នៅថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆកា
ឆ្នាំ២០១២ នៅវិមានសន្តិភាព រាជធានីភ្នំពេញ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងធនាគារអភិឌ្ឍន៍អាស៊ី
(ADB) បានប្រារព្ធខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី២០
នៃភាពជាដៃគូ (១៩៩២-២០១២) ជាមួយគ្នា ដែលនៅក្នុងឱកាសនោះជាមួយនឹងការវាយតម្លៃថា
ការអភិវឌ្ឍន៍របស់កម្ពុជាមិនអាចកាត់ផ្តាច់បានពីការគាំទ្ររបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី
(ADB) សម្តេចអគ្គមហសេនាបតីតេជោ
ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានស្នើឲ្យ ADB បន្តផ្តល់ការគាំទ្រចំពោះកម្ពុជាលើវិស័យអាទិភាព
ដើម្បីបន្ថែមល្បឿននៃការអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យកាន់តែលឿនថែមទៀត។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា
ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ADB ដែលមានឯកឧត្ដម ហារូហ៊ីកូ គូរូដា (Haruhiko Kuroda) ជាប្រធាននឹងបន្ដផ្ដល់ការគាំទ្រដល់កម្ពុជា តាមរយៈការជំរុញនូវកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការលើវិស័យអាទិភាពឱ្យបានកាន់តែរឹងមាំថែមទៀត
នៅក្នុងគោលដៅបន្ដជួយអភិវឌ្ឍន៍សង្គមសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ ដោយបានសូមវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះការប្ដេជ្ញាចិត្ដរបស់
ADB ក្នុងការតម្រង់សកម្មភាពរបស់ខ្លួនទៅតាមវដ្ត នៃការរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្ដ្ររបស់កម្ពុជា
សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ថា ខ្ញុំមានជំនឿយ៉ាងមុតមាំថា
កម្ពុជានឹងបន្ដទទួលបាននូវចំណងមិត្ដភាព ភាពជាដៃគូ និងកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការដ៏ជិតស្និទ្ធ
និងរឹងមាំ ក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំ ខាងមុខទៀត។
ពាក់ព័ន្ធជាមួយបញ្ហាស្តារ និងអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវដែកកម្ពុជា
ដែលកាលពីឆ្នាំ២០០៩ សម្តេចផ្ទាល់ និងឯកឧត្ដម ហារូហ៊ីកូ គូរូដា បានជិះឧទ្ធម្ភាចក្រជាមួយគ្នាដើម្បីទៅចូលរួមក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានស្ដារផ្លូវដែកកម្ពុជា
ក្រោមគម្រោងស្ដារឡើងវិញនូវប្រព័ន្ធផ្លូវដែកកម្ពុជា ដែល ADB បានផ្ដល់ឥណទានសម្បទានចំនួនប្រមាណ៨៤
លានដុល្លារអាមេរិក សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍អំពាវនាវថា ខ្ញុំសូមឯកឧត្ដមមេត្ដាជួយជំរុញឱ្យការអនុវត្ដគម្រោងស្ដារឡើងវិញនូវប្រព័ន្ធផ្លូវដែកកម្ពុជានេះបានលឿន
និងឆាប់ចប់ ដើម្បីឱ្យកម្ពុជាឆាប់ទទួលបាននូវអត្ថប្រ យោជន៍ពីគម្រោង ។ សម្តេចតេជោមានប្រសាស៍បញ្ជាក់ថា
ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ខ្ញុំពិតជាទទួលស្គាល់ថា
សមិទ្ធផលដ៏ធំធេងទាំងអស់ដែលកម្ពុជាសម្រេចបានកន្លងមកនេះ គឺមិនអាចកាត់ផ្ដាច់ពីការចូលរួម
និងគាំទ្រយ៉ាងសកម្មពី ADB និងពីបណ្ដាដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទៀតនោះទេ។
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ
ហ៊ុន សែន ក៏បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា កម្ពុជារក្សាបានស្ថេរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច កំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ ក្នុងកម្រិតជាង៩% ក្នុងមួយឆ្នាំ
ក្នុងរយៈពេលជិតមួយទសវត្សរ៍ មុនការកើតឡើងនៃវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសកល
ដែលក្នុងនោះមានឆ្នាំមួយ ចំនួនកំណើននេះបានកើនតួលេខពីរខ្ទង់ គួបផ្សំនឹងការរក្សាអតិផរណាឲ្យមានកម្រិតទាប និងអត្រាប្តូរប្រាក់ឲ្យមានស្ថេរភាព ទន្ទឹមនឹងនេះរាជរដ្ឋាភិបាលបានកាត់បន្ថយភាពក្រីក្របានជាង១%ក្នុង
មួយឆ្នាំ។
សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍បន្តថា ភាពប្រកួតប្រជែងនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិ
ត្រូវបានពង្រឹងតាមរយៈការបង្កើនផលិតភាពកសិកម្ម ការកសាងមូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចជនបទ
ការពង្រីកវិស័យឧស្សាហកម្មជាពិសេសការពង្រឹងបន្ថែមទៀតនៃចីរភាព នៃវិស័យឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ និង វិស័យឧស្សាហកម្ម ជាមួយគ្នានេះ វិស័យសេវាកម្មទាំងមូល
ក៏ត្រូវបានពង្រីកយ៉ាងឆាប់រហ័សផងដែរ។ ប្រការទាំងអស់នេះ បានបង្កើតឲ្យមានការងារ និងការបណ្តុះបណ្តាលមុខជំនាញច្រើនដល់យុវជននិងយុវនារីសែននាក់។
សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា ផលទុនសរុបរបស់ជាតិសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរម្នាក់ៗបានកើនឡើងជាង៤ដង គឺកើនឡើងពីប្រមាណជាង២០០ដុល្លារ នៅឆ្នាំ១៩៩២ ដល់ប្រមាណជិត១០០០ដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០១២។ ជាមួយនឹងនិន្នាការនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចបច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាសង្ឃឹមថា ផលិតផលក្នុងស្រុកសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ៗនឹងកើនឡើងជាង១០០០ដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០១៣ ដោយឡែកអត្រានៃភាពក្រីក្របានធ្លាក់ចុះប្រមាណ៥០% នៅឆ្នាំ១៩៩២ មកនៅត្រឹមរង្វង់២០% នៅឆ្នាំ២០១២ ហើយរំពឹងថា ភាពក្រីក្រនឹងអាចកាត់បន្ថយបន្ថែមទៀតបានត្រឹម១៩% នៅឆ្នាំ២០១៣ ប្រការនេះបានធ្វើឲ្យកម្ពុជាស្ថិតនៅក្នុងលំដាប់ថ្នាក់ទី១៥ ដែលទទួលបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ក្នុងពិភពលោកក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយ និងជាប្រទេសស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី៥ ក្នុងចំណោមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ដែលអាចសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សរ៍ ព្រមទាំងជាប្រទេសស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី១ នៅអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិច ដែលសម្រេចបាននូវល្បឿននៃការកែលម្អសូចនាករផ្នែកសង្គមកិច្ច។
សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា ផលទុនសរុបរបស់ជាតិសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរម្នាក់ៗបានកើនឡើងជាង៤ដង គឺកើនឡើងពីប្រមាណជាង២០០ដុល្លារ នៅឆ្នាំ១៩៩២ ដល់ប្រមាណជិត១០០០ដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០១២។ ជាមួយនឹងនិន្នាការនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចបច្ចុប្បន្ន កម្ពុជាសង្ឃឹមថា ផលិតផលក្នុងស្រុកសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ៗនឹងកើនឡើងជាង១០០០ដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០១៣ ដោយឡែកអត្រានៃភាពក្រីក្របានធ្លាក់ចុះប្រមាណ៥០% នៅឆ្នាំ១៩៩២ មកនៅត្រឹមរង្វង់២០% នៅឆ្នាំ២០១២ ហើយរំពឹងថា ភាពក្រីក្រនឹងអាចកាត់បន្ថយបន្ថែមទៀតបានត្រឹម១៩% នៅឆ្នាំ២០១៣ ប្រការនេះបានធ្វើឲ្យកម្ពុជាស្ថិតនៅក្នុងលំដាប់ថ្នាក់ទី១៥ ដែលទទួលបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ក្នុងពិភពលោកក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយ និងជាប្រទេសស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី៥ ក្នុងចំណោមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ដែលអាចសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សរ៍ ព្រមទាំងជាប្រទេសស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ទី១ នៅអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិច ដែលសម្រេចបាននូវល្បឿននៃការកែលម្អសូចនាករផ្នែកសង្គមកិច្ច។
ឯកឧត្តម គាត ឈន់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច
និងហិរញ្ញវត្ថុ បានរំលឹកឡើងវិញផងដែរ អំពីសមិទ្ធផលសំខាន់ៗក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាង
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ដោយឯកឧត្តមបានគូសបញ្ជាក់ថា
ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានចូលជាសមាជិកមួយរបស់ ADB នៅឆ្នាំ១៩៦៦ ជាឆ្នាំដែល ADB ត្រូវបានបង្កើតឡើង។ ពេលនោះ ADB មានសមាជិកតែប្រមាណ៣៦
ប្រទេសប៉ុណ្ណោះ។ បច្ចុប្បន្ន ADB មានប្រទេសជាសមាជិករបស់ខ្លួន
៦៧ ។ចាប់ពីពេលដែលកម្ពុជាបានក្លាយជាសមាជិករបស់ ADB មក
កម្ពុជាបានអនុវត្តនូវរាល់កាតព្វកិច្ចទាំងឡាយនៃស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ ហើយយោងតាមលក្ខខណ្ឌ
និងបទប្បញ្ញត្តិ ដែលមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញនៃស្ថាប័ន ដើម្បីទទួលបាននូវបុព្វសិទ្ធិជាសមាជិកពេញលេញ
និងមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត និងទួលបាននូវផលប្រយោជន៍ផ្សេងៗដូចជាការទទួលហិរញ្ញប្បទានសហប្រតិបត្តិការ
បច្ចេកទេស ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងហិរញ្ញប្បទានសម្បទានពីប្រភពមូលនិធិធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី។
លោក Haruhiko
Koroda ប្រធានធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) បានវាយតម្លៃថា ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសកំពុងតែប្រែខ្លួនទៅជាប្រទេសមួយ
ក្នុងចំណោមប្រទេសក្រោយជំលោះ ដែលទទួលបានជោគជ័យជាងគេនៅក្នុងពិភពលោក។ លោក Haruhiko
Koroda បញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំ១៩៩២ ប្រជាពលរដ្ឋជាងពាក់កណ្តាលរស់នៅក្រោមបន្ទាត់ភាពក្រីក្រ
ប៉ុន្តែភាគរយនេះ បានធ្លាក់ចុះមកក្រោមមួយភាគបួនហើយនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩២ មក ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីបានផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានសហប្រតិបត្តិការជិត
២០០០ លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកដល់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលក្នុងនោះមានហិរញ្ញប្បទានសម្បទាន
និងជំនួយអភិវឌ្ឍន៍សម្រាប់វិស័យគមនាគមន៍/ដឹកជញ្ជូន ថាមពល អភិវឌ្ឍន៍ទីក្រុង
និងជនបទ អប់រំ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ការថែទាំសុខភាព វិស័យហិរញ្ញវត្ថុ
និងការអភិវឌ្ឍន៍ និងវិស័យឯកជន។
ជាមួយនឹងជំនួយនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានស្តារឡើងវិញ ឬកសាងនូវផ្លូវជាតិ
ផ្លូវខេត្ត និងផ្លូវជនបទបានប្រវែង៤០០០ គីឡូម៉ែត្រ សាលាបឋមសិក្សាចំនួន៣៥០ នៅតំបន់ដាច់ស្រាយាល
សាលាមធ្យមសិក្សា៣៥៥ នៅទូទាំងប្រទេស និងអគារសម្រាប់ក្រុមប្រឹក្សាឃុំចំនួន៧០០។
ហិរញ្ញប្បទានរបស់ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី បានគាំទ្រដល់ការបណ្តុះបណ្តាលសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំជាង២
ម៉ឺននាក់បានផ្តល់អគ្គិសនី ដល់ប្រជាពលរដ្ឋជាង៦ ម៉ឺនគ្រួសារ និងបានផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតដល់ប្រជាពលរដ្ឋជាងមួយលាននាក់
និងលើកកំពស់អនាម័យដល់ប្រជាពលរដ្ឋជាងមួយភាគបួនលាននាក់៕