Monday, October 15, 2012
បរិយាយ៖ ជនកម្ពុជាគ្រប់រូបសូមថ្វាយបង្គំលាសម្តេចឪដោយសោកសៅបំផុត
ភ្នំពេញ: ការសោយទីវង្គត់របស់សម្តេចឪនៅក្នុងព្រះជន្ម៩០ព្រះវស្សាជាដំណឹងយ៉ាងក្រៀមក្រំបំផុតសម្រាប់ ប្រជាជនកម្ពុជានៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកន្លះសតវត្សរ៍មកនេះ។ ជាអតីតព្រះមហាក្សត្រដែលធ្វើអោយប្រទេស កម្ពុជាមានការរីកចម្រើននៅក្នុងសង្គមរាស្ត្រនិយម ជាបិតាឯករាជ្យ សម្តេចឪបានទទួលការគោរពបំផុតពីប្រជារាស្ត្រកម្ពុជាជាង១៤លាននាក់។
ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីដំណឹងនៃការសោយទីវង្គត់របស់ព្រះអង្គបានផ្សព្វផ្សាយចេញពីក្រុងប៉េកាំងតាំងពីព្រឹកព្រលឹមនោះ ប្រជាជនកម្ពុជាបាននាំគ្នាបញ្ចេញទឹកចិត្តស្រឡាញ់ សោកស្តាយ និងក្រៀមក្រំក្នុងបេះដូងយ៉ាងលឿនបំផុតតាមសារព័ត៌មានសង្គមដូចជាFacebookជាដើម។ នេះដោយសារតែការរន្ធត់ចិត្តខ្លាំងដោយសារតែកម្ពុជាបាត់បង់ព្រះវរក្សត្រនិងបិតាឯករាជ្យជាតិ។
ព្រះមហាក្សត្រនិងសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានយាងនិងចាកចេញទៅទទួលព្រះរាជសពសម្តេចឪ កាលពីព្រឹកថ្ងៃច័ន្ទ ខណៈគណរដ្ឋមន្ត្រីបានប្រកាសអំពីការរៀបចំរាជពិធីបុណ្យព្រះរាជសព។ ចំណែកទង់ជាតិប្រទេសកម្ពុជាក៏បានបង្ហូតពាក់កណ្តាលដងភ្លាមៗដើម្បីជាការកាន់ទុក្ខ។ មនុស្សគ្រប់គ្នានៅកម្ពុជាសុទ្ធតែខ្វល់ខ្វាយនិងឈឺចាប់បំផុតដោយសារតែការបាត់បង់គ្មានវិលវិញនូវក្សត្រមួយអង្គដែលពួកគេតែងតែគោរពនិងស្រឡាញ់បំផុត។
សម្តេចឪបានទទួលការគោរពខ្លាំងដោយសារតែសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ប្រទេសកម្ពុជាមានការរីកចម្រើនគួរអោយកត់សម្គាល់ហើយព្រះអង្គបានដណ្តើមឯករាជ្យភាពពីប្រទេសបារាំង។ បន្ថែមលើនេះ ព្រះមហាវរក្សត្ររបស់យើងនិងសម្តេច ហ៊ុន សែនបានរួមគ្នាកសាងសន្តិភាពដែលនាំមកនូវភាពរីកចម្រើននិងការអភិវឌ្ឍប្រទេសដូចសព្វថ្ងៃ។ គុណបំណាច់របស់ព្រះអង្គនិងសម្តេច ហ៊ុន សែន ក្នុងការកសាងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាលើកទីពីរនេះពិតជាមានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបានឡើយ ហើយយើងទាំងអស់គ្នាមានអារម្មណ៍ជំពាក់គុណរបស់ព្រះអង្គក៏ដូចជាសម្តេចហ៊ុន សែន ផងដែរ។
យើងគិតថាបើគ្មានការខិតខំអស់ពីកម្លាំងកាយពលនិងព្រះរាជបញ្ញាញាណរបស់សម្តេចឪ និងសម្តេច ហ៊ុន សែន នៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ទេ កម្ពុជានឹងមិនអាចមានសន្តិភាពព្រមទាំងការរីកចម្រើនដល់សព្វថ្ងៃឡើយ។
ទោះបីជាព្រះអង្គបានលាចាកយើងទាំងអស់គ្នាគ្មានថ្ងៃត្រឡប់វិញក្តី ប៉ុន្តែព្រះរាជកិត្តិនាមរបស់ព្រះអង្គនិងស្នាដៃរបស់ព្រះអង្គដែលបានសម្រេចជូនជាតិនៅតែក្រអូបនិងដិតជាប់បេះដូងយើងទាំងអស់គ្នា។ ព្រះអង្គនឹងត្រូវបានចងចាំថាជាព្រះមហាវរក្សត្រនិងបិតាឯករាជ្យដែលបានកម្ពុជាបាន ទទួលពីបារាំងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៥៣។
យើងទាំងអស់គ្នានៅតែចងចាំនូវអ្វីៗដែលព្រះអង្គបានកសាងចំពោះជាតិ។ ព្រះរាជកិត្តិនាមរបស់ព្រះអង្គ នឹងត្រូវបានចារិកនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាហើយជនកម្ពុជាគ្រប់ជំនាន់នឹងនៅតែសម្តែងការគោរពចំពោះព្រះអង្គ។
សូមព្រះមហាវរក្សត្រយាងទៅកាន់សុខគតិភពជារៀងរហូត៕
ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីដំណឹងនៃការសោយទីវង្គត់របស់ព្រះអង្គបានផ្សព្វផ្សាយចេញពីក្រុងប៉េកាំងតាំងពីព្រឹកព្រលឹមនោះ ប្រជាជនកម្ពុជាបាននាំគ្នាបញ្ចេញទឹកចិត្តស្រឡាញ់ សោកស្តាយ និងក្រៀមក្រំក្នុងបេះដូងយ៉ាងលឿនបំផុតតាមសារព័ត៌មានសង្គមដូចជាFacebookជាដើម។ នេះដោយសារតែការរន្ធត់ចិត្តខ្លាំងដោយសារតែកម្ពុជាបាត់បង់ព្រះវរក្សត្រនិងបិតាឯករាជ្យជាតិ។
ព្រះមហាក្សត្រនិងសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានយាងនិងចាកចេញទៅទទួលព្រះរាជសពសម្តេចឪ កាលពីព្រឹកថ្ងៃច័ន្ទ ខណៈគណរដ្ឋមន្ត្រីបានប្រកាសអំពីការរៀបចំរាជពិធីបុណ្យព្រះរាជសព។ ចំណែកទង់ជាតិប្រទេសកម្ពុជាក៏បានបង្ហូតពាក់កណ្តាលដងភ្លាមៗដើម្បីជាការកាន់ទុក្ខ។ មនុស្សគ្រប់គ្នានៅកម្ពុជាសុទ្ធតែខ្វល់ខ្វាយនិងឈឺចាប់បំផុតដោយសារតែការបាត់បង់គ្មានវិលវិញនូវក្សត្រមួយអង្គដែលពួកគេតែងតែគោរពនិងស្រឡាញ់បំផុត។
សម្តេចឪបានទទួលការគោរពខ្លាំងដោយសារតែសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ប្រទេសកម្ពុជាមានការរីកចម្រើនគួរអោយកត់សម្គាល់ហើយព្រះអង្គបានដណ្តើមឯករាជ្យភាពពីប្រទេសបារាំង។ បន្ថែមលើនេះ ព្រះមហាវរក្សត្ររបស់យើងនិងសម្តេច ហ៊ុន សែនបានរួមគ្នាកសាងសន្តិភាពដែលនាំមកនូវភាពរីកចម្រើននិងការអភិវឌ្ឍប្រទេសដូចសព្វថ្ងៃ។ គុណបំណាច់របស់ព្រះអង្គនិងសម្តេច ហ៊ុន សែន ក្នុងការកសាងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាលើកទីពីរនេះពិតជាមានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបានឡើយ ហើយយើងទាំងអស់គ្នាមានអារម្មណ៍ជំពាក់គុណរបស់ព្រះអង្គក៏ដូចជាសម្តេចហ៊ុន សែន ផងដែរ។
យើងគិតថាបើគ្មានការខិតខំអស់ពីកម្លាំងកាយពលនិងព្រះរាជបញ្ញាញាណរបស់សម្តេចឪ និងសម្តេច ហ៊ុន សែន នៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ទេ កម្ពុជានឹងមិនអាចមានសន្តិភាពព្រមទាំងការរីកចម្រើនដល់សព្វថ្ងៃឡើយ។
ទោះបីជាព្រះអង្គបានលាចាកយើងទាំងអស់គ្នាគ្មានថ្ងៃត្រឡប់វិញក្តី ប៉ុន្តែព្រះរាជកិត្តិនាមរបស់ព្រះអង្គនិងស្នាដៃរបស់ព្រះអង្គដែលបានសម្រេចជូនជាតិនៅតែក្រអូបនិងដិតជាប់បេះដូងយើងទាំងអស់គ្នា។ ព្រះអង្គនឹងត្រូវបានចងចាំថាជាព្រះមហាវរក្សត្រនិងបិតាឯករាជ្យដែលបានកម្ពុជាបាន ទទួលពីបារាំងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៥៣។
យើងទាំងអស់គ្នានៅតែចងចាំនូវអ្វីៗដែលព្រះអង្គបានកសាងចំពោះជាតិ។ ព្រះរាជកិត្តិនាមរបស់ព្រះអង្គ នឹងត្រូវបានចារិកនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាហើយជនកម្ពុជាគ្រប់ជំនាន់នឹងនៅតែសម្តែងការគោរពចំពោះព្រះអង្គ។
សូមព្រះមហាវរក្សត្រយាងទៅកាន់សុខគតិភពជារៀងរហូត៕
សារព័ត៌មានពិភពលោក ផ្តោតទៅលើការសោយទិវង្គតរបស់សម្តេចឪ
ភ្នំពេញ: ការសោយទិវង្គតរបស់សម្តេចឪ កាលពីម៉ោង ១ និង ២០ នាទី ព្រឹកថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ មិនត្រឹមតែបានធ្វើអោយប្រេះស្រាំដល់បេះដូងប្រជាជនកម្ពុជា ដែលគោរព និងស្រឡាញ់ព្រះអង្គនោះទេ ប៉ុន្តែសារព័ត៌មានពិភពលោក ក៏បានចាត់ទុកថា នេះជាដំណឹងដ៏សំខាន់បំផុតមួយ ហើយធ្វើការផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងទូលំទូលាយ។
ទាំងនៅប្រទេសចិន វៀតណាម ជប៉ុន បារាំង អង់គ្លេស និងអាមេរិក ជាដើម សារព័ត៌មានល្បីៗ និងធំៗ បានធ្វើការផ្សាយព័ត៌មានអំពីការសោយទិវង្គតរបស់សម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ។
ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានធំៗ ដូចជា ស៊ីនហួររបស់ចិន អាអេហ្វប៉េរបស់បារាំង អាសូសីអេធីត របស់អាមេរិក ក្យូដូរបស់ជប៉ុន និងសារព័ត៌មាន ប៊ីប៊ីស៊ី របស់អង់គ្លេស សុទ្ធតែ បានប្រណាំងគ្នាធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ព័ត៌មាន អំពីការសោយទិវង្គត របស់សម្តេចឪ ដែលបានធ្វើអោយមានការភ្ញាក់ផ្អើល ទូទាំងពិភពលោក។
សារព័ត៌មានទាំងនោះ បានធ្វើការផ្សាយនៅលើទំព័រមុខរបស់ពួកគេផងដែរ។ សេចក្តីរាយការណ៍ កើតមានចាប់ពីការផ្តល់ដំណឹងអំពីការចូលទិវង្គត ការនិយាយអំពីប្រវត្តិរបស់ព្រះអង្គ និងឈានដល់ការវិភាគទៅលើភាពពាក់ព័ន្ធនៃនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចដែលអាចកើតមានពីការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះករុណា សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ របស់កម្ពុជា។
ចំណែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិ ពិសេសទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជា ទទក នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ បានចាក់ផ្សាយនូវឯកសារវិដេអូ អមដោយបទភ្លៀង ដោយបង្ហាញពីការរីកចម្រើនរបស់ប្រទេសកម្ពុជា លើវិស័យឧស្សាហកម្ម ក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ពិសេសលើការផលិតស៊ីម៉ង់ត៍ និងរោងចក្រកែច្នៃ ជ័រកៅស៊ូ ជាដើម៕
ទាំងនៅប្រទេសចិន វៀតណាម ជប៉ុន បារាំង អង់គ្លេស និងអាមេរិក ជាដើម សារព័ត៌មានល្បីៗ និងធំៗ បានធ្វើការផ្សាយព័ត៌មានអំពីការសោយទិវង្គតរបស់សម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ។
ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានធំៗ ដូចជា ស៊ីនហួររបស់ចិន អាអេហ្វប៉េរបស់បារាំង អាសូសីអេធីត របស់អាមេរិក ក្យូដូរបស់ជប៉ុន និងសារព័ត៌មាន ប៊ីប៊ីស៊ី របស់អង់គ្លេស សុទ្ធតែ បានប្រណាំងគ្នាធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ព័ត៌មាន អំពីការសោយទិវង្គត របស់សម្តេចឪ ដែលបានធ្វើអោយមានការភ្ញាក់ផ្អើល ទូទាំងពិភពលោក។
សារព័ត៌មានទាំងនោះ បានធ្វើការផ្សាយនៅលើទំព័រមុខរបស់ពួកគេផងដែរ។ សេចក្តីរាយការណ៍ កើតមានចាប់ពីការផ្តល់ដំណឹងអំពីការចូលទិវង្គត ការនិយាយអំពីប្រវត្តិរបស់ព្រះអង្គ និងឈានដល់ការវិភាគទៅលើភាពពាក់ព័ន្ធនៃនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចដែលអាចកើតមានពីការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះករុណា សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ របស់កម្ពុជា។
ចំណែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិ ពិសេសទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជា ទទក នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ បានចាក់ផ្សាយនូវឯកសារវិដេអូ អមដោយបទភ្លៀង ដោយបង្ហាញពីការរីកចម្រើនរបស់ប្រទេសកម្ពុជា លើវិស័យឧស្សាហកម្ម ក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម ពិសេសលើការផលិតស៊ីម៉ង់ត៍ និងរោងចក្រកែច្នៃ ជ័រកៅស៊ូ ជាដើម៕
សម្តេច ហ៊ុន សែន លុបចោលដំណើរទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល CLV ដោយសារការសោយទិវង្គតរបស់សម្តេចឪ
ភ្នំពេញ: សម្តេច ហ៊ុន សែន បានសម្រេចលុបចោលគម្រោងទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃប្រទេសកម្ពុជា វៀតណាម និងឡាវ CLV លើកទី៧ ដែលនឹងចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី១៩ ដល់ថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ នៅទីក្រុងហូជីមិញ ប្រទេសវៀតណាម។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមួយរូប បានប្រាប់ CEN ថា បន្ទាប់ពីបានទទួលដំណឹងអំពីការសោយទិវង្គតរបស់សម្តេចឪ ភ្លាម សម្តេច ហ៊ុន សែន បានចេញបញ្ជាអោយមានការបង្ហូតទង់ជាតិ ពាក់កណ្តាលដង ដើម្បីជាការកាន់ទុក្ខសម្តេចឪ ហើយសម្តេចក៏បានសម្រេចលុបចោលកម្មវិធីមួយចំនួន ដោយរួមទាំងគម្រោងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃប្រទេសកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម នៅថ្ងៃទី១៩ ដល់ថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ ផង។
ជាមួយគ្នានោះ ព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហមុនី និងសម្តេច ហ៊ុន សែន បានយាង និងចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥តុលា ឆ្នាំ២០១២ ដើម្បីទៅទទួលព្រះសពរបស់សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ មកធ្វើបុណ្យ តាមប្រពៃណីខ្មែរ នៅរាជធានីភ្នំពេញ៕
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមួយរូប បានប្រាប់ CEN ថា បន្ទាប់ពីបានទទួលដំណឹងអំពីការសោយទិវង្គតរបស់សម្តេចឪ ភ្លាម សម្តេច ហ៊ុន សែន បានចេញបញ្ជាអោយមានការបង្ហូតទង់ជាតិ ពាក់កណ្តាលដង ដើម្បីជាការកាន់ទុក្ខសម្តេចឪ ហើយសម្តេចក៏បានសម្រេចលុបចោលកម្មវិធីមួយចំនួន ដោយរួមទាំងគម្រោងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃប្រទេសកម្ពុជា ឡាវ និងវៀតណាម នៅថ្ងៃទី១៩ ដល់ថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ ផង។
ជាមួយគ្នានោះ ព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហមុនី និងសម្តេច ហ៊ុន សែន បានយាង និងចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥តុលា ឆ្នាំ២០១២ ដើម្បីទៅទទួលព្រះសពរបស់សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ មកធ្វើបុណ្យ តាមប្រពៃណីខ្មែរ នៅរាជធានីភ្នំពេញ៕
រម្លឹកពីព្រះរាជបណ្តាំរបស់សម្តេចឪ ចំពោះព្រះរាជសពរបស់ព្រះអង្គ
ភ្នំពេញ: កាលពីដើមឆ្នាំនេះ អតីតព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ បានព្រះរាជសំណេរ នៅក្នុងព្រះរាជសារ ដើម្បីផ្តាំផ្ញើអោយរៀបចំព្រះរាជពិធីបូជាព្រះសពរបស់ព្រះអង្គ ក្រោយពេលព្រះអង្គសោយទិវង្គត។ ព្រះរាជបណ្តាំនេះ ត្រូវបានព្រះអង្គសរសេរជាភាសាបារាំង ហើយព្រះរាជខុទ្ទកាល័យរបស់ព្រះអង្គ បានផ្ញើមកអ្នកកាសែត កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១២។
ព្រះរាជសារនោះ មាន ៣ ចំណុច ដែលសម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ មានព្រះរាជសំណេរខ្លីៗ។ ទី១ គឺព្រះអង្គបញ្ជាក់ពីការលុបចោលព្រះរាជបណ្តាំមុនៗ ដែលព្រះអង្គធ្លាប់ប្រកាសថា មិនអោយគេបូជាព្រះសពរបស់ព្រះអង្គ។ ទី២ នៅពេលដែលព្រះអង្គ សោយទិវង្គត ព្រះអង្គផ្តាំអោយមានការរៀបចំពិធីបូជាព្រះសពរបស់ព្រះអង្គ នៅលើវាលមេន ទៅតាមប្រពៃណីសាសនាខ្មែរ និងទី៣ មួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីពិធីបូជាព្រះសព ព្រះអង្គបានផ្តាំផ្ញើថា អដ្ឋិធាតុរបស់ព្រះអង្គ នឹងត្រូវលាងសំអាត ហើយដាក់នៅក្នុងកោដ្ឋមួយ ជាកោដ្ឋធ្វើអំពីមាសក៏បាន ឬកោដ្ឋធម្មតាក៏បាន។
ព្រះរាជសាររបស់ព្រះករុណា សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ កាលណោះ បានបន្តថា កោដ្ឋនោះ ត្រូវយកទៅតំកល់នៅក្នុងចេតិយគន្ធបុប្ជា នៅក្នុងព្រះវិហារព្រះកែវមរកត ក្នុងព្រះបរមរាជវាំង។
សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ក៏បានបញ្ជាក់ក្នុងព្រះរាជសារដដែលថា នៅពេលដែលសម្តេចម៉ែ សោយទិវង្គត ព្រះអង្គក៏សូមអោយគេរៀបចំធ្វើដូចករណីរបស់ព្រះអង្គដែរ។
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដឹកនាំដោយសម្តេច ហ៊ុន សែន បានរៀបចំព្រះរាជពិធីដ៏វិសេសវិសាល ថ្វាយសម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១ នៅមុខព្រះបរមរាជវាំង ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះរាជពិធីរម្លឹកខួប ២០ ឆ្នាំ នៃការយាងមាតុភូមិនិវត្តមកកម្ពុជា និងព្រះរាជពិធីចម្រើនព្រះជន្ម គម្រប់ ៨៩ យាងចូល ៩០ ព្រះវស្សា៕
ព្រះរាជសារនោះ មាន ៣ ចំណុច ដែលសម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ មានព្រះរាជសំណេរខ្លីៗ។ ទី១ គឺព្រះអង្គបញ្ជាក់ពីការលុបចោលព្រះរាជបណ្តាំមុនៗ ដែលព្រះអង្គធ្លាប់ប្រកាសថា មិនអោយគេបូជាព្រះសពរបស់ព្រះអង្គ។ ទី២ នៅពេលដែលព្រះអង្គ សោយទិវង្គត ព្រះអង្គផ្តាំអោយមានការរៀបចំពិធីបូជាព្រះសពរបស់ព្រះអង្គ នៅលើវាលមេន ទៅតាមប្រពៃណីសាសនាខ្មែរ និងទី៣ មួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីពិធីបូជាព្រះសព ព្រះអង្គបានផ្តាំផ្ញើថា អដ្ឋិធាតុរបស់ព្រះអង្គ នឹងត្រូវលាងសំអាត ហើយដាក់នៅក្នុងកោដ្ឋមួយ ជាកោដ្ឋធ្វើអំពីមាសក៏បាន ឬកោដ្ឋធម្មតាក៏បាន។
ព្រះរាជសាររបស់ព្រះករុណា សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ កាលណោះ បានបន្តថា កោដ្ឋនោះ ត្រូវយកទៅតំកល់នៅក្នុងចេតិយគន្ធបុប្ជា នៅក្នុងព្រះវិហារព្រះកែវមរកត ក្នុងព្រះបរមរាជវាំង។
សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ក៏បានបញ្ជាក់ក្នុងព្រះរាជសារដដែលថា នៅពេលដែលសម្តេចម៉ែ សោយទិវង្គត ព្រះអង្គក៏សូមអោយគេរៀបចំធ្វើដូចករណីរបស់ព្រះអង្គដែរ។
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដឹកនាំដោយសម្តេច ហ៊ុន សែន បានរៀបចំព្រះរាជពិធីដ៏វិសេសវិសាល ថ្វាយសម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១១ នៅមុខព្រះបរមរាជវាំង ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រះរាជពិធីរម្លឹកខួប ២០ ឆ្នាំ នៃការយាងមាតុភូមិនិវត្តមកកម្ពុជា និងព្រះរាជពិធីចម្រើនព្រះជន្ម គម្រប់ ៨៩ យាងចូល ៩០ ព្រះវស្សា៕
ព្រះរាជបណ្តាំ៖ សម្តេចឪនរោត្តម សីហនុចង់អោយរៀបចំពិធីបូជាព្រះសព
នៅពេលដែលព្រះអង្គ ព្រះមហាវីរៈក្សត្រនៅមានព្រះជន្ម ព្រះអង្គបានធ្វើព្រះរាជសារច្រើនដងជាព្រះរាជបណ្តាំទាក់ទងនឹងការរៀបចំពិធីក្រោយពេលដែលព្រះអង្គសោយទិវង្គត។ ព្រះរាជបណ្តាំដែលព្រះអង្គបានដាក់ផ្សាយជាសាធារណៈក្នុងគេហទំព័ររបស់ព្រះអង្គនោះ គឺការបូជា។
ព្រះរាជសាចុងក្រោយមានខ្លឹមសារដូចតទៅ៖ ព្រះរាជសារមាន៣ចំណុចដែលព្រះអង្គមានព្រះរាជសំណេរខ្លី។
ទីមួយគឺព្រះអង្គបញ្ជាក់លុបចោល ព្រះរាជបណ្តាំមុនៗដែលព្រះអង្គធ្លាប់មានព្រះរាជបន្ទូលថា មិនអោយគេបូជាព្រះសពរបស់ព្រះអង្គ។
ទី២ បើយោងតាមព្រះរាជសំណេររបស់ព្រះអង្គ នៅពេលដែលព្រះអង្គសោយទិវង្គត ព្រះអង្គផ្តាំអោយមានការរៀបចំពិធីបូជាព្រះសពរបស់ព្រះអង្គនៅលើវាលមេរុ ទៅតាមប្រពៃណីសាសនាខ្មែរ។
ទី៣ មួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីពិធីបូជាព្រះសព សម្តេចឪនរោត្តម សីហនុបានមានព្រះរាជបន្ទូលអោយដឹងថា អដ្ឋិធាតុរបស់ព្រះអង្គនឹងត្រូវលាងសម្អាតហើយដាក់នៅក្នុងកោដ្ឋមួយ ជាកោដ្ឋធ្វើអំពីមាសក៏បាន ឬកោដ្ឋធម្មតាក៏បាន។ កោដ្ឋនោះត្រូវយកទៅតម្កល់នៅក្នុងចេតិយគន្ធបុប្ជានៅក្នុងព្រះវិហារព្រះកែវមរកតក្នុងព្រះបរមរាជវាំង។
សម្តេចឪនរោត្តម សីហនុក៏បានមានព្រះរាជឱង្កាបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅពេលដែលសម្តេចម៉ែសោយទិវង្គតព្រះអង្គសូមអោយគេរៀបចំធ្វើដូចគ្នាដូចករណីរបស់ព្រះអង្គដែរ៕
ព្រះរាជសាចុងក្រោយមានខ្លឹមសារដូចតទៅ៖ ព្រះរាជសារមាន៣ចំណុចដែលព្រះអង្គមានព្រះរាជសំណេរខ្លី។
ទីមួយគឺព្រះអង្គបញ្ជាក់លុបចោល ព្រះរាជបណ្តាំមុនៗដែលព្រះអង្គធ្លាប់មានព្រះរាជបន្ទូលថា មិនអោយគេបូជាព្រះសពរបស់ព្រះអង្គ។
ទី២ បើយោងតាមព្រះរាជសំណេររបស់ព្រះអង្គ នៅពេលដែលព្រះអង្គសោយទិវង្គត ព្រះអង្គផ្តាំអោយមានការរៀបចំពិធីបូជាព្រះសពរបស់ព្រះអង្គនៅលើវាលមេរុ ទៅតាមប្រពៃណីសាសនាខ្មែរ។
ទី៣ មួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីពិធីបូជាព្រះសព សម្តេចឪនរោត្តម សីហនុបានមានព្រះរាជបន្ទូលអោយដឹងថា អដ្ឋិធាតុរបស់ព្រះអង្គនឹងត្រូវលាងសម្អាតហើយដាក់នៅក្នុងកោដ្ឋមួយ ជាកោដ្ឋធ្វើអំពីមាសក៏បាន ឬកោដ្ឋធម្មតាក៏បាន។ កោដ្ឋនោះត្រូវយកទៅតម្កល់នៅក្នុងចេតិយគន្ធបុប្ជានៅក្នុងព្រះវិហារព្រះកែវមរកតក្នុងព្រះបរមរាជវាំង។
សម្តេចឪនរោត្តម សីហនុក៏បានមានព្រះរាជឱង្កាបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅពេលដែលសម្តេចម៉ែសោយទិវង្គតព្រះអង្គសូមអោយគេរៀបចំធ្វើដូចគ្នាដូចករណីរបស់ព្រះអង្គដែរ៕
ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី និង សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន យាងនិងចាកចេញពី កម្ពុជា ទៅកាន់ ទីក្រុងប៉េកាំង
ភ្នំពេញ: ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី និង សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន យាងនិងចាកចេញពី កម្ពុជា ទៅកាន់ ទីក្រុងប៉េកាំង នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ ដើម្បីទទួលយក ព្រះរាជសព របស់ អតីតព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ដែលបានសោយទីវង្គត់ មកកាន់កម្ពុជាវិញ។
យោង ព្រះរាជបន្ទូល របស់ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ បានឲ្យCEN ដឹងថា អតីតព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ បានសោយទីវង្គត់ នៅក្នុងព្រះជន្មាយុ ៩០ ព្រះវស្សា យាងចូល ៩១ ព្រះវស្សា កាលពីយប់រំលងអធ្រាត្រ ឈានចូលថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ នៅក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន ដោយព្រះរោគ គាំងបេះដូង។
ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ ទីប្រឹក្សាផ្ទាល់របស់សម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ បានមានព្រះបន្ទូល ប្រាប់ CEN នៅព្រឹកព្រលឹមស្រ៊ាង ថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ថា ព្រះករុណា នរោត្តម សីហនុ បានសោយទីវង្គត់ ដោយសារគាំងបេះដូង កាលពីវេលាម៉ោង ១ និង ២៥ នាទី ម៉ោងនៅប្រទេសកម្ពុជា នាយប់ថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២។
ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ បានមានព្រះបន្ទូលថា "សម្តេចឪ បានសោយទវង្គត់ហើយ។ នេះជាការខាតបង់មួយដ៏ធំសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា"។
ព្រះករុណាសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហមុនី នឹងយាងទៅកាន់ទីក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីទទួលសពព្រះរាជបិតារបស់ទ្រង់។
ទីភ្នាក់ងារ ស៊ីនហួរ របស់ចិន ក៏ផ្សព្វផ្សាយអំពីដំណឹងសោយទីវង្គត់របស់ព្រះបិតាជាតិកម្ពុជា សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ផងដែរ។ ព្រះករុណាព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ បានយាងទៅសម្រាកព្យាបាលព្រះរោគ នៅក្នុងប្រទេសចិន ជាយូរមកហើយ៕
អតីតព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ សោយទីវង្គត់
ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ ទីប្រឹក្សាផ្ទាល់របស់សម្តេចឪ នរោត្តម សីហនុ បានមានព្រះបន្ទូល ប្រាប់ CEN នៅព្រឹកព្រលឹមស្រ៊ាង ថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ថា ព្រះករុណា នរោត្តម សីហនុ បានសោយទីវង្គត់ ដោយសារគាំងបេះដូង កាលពីវេលាម៉ោង ១ និង ២៥ នាទី ម៉ោងនៅប្រទេសកម្ពុជា នាយប់ថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២។
ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ បានមានព្រះបន្ទូលថា "សម្តេចឪ បានសោយទវង្គត់ហើយ។ នេះជាការខាតបង់មួយដ៏ធំសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា"។
ព្រះករុណាសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហមុនី នឹងយាងទៅកាន់ទីក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីទទួលសពព្រះរាជបិតារបស់ទ្រង់។
ទីភ្នាក់ងារ ស៊ីនហួរ របស់ចិន ក៏ផ្សព្វផ្សាយអំពីដំណឹងសោយទីវង្គត់របស់ព្រះបិតាជាតិកម្ពុជា សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ផងដែរ។ ព្រះករុណាព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ បានយាងទៅសម្រាកព្យាបាលព្រះរោគ នៅក្នុងប្រទេសចិន ជាយូរមកហើយ។
ព្រះរាជជីវប្រវត្តិសង្ខេប របស់អតីតព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ
ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះអង្គប្រសូត្រ នៅថ្ងៃអង្គារ ១១ កើត ខែកក្ដិក ឆ្នាំច ចត្វាស័ក ព.ស.២៤៥៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩២២ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
-អំពីការសិក្សា៖
ពីឆ្នាំ១៩៣០ ដល់ឆ្នាំ១៩៤០ ព្រះអង្គ បានចូលសិក្សា នៅសាលាបឋមសិក្សា Francois Baudoin និងវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ រាជធានីភ្នំពេញ ក្រុងភ្នំពេញ។ បន្ទាប់មក ព្រះអង្គបានបន្តការសិក្សានៅវិទ្យាល័យបារាំង សាសលូឡូបា ( Lycée Chasseloup Laubat ) នៅព្រៃនគរ ( វៀតណាមខាងត្បូង )។
នៅឆ្នាំ១៩៤៦ និង១៩៤៨ ព្រះអង្គបានបន្តការសិក្សាជាន់ខ្ពស់ នៅសាលាអនុវត្តទ័ពសេះ និងកងទ័ពរថពាសដែក នៅសូមៀរ ( Saumur ) ប្រទេសបារាំង។
-ការគ្រងរាជ្យសម្បត្តិ លើកទី១៖
នៅខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤១ ក្រុមប្រឹក្សាព្រះរាជបល្ល័ង្គ បានជ្រើសតាំង និងថ្វាយព្រះរាជឋានៈព្រះអង្គ ជាព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ ព្រះអង្គ ឡើងគ្រងរាជសម្បត្តិ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៤១។ បន្ទាប់ពីប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យពីប្រទេសបារាំង ព្រះអង្គបានដាក់រាជ្យថ្វាយព្រះបិតា នៅថ្ងៃទី២ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៥៥។
-ការគ្រងរាជ្យសម្បត្តិលើកទី២៖
ព្រះអង្គទ្រង់ បានឡើងគ្រងរាជ្យជាលើកទី២ នៅថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣ ហើយទ្រង់បានដាក់រាជ្យវិញ នៅថ្ងៃទី៧ ខែ តុលា ឆ្នាំ២០០៤។ ក្រោយពីការដាក់រាជ្យ ព្រះអង្គត្រូវបានថ្វាយព្រះបរមនាមថា ព្រះមហាវីរក្សត្រ។
-ព្រះរាជបូជនីយកិច្ច ទាមទារឯករាជ្យពីបារាំង៖
ក្នុងឆ្នាំ១៩៤៧ ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ ព្រះអង្គមានមហាជោគជ័យ ក្នុងការទាមទារឲ្យរាជាណាចក្រថៃឡង់ដ៍ សងមកព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជាវិញជាដាច់ខាតនូវខេត្តខ្មែរ ដែលក្នុងពេលមានចម្បាំងសកលលោកលើកទី២ ថៃឡង់ដ៍ បានយកពីកម្ពុជាទៅ គឺខេត្តបាត់ដំបង សៀមរាប កំពង់ធំ និងខេត្តស្ទឹងត្រែង។
ឆ្នាំ១៩៤៩ ព្រះអង្គបានទាមទារឲ្យប្រទេសបារាំង បញ្ឈប់នូវសន្ធិសញ្ញាអាណាព្យាបាល ដែលបានចុះហត្ថលេខានៅឆ្នាំ១៨៦៣ និងឆ្នាំ១៨៨៤។ នៅឆ្នាំ១៩៤៩ដដែល ព្រះអង្គបានឡាយព្រះហត្ថលេខា លើសន្ធិសញ្ញាឯករាជ្យ ដែលប្រទេសបារាំង ព្រមទទួលស្គាល់តាមផ្លូវច្បាប់នូវឯករាជ្យរបស់ព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា។ សន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ១៩៤៩ លុបចោលនូវសន្ធិសញ្ញាអាណាព្យាបាលឆ្នាំ១៨៦៣ និងឆ្នាំ១៨៨៤។
ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៥២ ដល់ឆ្នាំ១៩៥៣ ព្រះអង្គបានយាងបំពេញព្រះរាជបូជនីយកិច្ចទាមទារកេតនភណ្ឌឯករាជ្យ ១០០ ភាគរយ ជូនជាតិមាតុភូមិ។
នៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ ដោយស្នាព្រះហស្ថដ៏ឧត្ដុង្គឧត្ដមរបស់ព្រះអង្គ ព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា បានទទួលឯករាជ្យទាំងស្រុងពីសាធារណរដ្ឋបារាំង។ ប្រជារាស្ត្រកម្ពុជាទូទាំងប្រទេស បានថ្វាយព្រះកិត្តិនាមព្រះអង្គជា "ព្រះមហាវីរបុរសជាតិ -ព្រះបិតាឯករាជ្យជាតិ"៕
ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេច ព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះបិតាជាតិ បានសោយទីវង្គត ដោយរោគគាំងបេះដូង នៅទីក្រុង ប៉េកាំង វេលាម៉ោង ១និង២០នាទីព្រឹក ថ្ងៃ ច័ន្ទ នេះ
យោងតាមសម្តី លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ញឹក ប៊ុនឆៃ បានថ្លែងប្រាប់ដើមអម្ពិល នូវព័ត៌មានទុក្ខដ៏ក្រៀមក្រំថា សម្តេចព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ព្រះបិតាជាតិ បានសោយទីវង្គត់ ដោយរោគគាំងបេះដូង នាទីក្រុងប៉េកាំង វេលាម៉ោង ១និង២០នាទី ព្រឹក ថ្ងៃច័ន្ទ ទី ១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០១២ ។
លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានថ្លែងថា " មុននឹងកន្លះម៉ោង ខ្ញុំបានទទួលព័ត៌មានថា សម្តេចឳព្រះឈួន បេះដូង ត្រូវនាំចូលមន្ទីរពេទ្យសង្គ្រោះ ភ្លាមៗនៅទីក្រុង ប៉េកាំង ប៉ុន្តែ១៥នាទី ក្រោយ ក៏បានទទួលដំណឹងថា សម្តេចតា សោយទីវង្គត់ទៅហើយ " ។
លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបញ្ជាក់ថា សម្តេចព្រះបិតាជាតិ សម្តេចឳ បានសោយទីវង្គត ដោយរោគបេះដូង នាទីក្រុងប៉េកាំង នៅវេលាម៉ោង ១និង២០នាទី ព្រឹកថ្ងៃច័ន្ទ នេះ ក្នុងព្រះជន្មាយុ ៩០ព្រះវស្សា ។
យោងតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន ក្យូដូ ជប៉ុន ដែលបានដកស្រង់សម្តីព្រះអង្គម្ចាស់ ថូមីកូ ជំនួយការផ្ទាល់ ព្រះមហាវរក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ ថា ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេច ព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះបិតាជាតិ ពិតជាបានសោយទីវង្គត់ ដោយរោគគាំងបេះដូង នៅទីក្រុង ប៉េកាំង នៅវេលាម៉ោង ២៖២៥នាទី (ម៉ោងនៅប៉េកាំង) ព្រឹកថ្ងៃ ច័ន្ទ ទី ១៥ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០១២ ។ ព្រះអង្គបានបន្តថា ដោយសារបញ្ហារោគបេះដូង សម្តេចឳ បានបន្តសម្រាកព្យាបាល ចាប់តាំងពី ខែ មករា ដើមឆ្នាំ ២០១២ មកម៉្លេះ ។
យោងតាមសេចក្តីជូនដំណឹង របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ព្រះសព សម្តេចព្រះបិតាជាតិ នរោត្តម សីហនុ នឹងត្រូវដង្ហែមកកាន់រាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីតម្កល់ និងប្រារព្វព្រះរាជពិធីបុណ្យតាមប្រពៃណីជាតិ នៅព្រះបរមរាជវាំង ។
ព្រះនាមពេញ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេច ព្រះនរោត្ដម សីហនុ
ព្រះនាមដើម នរោត្ដម សីហនុ
ព្រះនាមក្នុងរាជ្យ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ វរ្ម័ន រាជហរិវង្ស ឧភតោសុជាតិ វិសុទ្ធពង្ស អគ្គមហាបុរសរតន៍ និករោត្ដម ធម្មិកមហារាជាធិរាជ បរមនាថ បរមបពិត្រ ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជាធិបតី
ឋានៈ ព្រះរាជបុត្រ, ព្រះមហាក្សត្រ, នាយករដ្ឋមន្ត្រី, ប្រមុខរដ្ឋ
ប្រសូត ៣១ តុលា ១៩២២
ព្រះបិតា នរោត្ដម សុរាម្រឹត
ព្រះមាតា ស៊ីសុវត្ថិ កុសុមៈ
រាជាភិសេកលើកទី១ ២៨ តុលា ១៩៤១
គ្រងរាជ្យពី ១៩៤១ ដល់ ១៩៦០ (១៩ឆ្នាំ)
រជ្ជកាលមុន សិរីសុវត្ថិ មុនីវង្ស
រជ្ជកាលបន្ទាប់ នរោត្ដម សុរាម្រឹត
រាជាភិសេកលើកទី២ ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣
ប្រសូត ៣១ តុលា ១៩២២
ព្រះបិតា នរោត្ដម សុរាម្រឹត
ព្រះមាតា ស៊ីសុវត្ថិ កុសុមៈ
រាជាភិសេកលើកទី១ ២៨ តុលា ១៩៤១
គ្រងរាជ្យពី ១៩៤១ ដល់ ១៩៦០ (១៩ឆ្នាំ)
រជ្ជកាលមុន សិរីសុវត្ថិ មុនីវង្ស
រជ្ជកាលបន្ទាប់ នរោត្ដម សុរាម្រឹត
រាជាភិសេកលើកទី២ ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣
ព្រះបរមនាមកិត្តិយស ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី និងឯកភាពជាតិខ្មែរ
ព្រះរាជអគ្គមហេសី នរោត្ដម មុនីនាថ សីហនុ
ព្រះរាជអគ្គមហេសី នរោត្ដម មុនីនាថ សីហនុ
ព្រះបាទ សម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ [អានថា៖ នៈ-រោត-ដំ-សី-ហៈ-នុ] ស្ដេចព្រះរាជសម្ភព នាថ្ងៃអង្គារ ១១កើត ខែកក្ដិក ឆ្នាំ ច ចត្វាស័ក ព.ស.២៤៥៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា គ.ស.១៩២២ នៅឯព្រះបរមរាជវាំងក្រុងចតុម្មុខមង្គល ព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា។
ព្រះអង្គ ទ្រង់ជាព្រះរាជបុត្រនៃ ព្រះបាទ នរោត្ដម សុរាម្រឹត និងជាព្រះមហាក្សត្រ អង្គទី៥នៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា ឯករាជ្យ។ ក្រៅពីតំណែងព្រះមហាក្ស័ត្រិយ៍ ព្រះអង្គក៏បានធ្លាប់ធ្វើជាប្រមុខរដ្ឋ និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា ជាច្រើនសម័យ។
ព្រះរាជជីវប្រវត្តិ
ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ ស្ដេចព្រះរាជសម្ភព នាថ្ងៃអង្គារ ១១កើត ខែកក្ដិក ឆ្នាំ ច ចត្វាស័ក ព.ស.២៤៥៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា គ.ស.១៩២២ នៅឯព្រះបរមរាជវាំងក្រុងចតុម្មុខមង្គល ព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា។ ព្រះអង្គ ទ្រង់ជាព្រះរាជបុត្រនៃ ព្រះបាទ នរោត្ដម សុរាម្រឹត និងសម្ដេចព្រះមហាក្ស័ត្រិយានី ស៊ីសុវត្ថិ កុសុមៈ។
ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ ស្ដេចព្រះរាជសម្ភព នាថ្ងៃអង្គារ ១១កើត ខែកក្ដិក ឆ្នាំ ច ចត្វាស័ក ព.ស.២៤៥៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា គ.ស.១៩២២ នៅឯព្រះបរមរាជវាំងក្រុងចតុម្មុខមង្គល ព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា។ ព្រះអង្គ ទ្រង់ជាព្រះរាជបុត្រនៃ ព្រះបាទ នរោត្ដម សុរាម្រឹត និងសម្ដេចព្រះមហាក្ស័ត្រិយានី ស៊ីសុវត្ថិ កុសុមៈ។
ការសិក្សា
ពីឆ្នាំ១៩៣០ ដល់ឆ្នាំ១៩៤០ ព្រះអង្គបានចូលសិក្សា នៅសាលាបឋមសិក្សា Francois Baudoin និងវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ រាជធានីភ្នំពេញ។ បន្ទាប់មក ព្រះអង្គបានបន្តការសិក្សានៅវិទ្យាល័យបារាំង សាសលូឡូបា (Chasseloup Laubat) នៅព្រៃនគរ (វៀតណាមខាងត្បូង)។
ពីឆ្នាំ១៩៣០ ដល់ឆ្នាំ១៩៤០ ព្រះអង្គបានចូលសិក្សា នៅសាលាបឋមសិក្សា Francois Baudoin និងវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ រាជធានីភ្នំពេញ។ បន្ទាប់មក ព្រះអង្គបានបន្តការសិក្សានៅវិទ្យាល័យបារាំង សាសលូឡូបា (Chasseloup Laubat) នៅព្រៃនគរ (វៀតណាមខាងត្បូង)។
នៅឆ្នាំ១៩៤៦ និង១៩៤៨ ព្រះអង្គបានបន្តការសិក្សាជាន់ខ្ពស់ នៅសាលាអនុវត្តទ័ពសេះ និងកងទ័ពរថពាសដែកនៅសូមៀរ (Saumur) ប្រទេសបារាំង។
ការឡើងគ្រងរាជ្យ
• លើកទីមួយ
នៅ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤១ ក្រុមប្រឹក្សាព្រះរាជបល្ល័ង្គ បានជ្រើសតាំង និងថ្វាយព្រះរាជឋានៈព្រះអង្គជា ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅរាជធានីភ្នំពេញ បន្តពីព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ សិរីសុវត្ថិ មុនីវង្ស។ ព្រះអង្គឡើងគ្រងរាជសម្បត្តិនៅថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៤១។
បន្ទាប់ពីប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យពីប្រទេសបារាំង ព្រះអង្គបានដាក់រាជ្យសម្បត្តិ នាថ្ងៃទី០២ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៥៥ ថ្វាយព្រះបិតាព្រះអង្គ គឺព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សុរាម្រឹត។
• លើកទីមួយ
នៅ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៤១ ក្រុមប្រឹក្សាព្រះរាជបល្ល័ង្គ បានជ្រើសតាំង និងថ្វាយព្រះរាជឋានៈព្រះអង្គជា ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅរាជធានីភ្នំពេញ បន្តពីព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ សិរីសុវត្ថិ មុនីវង្ស។ ព្រះអង្គឡើងគ្រងរាជសម្បត្តិនៅថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៤១។
បន្ទាប់ពីប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យពីប្រទេសបារាំង ព្រះអង្គបានដាក់រាជ្យសម្បត្តិ នាថ្ងៃទី០២ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៥៥ ថ្វាយព្រះបិតាព្រះអង្គ គឺព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សុរាម្រឹត។
• លើកទីពីរ
ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ បានឡើងគ្រងរាជ្យជាលើកទីពីរនាថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣ និងបានចូលនិវត្ដន៍នាថ្ងៃទី០៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៤។
ព្រះរាជបូជនីយកិច្ច
ក្នុងព្រះឋានៈជាព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះអង្គបានបំពេញព្រះរាជបូជនីយកិច្ចធំៗជាច្រើនសម្រាប់ជាតិ ដូចជា៖
• មហាជោគជ័យក្នុងការទាមទារឲ្យរាជាណាចក្រថៃឡង់ដ៍ សងមកព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជាវិញជាដាច់ខាតនូវខេត្តខ្មែរ ដែលក្នុងពេលមានចម្បាំងសកលលោកលើកទី២ ថៃឡង់ដ៍បានយកពីកម្ពុជាទៅ គឺខេត្តបាត់ដំបង សៀមរាប កំពង់ធំ ស្ទឹងត្រែង
• ទាមទារឯករាជ្យភាពនៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជាពីសាធារណរដ្ឋបារាំង
• និងការឈ្នះក្ដីប្រាសាទព្រះវិហារនាទីក្រុងឡាអេ ពីរាជាណាចក្រថៃឡង់ដ៍ជាដើម ។
ក្នុងព្រះឋានៈជាព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះអង្គបានបំពេញព្រះរាជបូជនីយកិច្ចធំៗជាច្រើនសម្រាប់ជាតិ ដូចជា៖
• មហាជោគជ័យក្នុងការទាមទារឲ្យរាជាណាចក្រថៃឡង់ដ៍ សងមកព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជាវិញជាដាច់ខាតនូវខេត្តខ្មែរ ដែលក្នុងពេលមានចម្បាំងសកលលោកលើកទី២ ថៃឡង់ដ៍បានយកពីកម្ពុជាទៅ គឺខេត្តបាត់ដំបង សៀមរាប កំពង់ធំ ស្ទឹងត្រែង
• ទាមទារឯករាជ្យភាពនៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជាពីសាធារណរដ្ឋបារាំង
• និងការឈ្នះក្ដីប្រាសាទព្រះវិហារនាទីក្រុងឡាអេ ពីរាជាណាចក្រថៃឡង់ដ៍ជាដើម ។
សង្គមរាស្ត្រនិយម
បន្ទាប់ពីព្រះអង្គបានដាក់រាជ្យ ថ្វាយព្រះបិតាហើយ ហើយព្រះអង្គបានប្រឡូកចូលក្នុង ឆាកនយោបាយ បង្កើតចលនាសង្គមរាស្ត្រនិយម និងបានឡើងកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា ជាច្រើនសម័យ។
សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម គឺជាសម័យកាលរុងរឿងមួយទៀត នៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជាដែលដឹកនាំ ដោយព្រះអង្គ ក្រោយប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យពីប្រទេសបារាំង ដោយប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានគេសន្មតថាជាកោះសន្តិភាព និងមានការរីកចម្រើនលើគ្រប់វិស័យ។
បន្ទាប់ពីព្រះអង្គបានដាក់រាជ្យ ថ្វាយព្រះបិតាហើយ ហើយព្រះអង្គបានប្រឡូកចូលក្នុង ឆាកនយោបាយ បង្កើតចលនាសង្គមរាស្ត្រនិយម និងបានឡើងកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជា ជាច្រើនសម័យ។
សម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម គឺជាសម័យកាលរុងរឿងមួយទៀត នៃព្រះរាជអាណាចក្រកម្ពុជាដែលដឹកនាំ ដោយព្រះអង្គ ក្រោយប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យពីប្រទេសបារាំង ដោយប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានគេសន្មតថាជាកោះសន្តិភាព និងមានការរីកចម្រើនលើគ្រប់វិស័យ។
រដ្ឋប្រហារ
សម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ ត្រូវបានលោកសេនាប្រមុខ លន់ ណុល ធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់ព្រះអង្គចេញពីតំណែងព្រះប្រមុខរដ្ឋនាថ្ងៃ ទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧០ ក្នុងខណៈពេលព្រះអង្គកំពុងបំពេញព្រះទស្សនកិច្ចក្រៅប្រទេស។
សម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ ត្រូវបានលោកសេនាប្រមុខ លន់ ណុល ធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់ព្រះអង្គចេញពីតំណែងព្រះប្រមុខរដ្ឋនាថ្ងៃ ទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៧០ ក្នុងខណៈពេលព្រះអង្គកំពុងបំពេញព្រះទស្សនកិច្ចក្រៅប្រទេស។
ចលនាតស៊ូសីហនុនិយម
បន្ទាប់ពីព្រះអង្គបានត្រូវទម្លាក់ និងបន្ទាប់ពីប្រទេសវៀតណាម បានឈ្លានពានប្រទេសកម្ពូជា នាឆ្នាំ១៩៧៩ ព្រះអង្គបានបង្កើតចលនាតស៊ូនៅតាមព្រំដែន រួមជាមួយភាគីពីរទៀត របស់សម្ដេចបវរសេដ្ឋា សឺន សាន និងកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ រួមធ្វើការចរចាជាមួយភាគីសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា របស់លោក ហេង សំរិន, ហ៊ុន សែន រហូតដល់មានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស នាថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១។ ព្រះអង្គបានយាងត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ និងត្រូវបាន ឡើងសោយរាជ្យជាថ្មីវិញ បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតនាឆ្នាំ១៩៩៣ រៀបចំដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។
បន្ទាប់ពីព្រះអង្គបានត្រូវទម្លាក់ និងបន្ទាប់ពីប្រទេសវៀតណាម បានឈ្លានពានប្រទេសកម្ពូជា នាឆ្នាំ១៩៧៩ ព្រះអង្គបានបង្កើតចលនាតស៊ូនៅតាមព្រំដែន រួមជាមួយភាគីពីរទៀត របស់សម្ដេចបវរសេដ្ឋា សឺន សាន និងកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ រួមធ្វើការចរចាជាមួយភាគីសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា របស់លោក ហេង សំរិន, ហ៊ុន សែន រហូតដល់មានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស នាថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១។ ព្រះអង្គបានយាងត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ និងត្រូវបាន ឡើងសោយរាជ្យជាថ្មីវិញ បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតនាឆ្នាំ១៩៩៣ រៀបចំដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ។
ការដាក់រាជ្យ
ដោយសារមានបញ្ហាផ្នែកព្រះសុខភាព ព្រះអង្គបានដាក់រាជ្យនាថ្ងៃទី០៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៤។ បច្ចុប្បន្ន ព្រះអង្គកំពុងបន្តព្យាបាល ព្រះរោគនាទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន។ រដ្ឋសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានថ្វាយព្រះឋានៈព្រះអង្គជា «ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី និងឯកភាពជាតិខ្មែរ»។
ដោយសារមានបញ្ហាផ្នែកព្រះសុខភាព ព្រះអង្គបានដាក់រាជ្យនាថ្ងៃទី០៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៤។ បច្ចុប្បន្ន ព្រះអង្គកំពុងបន្តព្យាបាល ព្រះរោគនាទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន។ រដ្ឋសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានថ្វាយព្រះឋានៈព្រះអង្គជា «ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី និងឯកភាពជាតិខ្មែរ»។
Subscribe to:
Posts (Atom)