រត្ន័
សណា្ដប់
ចាប់តាំងពីថ្ងៃកំណើតទី២នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ
(ថ្ងៃទី២៤ កញ្ញា ១៩៩៣) ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានឆ្លង កាត់ការបោះឆ្នោតសកលចំនួន៤លើកមកហើយ គឺនៅឆ្នាំ
១៩៩៨, ២០០៣, ២០០៨ និងចុងក្រោយនេះ នៅថ្ងៃទី២៨
កក្កដា ២០១៣។ តាមរយៈការបោះឆ្នោតជាច្រើនលើកមកនេះ ដោយរួមទាំងការបោះឆ្នោត ដែលរៀបចំដោយ
អ.ស.ប នាឆ្នាំ១៩៩៣ ផងនោះ កម្ពុជាបានក្រេបជញ្ជក់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
ដែល ប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស បានសម្ដែងឆន្ទៈ ដោយបានធ្វើសេចក្ដីសម្រេចជ្រើសតំណាងរបស់ខ្លួនដើម្បី
ដឹកនាំប្រទេសតាមរយៈរដ្ឋសភា និងរាជរដ្ឋាភិបាល។
រយៈពេល២០ឆ្នាំ
កន្លងមកនេះ
កម្ពុជាបានឆ្លងកាត់ពីតំណាក់កាល
ប្រទេសមួយស្ងាត់ជ្រងំមានតែបាតដៃទទេ
រហូតដល់ក្លាយទៅជាប្រទេសមួយទទួលបាននូវទំនុកទុកចិត្ដពីបណ្ដាប្រទេសអ្នក
ផ្ដល់ជំនួយ
អ្នកវិនិយោគទុន សហគ្រាស ក្រុមហ៊ុនធំៗនានា ទាំងក្នុងស្រុក-ក្រៅស្រុក បាននាំគ្នាចូលមករកស៊ីយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង។
ផលិតផលក្នុងស្រុកបានកើនយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់។
ផលិតផលនាំចេញក៏បានកើនជាលំដាប់។ កម្ពុជាត្រូវបានអន្ដរជាតិវាយតម្លៃថា
មានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់។ នេះមិនមែនជារឿងសាមញ្ញ ដែលត្រូវលេងសើចនោះទេ។
កាលពីសប្ដាហ៍កន្លងទៅ អាស៊ាន
និងសម្ព័ន្ធមិត្ដដែលជាមហាអំណាចបានអញ្ជើញ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាណត្ដិថ្មី រួបរួមពង្រឹងកិច្ចសហការ
នយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច បន្ដទៀត។ កិច្ចប្រជុំកំពូលជាផ្លូវការណ៍បានប្រព្រឹត្ដទៅពីថ្ងៃទី១២
ដល់ថ្ងៃ ទី១៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ ។ កិច្ចប្រជុំកំពូលគឺ អាស៊ាន-ជប៉ុន និងកិច្ចប្រជុំកំពូលទន្លេមេគង្គជប៉ុនលើកទី៥។ បន្ថែម លើនេះទៀត សម្ដេចតេជោ និងសម្ដេចកិត្ដិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ព្រមទាំងគណ:ប្រតិភូជាន់ខ្ពស់កម្ពុជាបានធ្វើទស្សនៈកិច្ច ផ្លូវការជាច្រើនកន្លែងទៀត ដែលរៀបចំទ្បើងដោយរាជរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន។ នយោបាយពង្រឹងនិងពង្រីកកិច្ច
សហប្រតិបត្ដិការ ភាពជាដៃគួយុទ្ធសាស្រ្ដ នយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច ដែលជាគោលដៅចំបងរបស់រាជ
រដ្ឋាភិបាល គឺឆ្ពោះទៅរកភាពអភិវឌ្ឍន៍ និងសុខមាលភាពប្រជាជន។ នាយករដ្ឋមន្រ្ដីជប៉ុនបានវាយតម្លៃ
ខ្ពស់ និងកោតសរសើរ ចំពោះវឌ្ឍនភាពថ្មីៗដែលកម្ពុជាសម្រេចបាន។
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានចុះកិច្ច ព្រមព្រៀងចំនួន៤ លើវិស័យអភិវឌ្ឍន៍
និងវិស័យពង្រឹងយុទ្ធសាស្រ្ដយោធាកម្ពុជា-ជប៉ុន ផងដែរ។
រៀងរាល់អាណត្ដិ
រាជរដ្ឋាភិបាលបានធ្វើសហប្រតិបត្ដិការជាមួយប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ធំៗ ជាច្រើនទៀត ដើម្បីជំរុញបន្ដកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិតាមរយៈ
ក្នុងនោះការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សឲ្យស្របតាមចក្ខុវិស័យ សហគមន៍អាស៊ានតែមួយនាចុងឆ្នាំ២០១៥ ខាងមុខនេះ។ នេះពិតជាបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា
រាជរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំរបស់ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន
សែន
បានកសាងរចនាសម្ព័ន្ធយ៉ាងរឹងមាំដែលជាគ្រឹះ ជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ និងធានាបានទំនុកចិត្ដរបស់មហាជន
និងបណ្ដាប្រទេសលើពិភពលោក បានចាក់ស្រេះ និងមានជម្រៅយ៉ាងជ្រៅ ដែលពិបាកនឹងយកក្រុមប្រឆាំងគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់មកជំនូសបាន។
បក្សប្រឆាំងនៅតែជចេស ចង់បានអំណាចក្រៅច្បាប់។
ពួកនេះនៅតែស្រមើស្រមៃចង់បាន អំណាច ហើយបានយកលេស គ្មានឈប់ គ្មានឈរថា
ការបោះឆ្នោតមិនប្រក្រតី មានការលួចបន្លំសន្លឹក ឆ្នោត
ហើយថែមទាំងបានប្រកាសយ៉ាងខែងរែងថា សុំប្ដូរសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសូមឲ្យមានការ
បោះឆ្នោតជាថ្មី ពួកនេះនៅតែបន្ដការយល់សប្ដិ ចង់ធ្វើ នាយករដ្ឋមន្រ្ដី ។
ការដើរបំផុសបំផុល ញុះញង់ប្រជាជន ឲ្យវង្វេង
មិនដឹងខុស មិនដឹងត្រូវ មិនដឹងស មិនដឹងខ្មៅឲ្យ បែរមកប្រឆាំងរាជរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់
ប្រឆាំងលទ្ធផលការបោះឆ្នោត គឺជាការផ្ទុយស្រឡះនឹងច្បាប់ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ
និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យយ៉ាងពិតប្រាកដ។
នៅថ្ងៃសុក្រ
ថ្ងៃទី២០ ធ្នូ នេះ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានប្រកាសជាមហោទ្បារិកថា “រដ្ឋធម្មនុញ្ញ
មិនអនុញ្ញាតឲ្យមានការរំលាយសភា ឬរដ្ឋាភិបាលដោយខុសច្បាប់បានទ្បើយ” ។ សម្ដេចតេជោ មាន ប្រសាសន៍បន្ថែមទៀតថា “រាជរដ្ឋាភិបាលមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានសកម្មភាពណាបង្កអស្ថេរភាព
ដល់សន្ដិសុខ ជាតិបានទ្បើយ ” ។
ជាសរុប
ការចចេសរឹងរូសរបស់បក្សប្រឆាំង ដែលចង់រុះរើ បំផ្លាញ
និងរំលំរដ្ឋាភិបាលអភិវឌ្ឍន៍ ប្ដូរទៅជារដ្ឋាភិបាលរយីករយាករបស់ខ្លួន
តាមរយៈបដិវត្ដន៍ផ្កាម្លិះដែលក្រុមប្រឆាំង ពុំមានរចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រង ប្រទេសទាល់តែសោះនោះ
គឺបានន័យថា ដឹកនាំប្រទេសឲ្យធ្លាក់ក្នុងគ្រោះមហន្ដរាយ ព្រោះដោយសារ តែភាពរយីករយាក
ដូចខ្លួននោះឯង។
កំណត់អ្នកនិពន្ធ៖ អតីត អនុប្រធានអាជ្ញាធរជាតិទេសចរណ៍កម្ពុជា
បុរាណវិទូ ៖ សាស្រ្ដាចារ្យ និងជាអ្នកនិពន្ធសៀវភៅ
ប្រវត្ដិទង់ជាតិ ភ្លេងជាតិ នគររាជ និង ប្រវត្ដិ ប្រដាល់ក្បាច់ខ្មែរ