សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ
ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នារសៀលថ្ងៃទី២៧
ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣ បានស្នើឲ្យក្រសួងក្រសួងធម្មការ និងសាសនា ដាក់បញ្ចូលកម្មវិធីព្រះពុទ្ធសាសនាផ្សារភ្ជាប់សង្គម ដែលក្រសួងជាអ្នករៀបចំនាពេលកន្លងមក ហើយបាន
និងកំពុងតែមានប្រជាប្រិយភាពក្នុងចំណោមពុទ្ធសាសនិក ក្មេងចាស់ ប្រុសស្រីនាពេលកន្លងមក ទៅក្នុងប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត
ក៏ដូចជាគេហទំព័រ You Tube ដែលអាចឲ្យអ្នកទស្សនាបើកមើលបាននៅតាមតំបន់ដែលមានប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត។
សម្តេចតេជោថ្លែងថា បច្ចុប្បន្ននេះសកលភាវូបនីយកម្ម
និងការលូតលាស់ដ៏ឆាប់រហ័សនៃបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន និងទូរគមនាគមន៍ បាននាំមកនូវបញ្ហាប្រឈមជាច្រើន ចំពោះព្រះពុទ្ធសាសនា
ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ និង វប្បធម៌របស់សង្គមខ្មែរយើង ដែលប្រកានេះយើងក៏គួរតែត្រូវចេះប្រើនូវបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយនូវព្រះធម្មវិញដែរ។
នៅក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃលើកទី២១ នៅសាលសន្និសីទចតុមុខ កាល ពីថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ
ឆ្នាំ២០១៣ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ការផលិតកម្មវិធីព្រះពុទ្ធសាសនាផ្សារភ្ជាប់សង្គម ដែលបទទេសនាត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយតាមវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍នាពេលកន្លងមក ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដោយវាបានរួមចំណែកដើម្បីជួយដល់សង្គមរបស់យើង។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា
ពុទ្ធសាសនិកទាំងអស់ពិតជាមិនមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់នៅក្នុងការតាមដានស្តាប់នូវកម្មវិធីធម្មទេសនា
តាមវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍នោះទេ ហើយនៅតាមតំបន់មួយចំនួនក៏មិនអាចមើលទូរទស្សន៍ និងស្តាប់វិទ្យុបានដែរ ប៉ុន្តែអាចមានប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត
ដែលអាចបើកមើលកម្មវិធីធម្មទេសនាផ្សារភ្ជាប់នឹងសង្គមបាន។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានគាំទ្រសំណើរបស់ក្រសួងធម្មការ និងសាសនា ដែលសុំឲ្យ មានការសូត្រមន្តរំដោះគ្រោះនៅតាមទីកន្លែង ដែលឧស្សាហ៍កើតមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរ (ជើងកប) និងសំណើសុំឲ្យធ្វើការបោះពុម្ពទម្រង់ព្រះភ័ក្ត្រព្រះពុទ្ធបដិមា ដើម្បីឲ្យមានការឯកភាពគ្នាផងដែរ។ សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ការបោះពុម្ពទម្រង់ព្រះភ័ក្ត្រព្រះពុទ្ធបដិមា ពិតជាការចាំបាច់ណាស់ ព្រោះសម្រាប់ប្រើប្រាស់រយៈពេលយូរអង្វែងរហូតដល់រាប់រយឆ្នាំទៀតផង។
ក្នុងនាមជាប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
និងក្នុងនាមជាពុទ្ធសាសនិកមួយរូប សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃលើកទី២១
ដោយបានថ្វាយ ប្រគេន និងជូននូវអនុសាសន៍ចំនួន ៩ចំណុច
សម្រាប់ទ្រទ្រង់លើកកម្ពស់វិស័យព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលជាសាសនារបស់រដ្ឋ រួមមាន៖
ទី១- គណៈសង្ឃគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ត្រូវអនុវត្តឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួនតាមបញ្ញត្តិក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ច្បាប់
និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តិ ដែលមានស្រាប់ដូចជា
ព្រះរាជក្រឹត្យ ព្រះរាជក្រម អនុក្រឹត្យ សង្ឃប្រកាស សារាចរ សេចក្តីសម្រេច និង ស.ជ.ណ របស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក៏ត្រូវអនុវត្តឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួនផងដែរ
ដើម្បីប្រែក្លាយឲ្យទៅជាកម្លាំងចលករដ៏មានសារៈសំខាន់ សម្រាប់លើកស្ទួយព្រះពុទ្ធសាសនា ឲ្យកាន់តែរឹងមាំល្អផូរផង់។
ទី២- គណៈសង្ឃគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់
ត្រូវសហការគ្នាឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរទ្បើង តាមព្រះវិន័យ និងតាមឋានានុក្រម
ដើម្បីពង្រឹងនូវការឯកភាព សាមគ្គីភាព ក្នុងស្ថាប័នព្រះពុទ្ធសាសនា
ជាគំរូល្អដល់ពុទ្ធបរិស័ទ និងចូលរួមចំណែកជួយដល់ការអប់រំសីលធម៌ដល់សង្គមជាតិ។
ទី៣- គណៈសង្ឃគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់
ត្រូវប្រកាន់យកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អទ្បើងថែមទៀត ជាមួយក្រសួងធម្មការ
និងសាសនាក៏ដូចជាមន្ទីរធម្មការ និងសាសនារាជធានី-ខេត្ត
ដើម្បីសហការបំពេញការងារឲ្យកាន់តែទទួលបានលទ្ធផលល្អ
ប្រកបដោយការយោគយល់គ្នា និងអធ្យាស្រ័យគ្នាល្អទៅវិញទៅមក។
ទី៤- ក្រសួងធម្មការ
និងសាសនា និងគណៈសង្ឃនាយក ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ពង្រឹងគុណភាពសាលាពុទ្ធិកសិក្សាគ្រប់កម្រិត
ឲ្យក្លាយជាថ្នាលបណ្តុះបណ្តាលព្រះធម៌ ភាសាបាលី សំស្ក្រឹត និងចំណេះដឹងទូទៅ ជំនាញវិជ្ជាជីវៈមួយដ៏ប្រពៃនៅក្នុងសង្គមជាតិ។
ទី៥- ក្រសួងធម្មការ និងសាសនា និងគណៈសង្ឃនាយក
ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការពង្រីក ការផ្សព្វផ្សាយព្រះធម៌ តាមរយៈកម្មវិធីនាទីព្រះពុទ្ធសាសនាផ្សារភ្ជាប់នឹងសង្គម ដើម្បីជួយដាស់សតិអារម្មណ៍ពុទ្ធបរិស័ទឲ្យប្រព្រឹត្តអំពើល្អ ប្រកាន់សច្ចធម៌ក្នុងសង្គមចៀសវាងការប្រព្រឹត្តអំពើបាបអកុសលគ្រប់ប្រភេទ។
ទី៦- ក្រសួងធម្មការ
និសាសនា និងគណៈសង្ឃនាយកត្រូវយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត ក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលអាចារ្យ-ឤចារិនី
ស្តីពីតួនាទី និងភារកិច្ចឤចារ្យក្នុងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរដើម្បីលើកស្ទួយការប្រតិបត្តិវប្បធម៌ទំនៀមទម្លាប់ឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន។
ទី៧- ក្រសួងធម្មការ
និងសាសនា និងគណៈសង្ឃនាយក ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើកកម្ពស់ដល់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវ
និងចងក្រងនូវរាល់គម្ពីតម្រាពិធីកិច្ចសាសនា និងសទ្ទានុក្រមបាលី-ខ្មែរ ឲ្យកាន់តែច្រើនថែមទៀត
ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយឲ្យមានការយល់ដឹង និងជ្រួតជ្រាបទូលំទូលាយ។
ទី៨- ព្រះថេរានុត្ថេរៈសមណសិស្ស-និស្សិតគ្រប់ព្រះអង្គ
ត្រូវបន្តខិតខំយកចិត្តទុកដាក់ស្វាធ្យាយ រៀនសូត្រព្រះធម៌ ព្រះវិន័យ ដើម្បីប្រតិបត្តិឲ្យស័ក្តិសមជាស្រែបុណ្យសម្រាប់ជាទីគោរពសក្ការៈដល់ពុទ្ធបរិស័ទ។
ទី៩- ពុទ្ធបរិស័ទទាំងអស់
ត្រូវបន្តរួបរួមសាមគ្គីគ្នាកសាងសង្គម អភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍព្រះពុទ្ធ សាសនាឲ្យបានថ្កុំថ្កើងរុងរឿង ដោយចៀសវាងឲ្យផុតនូវការប្រកាន់បក្សពួក
ដែលឤចធ្វើឲ្យពុទ្ធបរិស័ទបាត់បង់ជំនឿ អាក់សទ្ធាជ្រះថ្លា
និងឤចធ្វើឲ្យអាប់ឱនដល់ព្រះពុទ្ធសាសនាទាំងមូល។
ឯកឧត្តម
មិន ឃិន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងធម្មការ និងសាសនា បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺចាប់តាំងពីអំឡុងសតវត្សរ៍ទី៣ ព្រះពុទ្ធសាសនា
ត្រូវបានទទួលនូវការគោរពបូជាពីព្រះមហាក្សត្រ និងប្រជាជន
រហូតដល់ទទួលបានការលើកកម្កើងជាសាសនារបស់រដ្ឋថែមទៀត។
រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានវត្តចំនួន៤.៥៥៣វត្ត និងព្រះសង្ឃចំនួនប្រមាណជា ៥៣.២៥៧អង្គ ក្នុងនោះគណៈមហានិកាយមានចំនួន ៤.៣៨០វត្ត និងមានព្រះសង្ឃចំនួន ៥១.៨៧២អង្គ និងគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយមានចំនួន ១៧៣វត្ត
និងមានព្រះសង្ឃចំនួន ១.៣៨៥អង្គ។
កម្ពុជាបានបណ្តុះបណ្តាលព្រះសង្ឃ
ចាប់តាំងពីថ្នាក់ធម្មវិន័យ
ថ្នាក់ពុទ្ធិកបឋមសិក្សារហូតដល់ថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា
និងថ្នាក់ក្រោយឧត្តមសិក្សា។ មកដល់ពេលនេះ
កម្ពុជាមានពុទ្ធិកឧត្តមសិក្សាចំនួន៣ គឺទី១-ពុទ្ធិកសកលវិទ្យាល័យព្រះសីហនុរាជា ទី២-ពុទ្ធិកសកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា និងទី៣-ពុទ្ធិកសកលវិទ្យាល័យសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុនសែន
កំពង់ចាម និងមានសាខាពុទ្ធិកសកលវិទ្យាល័យព្រះសីហនុរាជចំនួន២ទៀត គឺទី១-ពុទ្ធិកសកលវិទ្យាល័យខេត្តកំពង់ឆ្នាំង និងទី២-ពុទ្ធិកសកលវិទ្យាល័យខេត្តបាត់ដំបង៕