នៅក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតី ក្នុងពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រដល់និស្សិតសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញនៅមហោស្រពកោះពេជ្រនាព្រឹកថ្ងៃទី២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានទទួលស្គាល់ថា សម្តេចគឺជាគ្រូបឋមសិក្សាដោយការពេញចិត្ត ព្រោះអ្វីៗត្រូវផ្តើមចេញពីបឋម។ ប្រសាសន៍របស់សម្តេចបានធ្វើឡើង ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងជនដែលបានផ្តល់កិត្តិយសដល់ខ្លួនគេជាសាស្រ្តាចារ្យមហាវិទ្យាល័យ ហើយចាត់ទុកសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តីត្រឹមតែជាគ្រូបឋមសិក្សា។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តីមានប្រសាសន៍ថា ជាលើកដំបូងហើយ ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តដែល គេហៅខ្ញុំថា «គ្រូបឋមសិក្សា» អរគុណណាស់ ខ្ញុំសំពះពីចំងាយនូវភាសា «គ្រូបឋមសិក្សា»ខ្ញុំសប្បាយចិត្តណាស់ ហើយទទួលយកដោយគ្មានការតបឆ្លើយ។ ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ ស ម្តេចតេជោថ្លែងពន្យល់ថា ខ្ញុំមិនដែលបានបដិសេធថាខ្ញុំមិនមែនជាកូនអ្នកក្រ ខ្ញុំតែងនិយាយពីការលំបាកទុក្ខវេទនារបស់ខ្ញុំៗ ខ្ញុំក៏មិនដែលបដិសេធថា ខ្ញុំមិនមែនជាក្មេងវត្តដែរ រហូតដល់ខ្ញុំនិពន្ធចម្រៀងជីវិតក្មេងវត្ត។ ខ្ញុំអរគុណចំពោះអ្នកទាំងឡាយ ដែលបានលើកកិតិ្តយសខ្លួនឯងជាសាស្រ្តាចារ្យមហាវិទ្យាល័យហើយដាក់ឲ្យខ្លួនខ្ញុំត្រឹមជាគ្រូបឋម។ ខ្ញុំទទួលយកដោយពេញចិត្ត។ សម្តេចតេជោបានបញ្ជាក់ខ្លឹមសារនៃពាក្យបឋមរបស់សម្តេចថា ខ្ញុំបឋមតែរហូត។ រំដោះប្រទេសចេញពីរបប ប៉ុល ពត ក៏បឋម កសាងប្រទេស កសាងភ្នំពេញពីបាទដៃទទេ ក៏បឋម ហើយអ្វីៗច្រើនទៀតក៏បឋមដែរ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តីមានប្រសាសន៍ថា ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាក៏ដូចជាជនជាតិបរទេសបានដឹងរួចមកហើយថា ឆ្លងកាត់រយៈកាលជាង ៣០ឆ្នាំ មកនេះ ហ៊ុន សែន បានធ្វើអ្វីខ្លះ? គឺមានតែប្រជាជនកម្ពុជាទេ ដែលអាចដឹងបានថាម៉ែត្រវាស់សម្រាប់មេដឹកនាំប្រទេស (ដូចសម្តេចតេជោ) មានសមត្ថភាពដល់ណា តើសកម្មភាពបានធ្វើអ្វីខ្លះមិនចាំបាច់ទៅអួតទៅអាងទេ។ ក្មួយៗប្អូនអ្នកដែលធ្លាប់នៅក្មេងវត្តកុំតូចចិត្តអី អរទៅវិញទេនៅពេល ដែលគេជេរយើងថា អាក្មេងវត្តនៅពេលដែលគេជេរយើងអាសម្រែ យើងត្រូវសប្បាយ ប៉ុន្តែយើងសុំដាស់តឿនពាក្យអាសម្រែមួយម៉ាត់ ប៉ះអ្នកស្រែប៉ុន្មានទៅពាក្យអាក្មេងវត្តមួយម៉ាត់ប៉ះ ក្មេងវត្តប៉ុន្មានទៅ ប៉ះនិស្សិត ប៉ះ បញ្ញាវន្ត ប៉ុន្មានទៅ។ កម្រិតប៉ុន ហ៊ុន សែន ដែលជាតួអង្គដ៏សំខាន់មួយ ក្នុងចំណោមតួអង្គនៃការដឹកនាំប្រទេសគង់គេប្រមាថ ចុះទម្រាំប៉ុនអស់លោក លោកស្រី អ្នកនាង កញ្ញា តើគេប្រមាថប៉ុណ្ណាទៀត។
សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា សូមកុំភ្លេចឲ្យសោះអ្នកបឋមនេះច្រើនណាស់ ខ្ញុំគ្រាន់តែដាស់តឿនថា កាលពីឆ្នាំ២០០៣ មានអ្នកប្រៀបធៀបខ្ញុំបណ្ឌិតមកពីវៀតណាម និងគេបណ្ឌិតមកពីបារាំង ខ្ញុំអត់មានការខ្មាសអៀនទេ ឥឡូវគេទម្លាក់ខ្ញុំមកត្រឹមថ្នាក់បឋម។ ប៉ុន្តែមានតែប្រជាជនកម្ពុជាទេ ដែលដឹងថា ហ៊ុន សែន បានធ្វើអ្វីខ្លះ។ ទាក់ទងនឹងការផ្តល់តួនាទីសម្តេចជាគ្រូបឋមនេះដែរ សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍សំដៅទៅរកឯកឧត្តមអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុប និងលោកទូតបារាំងដែលចូលរួមក្នុងពិធីនោះថា ប្រធានសហភាពអឺរ៉ុបមកចរចាជាមួយគ្រូបឋម លោកទូតអមក៏ដំណើរទៅដែរ។ នាយករដ្ឋមន្រ្តីបារាំងទើបនឹងមកចរចាជាមួយគ្រូបឋម ខ្ញុំចរចាតាំង ពីជំនាន់ប្រធានាធិបតី (បារាំង) (ហ្វ្រង់ស័រ) មីតេរ៉ង់, ហ្សាក់ស៊ីរ៉ាក់, សាកូស៊ី, ឥឡូវដល់ ហូឡង់ ហើយល្ងាចនេះ(ថ្ងៃទី២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣) ខ្ញុំជួបអភិបាលក្រុងប៉ារីស ក៏បឋម។ ដោយរំលឹកទៅដល់សមត្ថភាពរបស់សម្តេចដែលគេឲ្យតម្លៃថា ត្រឹមជាគ្រូថ្នាក់បឋម សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា សម្តេចអាចធ្វើបានដោយជោគជ័យនៅក្នុងការសម្របសម្រួលដឹកនាំក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន កិច្ចប្រជុំអាស៊ានបូក និងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អាស៊ីបូព៌ា ដែលមានការចូលរួមពីបណ្តាមេដឹកនាំកំពូលៗក្នុងពិភពលោកផងដែរ កាលពីអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ កន្លងទៅនេះ។
សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់អំពីការប្រមាថមាកងាយមកលើសម្តេចថា នេះជាការបកស្រាយ ខ្ញុំបកស្រាយទៅវិញទេ បើគេហ៊ានប្រមាថដល់ថ្នាក់កម្រិតប៉ុណ្ណឹង គេមិនខ្លាចប្រមាថជាមួយអ្នកដទៃទៀតដែលមានភាពទន់ខ្សោយជាង ហ៊ុន សែន ដែរ។ សុំចាំទុកត្រង់កន្លែងនេះ រាប់ទាំងមន្រ្តីក្នុងបក្សនយោបាយ ដែលមានមេដឹកនាំប្រមាថមកចំពោះ ហ៊ុន សែន។
សម្តេចតេជោក៏មានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា នៅសកលវិទ្យាល័យបរទេសមួយចំនួន កំពុងតែអញ្ជើញខ្ញុំទៅធ្វើឧទ្ទេសនាមនៅទីនោះ ហើយនៅវេទិកាអន្តរជាតិមួយចំនួនកំពុងហៅខ្ញុំទៅឧទ្ទេសនាមនៅទីនោះដែរអំពីបទពិសោធន៍។ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំពិតជាកំពុងឈរនៅចំពោះមុខអ្នកទាំងឡាយដែលសុទ្ធសឹងតែជានិស្សិតបរិញ្ញា និងបរិញ្ញាជាន់ខ្ពស់ និងមានក្រុមថ្នាក់បណ្ឌិតនៅលើវេទិកានេះផងដែរ។
នៅក្នុងពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រជូនដល់និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានប្រកាសឲ្យដឹងថា ប្រាក់ខែរបស់មន្ត្រីរាជការស៊ីវិល និងប្រាក់ខែសម្រាប់កម្មករកាត់ដេរនៅឆ្នាំក្រោយៗ នឹងត្រូវដំឡើងតាមកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។
សម្តេចតេជោដែលជាបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រីតែមួយគត់ របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា សម្រាប់អាណត្តិទី៥ នៃការបោះឆ្នោតជ្រើសតំណាងរាស្ត្រ និងសម្រាប់អាណត្តិបន្តបន្ទាប់ទៀត បានលើកឡើងថា ក្នុងមហាសន្និបាតវិសាមញ្ញរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១៦ និងថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ បានកំណត់ថា ចាប់ពីឆ្នាំក្រោយទៅប្រាក់បៀវត្សរ៍សម្រាប់មន្ត្រីរាជការស៊ីវិល និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ នឹងត្រូវដំឡើងដោយគិតតាមកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ដោយមិនត្រូវដំឡើងត្រឹមតែ ២០% ដូចរៀងរាល់ឆ្នាំឡើយ។
អំពីប្រាក់ខែសម្រាប់កម្មករក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរវិញ ក៏ត្រូវបានសម្តេចតេជោលើកឡើងថា នឹងត្រូវមានការជួបប្រជុំតាមយន្តការត្រីភាគី រវាងសហជីពកម្មករ ថៅកែរោងចក្រកាត់ដេរ និងតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដើម្បីឲ្យមានការដំឡើងប្រាក់ខែកម្មករកាត់ដេរ ទោះតិច ឬច្រើន ក៏ត្រូវតែដំឡើងរៀងរាល់ឆ្នាំផងដែរ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគូសបញ្ជាក់ថា ការដំឡើងប្រាក់ខែមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល និងកម្មករកាត់ដេរត្រូវធ្វើឡើងជាជំហានៗ ដោយមិនអាចធ្វើទៅតាមការលើកឡើងរបស់គណបក្សប្រឆាំង ដែលចង់ដំឡើងប្រាក់ខែមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល និងប្រាក់ខែកម្មករ យ៉ាងគំហុកនោះទេ។
សូមបញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចតេជោ បានសម្រេចរួចហើយកាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ ក្នុងការដំឡើងប្រាក់ខែកម្មករកាត់ដេរពី ៦១ដុល្លារអាមេរិក នាពេលសព្វថ្ងៃទៅដល់ ៨០ដុល្លារអាមេរិក។ ការដំឡើងប្រាក់ខែគោលជូនកម្មករថ្មីនេះ នឹងចាប់ផ្តើមអនុវត្តន៍ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៣តទៅ។
ឯកឧត្តម អ៊ឹម សិទ្ធី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា បានឲ្យដឹងថា និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេ ដែលទទួលសញ្ញាបត្រនាពេលនេះ មានចំនួន ២.៥៨៨នាក់ ក្នុងនោះមាននារីចំនួន ៩២៣នាក់។
ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៨០ មកដល់បច្ចុប្បន្ន និស្សិតដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញមានចំនួន ៣០.២៧០នាក់ ក្នុងនោះនារី ចំនួន ៩.៤៧០នាក់។ មាននិស្សិតបរទេសចំនួន ១៦៩នាក់ នារីចំនួន ២៦នាក់។ និស្សិតកំពុងសិក្សាមានចំនួន ១៧.២៣០នាក់ នារី ៦.៩១៥នាក់ ក្នុងនោះនិស្សិតបរទេសចំនួន ១៤២នាក់។
បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាមានគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាចំនួន ១០១ ក្នុងនោះរដ្ឋចំនួន ៣៩ និងនិស្សិតចាប់ពីថ្នាក់បរិញ្ញបត្ររង ដល់បណ្ឌិតមានចំនួន ២៥៥.៧៩១នាក់ នារីស្មើនឹង ៣៨ ភាគរយ៕