សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មាន ប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី០១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១១
ក្នុងឱកាសជាអធិបតីភាពនៃពិធិបើកការដ្ឋានសាងសង់ផ្លូវ ក្រាលកៅស៊ូប្រវែង80,6គម នៅខេត្តពោធិសាត់ ក្នុងគំរោងកែលំអរផ្លូវជនបទប្រវែងសរុប505,4គម ក្នុងខេត្តចំនួន៧ គឺ ពោធិសាត់ កំពង់ចាម កំពង់ឆ្នាំង
កំពង់ធំ កំពង់ស្ពឺ បាត់ដំបង និងសៀមរាប ដើម្បី
ពន្យល់អត្ថន័យថ្ងៃទី០២ធ្នូដែលមានព្រឹត្តិការណ៍ធំៗបីជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៃកម្ពុជា
ជាស្នាដៃដ៏អស្ចារ្យរបស់ សម្តេចតេជោសែន
ដែលកូនចៅខ្មែរគ្រប់ជំនាន់ត្រូវចងចាំជានិច្ចនៃស្មារតី២ធ្នូតរៀងទៅ៖
1. ព្រឹត្តិការណ៍២ធ្នូ១៩៧៨ជាថ្ងៃចាប់បដិសន្ធិឡើងនៃរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា
នៅភូមិ ជើងឃ្លូ ឃុំជើងឃ្លូ ស្រុកស្នួល ខេត្តក្រចេះ
ដឹកនាំដោយសម្តេចអគ្គមហាពញាចក្រី ហេង សំរិន សម្តេច អគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម
និងសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន មានគោលការណ៍ ១១ខ ក្នុងបុព្វហេតុរំដោះជាតិមាតុភូមិកម្ពុជា
និងប្រជាជនកម្ពុជាពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍នៃបន ប៉ុលពត នៅថ្ងៃ ទី០៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩
ដោយបានទទួលការជួយឧបត្ថម្ភយ៉ាងធំធេងពីកងទ័ព ស្ម័គ្រចិត្តវៀតណាម។ មហាជ័យជំនះ៧មករា១៩៧៩
បានបញ្ចប់នូវសម័យកាលដ៏ខ្មៅងងឹតបំផុត នៃប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងសម័យកាលពីថ្ងៃ១៧មេសា១៩៧៥ ដល់
៧មករា១៩៧៩ កំឡុង៣ឆ្នាំ ៨ខែ ២០ថ្ងៃ ក្រោមរបប ប៉ុល ពត ប្រល័យពូជសាសន៍។
នៅថ្ងៃជ័យជំនះ១៧មេសា១៩៧៥ បន ប៉ុល ពត ប្រល័យពូជសាសន៍បានជម្លៀសប្រជាជនចេញពីទីក្រុងដោយចុងកាំភ្លើង
បានបង្ខំប្រជាជនចាកចេញ ចោលផ្ទះសម្បែង ចោលទ្រព្យសម្បត្តិ ព្រាត់ប្រាស់ប្តីប្រពន្ធ
ឪពុកម្តាយ កូន បងប្អូន ទៅកាន់ជនបទ ព្រៃភ្នំយ៉ាងលំបាក វេទនា បង្ខំប្រជាជនឲ្យរស់នៅក្នុងសហករណ៍
ហូបរួម ធ្វើរួម កម្មសិទ្ធរួម
ជា គុកឥតជញ្ជាំង
គ្មានសិទ្ធសេរីភាពក្នុងការដើរហើរនិយាយស្តីប្រឆាំងអង្គការ បង្ខំឲ្យធ្វើការជាទម្ងន់
ជាទាសករដាច់ថ្លៃ បង្អត់ អាហារ ឲ្យបបររាវៗពីរពេលក្នុងមួយថ្ងៃ ឃ្លានគ្មានហូប
គ្មានកម្មសិទ្ធសួនតួ ឥតចាយប្រាក់ ឥតផ្សារ ឥតសាលារៀន ឥតពេទ្យ ឈឺឥតឱសថព្យាបាល
ទុកប្រជាជនឲ្យស្លាប់ ខោអាវមួយចង្កេះ ឥតមុង កន្ទេល ឥតចានឆ្នាំង ឥតកាំបិត ពូថៅ ចប
ឥតសម្ភារះអ្វីទាំងអស់ រស់នៅអន់ជាងអ្នកទោសក្នុងសង្គមចាស់ រស់នៅដូចសត្វ ឬ
អន់ជាងសត្វទៅទៀត ធ្វើការក្រោមការ ចាត់តាំងរបស់អង្គការ តាមផែនការ មហាលោតផ្លោះ មហាអស្ចារ្យ បង្ខំឲ្យធ្វើការតាមសង្វាក់ចរន្ត បដិវត្តស្អីគេនោះ ជនណាធ្វើខុសសិលធម៍បដិវត្ត
ប្រឆាំងបដិវត្ត កងឈ្លបយកទៅកំទេចចោល ដោយឥតមានតុលាការរកយុត្តិធម៍អ្វីឡើយ «ចាប់ច្រឡំប្រសើរជាងលែងច្រឡុំ»។ នៅពេលចប់រដូវ ប្រមូលផលម្តងៗ
អង្គការមានផែនការយកប្រជាជនទាំងហ្វូងៗ ទាំងក្រុមៗ ទាំងគ្រួសារៗ ទាំង សហករណ៍ៗ ទៅសម្លាប់ចោល
តាមស្ថិតិដំបូងស្លាប់អស់ ជាង3លាននាក់
ដោយនិយាយយ៉ាងសាមញ្ញ ថា «បញ្ជូនទៅកាន់ដីខ្លាញ់» ពីព្រោះ «ទុកក៏ មិនចំណេញ យកចេញក៏មិនខាត»។ ប្រជាជនរស់នៅដូច សត្វដាក់ក្នុងទ្រុង តើថ្ងៃណាអង្គការយកទៅសម្លាប់ ចោល?
អាស្រ័យហេតុនេះ ប្រជាជនដែលនៅ សេសសល់ត្រូវបានរំដោះឲ្យរួចផុតពីមច្ចុរាជដ៏សាហាវ យង់ឃ្នងនៃបន ប៉ុលពត ប្រល័យពូជសាសន៍
នៅចងចាំជានិច្ចនូវគុណបំណាច់ដ៏ថ្លៃថ្លា និងធំធេងរបស់រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា
ក្នុងការ ស្រោចស្រង់ប្រជាជនឲ្យរស់រានមានជីវិតឡើងវិញនេះ។
2. ព្រឹត្តិការណ៍២ធ្នូ១៩៨៧ ជាថ្ងៃដែលសម្តេចតេជោ សែន ជួបចរចាលើកដំបូងជាមួយព្រះ
ករុណាព្រះបាទសម្តេច ព្រះនរោត្តម សីហនុ នៅហ្វែរអង់តាដឺន័រ(
Fere-en-Tardenois )ប្រទេស បារាំង។
នេះជាព្រឹត្តិការណ៍មួយឆ្ពោះទៅរកដំណោះស្រាយសន្តិភាព និងបង្រួបបង្រួមជាតិនៃមាតុភូមិ អង្គរដ៏បរនៃយើង
ដោយសារការលះបង់ខ្ពស់បំផុតរបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ជាមួយអតីតព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា គឺ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ
នរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវរបិតា ឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី
និងឯកភាពជាតិខ្មែរ រួមគ្នា បង្កើតជាកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣
ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៩១ និងបានយាងសម្តេចឪ សម្តេចតា ចូលស្រុកវិញ នៅថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆកា
១៩៩១ ឲ្យគង់ធ្វើជាព្រះប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ កម្ពុជា
និងរៀបចំឲ្យមានការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ១៩៩៣ ដោយ អ៊ុនតាក់ ដែលក្រោយមកបង្កើតបានរដ្ឋ
ធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាលើកទី២។
3. ព្រឹត្តិការណ៍២ធ្នូ១៩៩៨ ជាថ្ងៃចេញគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្រ្តត្រីកោណ
របស់សម្តេចអគ្គ មហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
សម្តេចតេជោ សែន បានប្រកាសចេញនូវយុទ្ធសាស្រ្តត្រីកោណដែលរួមមាន មុំទី១
ធ្វើសន្តិភាវូបនីយកម្មបន្ទាប់ពីការធ្វើ
សមាហរណកម្មទាំងស្រុងនៃកម្លាំងអតីតខ្មែរក្រហម ហើយក៏ជាការរលំរលាយអង្គការចាត់តាំងនយោ
បាយ និងយោធារបស់ខ្មែរក្រហម ក្រោមនយោបាយឈ្នះឈ្នះ
និងមុំទី២ ធ្វើសមាហរណកម្មយ៉ាង ឆាប់បំផុតទៅសហគមន៍អន្តរជាតិ
រាប់ទាំងយកកៅអីរបស់កម្ពុជានៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ចូលជា សមាជិកអាស៊ាន
ចូលអង្គការអន្តរជាតិដទៃទៀត ដូចជាអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកជាដើម។
រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នប្តូរទៅជារណសិរ្សសាមគ្គីអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាវិញ។
ព្រឹត្តិការណ៍២ធ្នូធំៗទាំងបីខាងលើ
មិនមែនធ្លាក់ពីលើមេឃដោយចៃដន្យនោះទេ គឺ ពិតចេញពី បញ្ញាញាណដ៏ឈ្លាសវៃ
ប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតត្រឹមត្រូវមានបទពិសោធន៍ខ្ពស់របស់សម្តេចអគ្គមហា សេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន
នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីសន្តិភាពបង្រួបបង្រួមជាតិ ស្តារកសាង
និងអភិវឌ្ឍន៍សង្គមជាតិនៅគ្រប់ទិសទី ប្រែក្លាយមាតុភូមិកម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកភាពសម្បូរ
សប្បាយរុងរឿង ថ្កុំថ្កើង ជានិរន្តរៀងទៅ។
ដោយ ទិត សារុនរ៉េត (ទីប្រឹក្សាអមរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា)ថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ
ឆ្នាំ២០១១