សុន្ទរកថារំលឹកខួប
¹¹¹ö¹¹¹
ឯកឧត្តម បណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ អាន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី តំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងពិធីអបអរសាទរខួបលើកទី៥ នៃការចុះប្រាសាទព្រះវិហារ ក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
រាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី០៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣
œœœ
ឯកឧត្តម ប៉ា សុជាតិវង្ស
អភិបាលនៃគណៈអភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី
ក្មួយៗយុវជនជាទីមេត្រី!
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំនិងភរិយាមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយក្រៃលែង
ដោយបានមកចូលរួមជាមួយ បងប្អូនជនរួមជាតិនៅទីនេះជាថ្មីម្តងទៀត ដែលកាលពី៥ឆ្នាំមុន
ទីនេះជាកន្លែងដែលខ្ញុំបានឈរនៅ ជាមួយគណៈប្រតិភូកម្ពុជា
និងបងប្អូនជនរួមជាតិទាំងអស់ដើម្បីអបអរសាទរជ័យជំនះថ្ងៃទី០៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨
នៅទីក្រុង Quebec ប្រទេសកាណាដា ជាជ័យជំនះដែលយើងសម្រេចបានដោយលំបាក។
តាមរយៈការចុះរមណីយដ្ឋានប្រាសាទព្រះវិហារជាទីសក្ការៈ ក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការយូណេស្កូ
កម្ពុជាទទួលបានជោគជ័យដោយបានធ្វើឱ្យពិភពលោកទទួលស្គាល់នូវតម្លៃលេចធ្លោជាសកលរបស់ប្រាសាទព្រះវិហារផង
ព្រមទាំងការលើកកម្ពស់នូវតម្លៃនៃច្បាប់អន្តរជាតិ ដូចមានចែងក្នុងសាលដីកាថ្ងៃទី១៥
ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៦២ របស់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិផងដែរ។
សមិទ្ធផលនៃការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារនៅឆ្នាំ២០០៨ មិនមែនសម្រេចបានក្នុងពេលមួយប៉ប្រិចភ្នែកនោះទេ។ តាមពិត
ប្រាសាទព្រះវិហារគឺជារមណីយដ្ឋានមួយក្នុងចំណោមរមណីយដ្ឋាននានា ដែលត្រូវបានដាក់បញ្ចូលក្នុងបញ្ជីត្រៀមបម្រុងតាំងពីឆ្នាំ១៩៩២មកម៉្លេះ ដោយយើងសង្ឃឹមថា
ថ្ងៃណាមួយរមណីយដ្ឋាននេះនឹងត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។
បន្ទាប់មក នៅក្នុងឆ្នាំ២០០១ យើងបានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការដែលមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធមួយក្នុងការរៀបចំឯកសារ ការប្រាស្រ័យទាក់ទង
ការទំនាក់ទំនងដោយផ្ទាល់និងការធ្វើបទបង្ហាញនានាដើម្បីទាក់ទាញនូវការគាំទ្រសម្រាប់ការស្នើសុំចុះបញ្ជីជាផ្លូវការប្រាសាទព្រះវិហារជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅឆ្នាំ២០០៦។
នៅឆ្នាំ២០០៧ នៅទីក្រុង Christchurch ប្រទេសនូវែលហ្សេឡង់ កម្ពុជាបានផ្លាស់ប្តូរដោយជោគជ័យនូវទំនោរភាគច្រើននៅក្នុងគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
ដែលត្រូវបានរៀបចំឆាកដោយមជ្ឈដ្ឋានមួយចំនួនក្នុងប្រទេសថៃ សំដៅរារាំងការដាក់បញ្ចូលប្រាសាទព្រះវិហារក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។
បន្ទាប់មក ក្នុងស្មារតីនៃការសម្របសម្រួល (ដែលត្រូវបានវាយតម្លៃខ្ពស់ពីសំណាក់សមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការ)
យើងបានយល់ព្រមអនុវត្តតាមវិធីកុងសង់ស៊ុស ដើម្បីឱ្យដំណើរការចុះបញ្ជីបន្តបើកចំហររហូតដល់សម័យប្រជុំរបស់គណៈកម្មាធិការនៅឆ្នាំ២០០៨
ទើបរមណីយដ្ឋាននេះត្រូវបានចុះបញ្ជីជាផ្លូវការ។
តាមសេចក្តីសម្រេចលេខ 31COM8B.24 សម័យប្រជុំលើកទី៣១របស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកបានទទួលស្គាល់ថា “រមណីយដ្ឋានប្រាសាទព្រះវិហារជាទីសក្ការៈមានសារៈសំខាន់ជាអន្តរជាតិដ៏មហាអស្ចារ្យ
និងមានតម្លៃលេចធ្លោជាសកល (OUV)។ គណៈកម្មាធិការយល់ព្រមជាគោលការណ៍ថា
ប្រាសាទព្រះវិហារគួរត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក និងកត់សម្គាល់ថា ដំណើរការចុះបញ្ជីកំពុងមានវឌ្ឍនភាព។”
នៅឆ្នាំ២០០៨ ទោះបីជាមានការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថម្តងហើយម្តងទៀតពីសំណាក់គណៈប្រតិភូថៃ
និងការប៉ុនប៉ងជាបន្តបន្ទាប់ ដែលពេលខ្លះមានភាពតានតឹងខ្លាំង
ក្នុងការរារាំងការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារក៏ដោយ ក៏គណៈប្រតិភូកម្ពុជាអាចទាក់ទាញការគាំទ្រពីសំណាក់សមាជិកភាគច្រើន ហើយជាទីបំផុតគណៈកម្មាធិការដែលមានសមាជិក២១ប្រទេស
បានសម្រេចតាមកុង-សង់ស៊ុសដើម្បីចុះរមណីយដ្ឋានប្រាសាទព្រះវិហារជាទីសក្ការៈក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
តាមសេចក្តីសម្រេច លេខ
32COM8B.102 ទីក្រុងQuebec
ប្រទេសកាណាដា ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨។
ជាអកុសល មិនមែនគ្រប់គ្នា សុទ្ធតែអបអរសាទរនឹងជោគជ័យរបស់យើងនៅទីក្រុង
Quebec នោះទេ។ ក្នុងពេលតែមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីយើងបានជួបជុំគ្នានៅពហុកីឡាដ្ឋានជាតិអូឡាំពិកនេះប៉ុណ្ណោះ
ប្រតិកម្មដោយហិង្សាប្រឆាំងនឹងជោគជ័យនៃការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារ
បានផ្ទុះឡើងដោយក្រុមអាវលឿងនិងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់គេ។
នៅថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ កងទ័ពថៃបានឆ្លងកាត់ព្រំដែន និងធ្វើការកាន់កាប់ទឹកដីកម្ពុជានៅជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ
និងបានវាយលុកជាច្រើនលើកច្រើនសារ និងច្រើនកន្លែងរវាងឆ្នាំ២០០៨ និងឆ្នាំ២០១១
បណ្តាលឱ្យខូចខាតយ៉ាងដំណំដល់ប្រាសាទ និងបានប្រើប្រាស់អាវុធធុនធ្ងន់ រួមទាំងគ្រាប់បែកចង្កោមចូលជ្រៅក្នុងទឹកដីរបស់កម្ពុជាទៀតផង។
ប្រជាជនមួយចំនួនបានស្លាប់និងរងរបួស ហើយរាប់ពាន់នាក់បានបាត់បង់ទីជម្រកនិងត្រូវភៀសខ្លួន។
ឆ្លើយតបនឹងការវាយប្រហារម្តងហើយម្តងទៀត រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការចម្រុះមួយដោយជោគជ័យ ដើម្បីការពារប្រាសាទ
អធិបតេយ្យភាពជាតិ និងបូរណភាពទឹកដីរបស់យើង គឺការប្រើប្រាស់មធ្យោបាយការទូត នយោបាយ បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ យោធា និងច្បាប់។
ក្រោមការដឹកនាំនិងបញ្ជាផ្ទាល់របស់ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី តេជោ ហ៊ុន សែន នាយទាហាន
នាយទាហានរង ពលទាហាននិងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទ ប្រកបដោយវីរភាពដ៏អង់អាចក្លាហាន
ជាមួយស្មារតីឧបត្ថម្ភគាំទ្រ និងសាមគ្គីភាពជាធ្លុងមួយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស
រក្សាបានយ៉ាងរឹងមាំនូវបូរណភាពទឹកដីរបស់កម្ពុជាយើង។
បន្ថែមលើការការពារផ្នែកយោធាប្រកបដោយជោគជ័យ យើងត្រូវបានបង្ខំចិត្តឱ្យនាំយកបញ្ហានេះទៅកាន់តុលាការអន្តរជាតិទីក្រុងឡាអេ
ដើម្បីស្វែងរកការបកស្រាយសាលដីកាឆ្នាំ១៩៦២
ដែលបានប្រកាសយ៉ាងច្បាស់នូវអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជាលើប្រាសាទព្រះវិហារនិងដែនដីម្តុំជិតៗប្រាសាទ។
បច្ចុប្បន្ននេះ
យើងកំពុងរង់ចាំដីកាសម្រេចចុងក្រោយរបស់តុលាការ ប៉ុន្តែនៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចស្តីពីវិធានការបណ្តោះអាសន្នខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១១ តុលាការបានដាក់ចេញនូវដីកាបង្គាប់មួយ។
តុលាការបានទទួលយកសំណើរបស់កម្ពុជាក្នុងការបកស្រាយសាលដីកា ដោយបដិសេធជាឯកច្ឆន្ទនូវសំណើរបស់ថៃដែលស្នើឱ្យតុលាការបដិសេធសំណើរបស់កម្ពុជា។
ជាងនេះទៀត តុលាការបានសម្រេច ថា “ថៃមិនត្រូវរារាំងដល់ការចេញចូលដោយសេរីរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ប្រាសាទព្រះវិហារឡើយ”។
ទោះបីជាមានបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះក្តី រាជរដ្ឋាភិបាលបានផ្តោតលើកម្មវិធីអភិរក្សនិងអភិវឌ្ឍន៍ប្រាសាទព្រះវិហារនិងតំបន់ជុំវិញបន្ថែមទៀត
ហើយស្វាគមន៍រាល់ជំនួយអន្តរជាតិនៅក្នុងបេសកកម្មដ៏អស្ចារ្យនេះ។
ក្នុងអំឡុងពេល៥ឆ្នាំកន្លងមកនេះ៖
·
យើងបានបង្កើតភូមិថ្មីមួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើង
ដែលជាជនភៀសខ្លួននៅតំបន់នោះ ដោយមានផ្ទះសម្បែង វត្តអារាម ការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ហើយដែលប្រជាជនរួមគ្នាប្រសិទ្ធនាមថា
ភូមិធម្មជាតិសម្តេចតេជោ
·
យើងបានពង្រឹងអាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារទទួលបន្ទុកកិច្ចការអភិរក្ស
និងអភិវឌ្ឍន៍ប្រាសាទព្រះវិហារ
·
ដើម្បីអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍ក្នុងតំបន់
និងផ្តល់ឱកាសការងារដល់ប្រជាជន យើងបានកសាងផ្លូវធ្វើដំណើរល្អ
ដែលអាចឱ្យយើងចំណាយពេលតិចជាងមុនរវាងខេត្តកំពង់ធំ ឬខេត្តសៀមរាប និងខេត្តព្រះវិហារ ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងបញ្ចប់ការសាងសង់សារមន្ទីរធម្មជាតិសកលសម្តេចតេជោ
ដែលមានលក្ខណៈជាសារមន្ទីរវប្បធម៌ ជាតិពិន្ទុ-វិទ្យា បូរាណវិទ្យា និងធម្មជាតិផង។
សកម្មភាពទាំងនេះ បានធ្វើឱ្យយើងយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេសដល់ជនជាតិភាគតិចក្នុងតំបន់។ ពិតណាស់ ការយកចិត្តទុកដាក់នេះត្រូវបានប្រកាន់ខ្ជាប់ក្នុងគោលនយោបាយ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្រោមការដឹកនាំរបស់ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី
តេជោ ហ៊ុន សែន ដោយចាត់ទុកបងប្អូនជនជាតិ និងសាសនាភាគតិចនៅកម្ពុជា ជាជនរួមជាតិដែលមានសិទ្ធិនិងតួនាទីពេញលេញ។
តំបន់នៅជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារមានអ្នកស្រុកជនជាតិកួយជាច្រើន
ដែលល្បីល្បាញតាំងពីមុន សម័យអង្គរខាងផ្នែកផលិតលោហៈដ៏ជំនាញ
និងប៉ិនប្រសប់ក្នុងការប្រមាញ់ ចាប់ទាក់ដំរីព្រៃ ចិញ្ចឹម និង ហ្វឹកហ្វឺនដំរី
ទាំងសម្រាប់ការងារក្នុងជីវភាពផងនិងការងារកងទ័ពផង។ ទេព្យកោសល្យខាងផ្នែកលោហធាតុដ៏ចំណានរបស់ជនជាតិកួយបានជួយដល់ការផលិតអាវុធដែលបុព្វបុរសយើង
បានប្រើប្រាស់ដើម្បីបង្កើតអាណាចក្រខ្មែរដ៏អស្ចារ្យ
និងដើម្បីកាត់ថ្មយកមកសាងសង់ប្រាសាទដ៏សំបូរបែបនិងមហិមានានារបស់យើង។
សារមន្ទីរថ្មីមានដាក់តាំងរូបថត និងរូបចម្លាក់ ដែលបង្ហាញនូវលក្ខណៈខុសប្លែករបស់វប្បធម៌និងសង្គមរបស់ជនជាតិកួយ។ នេះជាលទ្ធផលនៃគម្រោងសិក្សាស្រាវជ្រាវបានធ្វើឡើងតាំងពីឆ្នាំ២០១០
ដោយរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ក្រសួងវប្បធម៌
និងវិចិត្រសិល្បៈ អាជ្ញាធរអប្សរា និងអាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារ។ ការស្រាវជ្រាវនេះបានរកឃើញទីតាំងស្លដែកបុរាណជាង២០០កន្លែងក្នុងខេត្តព្រះវិហារ សៀមរាប កំពង់ធំ និងឧត្តរមានជ័យ។ ក្នុងន័យនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចបង្កើតឧទ្យានជាតិមួយមានទំហំប្រហែល១០០គីឡូម៉ែតក្រឡា
ដើម្បីអភិរក្សទីតាំងទាំងនោះជាមួយនឹងភស្តុតាងប្រវត្តិសាស្រ្តដែលមិនអាចកាត់ថ្លៃបាននៃបេតិកភណ្ឌរបស់យើង។
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី
ក្មួយៗយុវជនជាទីមេត្រី!
ក្នុងអំឡុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ
ពិភពលោកបានចាប់ផ្តើមស្គាល់យើងកាន់តែច្បាស់ ហើយចាប់ផ្តើមនិយាយអំពី
“គំរូកម្ពុជា” (សុខសន្តិភាពនិងការផ្សះផ្សាជាតិ ទន្ទឹមនឹងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ដូចបង្ហាញនៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណ)
ហើយប្រទេសយើងបានទទួលនូវកិត្តិយសនិងការគោរពរាប់អាន កាន់តែច្រើនឡើងៗ។
លើសពីនេះ របៀបធ្វើការងារដែលមានលក្ខណៈសម្របសម្រួលរបស់យើងនៅក្នុងស្ថាប័ននៃអង្គការយូណេស្កូ
ទទួលបានការវាយតម្លៃខ្ពស់ពីសំណាក់ប្រទេសតូច ធំនានា។
កម្ពុជាទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងការឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកសម្រាប់អាណត្តិ៤ឆ្នាំ
២០០៩-២០១៣។ នៅឆ្នាំ២០០៩ រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវយុទ្ធនាការស្វែងរកសម្លេងឆ្នោតជាអន្តរជាតិ
និងបេសកកម្មជាច្រើនត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងទ្វីបផ្សេងៗ
ដើម្បីទាក់ទាញការគាំទ្រដល់កម្ពុជាពីសំណាក់តំបន់បោះឆ្នោតទាំង៥របស់អង្គការយូណេស្កូ។
យុទ្ធនាការនោះទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងខ្លាំង ហើយកម្ពុជាត្រូវបានជាប់ឆ្នោត ដោយបានទទួលសម្លេងគាំទ្រច្រើនជាងគេលំដាប់ទី២ បន្ទាប់ពីប្រទេសស្វីស។
បន្ទាប់ពីបានក្លាយជាសមាជិក
កម្ពុជាត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យធ្វើជាអនុប្រធាននៃគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកសម្រាប់ឆ្នាំ២០១០-២០១១
ដែលនៅពេលនោះយើងបានស្នើសុំធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅកម្ពុជា។
ដើម្បីធានាបាននូវសេចក្តីសម្រេច ជាវិជ្ជមានពីសំណាក់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
ជាការចាំបាច់យើងបានធ្វើយុទ្ធនាការស្វែងរកការគាំទ្រជាថ្មីម្តងទៀត
ដែលការងារនេះទាមទារនូវការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់និងការអត់ធ្មត់ខ្លាំង។
ជាលទ្ធផល នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១២ នាទីក្រុង St. Petersburg សហព័ន្ធរុស្សី សម័យប្រជុំលើកទី៣៦នៃគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
បានសម្រេចជាឯកច្ឆន្ទទទួលយកសំណើរបស់កម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃសម័យប្រជុំលើកទី៣៧របស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
ពីថ្ងៃទី ១៦ ដល់ថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា
ឆ្នាំ២០១៣ ដោយខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់ត្រូវបានផ្តល់កិត្តិយសជាប់ឆ្នោតធ្វើជាប្រធានសម្រាប់ឆ្នាំ២០១២-២០១៣។
អនុញ្ញាតឱ្យខ្ញុំធ្វើអត្ថាធិប្បាយបន្ថែមបន្តិច អំពីជោគជ័យគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៃសម័យប្រជុំលើកទី៣៧នេះដែលទើបបានបញ្ចប់កាលពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ។
នេះជាសម័យប្រជុំដែលត្រូវបានសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
រដ្ឋភាគី ស្ថាប័នពិគ្រោះយោបល់ និងសមាជិកសង្កេតការណ៍ជាច្រើន ចាត់ទុកថាជាសម័យប្រជុំមួយដែលមានការរៀបចំយ៉ាងល្អនិងទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងធំធេង
នៅក្នុងប្រវត្តិនៃសម័យប្រជុំគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ក្នុងរយៈពេល៤ទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ។
នេះជាលើកទី១ហើយ ដែលប្រទេសមួយមានចំណូលនិងធនធានមានកំណត់ (ជាប្រទេសមួយក្នុងចំណាមប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍតិចតួចក្នុងពិភពលោក-
LDCs) បានទទួលខុសត្រូវនិងមានកិត្តិយសក្នុងការទទួលស្វាគមន៍គណៈប្រតិភូយ៉ាងច្រើន។
នេះមិនត្រឹមតែជាសន្និសីទអន្តរជាតិធំបំផុតប្រារព្ធនៅកម្ពុជា ដែលមានប្រតិភូចូលរួម
១៤៦៥នាក់ មកពីបណ្តាប្រទេសចំនួន១២៨នៅលើពិភពលោក
និងអ្នកកាសែតចំនួន ៦៧៣ នាក់ ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជាកិច្ចប្រជុំធំជាងគេបំផុត
ប្រៀបធៀបទៅនឹងសម័យប្រជុំផ្សេងៗ ដែលរៀបចំដោយគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
ហើយដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅប្រទេសចំនួន២៥ផ្សេងគ្នាលើពិភពលោកនាពេលកន្លងមក។
សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌថ្មីសរុបចំនួន១៩ ត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
ដែលធ្វើឱ្យចំនួនសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌនៅក្នុងបញ្ជីនេះបានកើនឡើងដល់ចំនួន៩៨១។
គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកក៏បានពិនិត្យស្ថានភាពអភិរក្សរបស់សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌចំនួន១៤០ផងដែរ។
សេចក្តីសម្រេច ចំនួន២៣៤ ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយផ្អែកលើសំណុំឯកសារចំនួន៥២
នៅក្នុងរយៈពេល១២ថ្ងៃនៃសម័យប្រជុំលើកទី៣៧នេះ។
នៅក្នុងអំឡុងសម័យប្រជុំនេះ បញ្ហាមួយចំនួនដែលមានលក្ខណៈតឹងតែងនិងរសើបត្រូវបានដោះស្រាយតាមរយៈការចរចាដោយអត់ធ្មត់និងការស្វះស្វែងរកកុងសង់ស៊ុស។
ដូចដែលបានបង្ហាញជូនក្នុងវីដេអូស្តីពីការបិទសម័យប្រជុំ គណៈប្រតិភូជាច្រើន
ក៏ដូចជានាយកមជ្ឈមណ្ឌលបេតិកភណ្ឌពិភពលោកបានគូសបញ្ជាក់ អំពីភាពដឹកនាំបែបត្រជាក់និងយ៉ាងប៉ិនប្រសប់
ដែលបានធ្វើឱ្យបញ្ហាក្តៅមួយចំនួន ត្រូវបានដោះស្រាយដោយគ្មានការប្រទូស្តរាយ
ឬជាប់គាំងឡើយ។ ក្នុងន័យនេះ យើងអាចកត់សម្គាល់ជាពិសេស
នៅក្នុងករណីរបាយការណ៍ស្ថានភាពអភិរក្សស្តីពីសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌនៅប្រទេសប៉ាណាម៉ា
ទីក្រុងហ្សេរុយសាឡឹមនិងកំពែងទីក្រុងនេះ ព្រមទាំងសេចក្តីសម្រេចពន្យាសំណើសុំចុះបញ្ជីរមណីយដ្ឋាន
Bolgar របស់សហព័ន្ធរុស្សី ទៅសម័យប្រជុំលើកក្រោយផងដែរ។
ភ័ស្តុភារ មធ្យោបាយធ្វើដំណើរ និងបរិក្ខាប្រជុំ នៅវិមានសន្តិភាពដែលបានផ្តល់ដោយ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី
តេជោ ហ៊ុន សែន សម្រាប់សម័យប្រជុំលើកទី៣៧ ទទួលបាននូវការកោតសរសើរយ៉ាងខ្លាំង
ព្រមជាមួយនឹងមន្រ្តីអម យុវជនស្ម័គ្រចិត្ត និងអ្នកបើកបរប្រកបដោយស្នាមញញឹមនិងចេះជួយយកអាសារ
សក្តិសមនឹងទទួលបាននូវការស្ញប់ស្ញែងជាពិសេស។ សន្តិសុខ របស់សម័យប្រជុំនិងគណៈប្រតិភូទាំងអស់ត្រូវបានធានាក្នុងស្ថានភាពសុវត្ថិភាពស្ងប់ស្ងាត់
និងប្រសិទ្ធភាពទាំងការធ្វើដំណើរទៅវិញទៅមកពីសណ្ឋាគារទៅទីកន្លែងប្រជុំ
និងជុំវិញទីក្រុងរៀងរាល់ថ្ងៃ ទាំងការធ្វើដំណើរទៅចូលរួមពិធីបិទនៅខេត្តសៀមរាប។
នេះជារឿងមួយដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលសម្រាប់គណៈប្រតិភូជាច្រើនដែលបានឃើញថា
ទីក្រុងភ្នំពេញមានភាពទំនើប និងសម្បូរបែប ដោយមានសណ្ឋាគារមានគុណភាពល្អ និងភោជនីយដ្ឋានជាច្រើនប្រភេទ
ក៏ដូចជាទីកន្លែងទេសចរណ៍និងវប្បធម៌ដើម្បីទស្សនា។ ព្រមជាមួយគ្នានេះ គណៈប្រតិភូមានចំណាប់អារម្មណ៍ចំពោះកាយវិការស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា
នៅគ្រប់កន្លែងដែលគណៈប្រតិភូបានទៅទស្សនា។
គណៈប្រតិភូទាំងអស់បានឃើញដោយផ្ទាល់ភ្នែកនូវកម្ពុជាពិត ដែលផ្ទុយពីរូបភាពអវិជ្ជមានដែលចុះផ្សាយក្នុងសារព័ត៌មានមួយចំនួនណានោះ។
ចំណុចដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាពិសេសថែមទៀតនោះ គឺកម្មវិធីវប្បធម៌នៃសម័យប្រជុំនេះ។ ពិធីបើកបានរួមបញ្ចូលនូវព្រឹត្តិការណ៍ ដែលទាក់ទាញការយកចិត្តទុកដាក់បំផុតពីបណ្តាញសារព័ត៌មាន
ដោយពុំបានព្រាងទុក នោះគឺការប្រគល់ជូន សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី តេជោ ហ៊ុន សែន ដោយលោកស្រីប្រធានសារមន្ទីរ
Metropolitan Museum of Art នៅទីក្រុងញូវយ៉ក
នូវរូបបដិមា២អង្គគឺ សហទេព និងនកុល ដែលត្រូវបានលួចពីប្រាសាទចិននៃរមណីយដ្ឋានកោះកេរនៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០។
ជាការសម្តែងការដឹងគុណនិងការកោតសរសើររបស់កម្ពុជា យើងបានផ្តល់គ្រឿងឥស្សរិយយសជូនដល់លោកស្រីប្រធាន
ក៏ដូចជាមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការយូណេស្កូមួយចំនួន។ បន្ទាប់មក នៅក្នុងពិធីទទួលស្វាគមន៍បន្ទាប់ពីពិធីបើក
គណៈប្រតិភូទាំងអស់បានទស្សនាសិល្បៈដែលត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកអរូបី មានរបាំព្រះរាជទ្រព្យ និងល្ខោនស្បែកធំ
រួមជាមួយនឹងការសម្តែងបញ្ចូលគ្នានៃទស្សនីយភាពទាំងពីរជាលើកទីមួយ។
ពិធីបិទត្រូវបានគ្រោងរៀបចំ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីភាពអធិកធមដ៏អស្ចារ្យព្រមជាមួយការសម្តែងសិល្បៈវប្បធម៌នៅទីលានជល់ដំរីក្នុងបរិវេណអង្គរធំ
ដែលមានអ្នកសម្តែងរាប់រយនាក់ក្នុងសម្លៀកបំពាក់សម័យអង្គរ និងដំរីចំនួន៦ក្បាល។
គួរឱ្យសោកស្តាយ បន្ទាប់ពីមានភ្លៀងធ្លាក់ និងខ្យល់បក់បោកយ៉ាងខ្លាំង កម្មវិធីត្រូវបានប្តូរយ៉ាងរហ័សទៅប្រារព្ធនៅក្នុងសណ្ឋាគារវិញ
តាមគម្រោង B។ គណៈប្រតិភូទាំងអស់បានសម្តែងនូវការកោតសរសើរចំពោះប្រសិទ្ធភាព
និងការយកចិត្តទុកជាក់ដ៏សមគួររបស់មន្រ្តី និងអ្នកស្ម័គ្រចិត្តរបស់យើង
ព្រមជាមួយនឹងអាហារពេលល្ងាចដ៏ល្អ និងការសម្តែងមានកម្រិតខ្ពស់។ ថ្នាក់ដឹកនាំគណៈប្រតិភូមួយរូបបានលើកឡើងថា “ការរៀបចំយ៉ាងឆាប់រហ័សនេះជាអព្ភូតហេតុដ៏អស្ចារ្យ
(It is a miracle!)”។
ប្រធាននៃក្រុមប្រឹក្សាប្រតិបត្តិរបស់អង្គការយូណេស្កូ លោកជំទាវ Alissandra
Cummins បានសរុបថា “ស្តែងចេញពីសម័យប្រជុំលើទី៣៧នេះ នេះជាសក្ខីភាពមួយបញ្ជាក់ថា
កម្ពុជានឹងបន្តតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍការងាររបស់អង្គការយូណេស្កូក្នុងវិស័យបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌”។
ជារួម ទាំងក្នុងពិធីបិទនិងក្រៅសាលប្រជុំ គណៈប្រតិភូមិនត្រឹមតែសម្តែងការពេញចិត្តចំពោះការរៀបចំប៉ុណ្ណោះទេ
ប៉ុន្តែថែមទាំងបានសម្តែងនូវសេចក្តីសប្បាយរីករាយដោយបានស្នាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបានធ្វើការជាមួយគណៈកម្មាធិការផង
ដើម្បីសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលមួយ ដែលអាចចាត់ទុកថាជាជ័យជំនះដ៏អស្ចារ្យនិងស្រស់ប្រឹមប្រិយ
ហើយដែលបានយល់ជ្រួតជ្រាបពី កម្រិតវប្បធម៌ អារ្យធម៌ខ្មែរ និងបេតិកភណ្ឌជាតិ
ព្រមទាំងការថែរក្សា អភិរក្សដ៏ល្អទៀតផង។
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី
ក្មួយៗយុវជនជាទីមេត្រី!
គណៈកម្មាធិការអន្តរជាតិសម្របសម្រួល សម្រាប់កិច្ចគាំពារនិងអភិវឌ្ឍរមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្រ្តអង្គរ
(ICC-Angkor) ជាផ្នែកមួយនៃសហគមន៍បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ ដែលបាននាំមកនូវអត្ថ-ប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់កម្ពុជា។
ការបង្កើតគណៈកម្មាធិការនេះ ដែលមានប្រទេសបារាំង
និងជប៉ុនជាសហប្រធាន រួមជាមួយអង្គការយូណេស្កូដែលផ្តល់លេខាធិការដ្ឋាន តូ្រវបានបង្កើតឡើងបន្ទាប់ពី
ជោគជ័យនៃការចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅឆ្នាំ១៩៩២។ បច្ចុប្បន្ននេះ ICC-Angkor ត្រូវ បានចាត់ទុកថាជាគំរូ សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិក្នុងការការពារនិងគ្រប់គ្រងបេតិកភណ្ឌ។
ក្របខណ្ឌសហប្រតិបត្តិការ ICC-Angkor បាននាំឱ្យឈានដល់ការដកតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរចេញ
ពីបញ្ជីបេតិកភណ្ឌស្ថិតក្នុងគ្រោះថ្នាក់នៅឆ្នាំ២០០៤ និងកៀរគរបានមូលនិធិជាង២៥០លានដុល្លារ
អាមេរិកសម្រាប់គម្រោងជិត៧០ ដែលអនុវត្តដោយក្រុមការងារចំនួន៣២
មកពី ២៣ប្រទេស។ ដូចគ្នា នេះដែរ ការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារ មិនត្រឹមតែធានានូវកិច្ចគាំពារប្រាសាទប៉ុណ្ណោះទេ
ប៉ុន្តែថែមទាំងផ្តល់នូវផលប្រយោជន៍ជាក់ស្តែងសម្រាប់ប្រជាជននៅមូលដ្ឋានផងដែរ។
ភាពសម្បូរបែបនៃបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌របស់កម្ពុជា
ដែលបានបន្សល់ដោយអារ្យធម៌ពីបូរាណ និងដែលបានយល់ជ្រួតជ្រាបដោយពិភពលោកគឺជាកត្តាដ៏សំខាន់បំផុតនៃវិស័យទេសចរណ៍ សម្រាប់
សេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង ដែលមានការកើនឡើងយ៉ាងលឿន។ ជាក់ស្តែង នៅឆ្នាំ២០១២កន្លងមក
កម្ពុជា បានស្វាគមន៍ទេសចរចំនួន៣,៥លាននាក់
ហើយយើងសង្ឃឹមថាចំនួនទេសចរនឹងកើនដល់៥លាន នាក់ នៅឆ្នាំ២០១៥ ដូចដែល សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី តេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងក្នុងសុន្ទរកថាបើក សម័យប្រជុំលើកទី៣៧ថា
វប្បធម៌គឺជាគន្លឹះរបស់ទស្សនៈថ្មីនៃការអភិវឌ្ឍបៃតង
។
ក្នុងនាមជាសមាជិករបស់គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
ជាពិសេសដែលបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំលើកទី៣៧នៃគណៈកម្មាធិការនេះ
កម្ពុជានិងបេតិកភណ្ឌរបស់ខ្លួនត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយលើកញ្ចក់ទូរទស្សន៍និងទំព័រទីមួយនៃកាសែតធំៗមួយចំនួនទូទាំងពិភពលោក។
ប៉ុន្តែ
លើសពីអ្វីដែលជាគុណសម្បត្តិជាក់ស្តែងដ៏អស្ចារ្យទាំងនេះ ការងារប្រកបដោយការយកចិត្តទុកដាក់និងអត់ធ្មត់ក្នុងកិច្ចគាំពារនិងអភិរក្ស
បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌របស់យើងបានផ្តល់នូវអ្វីដែលកាន់តែពិសេសជាងនេះទៅទៀតនោះគឺ
ការដែលប្រជាជនកម្ពុជាអាចលើកកម្ពស់ថែមទៀតនូវដួងព្រលឹងជាតិ ហើយប្រទេសកម្ពុជាអាចទាមទារមកវិញផងដែរនូវកិត្តិនាម
និងកិត្តិស័ព្ទជាសកល ពោលគឺជាភាពល្បីល្បាញក្នុងសម័យអង្គរដែល
កម្ពុជាជាព្រះរាជាណាចក្រវប្បធម៌និងព្រះរាជា-ណាចក្រអច្ឆរិយៈ។
ហេតុដូច្នេះ អនុញ្ញាតឱ្យយើងទាំងអស់គ្នាអបអរសាទរខួបលើកទី៥
នៃការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារដែលជានិមិត្តរូបនៃមោទនភាពរបស់កម្ពុជា
និងជាផ្នែកមួយនៃបេតិកភណ្ឌ មនុស្សជាតិទាំងមូល!
ជយោព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះរាជាណាចក្រអច្ឆរិយៈដ៏រុងរឿង