សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានថ្លែងបញ្ជាក់ជាថ្មីនាព្រឹក ថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ថា កម្ពុជាមិនមានការបាត់បង់ទឹកដី ហើយក៏មិនមានលទ្ធភាពយកទឹកដីពីប្រទេសជិតខាងនោះដែរ ។
ក្នុងពិធី ប្រគល់សញ្ញាបត្រដល់និស្សិតចំនួន ៦.៤៣៥នាក់ នៃសាកលវិទ្យាល័យឯកទេសកម្ពុជា នៅមជ្ឈមណ្ឌលកោះពេជ្រ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញសម្តេតេជោ នាយករដ្ឋមន្រ្តីបានមានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងថាការវាស់វែងផ្ទៃក្រឡាប្រទេសកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្នទៅតាមឧប្បករណ៍និងបច្ចេកទេសទំនើបបានបង្ហាញថា ផ្ទៃក្រឡាប្រទេសកម្ពុជាធំជាងផ្ទៃក្រឡាបច្ចុប្បន្នប្រមាណជា ៣០០ គីឡូម៉ែត្រ ក្រឡា។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហាផ្ទៃដីកម្ពុជារីកធំជាងតួលេខបច្ចុប្បន្នសម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្រ្តីបានមានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងថា ក្នុងដំណើរត្រឡប់ពីប្រទេសចិនវិញ ថ្ងៃទី ៣ កញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ យន្តហោះបានចុះចតនៅទីក្រុង ហា ណូយប្រទេសវៀតណាម សម្តេចបានជួបជាមួយឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការវៀតណាមនៅទីនោះនឹងបានពិភាក្សាគ្នា។
ឯកឧត្តម ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការវៀតណាបានលើកជាចម្ងល់ថាផ្ទៃដីជាង៣០០ គីឡួម៉ែត្រក្រឡា ដែលកម្ពុជាលើសត្រូវបានក្លាយជាចំណុចចោទសួរនៃមនុស្សមួយចំនួននៅក្នុងប្រទេសវៀតណាមវិញថា ក្រែងលោវៀតណាមកាត់ដីមកឱ្យកម្ពុជា ។ សម្តេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍ថា សម្តេចបានឱ្យឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី វៀតណាមធ្វើការពន្យល់ទៅវិញថា ដីដែលលើសនោះមិនមែន កម្ពុជាយកពីវៀត ឡាវ ឬថៃនោះទេ ព្រោះខ្មែរគ្មានលទ្ធភាពទៅយកដីពីវៀតណាមដល់រាប់រយគីឡូម៉ែត្រ នោះទេ។
សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្រ្តីបានមានប្រសាសន៍ បង្ហាញថា ផ្ទៃដីជាង ៣០០ ម៉ែត្រក្រឡា ដែលលើសនោះជាផ្ទៃដីដែលសល់ពីបញ្ហាវាស់វែងពីជំនាន់មុន។ ដោយសារការវាស់វែងមិនមានឧបករណ៍ត្រឹមត្រូវ ហើយកន្លែងមួយចំនួនចូលទៅមិនដល់ការវាស់វែង គឺគ្រាន់តែសួរនាំតៗគ្នាពីមាត់មួយទៅមាត់មួយ ពីប្រធានឃុំ ទៅប្រធានភូមិ រួចរាយការណ៍ទៅកាន់ទេសាភិបាលបារាំង។ សម្តេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ឱ្យដឹងថា បើយោងតាមការកំណត់របស់ទេសាភិបាលបារាំងប្រចាំឥណ្ឌូចិន ផ្ទៃក្រឡាប្រទេសកម្ពុជា មានតែ ១៧៥ .៤៥០ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា នឹង ១៧៩.០០០ គីឡូម៉ែត្រ ក្រឡាក្រោយពីប្រទេសកម្ពុជាទទួលបាន ខេត្ត សៀមរាប បាត់ដំបង ពីប្រទេសសៀមមកវិញ។តែនៅក្នុងសៀវភៅសិក្សារបស់សិស្សគឺ ១៨១.០៣៥ គីឡូម៉ែត្រ ក្រឡា។
ទាក់ទងទៅនិងការកែសម្រួលខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនដើម្បីរក្សាជីវភាពរស់នៅ និងភូមិដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា វៀតណាម សម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្រ្តីបានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថាការចេញ និងចូល រវាងភាគីទាំងពីរបានទទួលស្គាល់គ្នារួចហើយ មានកំណត់ហេតុហើយនៅសល់តែការចុះហត្ថលេខារវាងប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែនទាំងពីរតែប៉ុណ្ណោះ ។ សម្តេចបានមានប្រសាសន៍បន្តថា ខេត្តកំពង់ចាម តាកែវ និងកំពត ទទួលយកជា មួយគ្នារួច ហើយ។ ឯនៅខេត្តព្រៃវែង និងខេត្តស្វាយរៀង គឺយើងបានវាស់ជាឯកតោភាគី មានការចេញចូល គឺយើងចូលទៅគេជាង ៩០០ហិកតា វៀតណាមចូលមកយើងវិញជាង ២.០០០ហិកតា ប៉ុន្តែសួរថា តើខ្មែរចង់ បំពានដីវៀតណាមទេ ហើយ វៀតណាមចង់បំពានដល់ខ្មែរទេ គឺអត់ទេ ព្រោះបារាំងគូសផែនទីអញ្ជឹង ។
សម្តេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍ថា គោលការណ៍របស់យើងការដោះដូរនេះ មានទៅ មានមកនេះ យើងសុខចិត្តសឺរ៉េខ្សែ ផែនទី ដើម្បីធានាការកាន់ កាប់ជាក់ស្តែងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងសងខាង ទាំងខាងវៀតណាម ទាំងខាង កម្ពុជា។ ព្រោះជម្រើសកាត់ភូមិខ្មែរ ឱ្យវៀតណាម កាត់ភូមិវៀតណាមឱ្យខ្មែរ ជម្រើសហ្នឹងទៅមិនរួចទេ រើភូមិវៀតណាម ចេញ រើភូមិខ្មែរចេញ ជម្រើស ហ្នឹងក៏ទៅមិនរួចដែរ អញ្ចឹងសល់ជម្រើសតែមួយគត់ដែលងាយ ស្រួលជាងគេ គឺជា ម្រើសសឺរ៉េខ្សែផែនទី ទៅតាម ការកាន់កាប់ជាក់ស្តែងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់បន្ថែមថា អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១១គឺធានាចំនុចនេះ។ ធានាមិនឱ្យបាត់ទឹកដី។ប្រជាពលរដ្ឋកាន់កាប់នៅទីណាគឺកាន់កាប់នៅទីហ្នឹង ហើយសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានឆ្នាំ១៩៩៥ ក៏ដូចគ្នាដែរគឺរក្សាការកាន់កាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ យើងកុំឈានចូលទៅវៀតណាម ។ វៀត ណាមក៏កុំចូលមកកម្ពុជា ។នៅកាន់កាប់ជាក់ស្តែងគេហៅថា រក្សាស្ថានភាពដើម។
ទាក់ទងនិង រឿងដោះដូរនេះដែរសម្តេចតេជោ បានបញ្ជាក់ថា ខ្ញុំបាននិយាយអំពីវៀតណាម ឡាវ វៀតណាម ចិន បារាំង បែលហិ្សក ស្លូវ៉ា ឆេកដែលបានធ្វើការដោះដូរគ្នា។ ប៉ុន្តែកម្ពុជាក៏មិនមែនរឿងថ្មីដែរ គឺអគ្គទេសាភិបាលឥណ្ឌូចិន ចេញសេចក្តីសម្រេចហើយ ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុ នៅឆ្នាំ១៩៤២ បានដោះដូរ ដីនៅព្រែកក្នុងកោះគគីរឱ្យទៅតាមវៀតណាម ហើយ កម្ពុជាយកព្រែកប៊ិញយី ដែលឥឡូវស្ថិតក្នុងឃុំសំពៅពូន ស្រុកកោះធំ។ អាហ្នឹងទើបដូរគ្នាក្នុងឆ្នាំ១៩៤២ រវាងកូសាំងស៊ីន ជាមួយកម្ពុជា ដូច្នេះវាមិនមែនជារឿងថ្មីទេ ដើម្បីធានាការងាយស្រួលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
សម្តេចតេជោថ្លែងថា ខ្ញុំសូមផ្តាំទៅ អ្នកដែលឱ្យយោបល់ថា រឿងកិច្ចការសម្ងាត់ខ្លះ គួរមេដឹកនាំនយោបាយនិយាយ គ្នា ខ្ញុំប្រាប់ទៅអស់លោកវិញដែរថា អស់លោកឱ្យយោបល់នេះត្រឹមត្រូវណាស់ ប៉ុន្តែសួរទៅអ្នកដទៃទៀតមាន ដែល ទុកឱកាសឱ្យខ្ញុំបកស្រាយសម្ងាត់ក្នុងបន្ទប់បិទទ្វារទេ?។ តើគេមានទុកឱកាសទេ ក្រៅពីជេរប្រទេច អាក្បត់ជាតិ អាលក់ដី អាក្បាលយួនខ្លួនខ្មែរ ប៉ុន្តែឥឡូវស ខ្មៅ វាបានឃើញហើយ។
សម្តេចតេជោថ្លែងសង្កត់ ធ្ងន់ថា តើ យើង ទ្រាំឈឺចាប់ ដល់ណាទៀត បើយើងឈឺចាប់ខ្លួនឯង របៀបនេះហើយ ទុកឱ្យអ្នកដទៃវាយប្រ ហារបាន របៀបនេះ យើងមិនអាចទ្រាំឈឺចាប់បានតទៅទៀតទេ យើងត្រូវនិយាយរាប់ ទាំងចំណុចខ្សោយ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់យើង ហើយខ្ញុំបានស្នើឱ្យមានការសិក្សាដើម្បីអាចធ្វើវិសោធន កម្មមាត្រា ទីពីរ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ របស់យើងផងដែរ។
ទាក់នឹងបញ្ហាការពារព្រំដែននេះដែរសម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្រ្តីបានលើកឡើងថាការសាងសង់កាស៊ីណូ នៅតាមតំបន់ព្រំដែនក៏ជាយុទ្ធសាស្រ្តវែងឆ្ងាយមួយរបស់សម្តេចក្នុងកិច្ចការកាពារព្រំដែនផងដែរ។
សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ថា ដកបង្គលទល់ដែនដកបាន។ ឯកាស៊ីណូ ៥ជាន់ឬសណ្ឋាគារ ៥-៦ជាន់ដកអត់បានទេ។ទាល់តែបាញ់មីស៊ីលកំទេច។ និយាយជាទូទៅយើងចង់ប្រែក្លាយខ្សែព្រំដែនឱ្យទៅជាខ្សែព្រំដែនមិត្តភាព សន្តិភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ហើយរឿងនេះសម្តេចបានសរសេរក្នុងសៀវភៅ ១០ ឆ្នាំនៃដំណើរកម្ពុជាតាំងពី ២០ ឆ្នាំមុនមកម្លេះ អំពីការបែងចែកកំលាំងពលកម្មសង្គមឡើងវិញ ដើម្បីបំរើឱ្យវិស័យអភិវឌ្ឍសង្គម និងការពារជាតិ៕