ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ
យើងសង្កេតឃើញលោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា
បានខិតខំប្រឹងប្រែងរិះរកលេស និង
ហេតុផលដើម្បីទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានទាំងក្នុងផ្ទៃក្នុងជាតិ
និង នៅលើឆាកអន្តរជាតិ ដោយគិតចាប់តាំងពីការបំផុសឲ្យមានការងើបឡើងតវ៉ាប្រឆាំងរបស់ប្រជាជនដូចនៅពិភពអារ៉ាប់
ការរត់ទៅពឹងពាក់ជនបរទេសឲ្យមកដឹកច្រមុះ និង បញ្ជាខ្មែរ និង ការធ្វើអានុត្តរភាពលើប្រជាជាតិខ្មែរទាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច
សង្គម និង នយោបាយ បើទោះបីប្រជាជាតិខ្មែរគ្រប់រូបកំពុងខិតខំពួនជ្រុំនូវឯករាជ្យភាព
អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី ឯកភាពជាតិ តម្លៃ និង សេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់ប្រជាជាតិខ្មែរ
និង ការស្តារឡើងវិញនូវកិត្តិស័ព្ទក្នុងនាមជាអារ្យប្រទេសនៅលើផ្ទៃរាបជាតិ និង
អន្តរជាតិក៏ដោយ។
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ
លោក សម រង្ស៊ី បានបន្តព្យាយាមគម្រាមធ្វើឲ្យមានការរាំងស្ទះដល់ដំណើរការរបស់ស្ថាប័នជាតិ
អស្ថេរភាពនយោបាយ និង ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គម តាមរយៈការគម្រាមបង្កើតឲ្យមានអធម្មនុញ្ញភាព
និង ធម្មានុរូបភាពនៃដំណើរការរបស់រដ្ឋសភាពជាតិ តាមរយៈការលាឈប់ពីសមាជិកតំណាងរាស្រ្តទាំង
២៦ រូប របស់ខ្លួន ក្នុងគោលដៅសម្រេចនូវប្រយោជន៍របស់ខ្លួនតែមួយគត់ គឺដើម្បី លោក
សម រង្ស៊ី ខ្លួនឯងបានវិលត្រឡប់ចូលស្រុកវិញ។
តើហេតុផលអ្វីខ្លះដែលនាំឲ្យលោក
សម រង្ស៊ី ធ្វើការសម្រេចចិត្តទាំងប្រថុយប្រថានដូច្នេះ?
ក្នុងគោលដៅតែមួយគត់ គឺការបានចូលស្រុកវិញ លោក សម រង្ស៊ី បានសម្រេចចិត្តដោយបង្ខំ
និង បង្ខំឲ្យសមាជិកសភាតំណាងរាស្ត្ររបស់ខ្លួនទាំងអស់លាឈប់
ដើម្បីធ្វើឲ្យមានអធម្មនុញ្ញភាព និង ភាពស្របច្បាប់របស់ស្ថាប័នជាតិកំពូលមួយនេះ
ដោយលោកបានលើកយកហេតុផលចំនួនពីរ ក្នុងចំណោមហេតុផលដទៃទៀត ក្នុងនោះរួមមាន៖ ករណីដីធ្លី
និង បំណុលសាធារណៈ។
តើការព្រួយបារម្ភដែលជាលេសរបស់លោក សម រង្ស៊ី ទៅលើហេតុផលទាំងពីរខាងលើនេះ
ជាការត្រឹមត្រូវ ឬយ៉ាងណា ហើយអាចធ្វើឲ្យលោក សម្រេចបំណងរបស់ខ្លួនដែរឬទេ?
រហូតមកដល់ពេលនេះ ករណីដីធ្លី រាជរដ្ឋាភិបាល
ក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយបញ្ហានេះ
ដោយការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ប្រកបដោយយុត្តិធម៌ សមធម៌ និង
ការអភិវឌ្ឍទាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម តាមរយៈការកសាងមូលដ្ឋានសុរិយោដី
ការគ្រប់គ្រងដីធ្លី ការចេញប័ណ្ណសំគាល់សិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋដែលជាម្ចាស់ដីរាប់លានក្បាលដី
ទាំងការផ្តល់ជាប្រព័ន្ធ និង ការផ្តល់ដាច់ដោយដុំ។ ការសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលដ៏ធំធេងនេះ
គឺទាមទារឲ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ ទស្សនៈវិស័យវែងឆ្ងាយ និង គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ
ដោយរួមទាំងការតាំងចិត្ត បូកផ្សំនឹងលទ្ធភាពផ្នែកបច្ចេកទេស ធនធានមនុស្ស
ធនធានថវិកា និង ពេលវេលាផងដែរ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ រាជរដ្ឋាភិបាល
បានបង្កើតឲ្យមានយន្តការដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លី និង ការធ្វើកំណែទម្រង់ការគ្រប់គ្រងដីធ្លីចាប់ពីថ្នាក់មូលដ្ឋាន
រហូតដល់ថ្នាក់ជាតិ ដូចជាគណកម្មាការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនៅកំរិតស្រុក ខេត្ត
អាជ្ញាធរជាតិដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លី គណៈកម្មាការដោះស្រាយដីសម្បទានសង្គមកិច្ចសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ
និង ក្រុមប្រឹក្សាកំណែទម្រង់ការគ្រប់គ្រងដីធ្លីជាដើម ដើម្បីដោះស្រាយ និង
គ្រប់គ្រងករណីដីធ្លី។
តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហានេះ ពិតជាមានការខ្វះចន្លោះខ្លះដែលយើងមិនទាន់បានដោះស្រាយឲ្យបានទាន់ពេលវេលា
ក៏ប៉ុន្តែវាស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតអប្បរមាតែប៉ុណ្ណោះ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងសមិទ្ធផលដែលយើងសម្រេចបាន។
សូមកុំភ្លេចថា ការខ្វះចន្លោះទាំងនេះ មិនមែនកើតមាននៅពេលនេះឡើយ គឺកើតមានឡើងដោយសាររបបខ្មែរក្រហម
និង សង្គ្រាមស៊ីវិល ដែលបានលប់បំបាត់នូវរបបកម្មសិទ្ធិឯកជន បំផ្លិចបំផ្លាញនូវប្រវត្តិនៃការគ្រប់គ្រងដីធ្លីទូទាំងប្រទេស
ដោយរួមទាំងសម្លាប់ជីវិតមនុស្សដែលជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិលើដីធ្លីទាំងនោះ និង
វិស័យដទៃ។
បើនិយាយអំពីបំណុលសាធារណៈ រហូតមកដល់ពេលនេះ
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទើបតែមានបំណុលចំនួនជាង ២ ពាន់លានដុល្លាអាមេរិក ឬ
ប្រហាក់ប្រហែលនឹងចំនួន ២៨ ភាគរយ នៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក (GDP)
ដែលខុសពីប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងសហគមន៍អឺរ៉ុបដូចជាប្រទេសក្រិច ជាង ១៤៦.៧៦ ភាគរយ
ប្រទេសបារាំងប្រហែលជាង ៨២.៣៣ ភាគរយ ប្រទេសអ៊ីតាលីប្រហែល ១១៩ ភាគរយ នៅប្រទេសជប៉ុន
ប្រហែល ២២០ ភាគរយ ប្រទេសវៀតណាមមានចំនួន ៥២.៨៥ ភាគរយ ប្រទេសថៃក៏មានចំនួនប្រមាណ ៤៤.០៦ ភាគរយ ប្រទេសឡាវ ចំនួន ៦២.០៥ ភាគរយ នេះបើតាមប្រភពមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ
ឆ្នាំ២០១០ ។
តើគួរព្រួយបារម្ភចំពោះបំណុលសាធារណៈ ដល់ថ្នាក់យកសភាជាតិ
ធ្វើជាឧបករណ៍នយោបាយ ឬយ៉ាងណា បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងកម្រិតបំណុលរបស់ប្រទេសដទៃខាងលើនេះ?
រាជរដ្ឋាភិបាល
បានសម្រេចចិត្តដ៏ត្រឹមត្រូវក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រាក់កម្ចីបរទេសក្នុងគោលដៅអភិវឌ្ឍមូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ច
សង្គម និង
ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅគ្រប់ទីកន្លែងនៅក្នុងទូទាំងប្រទេស ដូចជាការជុសជុល
ការថែរក្សា និង ការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តរួមមាន៖ ផ្លូវថ្នល់ ស្ពាន
សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ អាងទឹក វារីអគ្គីសនី ។ល។
ដែលជាបុរេលក្ខខណ្ឌមួយ មិនត្រឹមតែជួយរួមចំណែកក្នុងបង្កើនចំណូល
ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និង ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គមប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែវាបានជួយធ្វើសមាហរណកម្មផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូល។
មួយចំណែកទៀត បា្រក់កម្ចីទាំងនោះត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីកសាង និង
អភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសង្គម ដែលរួមមាន៖ ការវិនិយោគលើវិស័យអប់រំ សុខាភិបាល កសិកម្ម
កសិ-ឧស្សាហកម្ម ការពង្រឹងសមត្ថភាពភ្នាក់ងារសេដ្ឋកិច្ច
និង បច្ចេកទេសនានា។ល។ ដែលសុទ្ធសឹងតែជាកត្តាសំខាន់ៗនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គម។
ចំពោះករណីប្រាក់បំណុលជាតិ ឬ បំណុលសាធារណៈរបស់កម្ពុជា
គឺមានលក្ខណៈផ្ទុយស្រឡះពីប្រទេសមួយចំនួននៅអឺរ៉ុប និងប្រទេសដទៃទៀត
ដូចជាប្រទេសក្រិច គឺគេខ្ចីប្រាក់ដើម្បីតែយកមកចាយតែប៉ុណ្ណោះ
ពោលគឺចំណាយលើបា្រក់បៀវត្សរ៍មន្ត្រីសាធារណៈ ការចំណាយផ្នែករដ្ឋបាល និង សង្គមកិច្ច។
និយាយជារួម គេជាប់បំណុលដោយសារខ្ចីលុយយកមកចាយ ហើយកម្ចីជិតស្មើ ឬ លើសពីផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ខ្លួន
ប្រទេសមានចំនួនជិត ២០០ ភាគរយ ឬ លើសពី ២០០ ភាគរយ។ រីឯកម្ពុជា ជាប់បំណុលដោយសារខ្ចីប្រាក់របស់គេ
ដើម្បីយកមកធ្វើការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និង ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាពលរដ្ឋ
ហើយកម្រិតប្រាក់បំណុល គឺទើបតែមានចំនួនប្រហាក់ប្រហែល ២៨ ភាគរយប៉ុណ្ណោះបើធៀបនឹងផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក
នេះ បើតាមអង្កេត ការតាមដាន និង ការសិក្សារបស់អ្នកជំនាញ។
ដូច្នេះ ការប្រកាន់យកហេតុផលទាំងពីខាងលើ
គឺជាការគិតខុសទាំងស្រុង និង ផ្ទុយទៅនឹងបំណងប្រាថ្នារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ
ជាពិសេសនៅជនបទដាច់ស្រយាល ដែលកពុងទន្ទឹងរង់ចាំយ៉ាងទទួចឲ្យមានការ
អភិវឌ្ឍនៅមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួន ដូចជាសាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ផ្លូវ
ស្ពានសម្រាប់ពួគគាត់ផ្ទាល់ផង និង សម្រាប់អនាគត់កូនចៅរបស់គាត់ផង។
ជាងនេះទៅទៀត គ្រោះទឹកជំនន់ក្នុងឆ្នាំនេះ បានធ្វើឲ្យកម្ពុជា
ខូចខាត និង អន្តរាយនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត ទ្រព្យសម្បត្តិ និង
ពេលវេលារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ យ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ដែលត្រូវទាមទារឲ្យប្រជាជាតិខ្មែរទាំងអស់យកចិត្តទុកដាក់រួមគ្នាដើម្បីដោះស្រាយ
រួមទាំងគណបក្សសម រង្ស៊ីផងដែរ ដែលមិនគួរលោក សម រង្ស៊ី មើលរំលង ឬ មិនរវីរវល់បញ្ហាលំបាករបស់ជាតិដូច្នេះឡើយ។
ហើយនៅទីបំផុត បើសិនជាលោក សម រង្ស៊ី
នូវតែប្រកាន់យកនូវសម្រើសនយោបាយបែបនេះមែននោះ មានន័យថា លោក សមរង្សី កំពុងតែជ្រើរើសយកនយោបាយអត្តឃាត
និង យកសេចក្តីសង្ឃឹមនៃបំណងប្រាថ្នារបស់អ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួន
ទៅបោះចោលក្នុងធុងសម្រាម។
ដោយ រាជ្យ សុវណ្ណនគរ