សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ
ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងអំពីអព្ភូតហេតុចម្លែក ដែលបានកើតឡើងក្នុងពិធីថ្វាយព្រះភ្លើងចំពោះ
ព្រះបរមសព ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ បូរណភាពទឹកដី
និងឯកភាពជាតិខ្មែរ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីសម្ពោធអគារថ្មីនៃពុទ្ធិកសកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា
នៅវត្តស្វាយពពែ ក្នុងខ័ណ្ឌចំការមន រាជធានីភ្នំពេញ
នាព្រឹកថ្ងៃទី១៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣។
ការទម្លាយឲ្យដឹងអំពីអព្ភូតហេតុនានា ដែលបានកើតឡើងក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យ និងពិធីថ្វាយព្រះភ្លើង
ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ដែលមានព្រះរាជវត្តមានសម្តេចព្រះសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈ
ជាសាក្សី ត្រូវបានសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តីពន្យល់ថា ចៀសវាងមានការបកស្រាយខុសពីការពិត ក៏ដូចជាពាក្យចចាមអារ៉ាមតាមតុគុយទាវ
តុកាហ្វេជាដើម។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា
សូមព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែ
ព្រះរាជទានទោសអំពីការបកស្រាយ ដែលទូលបង្គំខ្ញុំមិនអាចចៀសផុត ដើម្បីកុំឲ្យពាក្យចចាមអារ៉ាមអាចទៅផុតរហូតទៅដល់មានពាក្យចចាមអារ៉ាមខ្លះថា មានការធ្វើកោសល្យវិច័យដ៏អាក្រក់អាក្រីនោះ។ សម្តេចតេជោថ្លែងថា ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់បញ្ហានេះ ហើយសូមកុំឲ្យមានការបកស្រាយទៅជាអ្វីផ្សេងពីនេះ ដែលអាចបង្កើតជាបញ្ហា ហើយរំខានទៅដល់ព្រះវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធរបស់ព្រះបរមសព
ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ហើយរឿងនេះមិនអាចឲ្យកើតទៅផុតពីការគ្រប់គ្រង ហើយផុតពីរឿងពិតបានទេ។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ
សូមព្រះរាជានុញ្ញាតពីព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រ និងហ្លួងម៉ែ សូមមេត្តាព្រះរាជទានទោស ដែលទូលព្រះបង្គំត្រូវមានការចាំបាច់ ដើម្បីនឹងថ្លែងទៅកាន់សាធារណជន ប្រជាពលរដ្ឋ ទាំងព្រះសង្ឃ ទាំងគ្រហស្ថ ឲ្យជ្រាបអំពីព្រឹត្តិការណ៍នៅល្ងាចនោះ ដែលមិនមែនជាបញ្ហាបច្ចេកទេស
និងការបញ្ជាមិនស៊ីសង្វាក់ទេ ប៉ុន្តែគឺជាអព្ភូតហេតុដែលចេញមកពីបុណ្យបារមី
ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ។
«អព្ភូតហេតុ បានចាប់ផ្តើមជាដំបូងនៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៣ ដែលជាថ្ងៃដង្ហែព្រះសព ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ចេញពីព្រះបរមរាជវាំង ខណៈដែលក្បួនអ្នកកាន់ទង់បានចាកចេញផុតពីទ្វាជ័យ ហើយចេះតែធ្វើដំណើរទៅនៅពេលដែលព្រះបរមសព
មិនទាន់អាចដង្ហែចាកចេញបាន ដែលសម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍ថា
នេះជាអព្ភូតហេតុពិតប្រាកដ ព្រោះមិនទាន់ដល់ម៉ោងព្រះករុណា
ព្រះមហាវីរក្សត្រព្រះអង្គ មិនចេញ»។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានរៀបរាប់ពីអព្ភូតហេតុដ៏អស្ចារ្យ និងព្រឹត្តិការណ៍ចេញពីបារមីរបស់ព្រះបរមសព នៅពេលថ្វាយព្រះភ្លើងយ៉ាងដូច្នេះថា បន្ទាប់ពីទទួលបានទៀនដែលមានដងពីសម្តេចចៅហ្វាវាំង
គង់ សំអុល សម្តេចតេជោបានលុតជង្គង់ថ្វាយទៀននោះ ចំពោះព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រ
ដែលគង់នៅផ្នែកខាងឆ្វេង ហើយទាំងព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែ បានស្តេចយាងទៅចម្លងទៀនព្រះអគ្គី ដើម្បីជាការថ្វាយព្រះភ្លើង ពេលនោះហើយដែលសម្តេចព្រះសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈបានបង្សុកូល ហើយបាគូបានផ្លុំស័ង្ខ ព្រោះពេលនោះទៀនបានឆេះ ២ថ្នាំងដៃ ហើយទៀនចម្លងនេះក៏ត្រូវពន្លត់ ដោយសម្តេចចៅហ្វាវាំង
គង់ សំអុល ប៉ុន្តែមិននឹកស្មានសោះថា ទៀននេះបានរលត់ទៅវិញ។
លើកទី២ ទៀនបានចម្លងសារជាថ្មី
បានថ្វាយព្រះភ្លើងទៅម្តងទៀត ទៀនបានឆេះប្រហែល
៣ថ្នាំងដៃ ក៏រលត់ទៅទៀត ដែលនេះជាអព្ភូតហេតុដ៏អស្ចារ្យ ហើយកាន់តែច្បាស់ទៅទៀតនេះត្រូវចាក់អាល់កុលពីខាងលើប្រឆេះ រហូតដល់ខាងក្រោម ហើយសម្តេចព្រះសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈព្រះអង្គបានគង់នៅទីនោះ
ស្រាប់។ ថ្វាយព្រះភ្លើងលើកទី៣ បានឆេះឡើង។
នៅពេលដែលឆេះឡើងយ៉ាងដូច្នេះ ស្រាប់តែបានធ្លាក់ទៅខាងក្រោមដែលមានអាល់កុលនៅទីនោះ ប៉ុន្តែបែរជារលត់ឈឹងទៅវិញ។ នៅពេលនោះព្រះករុណា
ព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែបានយាងទៅខាងត្បូង ដោយបែរព្រះភ័ក្ត្រទៅទិសខាងជើង ហើយនិមន្តសម្តេចព្រះសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈមក និងបានដុតចម្លងទៀនដោយមានជំនួយពីសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលនៅគ្រានោះ សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ទេព វង្ស
មានថេរដីកាថា សម្តេចទាំង៣ តែម្តងទៅ ប៉ុន្តែនៅពេលនោះមិនត្រឹមតែមិនទាន់បានថ្វាយព្រះភ្លើងនោះទេ ភ្លើងទៀននោះបានរលត់ភ្លឹបតែម្តង។ នៅលើកទី៥ ដែលជាលើកចុងក្រោយគឺខ្ញុំបានសុំអធិដ្ឋានព្រះករុណាសុំព្រះរាជទានទោសចំពោះព្រះបរមសព។ ខ្ញុំតែម្នាក់ឯងបានចេញត្រង់ពីព្រះបាទទៅចំហៀងខាងឆ្វេងហើយបានថ្វាយព្រះភ្លើងឆេះតែម្តង»។
សម្តេចតេជោសែន
មានប្រសាសន៍ថា ខ្ញុំគិតថា រឿងព្រះករុណា និងហ្លួងម៉ែ គឺហាក់ដូចជាមានប្រផ្នូលមួយមិនធម្មតា
នៅត្រង់ថា ឆេះ ២ថ្នាំងដៃរលត់ ឆេះ ៣ថ្នាំងដៃរលត់ ឆេះខ្លាំងហើយថែមទាំងអាល់កុល ធ្លាក់នៅខាងក្រោមមានទាំងអាល់កុលបែរជារលត់។ ព្រះករុណាព្រះអង្គបានមានព្រះរាជបន្ទូល ខ្ញុំស្តាប់ឮច្បាស់ណាស់ ពិតមែនតែខ្ញុំយំ ហើយសម្តេចក្រុមព្រះក៏យំអោបដៃខ្ញុំ ហើយព្រះករុណាព្រះមហាក្សត្រ និងហ្លួងម៉ែ
ទៅមុខបន្តិចទៅក្រោយបន្តិច«ទូលបង្គំសូមព្រះរាជទានទោស
ទូលបង្គំធ្វើតាមព្រះរាជបណ្តាំ» ព្រះករុណាព្រះមហាក្សត្រមានព្រះរាជបន្ទូលយ៉ាងដូច្នេះ
ហើយហ្លួងម៉ែមានព្រះរាជសវនីយ៍ថា «ខ្ញុំម្ចាស់ធ្វើតាមព្រះរាជបណ្តាំ» បានសេចក្តីថា ព្រះអង្គទាំងទ្វេរ គឺហាក់ដូចជាមិនដាច់ព្រះទ័យ នៅក្នុងការថ្វាយព្រះភ្លើង។ សម្តេចតេជោថ្លែងថា ជាការឆ្លើយតបវិញពីព្រះវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធនោះ បានធ្វើឲ្យព្រះអគ្គីនេះឆេះបានទេ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងបន្តថា ចំពោះអព្ភូតហេតុសម្រាប់សម្តេចព្រះសង្ឃរាជទាំងពីរគណៈ បូកជាមួយខ្ញុំទៅរលត់ទៀន និងខ្ញុំថ្វាយព្រះភ្លើងចុងក្រោយដល់ឆេះរហូតមានព្រះអដ្ឋិ អ្នកណាបកស្រាយយ៉ាងណាក៏បកស្រាយចុះ
ប៉ុន្តែត្រង់រឿងព្រះមហាក្សត្រ និងហ្លួងម៉ែជាមួយនឹងព្រះវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធ គឺហាក់ដូចជាមានការឆ្លងឆ្លើយគ្នានៅពេលនោះ ហើយដែលនេះជាការបកស្រាយជាក់លាក់របស់ខ្ញុំ។ សម្តេចតេជោថ្លែងថា ជាលើកទី១ របស់ខ្ញុំដែលបានរើសអដ្ឋិធាតុ ហើយអដ្ឋិធាតុនេះជាព្រះអដ្ឋិធាតុ
ជាលើកដំបូងរបស់ខ្ញុំ។ តើជាតិមុនបានកសាងអ្វីបានជាភ្ជាប់និស្ស័យយ៉ាងដូច្នេះ។ ឥឡូវខ្ញុំត្រូវទទួលតំណមរតកដើម្បីការពាររាជបល្ល័ង្ក ការពារព្រះមហាក្សត្រជាបន្តទៅទៀត។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានមានប្រសាសន៍ថ្លែងអំណរគុណដល់ព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចព្រះមាតា ដែលបានប្រទានរាជសារកោតសរសើរ ដល់សម្តេចចំពោះការរៀបចំព្រះរាជពិធីបុណ្យ និងថ្វាយព្រះភ្លើង។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ថា ការរៀបចំពិធីបុណ្យ និងថ្វាយព្រះភ្លើង
បានបញ្ចប់ទៅដោយជោគជ័យ គ្មានឧប្បត្តិហេតុណាមួយ កើតឡើងធ្វើឲ្យរងគ្រោះដល់អាយុជីវិតនោះទេ។
សម្តេចតេជោបានថ្លែងអំណរគុណដល់ព្រះសង្ឃ ដល់គ្រប់ស្ថាប័នកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ
អាជ្ញាធរក្រោមជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ដែលបានចូលរួមធ្វើឲ្យពិធីនេះ ទទួលបានជោគជ័យ ដែលជាការលាគ្នាចុងក្រោយរបស់សម្តេចឪ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី ក៏បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះស្ថានីយទូរទស្សន៍
វិទ្យុ ពិធីករ ពិធីការិនី ដែលបានអនុវត្តន៍
និងបំពេញការងាររបស់ខ្លួនយ៉ាងត្រឹមត្រូវ នៅក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យនេះ។ ជាមួយគ្នានេះ សម្តេចចៅហ្វាវាំង
គង់ សំអុល ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីព្រះបរមរាជវាំង
ត្រូវបានសម្តេចតេជោចាត់ទុកថា ជាអ្នកដែលបានរៀបចំព្រះរាជពិធីដង្ហែ
និងថ្វាយព្រះភ្លើង ព្រះបរមសព ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ បានល្អឥតខ្ចោះ និងយ៉ាងលំអិត
រួមទាំងអ្នកបច្ចេកទេស បានធ្វើយ៉ាងល្អ។ សម្តេចតេជោបញ្ជាក់ថា បើមានតែសម្តេច អត់ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី
គង់ សំអុល និងសហការីរបស់ពួកគាត់ ពិតជាពិបាកសម្រេចហើយ។ សម្តេចតេជោ មានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា
សម្រាប់ព្រះគង្គារ ដែលត្រូវលាងព្រះបរមសព ក៏ដូចជាលាងអដ្ឋិ គឺត្រូវយកពីភ្នំគូលេន ដោយមានការបួងសួង និងធ្វើពិធីយ៉ាងត្រឹមត្រូវ ដោយមិនយកទឹកទន្លេ
ឬទឹកក្បាលរ៉ូបីណេនោះឡើយ ហើយព្រះធរណីវិញ ក៏យកពីភ្នំគូលេនផងដែរ សម្រាប់ក្រាលក្រោមព្រះបរមសព។ សម្តេចតេជោបានបញ្ជាក់ថា ជារឿងឥតខ្ចោះក្នុងការរៀបចំព្រះរាជពិធី។
ទាក់ទងទៅនឹងសំណង់ព្រះមេរុ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា
ការរុះរើព្រះមេរុ នឹងធ្វើឡើងមិនឲ្យឆ្លងផុតចូលឆ្នាំខ្មែរនោះឡើយ។
សម្តេចតេជោបានរំលឹកថា ចំពោះការគិតគូរទុកជាមុនតាំងពីថ្ងៃព្រះអង្គយាងសោយព្រះទិវង្គត បានធ្វើឡើងយ៉ាងម៉ត់ចត់
និងមានការគន់គូរពីហោរាយ៉ាងត្រឹមត្រូវ ហើយព្រះបរមសពត្រូវតម្កល់ទុកមិនឲ្យតិចជាង៣ខែ ហើយមិនឲ្យឆ្លងបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ
និងឆ្លងបុណ្យចូលឆ្នាំចិននោះទេ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី ក៏បានថ្លែងអំណរអរព្រះគុណចំពោះព្រះសង្ឃ នៅពេលនេះ ដែលបានបញ្ជូននិស្សិតចំនួន ២៥រូប ចុះទៅវាស់វែងដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមបណ្តាខេត្តស្របគោលនយោបាយចាស់
សកម្មភាពថ្មីរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ជាថ្មីម្តងទៀត សម្តេចតេជោបានថ្លែងកោតសរសើរចំពោះក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្តវាស់វែងដីធ្លី
ដែលមួយចំនួនបានវិលត្រឡប់មកវិញ និងមួយចំនួនទៀតកំពុងវាស់វែងដីធ្លី។ សម្តេចតេជោបានសុំឲ្យមានការយោគយល់ចំពោះការបំពេញបន្ថែមនូវចំណេះដឹង
ដែលខ្វះចន្លោះចំពោះក្រុមនិស្សិត ដែលចុះទៅវាស់វែងដីធ្លី ហើយពួកគេមិនបានបំពេញគ្រប់គ្រាន់នូវការសិក្សា។
ក្នុងពិធីសម្ភោធពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យសីហមុនីរាជា
ដែលមានតម្លៃសរុបប្រមាណជាជិត ៥០ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក ក្នុងនោះថវិកាចំនួន ៨៥ភាគរយ ត្រូវបានផ្តល់ដោយសម្តេច សម្រាប់ការ
កសាង និងដាក់ឲ្យដំណើរការពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យសីហមុនីរាជា សម្តេចតេជោបានប្រកាសផ្តល់កុំព្យូទ័រ៥០គ្រឿង
ម៉ាស៊ីនស្កេន ម៉ាស៊ីនព្រីនធើ៥គ្រឿង ម៉ាស៊ីនថតចម្លង ៥គ្រឿង និង អិលស៊ីឌី ប្រជិកទ័រ ២០គ្រឿងផងដែរ៕