភព​លោក។

នរណា​ក៏គេ​ដឹង​ដែរ​ថា លោក រ៉ុង ឈុន បាន​ដឹកនាំ​សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​មួយ​ដែល​មាន​សមាជិក​តិច​តួច​ប៉ុណ្ណោះ តែ​ក្អេង​ក្អាងនៅ​​ចំពោះ​មុខ​សាធារណៈ​ថា ខ្លួន​ជា​អ្នក​ដឹកនាំ​សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​ទូទាំង​ប្រទេស​។ លោក​ រ៉ុង ឈុន បាន​យកផ្លាក​សញ្ញា​នេះបំផុស​បំផុល​ចលនា​នេះក្ដុង​ក្ដាំង បំពង​សម្លេងឲ្យ​គេ​ផ្អើល​គ្រប់​ទិស​ទី។

គេ​នៅ​ចាំបាន​ថា លោក រ៉ុង ឈុន ប្រើ​ផ្លាក​សញ្ញា​សហភាព​សហជីព​កម្ពុជាបីដង​រួច​ទៅហើយ គឺកាល​ពីថ្ងៃទី២៦ មិថុនា ឆ្នាំ​២០១៣ តាម​រយៈ​សេចក្ដី​អំពាវនាវ​ដោយ​លិខិតគ្មាន​លេខ ឲ្យ​សមាជិក​ សមាជិការ​ដូចបាន​រៀប​រាប់ខាង​លើ ចេញ​ទៅ​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​សង្រ្គោះ​​ជាតិ។ រី​ឯតាម​រយៈ​​សេចក្ដីថ្លែង​ការ​ណ៍​មួយ​ទៀត ប្រកាស​ដោ​យ​គ្មាន​លេខ​ដដែល ចុះ​ហត្ថលេខា​ដោយ​ លោក រ៉ុង ឈុន ថ្ងៃទី២៩ សីហា ឆ្នាំ​២០១៣ អំពាវនាវ​ឲ្យ​សមាជិក​សហភាព​សហជីព​កម្ពុជា ចូល​រួម​មហា​បាតុកម្ម​អហិង្សា​ ទាម​ទារ​ឲ្យមាន​ការ​បង្កើត​គណៈ​កម្មការ​មួយដោះ​ស្រាយ​នូវ​ភាពអយុត្តិ​ធម៌​នៃ​ការ​បោះឆ្នោត​ ថ្ងៃទី២៨ កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៣ និង​លើក​ទី៣នេះ​ គឺអំពាវនាវ​ឱ្យ​មាន​ការ​ចូល​រួម​ធ្វើ​មហាបាតុកម្ម​ ដើម្បី​ទម្លាក់​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​មិន​ស្រប​ច្បាប់ចុះ​ ចេញ​ពី​ដំ​ណែង​។

ពាក្យ​នាយក​មន្ត្រី​មិន​ស្រប​ច្បាប់ គឺ​ប្រើ​តែ​ពួកក្រុម​ រ៉ុង ឈុន និង​ពួក​បក្ស​ប្រឆាំង​មួយ​ចំ​នួន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ ប៉ុន្តែ ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ខ្មែរម្ចាស់​ឆ្នោត​ដ៏ច្រើន​លើសលប់ដទៃ​ផ្សេង​ទៀត គឺគេគោរព​នូវ​កិត្តិយសដ៏​ឧត្តុង​ឧត្តម​ខ្លាំង​ណាស់​ចំ​ពោះ​សម្តេច​តេជោ ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ស្របច្បាប់​ កើត​ឡើង​ពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​តាម​បែប​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​។

ជា​សរុប អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​ក្នុង​ស្រុក​មួយ​ចំ​នួន​ គេ​បានចោទ​សួរ​ថា តើ​លោក​ រ៉ុង ឈុន ជានរណា? តើ​លោក រ៉ុង ឈុន ជា​អ្នក​តំណាង​ឲ្យ​សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​ទូទាំ​ងប្រទេស​ស្រប​ច្បាប់​ឬទេ? បើ​ស្រប​ច្បាប់​មែន តើ​តំណាង​ឲ្យ​សមាជិក​គ្រូ​បង្រៀន​ប៉ុន្មាន​នាក់? បើ​ លោក រ៉ុង ឈុន តំណាង​ឲ្យ​សមាគម​​គ្រូបង្រៀន ហេតុអ្វី​ក៏ធ្វើ​សកម្មភាព​ក្រៅ​ច្បាប់ តាម​រយៈ «សហភាព​សហជីព​កម្ពុជា» មក​ប្រើ​ប្រាស់​​ ស្រែក​​ប្រកូក​ប្រកាស ដើម្បី​ធ្វើ​ចលនា​ផ្ដួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​?។ តើ​ លោក រ៉ុង ឈុន មាន​ដឹង​ទេថា សកម្មភាព​បែប​នេះ គឺ​ពិតជា​បាន​បំ​ពាន​ច្បាប់​រដ្ឋធម្មនុញ្ញយ៉ាង​ជាក់​ច្បាស់។

បើនៅតែរបៀបនេះ លោក រ៉ុង ឈុន គួរណាស់ដកខ្លួនលាឈប់ពីតួនាទីជាអ្នកដឹកនាំ អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល សមាគម ឬ​សហភាព​សហជីព​ ហើយប្រកាសខ្លួន​ចូលរួមដោយចំហរ​ជា​មួយ​គណបក្សប្រឆាំងតែម្តងទៅ ដើម្បី​បញ្ជៀសការប្រឡាក់ប្រឡូកនូវភាពស្អាតស្អំ អំពីភាព​ឯករាជ្យពិតប្រាកដរបស់អង្គការ សមាគមដទៃទៀត ។

សម្តេច​​តេជោ​នាំមក​ពី​ប្រទេស​​ជប៉ុន​​នូវ​​លទ្ធផល​​ល្អ​​សម្រាប់​​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​​ជូន​​ប្រទេស​​​ជាតិ​

ឯកឧត្តម កៅ គឹមហួន ​រដ្ឋមន្ត្រី​ប្រតិភូ​​អម​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី មាន​​ប្រសាសន៍​​​ឲ្យ​ដឹង​​​កាល​ពី​​រសៀល​​ថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៣ ថា ដំណើរ​​ទស្សន​កិច្ច​ផ្លូវ​ការ​របស់​សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​បតី​​តេជោ ហ៊ុន សែន នៅ​​រាជាណា​ចក្រ​​ជប៉ុន ទទួល​​បាន​​ផលផ្លែផ្កា​​យ៉ាង​​ត្រចះ​ត្រចង់ ដោយ​​រដ្ឋា​​ភិ​បាល​​ទាំង​ពី​រ​កម្ពុជា-​ជប៉ុន ​ឯកភាព​ក្នុង​​ការ​​តម្លើង​ឋានៈ​ទំនាក់​ទំនង​ទ្វេភាគី​ជា​ដៃគូ​​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​។
 
នៅ​ក្នុង​សន្និសីទ​​សារ​ព័ត៌មាន​​នៅ​អាកាស​យានដ្ឋាន​​អន្តរជាតិ​​ភ្នំពេញ បន្ទាប់​​ពីការ​​ធ្វើ​មាតុភូមិ​និវត្តន៍​​ដោយ​​សុវត្ថិភាព​​របស់​ប្រតិភូ​​ជាន់​ខ្ពស់​​នៃ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​​កម្ពុជា ដឹកនាំ​ដោយ​សម្តេច​​តេ​ជោ​​នាយក​​រដ្ឋមន្រ្តី ពី​ប្រទេស​​ជប៉ុន​ ឯកឧត្តម កៅ គឹមហួន បានមាន​​ប្រសាសន៍​​ឲ្យ​ដឹង​ថា សម្តេច​តេ​ជោនាយក​​រដ្ឋមន្រ្តី និង​ឯកឧត្តម​ ស៊ិនហ្សូ អាបេ នាយក​​រដ្ឋ​មន្រ្តី​​ជប៉ុន បាន​ឯ​ក​ភាព​​គ្នា​ក្នុង​ការកំណត់​​ភាព​ជា​ដៃគូ​យុទ្ធសាស្រ្ត និងបានជំរុញ​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​កិច្ច​សហ​​ប្រតិបត្តិការ​​លើ​វិស័យ​​​យោធា រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ ដែល​​កិច្ច​សហប្រតិប​ត្តិការ​ទាំងពីរ​​នេះ​មិន​ធ្លាប់​មាន​​ពីមុន​មក​ទេ។
 
ឯកឧត្តម​នាយករដ្ឋមន្រ្តីជប៉ុន ក៏បានឯកភាពតាម​សំណើរបស់សម្តេចតេជោ​ក្នុងការ​បញ្ជូន​ក្រុម ការងារ​បច្ចេកទេស​ជប៉ុន​មក ដើម្បីសិក្សា​ក្នុងការជួយ​កែទម្រង់​ប្រព័ន្ធបោះ​ឆ្នោត និង​បានឯក ភាព​បន្ត​ជួយដល់​តុលាការ​កាត់ទោស​អតីត​មេដឹកនាំ​ខ្មែរក្រហម (អវតក) ផងដែរ។ រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​ក៏បាន​ឯកភាព​ទៅ​ដល់ការ​ជួយ​បណ្តុះបណ្តា​ល​កម្មករកម្ពុជា​អាច​ធ្វើ​ការងារ​ផ្នែក​ផលិត​កម្ម និង​ខាងធុរកិច្ច​ផងដែរ ដោយសារ​ថា សព្វថ្ងៃ​នេះ​មានអ្នកវិនិយោគ​ជប៉ុន​ជាច្រើន បាន និង​កំពុង​មកបណ្តាក់ទុន​ជាបន្ត​បន្ទាប់​នៅកម្ពុជា ដែល​បញ្ហា​នេះ បាន​ធ្វើឡើងតាម​សំណើ​របស់​សម្តេចតេជោ​នាយករដ្ឋមន្រ្តី ក្នុងដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​ឯកឧត្តមនាយករដ្ឋមន្រ្តី​ជប៉ុន​មក​កាន់​កម្ពុជា​កាលពី​ខែវិច្ឆិកា។
 
ឯកឧត្តម កៅ គឹម ហួន បាន​បញ្ជាក់​ថា រដ្ឋាភិបាលទាំងពីរបានឯកភាព​គ្នាលើការ​សម្រួល​ទិដ្ឋាការ​​សម្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ នៃ​ប្រ​ទេស​ទាំងពីរ (ជប៉ុន-កម្ពុជា) ដើម្បីជំរុញធ្វើយ៉ាងណាឲ្យ ប្រជាពលរដ្ឋអាច​ធ្វើ​​ដំណើរ​ទៅវិញទៅមក ជា​ពិសេ​ស​​ទេសចរជប៉ុន​អាចមកកាន់​កម្ពុជាកាន់​តែច្រើនឡើង។ ចំពោះ​ការ​ហោះហើរវិញរដ្ឋាភិ​បាល​ជប៉ុន បានឯក​ភាព​នៅក្នុង​ការធ្វើ​ការចរចា​ទៅ​លើអាកាស​ចរណ៍​ស៊ីវិលនេះ ក្នុងទិស​ដៅ​ឲ្យ​មា​ន​ការហោះហើរ​ត្រង់​ពី​ប្រទេសជប៉ុន​មក​កាន់​កម្ពុជា​នៅពេលខាង​មុខនេះ។ ពាក់ព័ន្ធនឹង​ការ​ផ្លា​ស់​ប្តូរ ឬការពិគ្រោះ​យោបល់នេះ ភាគី​ទាំង​ពីរ​មានយន្តការរួចហើយ គឺកម្រិតឧត្តមមន្រ្តី ដែល​នឹង​ធ្វើ​ការជាបន្ត​បន្ទាប់​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ ដែលនឹងមាន​ការប្រជុំ​ជាទៀងទាត់។
 
ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូ​អម​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា សម្តេច​តេជោ​បាន​ស្នើធ្វើយ៉ាងណាឲ្យ​ប្រជាពល​រដ្ឋ​កម្ពុជា អាចទៅធ្វើការបាននៅប្រទេ​ស​ជប៉ុន ដែ​ល​នេះ​ជា​សំណើ​មួយត្រូវបាន​ភាគី​ជប៉ុនយក​ទៅពិចារណា។
 
ឯកឧត្តម កៅ គឹមហួន មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងដំណើទស្សនកិច្ចនេះ​មានឯកសារ​សំខាន់ៗ ចំនួន​៤ ត្រូវចុះ​ហត្ថលេខា ក្នុងនោះទី ១ លិខិតប្តូរ​សារ ស្តីពីគម្រោង​កែលម្អផ្លូវជាតិលេខ១ ទី ២ លិខិតប្តូរសារស្តីពី​គម្រោងការធ្វើឲ្យ​ប្រសើរឡើង​នូវមន្ទីរពេទ្យ​បង្អែកខេត្តព្រះសីហនុ ទី៣ លិខិតប្តូរសារស្តីពី​គម្រោង​កែលម្អសម្ភារ​សម្រាប់​ការជួសជុល​ស្ពាន​ហាលខាង​លិច នៃ​ប្រា​សា​ទ​​អង្គរវត្ត ដែល​ចុះហត្ថលេខា​រវាង​ឯកឧត្តម ឡុង វិសាលោ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួង​ការ​បរទេស និងសហប្រតិបត្តិការ​អន្តរជាតិ​ជាមួយ ឯកឧត្តម គូម៉ាម៉ារូ យូជី ឯក​អគ្គ​រាជ​ទូត​វិសាមញ្ញ និង​ពេញ​សមត្ថភាពរបស់ប្រទេសជប៉ុនប្រចាំកម្ពុជា និងទី៤ អនុស្សរណៈ​ស្តីពី​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ និង​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការយោធា​រវាង​ក្រសួងការពារ​ជាតិជប៉ុន និងក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​នៃ​ព្រះ​រាជា​ណា​ចក្រ​កម្ពុជា ដែលចុះហត្ថលេខា​រវាងឯកឧត្តម នាយឧត្តមសេនីយ៍ នាង ផាត រដ្ឋ​លេ​ខា​ធិ​ការ​ក្រសួង​ការពារជាតិនៃ​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាមួយឯក ឧត្តម អីស៊ួណូរី អូណូដេរ៉ា (Itsunori ONODERA) រដ្ឋមន្រ្តីការពារ​ជាតិ​ជប៉ុន។
 
ឯកឧត្តម កៅ គឹមហួន បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ឯកឧត្តមនាយករដ្ឋមន្រ្តី​ជប៉ុន​បានថ្លែងអំណរ​គុណ​ចំពោះ​​សម្តេ​ច​​តេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែល​បានជួយជំរុញ​ធ្វើយ៉ាងណា​ឲ្យកិច្ច​ប្រជុំកំពូលរំលឹក​ខួប​អនុ​ស្សា​វ​​រីយ៍អាស៊ាន-ជប៉ុនលើកទី៤០ បានទទួល​ជោគជ័យ ហើយដោយសារកម្ពុជា ជា​ប្រ​ទេស​សម្រប​​សម្រួលអាស៊ាន-ជប៉ុននោះ សម្តេច​តេជោ​បានចាត់ទុក​ទស្សន​កិច្ច​របស់​ឯក​ឧត្តម​​នា​យ​ក​​រដ្ឋមន្រ្តីជប៉ុន​នៅ​កម្ពុជា និងទស្សនកិច្ច​របស់សម្តេច​នៅប្រទេសជប៉ុននេះ គឺបាន​បញ្ជាក់ អំពី​ការ​ពង្រឹងនូវទំនាក់​ទ្វេភាគី​រវាងកម្ពុជា-ជប៉ុន ជាពិសេស​ដោយសារ ឆ្នាំនេះជាខួប​ទី៦០ ឆ្នាំ​នៃ​ការ​បង្កើតទំនាក់ទំនងការទូត​រវាងប្រទេស​ទាំងពីរ។
 
ក្នុង​ឱកាស​អញ្ជើញ​ទៅ​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​​ នៅខេត្តក្យូតូ​ ​​សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី​បាន​ជំរុញឲ្យ​ខេត្ត​នេះ ចងសម័្ពន្ធភាពជាមួយខេត្តសៀមរាបនៃ​ព្រះ​រាជាណាចក្រ​កម្ពុជា។​ មូល​ហេតុ​ត្រូវ​បាន​សម្តេច​តេជោ​មានប្រ​សាសន៍បញ្ជាក់​​ថា ខេត្តសៀមរាបក៏ជា​អតីត​រាជធានីរបស់កម្ពុជា រីឯខេត្ត​ក្យូតូក៏ជាអតីត​រាជ​ធានី​​របស់​ជប៉ុន  មិនតែប៉ុណ្ណោះខេត្ត​សៀមរាប​មានបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ហើយខេត្ត​ក្យូតូ​​​ក៏​ជា​​​ខេត្តដែលមានបេតិកភណ្ឌដែរ ដូច្នេះ​ខេត្ត​ទាំង​ពីរគួរតែអាចចង​សម្ព័ន្ធភាព​ជា​មួយ​គ្នា​បាន។
 
ឯកឧត្តម កៅ គឹមហួន បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ឲ្យ​ដឹង​ថា សម្តេចតេជោ​បានឯកភាព​ជាមួយ​ឧត្តម​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តីជប៉ុន ​អំពីការហោះហើរ​ត្រង់ (ជប៉ុន-កម្ពុជា) ដែល​តាមរយៈនៃការ​ហោះ​ហើរ​នេះ​វារឹត​តែនឹងជំរុញ​ការ​ផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ និងទេសចររវាង​ខេត្ត​​​សៀមរាប និងខេត្តក្យូតូបានល្អ​៕