សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ
ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រដល់និស្សិតបញ្ចប់ការសិក្សានៃសាកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្ត្រ
នាព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៣ បានគាំទ្រចំពោះគំនិតផ្តួចផ្តើមឲ្យមានក្រមសីលធម៌សម្រាប់អ្នកនយោបាយ
ដែលកំណត់កុំឲ្យមានការជេរប្រមាថ ក្នុងពេលឃោសនាបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រ
នាខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ ខាងមុខនេះ។ ជាមួយនឹងការគាំទ្រនេះ សម្តេចតេជោ បានអំពាវនាវដល់គណបក្សនយោបាយទាំងអស់ឲ្យចូលរួម ហើយអនុម័តចំពោះបញ្ហាការផ្តួចផ្តើមឲ្យមានក្រមសីលធម៌ សម្រាប់អ្នកនយោបាយនៅពេលខាងមុខ។
សម្តេចតេជោបានបញ្ជាក់ថា
“ព្រឹកមិញនេះ
(ថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៣) ឃើញ (កាសែត) ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ សរសេរថា
គួរតែមានក្រមសីលធម៌សម្រាប់អ្នកនយោបាយក្នុងការនិយាយ។ បើបានអីចឹងមែនពិតជាល្អ
ព្រោះអី លេងសុទ្ធតែអាក្បាលយួន ខ្លួនខ្មែរ
អាក្បត់ជាតិ
ដល់ពេលគេថាឲ្យវិញ ថាអាល្ងង់ទូ។ សម្តេចតេជោបានពន្យល់ថា ខ្ញុំរកអត់ឃើញក្នុង វចនានុក្រមសម្តេចជួនណាតថា
ឯកឧត្តមល្ងង់ លោកជំទាវល្ងង់ រកវាអត់ឃើញ ភាសាខ្មែរយើងមានតែអីចឹង
បើមនុស្សហ្នឹងវាល្អពេក គេហៅ អាល្ងង់… ហើយបើអាភ្លើគេហៅអាភ្លើហើយ
វាអត់មានលោកជំទាវភ្លើ ឯកឧត្តមភ្លើទេ….។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានបន្ថែមទៀតថា
បើមានក្រមហ្នឹង គឺវាល្អហើយ ចងវាឲ្យជាប់ហើយដាក់មកដើម្បីអនុម័តបង្កើតឲ្យទៅជាច្បាប់តែម្តង បើអ្នកនយោបាយណាហ៊ានប្រើពាក្យហ្នឹង
ត្រូវជាប់ទោស ឥឡូវហ៊ានអត់?។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តីបញ្ជាក់ថា “ខ្ញុំហ៊ានប្រកាស
ខ្ញុំទទួលយកទាំងអស់ ប៉ុន្តែត្រូវអនុម័តដោយច្បាប់
ទើបអាចចងជាចំណងបាន បើមិនអនុម័តជាច្បាប់ទេ ចងជាចំណងអត់បានទេ”។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានអំពាវនាវផងដែរ
ដល់អ្នកនយោបាយទាំងអស់ កុំប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយ "ទឹកឡើងត្រីស៊ីស្រមោច
ទឹកហោចស្រមោចស៊ីត្រី" និងនយោបាយថា "មានអញ អត់អ្ហែង មានអ្ហែង អត់អញ"។ សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ថា
ជាក់ស្តែងនៅសម័យ លន់ នល់ ធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្តេច នរោត្តម សីហនុ ហើយពេលលោក លន់ នល់
បានដឹកនាំប្រទេស ក៏បានចាប់មនុស្សស្និទ្ធនឹងព្រះអង្គយកទៅដាក់គុក។ ក្រោយមកនៅពេល ប៉ុល ពត ឡើងកាន់អំណាច ក៏បានកាប់សម្លាប់មនុស្សក្នុងសង្គមរាស្ត្រនិយម
និងសម័យ លន់ នល់ ជាដើម។
ជាមួយនឹងការអំពាវនាវឲ្យអ្នកនយោបាយ
ចូលរួមអនុម័តដាក់ចេញនូវក្រមសីលធម៌សម្រាប់អ្នកនយោបាយឃោសនាបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ
សម្តេចតេជោសែន
ក៏បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្នទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ជាមួយនឹងបញ្ហាអគ្គិភ័យ តែងតែកើតមានឡើង ដែលបានបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ
និងអាយុជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជា បន្តបន្ទាប់។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “ខ្ញុំសូមប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេស
មេត្តាយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ទៅលើបញ្ហាអគ្គិភ័យនេះ ដែលបានកើតមានឡើងផ្ទួនៗគ្នាក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានអាទិត្យចុងក្រោយនេះ”។
សម្តេចតេជោបញ្ជាក់ថា បើសិនជាគ្មានការប្រុងប្រយ័ត្នផ្ទាល់ពីក្រុមគ្រួសារ ឬសាម៉ីម្ចាស់ផ្ទះផ្ទាល់ទេនោះ
គឺយើងមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះបាននោះទេ ដូច្នោះហើយប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់
មិនត្រូវសំអាងទៅលើតែការអន្តរាគមន៍ឡើយ បើទោះបីជាអន្តរាគមន៍
ទាន់ពេលវេលាក៏ដោយ ក៏អគ្គិភ័យនេះ នៅតែបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ
និងផ្ទះសម្បែងដែរ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា ក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្តនឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់គោលដៅរៀងៗខ្លួន នៅថ្ងៃស្អែក (ថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៣) ជាមួយក្រុមចាស់
មានចំនួនជាង ៤០០នាក់
បូកនឹងក្រុមថ្មី ដែលត្រូវធ្វើដំណើរទៅទីតាំងផ្សេងៗ ហើយខុសពីទីតាំងមុន ដោយសម្តេចបានអំពាវនាវសូមឲ្យប្រជាពលរដ្ឋយោគយល់ និងចូលរួមសហការ។
ទាក់ទងនឹងពេលវេលានៃការបោះឆ្នោត សម្តេចតេជោបានបញ្ជាក់ថា
ក្រុមយុវជនស្ម័គ្រចិត្តនេះនឹងត្រូវដកជាបណ្តោះអាសន្ន ក្នុងអំឡុងពេលយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតចាប់ពីថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា រហូតដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោត ថ្ងៃទី២៧ ខែកក្កដា ឆ្នំា២០១៣
ព្រោះយើងមិនអាចឲ្យយុវជនទាំងនេះ
នៅវាស់វែងដីធ្លី នៅក្នុងដំណាក់កាលនៃយុទ្ធនាការឆ្នោតនោះទេ ព្រោះអាចនឹងមានការចោទប្រកាន់ផ្សេងៗ ពីសំណាក់គណបក្សនយោបាយនានា
ដែលចូលរួមប្រកួតប្រជែង។
ទាក់ទងនឹងការឃោសនាចោទប្រកាន់លើរាជរដ្ឋាភិបាល
អំពីការពុករលួយក្នុងការប្រើប្រាស់ជំនួយបរទេសសម្រាប់ធ្វើការអភិវឌ្ឍន៍
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា រាល់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍របស់បរទេសសម្រាប់សាងសង់ស្ពាន និងផ្លូវ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា
គឺរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយ
កិបកេងអ្វីទេ។ មូលហេតុមកពីជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ទាំងនោះ ដូចជា
ជំនួយធ្វើស្ពានអ្នកលឿងរបស់ជប៉ុនជាដើម គឺគេដេញថ្លៃនៅឯប្រទេសជប៉ុន ហើយមានតែក្រុមហ៊ុនជប៉ុនប៉ុណ្ណោះ ជាអ្នកដេញថ្លៃសាងសង់។
សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ថា សូម្បីតែការកសាងនៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង
ឧទាហរណ៍ថា
ជប៉ុនជួយសាងសង់ស្ពានអ្នកលឿង
និងស្ពានគីហ្ស៊ូណា គឺជប៉ុនរៀបចំដេញថ្លៃនៅតូក្យូ ហើយមានតែក្រុមហ៊ុនជប៉ុនប៉ុណ្ណោះ ជាអ្នកមានសិទ្ធិចូលរួមដេញថ្លៃសាងសង់។
ការដេញថ្លៃ ត្រឹមត្រូវ ឬមិនត្រឹមត្រូវ គឺជារឿងរបស់ជប៉ុន ហើយការសាងសង់អស់ប៉ុន្មានៗ ក៏នៅលើជប៉ុនដែរ។
ដូច្នេះកុំមកបន្ទោសខ្មែរថា ខ្មែរមកកិបកេងលុយរឿងសាងសង់ស្ពានអ្នកលឿង គឺវាមិនត្រូវ
ព្រោះខ្មែរ ចាំតែទៅបើកសម្ពោធការដ្ឋាន
និងកាត់ខ្សែបូឆ្លង នៅពេលស្ពានធ្វើហើយប៉ុណ្ណោះ។
សម្តេចតេជោសែនបានបញ្ជាក់ថា "អីចឹងទេ គេថា
ពុករលួយនោះ គឺមិនដឹងពុករលួយយ៉ាងម៉េចទេ? បើស្ពានអ្នកលឿង ទៅសួរជប៉ុនទៅ! ចាយអស់ប៉ុន្មាន អានឹង រឿងរបស់ជប៉ុនទេ។ យើង (រាជរដ្ឋាភិបាល)
អត់បានដឹងរឿងរ៉ាវទេ រឿងចាយប៉ុន្មានៗ អានឹងក្រុមហ៊ុនជប៉ុន។
មានតែក្រុមហ៊ុនជប៉ុនប៉ុណ្ណោះ ដែលមានសិទ្ធិចូលដេញថ្លៃ។ អីចឹងដេញថ្លៃ
ត្រឹមត្រូវ ឬមិនត្រឹមត្រូវ អានឹងរឿងជប៉ុន។ មកបន្ទោសខ្មែរថា ខ្មែរកិបកេងលុយស្ពានអ្នកលឿង ស្អី អីចេះ អីចោះ វាអត់ត្រូវ
ព្រោះខ្មែរ ចាំតែទៅបើកការដ្ឋាន អានឹងទី១។ ទី២ ចាំទៅកាត់ខ្សែបូ ឆ្លងបណ្តោយ។ រឿងវាតែប៉ុណ្ណឹងទេ។
អានឹងឲ្យវាយល់គ្នា ហើយកុំទៅចោទផ្តេសផ្តាស់។ វាអគុណធម៌!"៕