វិចារណកថា
សមរង្ស៊ី ស្រែកកាន់តែខ្លាំង
ខុសកាន់តែធ្ងន់
ដោយ រាជ្យ សុវណ្ណនគរ
កាលពីថ្ងៃទី១៧
ខែមេសា ឆ្នាំ២០១២ នេះ លោក សម រង្ស៊ី បាននិយាយញុះញង់បំផ្លើស និង ដុតបញ្ឆេះឲ្យសាធារណៈជន
មានការភ័ន្តច្រឡំ ឬ បង្កអស្ថេរភាពនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសដែលទើបទទួលបានសុខសន្តិភាពពេញបរិបូរណ៍
ឯកភាពជាតិតែមួយដែលមិនធ្លាប់មានទាល់តែសោះ គិតចាប់តាំងពីប៉ុន្មានសតវត្សចុងក្រោយនេះ
ដោយភ្ជាប់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗរបស់ជាតិបច្ចុប្បន្ន ថាមានការពាក់ព័ន្ធទៅនឹងរបបខ្មែរក្រហម
កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ និង ការដំណើរការរបស់សាលាក្តីកាត់ទោសអតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម។
ទណ្ឌិត សម
រង្ស៊ី ត្រូវតែយល់ឲ្យច្បាស់ និង ត្រូវបន្តយល់ឲ្យកាន់តែច្បាស់តរៀងទៅថែមទៀតថា
នៅពេលដែលប្រទេសជាតិមួយនេះ កំពុងតែធ្លាក់ក្នុងជ្រោះដ៏សែនជ្រៅ និង ស្ទើរតែវិនាសអន្តរាយទៅហើយនោះ
តើអ្នកណាជាអ្នកសង្គ្រោះ និង រំដោះប្រទេសជាតិនេះ? ហើយតើទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី
នៅឯណា? ពោលគឺមានតែសម្តេចអគ្គធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម, សម្តេចអគ្គមហាចក្រី
ហេង សំរិន និង សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន និង ឥស្សរជនថ្នាក់ដឹកនាំដទៃទៀតរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
បានតស៊ូគៀងគរកម្លាំងអ្នកស្នេហាជាតិដែលនៅសេសសល់ពីការស្លាប់
ដោយយកជីវិតធ្វើជាដើមទុន ដើម្បីរំដោះប្រទេសពីសេចក្តីស្លាប់ ពីក្តីវិនាសអន្តរាយ
និង ពីរបបបីសាចអន្តពាលខ្មែរក្រហម។
ក្រោយពីបានរំដោះប្រទេសជាតិឲ្យរួចផុតពីសេចក្តីស្លាប់រួចមក
ក្រោមការដឹកនាំដ៏ប៉ិនប្រសព្វ និងឈ្លាសវៃរបស់សម្តេចអគ្គទាំងបី បានផ្តួចផ្តើមគំនិតឲ្យមានការបង្រួបបង្រួមជាតិ
ការផ្សះផ្សារជាតិរហូតមានការធ្វើសមាហរណកម្មភាគីជម្លោះខ្មែរ គ្រប់បក្ស
គ្រប់ក្រុម គ្រប់និន្នាការនយោបាយ មកក្នុងសង្គមជាតិឯកភាពតែមួយ ដោយចាប់ផ្តើមតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៧
មក រហូតទទួលបានផ្លែផ្ការនៅឆ្នាំ១៩៩៣។
ក្រោយពីបានផ្តួចផ្តើមឲ្យមានការបង្រួបបង្រួមជាតិ
និង ការផ្សះផ្សារជាតិ ថ្នាក់ដឹកនាំជាតិបច្ចុប្បន្ននេះ បានរិះរកគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីធ្វើឲ្យអង្គការចាត់តាំងនយោបាយ
និង យោធារបស់ខ្មែរក្រហមរលំរលាយទាំងស្រុង តាមគោលនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ របស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ
ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នៅឆ្នាំ១៩៩៨ ដែលជាហេតុនាំឲ្យមានសន្តិភាព
សន្តិសុខ ការបង្រួបបង្រួមជាតិមួយរយភាគរយ ការដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
និង ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សដ៏ពេញលេញ នៅលើទឹកដីដ៏កំសត់មួយនេះ។
ផ្តើមចេញពីមូលដ្ឋានដ៏រឹងមាំនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំជាតិរបស់យើង
បានជំរុញឲ្យមានការរៀបចំច្បាប់ និង បទដ្ឋានគតិយុត្តស្តីពីការបង្កើតអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា
ដើម្បីកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្ពស់បំផុត និង អ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម
កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលទាំងកម្រិតជាតិ និង អន្តរជាតិ សុទ្ធតែឯកភាពទទួលយកនូវជម្រើសយន្តការដ៏ល្អនេះ។
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះសោតទេ តុលាការកូនកាត់មួយនេះ បាននិងកំពុងដំណើរការស្វែងរកការពិត
ការផ្សះផ្សារផ្លូវចិត្តក្នុងសង្គមកម្ពុជា និង ស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។
ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានដ៏រឹងមាំខាងលើនេះដែរ ប្រទេសកម្ពុជា
បានកែប្រែមុខមាត់របស់ខ្លួនពីប្រទេសដែលធ្លាប់តែហែកហួរដោយសារសង្រ្គាមស៊ីវិល
អស្ថេរភាព អសន្តិសុខ និង ការវិនាសអន្តរាយ ឲ្យមានការអភិវឌ្ឍរីកចំរើនគ្រប់វិស័យ
ដូចជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត មានផ្លូវថ្នល់ផ្លូវជាតិ រាប់ពាន់គីឡូម៉ែត្រលាតសន្ធឹងគ្រប់ភូមិស្រុកទូទាំងប្រទេស
ដែលពីដើមឡើយកន្លែងខ្លះមិនធ្លាប់មានទាល់តែសោះ សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ អាគារសាធារណៈ
និង ស្ពាន ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ គ្រប់ច្រកល្ហក រាប់មិនអស់នៅទូទាំងប្រទេស។
ចំណែកហេដ្ឋារចនាសម័្ពន្ធសង្គមមានការអភិវឌ្ឍរីកចំរើនគួរជាទីមោទន ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ
មានការផ្លាស់ប្តូរ និង រីកចំរើនពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ សេដ្ឋកិច្ចសង្គមរបស់ប្រទេសជាតិ
មានការរីកចំរើនប្រកបដោយចីរភាព និង ប្រកបដោយថាមពលល្អប្រសើរ។
កត្តាមួយទៀតដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅ អប់អរសាទរទទួលយក
និង ចូលរួមគាំទ្រថ្នាក់ដឹកនាំជាតិរបស់យើង គឺកម្ពុជា បាននិងកំពុងធ្វើសមាហរណកម្មទៅក្នុងសហគមន៍តំបន់
និង ពិភពលោក លើកស្ទួយកិត្តិយស កិត្យានុភាពជាតិនៅលើឆាកអន្តរជាតិប្រកបដោយស្មើភាព
និង ស្មើសិទ្ធិ និងជាពិសេស បានធ្វើឲ្យប្រទេសជិតខាងដែលធ្លាប់តែមានអំនួត
ឲ្យគោរពនូវបូរណភាពទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ស្របតាមគោលការណ៍ច្បាប់អន្តរជាតិជាធរមាន។
ជាក់ស្តែងនៅឆ្នាំ២០១២ នេះ កម្ពុជា បាននិងកំពុងដើរតួនាទីជាប្រធានសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍
ដែលហៅកាត់ថា អាស៊ាន ប្រកបដោយបទពិសោធន៍ខ្ពស់ និង ភាពចាស់ទុំ ស័ក្តិសមជាប្រជាជាតិស៊ីវិល័យ និងមានអារ្យធម៌ បើកទ្វារចំហទទួលស្វាគមន៍មេដឹកនាំកំពូលៗរបស់ប្រទេសមហាអំណាចយោធា
និង សេដ្ឋកិច្ចធំៗ នៅក្នុងលោក ក្រោមការដឹកនាំរបស់កម្ពុជា នៅលើទឹកដីដែលធ្លាប់តែកំសត់មួយនេះ។
ទាំងអស់នេះហើយ គឺជាការខិតខំប្រឹងប្រែងមិនចេះនឿយហត់
គុណសម្បត្តិ និង ជាគុណបំណាចមិនអាចកាត់ថ្លៃបានរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំដែលមាន សម្តេចអគ្គធម្មពោធិសាល
ជា ស៊ីម, សម្តេចអគ្គមហាចក្រី ហេង សំរិន និង សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន
សែន ជាប្រមុខ ក្នុងការសង្គ្រោះ ផ្សះផ្សារ បង្រួបបង្រួមជាតិ បញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិលរាំរ៉ៃ
និង ការអភិវឌ្ឍជាតិឲ្យមានការរីកចំរើនថ្លៃថ្នូរ ខ្ពស់មុខខ្ពស់មាត់ ស្មើភាព
និង ស្មើសិទ្ធិនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ដែលខុសផ្ទុយស្រឡះពីការលើកឡើងបំផ្លើសរបស់ទណ្ឌិត
សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងខិតខំស្រែក ដើម្បីខ្លួនបានវិលចូលប្រទេសវិញតែប៉ុណ្ណោះ។