អត្ថបទដោយ៖ សៅ សុភៈ
ការព្យាយាមដាក់សម្ពាធនយោបាយមកលើស្ថាបន័ជាតិ ដែលកើតទ្បើងស្របតាម រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺជាចេតនាបង្កភាពចលាចលសង្គម និងនាំឱ្យមានការភ័ន្តច្រឡំដល់ម្ចាស់ឆ្នោត ប្រសិនបើអ្នកនយោបាយទាំងនោះនៅតែបន្តប្រើឧបាយកលទុច្ចរិតក្នុងការបោកប្រាស់។
គេបានដឹងថា តាំងពីមុនពេលបោះឆ្នោត រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន គណបក្សប្រឆាំងបានទន្ទេញចាំមាត់នូវពាក្យដាច់ខាត! ដូចជា បដិសេធលទ្ធផលបោះឆ្នោត មិនចូលប្រជុំសភា និងបានយកអំណាចនៃការភូតកុហក បំផ្លើស បំភ្លៃ បំពុលបរិយាកាសសង្គម តាមគម្រោងនៃការរៀបចំទុកជាមុនរបស់ខ្លួនដើម្បីធ្វើជាលេសក្នុងការចោទប្រកាន់ និងទំលាក់កំហុសមកលើ រដ្ឋសភា និងរាជរដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ ថា បានធ្វើឡើងខុសច្បាប់។
ល្បិចកលទុច្ចរិតដែលបានចងជាចង្កោម នៃយុទ្ធសាស្រ្តបំភាន់ជាតំណាក់កាលៗរួចជាស្រេច និងពួកគេធ្វើនូវសកម្មភាពនានា ដូចជា កៀងគប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីចូលរួមធ្វើមហាបាតុកម្មក្រោមលេស ទាមទារកយុត្តិធម៌ ដំណោះស្រាយភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោត ដោយមិនអើពើអំពីច្បាប់ទម្លាប់ជាតិ គឺបក្សប្រឆាំង បាន និងកំពុងតែរុញច្រានឲ្យព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ធ្លាក់ចូលក្នុងអន្លង់នៃវិបត្តិនយោបាយ បង្អាក់ដំណើរនៃការអភិវឌ្ឍ បង្កនូវអសន្តិសុខជាតិ បង្កើតភាពអនាធិបតេយ្យ ដែលនាំដល់ការភ័យខ្លាចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេស ជាពិសេស អ្នកវិនិយោគទុន។
តើ លោក សម រង្ស៊ី និង លោក កឹម សុខា ត្រូវការអ្វីទៀត បើការទាមទាររបស់ពួកគេ ត្រូវបានដោះស្រាយដោយស្ថាប័នជាតិ តាមនីតិវិធិច្បាប់ចប់សព្វគ្រប់រួចហើយនោះ? តើគោលបំណងបំផុសឲ្យមានបដិវត្តមហាជនរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តាមរយៈការញុះញង់ឱ្យមានមហាបាតុកម្មម្តងហើយ ម្តងទៀតនោះ ស្របតាមគោលបំណងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែរឬទេ?
ការដឹងខ្លួនយ៉ាងច្បាស់ថា ប្រាកដជាចាញ់ការបោះឆ្នោតក្នុងអាណត្តិទី៥នេះ ត្រូវបានក្រុមប្រឆាំង និងអង្គការសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួន បានប្រើគ្រប់ល្បិចកល ដើម្បីបំផ្លាញលទ្ធផលបោះឆ្នោត ដោយចាត់តាំងរៀបចំជាសេណារីយោ ដើម្បីបំពុលបរិយាកាសនៃដំណើការបោះឆ្នោត ដែលក្នុងនោះរួមមានជាអាទិ៍៖ ការចោទប្រកាន់អំពីការបាត់ឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការប្រកាសមិនចូលរួមការបោះឆ្នោត ឬបដិសេធលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ការប្រើពាក្យអសុរោះ មាក់ងាយប្រមាថប្រជាពលរដ្ឋដែលគាំទ្រគណបក្សប្រជាជន បណ្តុះគំនិតញុះញង់ឲ្យមានគំនុំជាតិសាសន៍ រំខានអ្នកបោះឆ្នោត និងរារាំងអ្នកបោះឆ្នោតមិនឲ្យបោះឆ្នោត ការប្រកាសលទ្ធផលដែលប្រាសចាកពីការពិតថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបាន ៦៣ អាសនៈ ក្រោយមកប្រកាសថា បាន ៧៣ និង៧៦ អាសនៈជាដើម។ ទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែគឺជាការនិយាយបំផ្លើសខុសពីការពិត ញុះញង់អ្នកបោះឆ្នោតឲ្យមានកំហឹងឈឺចាប់ ហើយចូលរួមធ្វើបាតុកម្ម ដែលគេហៅថា (មហាបាតុកម្មសម្តែងឆន្ទៈស្អីគេនោះ) បូករួមទាំងការទាមទារឲ្យ គ.ជ.ប រាប់សន្លឹកឆ្នោតទ្បើងវិញ នៅការិយាល័យមួយចំនួនជាដើម។ល។
លើសពីនេះទៅទៀតនោះ គណបក្សសង្រ្គោះជាតិនៅតែបន្ដធ្វើការទាមទារដោយគ្មានភាពខ្មាស់អៀនម្ដងហើយម្ដងទៀត សុំបង្កើតយន្ដការថ្មី គឺគណៈកម្មការចម្រុះឯករាជ្យ ដែលសំណើនោះ មិនអាចទទួលយក និងអនុវត្តបាន ដោយឈរលើមូលហេតុមួយចំនួន រួមមាន៖
-កម្ពុជាជារដ្ឋអធិបតេយ្យ នីតិរដ្ឋ ដែលមានច្បាប់ មានយន្ដការ យុត្តាធិការច្បាស់លាស់សម្រាប់រៀបចំដំណើរការបោះឆ្នោត និងដោះស្រាយវិវាទក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោត។
-ការស្នើឲ្យបង្កើតយន្ដការថ្មី គឺជាការបំពានលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិ និងច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ដ្រ ដែលបានចែងថា គ.ជ.ប និងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ គឺជាយន្ដការសម្រាប់ដំណើរការ និងការដោះស្រាយរាល់វិវាទទាក់ទងនឹងដំណើរការនៃការបោះឆ្នោត។
-គ.ជ.ប បានប្រកាសលទ្ធផលបណ្ដោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោត នៅថ្ងៃទី ១២ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៣ ហើយរាល់ពាក្យបណ្ដឹងអំពីភាពមិនប្រក្រតី ត្រូវបានដោះស្រាយចប់សព្វគ្រប់ដោយ គ.ជ.ប និងក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ប្រកបដោយតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌។ លទ្ធផលផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតត្រូវបានប្រកាសនាថ្ងៃទី ៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៣ រួចហើយ។
-ក្នុងព្រះរាជសាររបស់ព្រះមហាក្សត្រ ចុះថ្ងៃទី ៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៣ ក៏បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ការដោះស្រាយបញ្ហានានារបស់ជាតិ គួរផ្អែកលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នឹងប្រគល់តួនាទីទៅស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ច ដែលកំណត់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់នានារបស់ជាតិយើង។
ដោយឡែក ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការបើកសម័យប្រជុំសភាលើកដំបូងនៃរដ្ឋសភា ត្រូវបានគណបក្សប្រឆាំងព្យាយាមបំភ័ន្តសាធារណៈមតិថា ជាការរំលោភទៅនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលការចោទប្រកាន់បែបនេះ គឺជាការបកស្រាយខុសទាំងស្រុងពីខ្លឹមសារនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ពីព្រោះជុំវិញបញ្ហានេះ ត្រូវបានក្រុមអ្នកច្បាប់មួយចំនួនបានធ្វើការបកស្រាយយ៉ាងច្បាស់លាស់ហើយថា តាមពិត មាត្រា ៨២ ថ្មី នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ កថាខណ្ឌទី ១ បានចែងថា «រដ្ឋសភាបើកសម័យប្រជុំដំបូង ៦០ ថ្ងៃយ៉ាងយូរ ក្រោយពេលបោះឆ្នោត តាមការកោះប្រជុំរបស់ព្រះមហាក្សត្រ» ដែលផ្ទុយពីការលើកឡើងរបស់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ថា ការប្រជុំសភាលើកដំបូង ធ្វើឡើង ៦០ ថ្ងៃ ក្រោយប្រកាសលទ្ធផលឆ្នោតចុងក្រោយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត មាត្រា ៧៦ កថាខណ្ឌទី ១ ចែងថា «រដ្ឋសភាមានសមាជិកតំណាងរាស្ដ្រយ៉ាងតិច ១២០ រូប» មានន័យថា តំណាងរាស្ដ្រយ៉ាងតិច ១២០ រូប ត្រូវបានជ្រើសរើស នៅរាល់ពេលបោះឆ្នោតសកល។ ដោយឡែក ការបោះឆ្នោតសកលនៅឆ្នាំ ២០១៣ នេះ សមាជិករដ្ឋសភាមានចំនួន ១២៣ រូប។ មាត្រាទាំងពីរនេះ មិនបានចែងថា សម័យប្រជុំលើកដំបូង ក្រោមព្រះរាជាអធិបតីភាពរបស់ព្រះមហាក្សត្រ ត្រូវមានវត្តមានសមាជិកសភាយ៉ាងតិច ១២០ រូបនោះទេ។
ជារួម ទោះបីជាបក្សប្រឆាំងខិតខំបំប៉ោងសភាពការណ៍យ៉ាងណា ក៏មិនមានទឡ្ហីករណ៍ណាមួយច្បាស់លាស់ ក្នុងការបញ្ជាក់ពីជំហរដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់ខ្លួន ឲ្យសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិជឿជាក់ ស័ក្ដិសមជាអ្នកដឹកនាំបក្សនយោបាយមួយប្រកបដោយភាពសុចរិតនោះឡើយ ព្រោះគេបានដឹងច្បាស់ណាស់ថា នៅកម្ពុជាមានការប្រកួតប្រជែងគ្នាដោយសេរី តាមរយៈការបោះឆ្នោតបែបប្រជាធិបតេយ្យ សេរី ពហុបក្ស ដែលមានគណបក្សនយោបាយចំនួន ៨ បានចូលរួមការបោះឆ្នោតក្នុងអាណត្តិទី ៥ នេះ។
បច្ចុប្បន្ន ស្ថាប័នកំពូលទាំងពី គឺរដ្ឋសភា និងរាជរដ្ឋាភិបាលដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោត កាលពីថ្ងៃទី ២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៣ បាន និងកំពុងដំណើរការត្រឹមត្រូវតាមការកំណត់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ សំដៅធានាស្ថិរភាពនយោបាយ ការអភិវឌ្ឍ និងនិរន្តរភាពជាតិ មិនដូចអ្វីដែលគណបក្សប្រឆាំងដើរភូតកុហកថា កម្ពុជាកំពុងប្រឈមនូវវិបត្តិនយោបាយនោះឡើយ ។
សរុបមក អំណាចនៃការបំភ្លៃ ភូតកុហក និងបំភ័ន្តសាធារណមតិរបស់គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា មិនអាចយកឈ្នះកម្លាំងយុត្តិធម៌ ដោយឈរលើគោលការណ៍ច្បាប់នោះទេ។
ផ្ទុយទៅវិញគណបក្សប្រឆាំងបានត្រឹមតែគ្រប់គ្រងបាននូវអំណាចនៃការបំភ្លៃ ភូតកុហកប្រជាពលរដ្ឋតែប៉ុណ្ណោះ ពុំទាន់មានជោគវាសនា នឹងធ្វើជាប្រធានរដ្ឋសភា ឬក៏អាចធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីបានឡើយ ។ ដូច្នេះ គណបក្សប្រឆាំងត្រូវចាំទុកថា « ភូតច្រើនចាញ់អាត្មា»៕