សម្ភាសន៍លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ ប្រធានវិទ្យាស្ថានពលរដ្ឋវិជ្ជា ជាមួយលោក សត្យា រក្ស អ្នកសម្របសម្រួល កម្មវិធីវិភាគព្រឹត្តិការណ៍សង្គម
ទូរទស្សន៍បាយ័ន ស្តីពី តួនាទីរបស់លោក ស៊ូបេឌី ធ្លាក់មកជាអ្នកនាំពាក្យរបស់គណបក្សប្រឆាំង
ថ្ងៃទី ០៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ ខ្ញុំចង់ឲ្យលោកបណ្ឌិតជួយបំភ្លឺ
ទាក់ទងទៅនឹងឥរិយាបថរបស់លោក ស៊ូប៊ែឌី ដែលលោកមានតួនាទីមួយជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏ប៉ុន្តែទង្វើ
និងសកម្មភាពរបស់គាត់ គឺផ្ទុយស្រឡះទៅនឹងអ្វីដែលជាតួនាទី ឬអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋបានឃើញ និងបានដឹង។ ជាទូទៅ
សម្តីរបស់គណបក្សប្រឆាំង ត្រូវបានលោក ស៊ូប៊ែឌី ចម្លងយកទាំងស្រុង ហើយធ្វើការផ្សព្វផ្សាយតែម្តង។បន្ទាប់មកក៏មានការបន្ទរនូវសម្តីនេះពីគណបក្សប្រឆាំង
រួមជាមួយនឹងអង្គការសង្គមស៊ីវិលប្រឆាំង គឺលោក ស៊ូប៊ែឌីហាក់បីដូចជាលក់ខ្លួនឲ្យគណបក្សប្រឆាំងតែម្តង។ ជុំវិញឥរិយាបថ និងចរឹតរបស់ ស៊ូប៊ែឌីនេះ តើលោកបណ្ឌិតមានអ្វី ដើម្បីធ្វើការបំភ្លឺជូនជនរួមជាតិរបស់យើង?
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋត្រូវដឹងថា លោក ស៊ូប៊ែឌី មានតួនាទីជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ ក្នុងតួនាទីជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសនោះ គេត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េច
ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដឹងឲ្យច្បាស់ កុំឲ្យមានការភន្ត័ច្រឡំ ចំពោះភារកិច្ចរបស់លោក ស៊ូប៊ែឌី។ មួយទៀតត្រូវយល់ថា
ហេតុអ្វីបានជាអង្គការសហប្រជាជាតិ
ជ្រើសរើសមនុស្សម្នាក់ឲ្យធ្វើកិច្ចការជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស
ក្នុងកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា? គឺយើងត្រូវទទួលស្គាល់ថា
កម្ពុជា ក៏ដូចជាបណ្តាប្រទេសនានា
ជាសមាជិករបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយអង្គការសហប្រជាជាតិជាស្អី?អង្គការសហប្រជាជាតិមិនមែនជាចៅហ្វាយនាយរបស់ប្រទេសនីមួយៗទេ
ផ្ទុយទៅវិញអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺជាអង្គការសមាជិកភាពរបស់បណ្តាប្រទេសនានា
ដែលធ្វើការងារផ្អែកទៅលើគោលការណ៍ជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាល។ បានន័យថា អង្គការសហប្រជាជាតិ មានស្នូលនៃការងារ គឺបំពេញការងារជាមួយនឹងប្រទេសនានាដែលជាសមាជិក ដោយធ្វើការងារក្នុងលក្ខណៈជាអន្តររដ្ឋាភិបាល។
ដូច្នេះរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា ដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស
គឺអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិជាអ្នកដឹកនាំស្ថាប័នកំពូលទាំងមូលនោះ គឺគាត់ត្រូវបញ្ជូនមនុស្សម្នាក់ ព្រោះគាត់មិនអាចមកធ្វើកិច្ចការផ្ទាល់ទេ បញ្ជូនមនុស្សម្នាក់ឲ្យបំពេញការងារសិទ្ធិមនុស្សសហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងភាគីកម្ពុជា ។កាលណាយើងនិយាយពីភាគីកម្ពុជា គឺមិនមែនភាគីគណបក្សប្រឆាំងទេ គឺនិយាយអំពីរដ្ឋាភិបាល ពីព្រោះយើងនិយាយថា អន្តររដ្ឋាភិបាល។ អញ្ចឹង លោក ស៊ូប៊ែឌី ត្រូវបានអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ចាត់តាំងជាអ្នកយកព័ត៌មានផ្សេងៗនានា
ពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ តើការយកព័ត៌មានផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា
ដើម្បីធ្វើជារបាយការណ៍ជូនទៅអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺគេធ្វើក្នុងគោលបំណងអ្វី? មិនមែនគោលបំណងដើរតួនាទីជាប៉ូលីសសិទ្ធិមនុស្ស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិទេ។ បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ត្រូវចាំឲ្យច្បាស់
អត់មានទេនៅក្នុងពិភពលោក។បុគ្គលម្នាក់មកពីអង្គការសហប្រជាជាតិ គឺគ្រាន់តែគេបញ្ជូនឲ្យមកធ្វើជាបេសកជនពិសេស ឬក៏ជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស ប៉ុណ្ណោះមិនមែនដើរតួជាប៉ូលីសសិទ្ធិមនុស្សទេ។ គឺគាត់ដើរតួជាអ្នកកាន់ការងារមួយជាអ្នកទំនាក់ទំនងរវាង អង្គការសហប្រជាជាតិ
និងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកិច្ចការសិទ្ធមនុស្សក្នុងគោលបំណងលើកស្ទួយ នឹងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើង វិវត្តន៍កាន់តែល្អឡើងនូវការងារសិទ្ធិមនុស្សនេះឯង។
តើលោក ស៊ូប៊ែឌី បានធ្វើការងារក្នុងក្របខណ្ឌ
និងគោលការណ៍នោះឬទេ? តើលោក ស៊ូប៊ែឌី មានបានបំពេញតួនាទីជាអ្នកដើរតួភ្ជាប់រវាងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ
ជាមួយនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទេពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សនេះ?។ មិនមែនតែលោក ស៊ូប៊ែឌី ឬក៏អ្នកណាផ្សេងទៀតទេ ដើម្បីឲ្យកិច្ចការក្នុងការរាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងសិទ្ធិមនុស្សដំណើរការទៅបានល្អ ទាល់តែបុគ្គលនោះ មានការយល់ដឹង។ ដូច្នេះលោក ស៊ូប៊ែឌី មានចំណេះដឹងហើយ ប៉ុន្តែជាមួយនឹងចំណេះដឹង លោក
ស៊ូប៊ែឌី ត្រូវតែធ្វើការជាអាទិភាពដំបូងបង្អស់
គឺជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាល ឬក៏តំណាងសមត្ថកិច្ច កិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហើយបានគាត់អាចទៅសហការជាមួយនឹងអង្គភាព ឬនិន្នាការផ្សេងៗទៀត
ដើម្បីទទួលនូវសម្លេងផ្សេង ក្រៅពីសម្លេងដែលខ្លួនបានធ្វើកិច្ចការជាមួយនឹងភាគីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ លោក ស៊ូប៊ែឌី បែរជាយកអ្នកជាមូលដ្ឋានគោលនៃដែគូគឺគណបក្សប្រឆាំងទៅវិញ។ លោក ស៊ូប៊ែឌី តែងតែបរាជ័យរហូតជាមួយនឹងដៃគូពិភាក្សាអំពីកិច្ចការសិទ្ធិមនុស្សជាមួយរដ្ឋាភិបាល ។ បរាជ័យរបស់លោក ស៊ូប៊ែឌី នេះមិនអាចទម្លាក់កំហុសថា រដ្ឋាភិបាល អត់មានឆន្ទៈធ្វើការជាមួយនោះទេ។ បើសិនជារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ពុំមានឆន្ទៈធ្វើការងារជាមួយអគ្គលេខាធិការដ្ឋាន
ឬក៏អគ្គលេខាធិការដ្ឋានអង្គការសហប្រជាជាតិ ឬក៏ជាមួយនឹងឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិនោះ
កម្ពុជាមិនទទួលយកបុគ្គលម្នាក់ ដែលឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិចាត់តាំង
ឲ្យមកធ្វើជាអ្នកនាំពាក្យ ឬក៏ជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសនោះទេ
រាជរដ្ឋាភិបាលអាចបដិសេធហើយ។ យើងធ្លាប់ឃើញហើយ ភាពទន់ភ្លន់ និងសុឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ ពាក់ព័ន្ធរឿងសិទ្ធិមនុស្ស ពាក់ព័ន្ធរឿងអ្វីទៀតច្រើនណាស់។ សូម្បីតែការិយាល័យឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជានោះ លោក ប៉េស៊ូ កាលលើកមុនមានចរឹតអុងអាត់ហួសហេតុ។ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
អត់ធ្មតរហូតដល់បុគ្គលនោះមិនកែចរឹត ទើប បានយើងបដិសេធបុគ្គលនោះ។ ប៉ុន្តែយើងអត់បដិសេធការិយាល័យដែលជាស្ថាប័នទេ។ បើនិយាយពីសិទ្ធិ ដែលជារដ្ឋឯករាជ្យ អធិបតេយ្យយើងអាចលុបចោលឬបញ្ចប់បេសកម្មនៃការិយាល័យ
របស់ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិបានដែរ ព្រោះកម្ពុជាពុំមានកាតព្វកិច្ចដាច់ណាត់ដែលត្រូវគេបញ្ជាឲ្យមកបង្កើតបានទេ។ យោងតាមកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១
គឺគេបានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងការឲ្យមានការិយាល័យឧត្តមស្នងការ និងមានបេសកជនពិសេស
ឬតំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិពាក់ព័ន្ធសិទ្ធិមនុស្ស។ ប៉ុន្តែពេលវេលាបន្តពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ឬក៏ការបន្តឲ្យមានតទៅទៀត
គឺកិច្ចព្រមព្រៀងបានទុកសិទ្ធិស្វ័យសម្រេចសម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលកើតឡើងពីការបោះឆ្នោតព្រោះកាលពីឆ្នាំ១៩៩១ គឺអត់ទាន់មានរដ្ឋាភិបាលរួមគ្នានៅឡើយទេ។
អញ្ចឹងហើយបានគេព្រមព្រៀងគ្នាឲ្យបង្កើត នៅក្នុងអន្តរកាលនោះ ហើយនៅពេលដែលអន្តរកាលត្រូវបានបញ្ចប់សភាត្រូវបានបង្កើត
រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានបង្កើត ហើយមកដល់ឥឡូវ ៤អាណត្តិ ទៅហើយ។នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស គេបានប្រាប់ហើយ
មានតែនៅក្នុងអន្តរកាលទេ ផុតអន្តរកាលគេទុកឲ្យសិទ្ធិស្វ័យសម្រេចរបស់កម្ពុជា ដែលជារដ្ឋឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ។ រយះពេល ៤នីតិកាល មកដល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលែងមានកាតព្វកិច្ចដែលត្រូវតែផ្តល់ឲ្យអាណត្តិ
ឬបន្តអាណត្តិរបស់ការិយាល័យអង្គការសហប្រជាជាតិទៀតទេ។
ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យតម្លៃអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសិទ្ធិមនុស្ស ជាមួយនឹងអង្គការសហប្រជាជាតិ ទើបបានសុខចិត្តបន្តមួយឆ្នាំៗរហូតមកដល់ពេលនេះ។
ចំណែកលោក ស៊ូប៊ែឌី ឬតួនាទីជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសក៏រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការពិនិត្យ អំពីចរឹតលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់បុគ្គលម្នាក់ហ្នឹងដែរ។ ដូចនិយាយរឿងកិច្ចការទូតអញ្ចឹង
បើសិនជារាជរដ្ឋាភិបាលពុំមានសុឆន្ទៈធ្វើការងារជាមួយលោក ស៊ូប៊ែឌី កម្ពុជាមានសិទ្ធិស្នើទៅឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិផ្លាស់ប្តូរបុគ្គលនោះ។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖
ជាទូទៅនៅពេលដែលគណបក្សប្រឆាំងបង្កើតរឿងមួយឡើងហើយ ពេលនោះសង្គមស៊ីវិលនិន្នាការប្រឆាំងនោះ បន្ទរតាមគណបក្សប្រឆាំង។
បន្ទាប់មកទៀតលោក ស៊ូប៊ែឌី ក្នុងនាមជាអ្នករាយការណ៍ ក៏បន្ទរតាមគណបក្សប្រឆាំងដែរ។ មានរូបភាពមួយទៀតនៅពេលដែល ស៊ូប៊ែឌី បន្តរំលេចនូវរឿងហ្នឹងឲ្យកាន់តែធំមក
គណបក្សប្រឆាំងដដែល ដែលជាអ្នកបង្កើតរឿងដំបូងរួមជាមួយសង្គមស៊ីវិលដែលមាននិន្នាការពីគណបក្សប្រឆាំង ក៏ធ្វើជានិយាយគាំទ្រ ស៊ូប៊ែឌី មើលទៅរបៀបដូចខ្ចងដែលរាយដាក់គ្នាអញ្ចឹង។ តើមាយាទនិងចរឹតបែបនេះ លោកបណ្ឌិតមានការសន្និដ្ឋាន
និងវិនិច្ឆ័យនូវចរិតរបស់ ស៊ូប៊ែឌី យ៉ាងម៉េចដែរ?
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា លោក ស៊ូប៊ែឌី
ពុំបានបំពេញភារកិច្ចដែលឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិចាត់តាំងឲ្យធ្វើជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស ស្តីអំពីសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ គាត់ដើរតួជាដៃគូដ៏ជិតស្និទ្ធិ
ឬជាអ្នកនាំពាក្យឲ្យគណបក្សប្រឆាំង និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាទៅវិញ។ រឿងនេះយើងអាចរកមូលហេតុ តើហេតុអ្វីបានជាលោក ស៊ូប៊ែឌី
មិនមានសមត្ថភាពបំពេញការងារជាមួយនឹងរាជរដ្ឋាភិបាល? ទី១ ដូចខ្ញុំបានលើក កាលពីមុនគឺយើងអាចនឹកឃើញអតីតកាល អ្នកដែលមុនលោក
ស៊ូប៊ែឌី គឺលោក យ៉ាស់ ហ្គៃ។ លោក យ៉ាស់ហ្គៃ
គាត់ធ្វើការរបៀបហ្នឹងដែរ ពេលនោះរដ្ឋាភិបាលមិនសហការ និងរដ្ឋាភិបាលប្រកាសអត់សហការជាមួយលោក យ៉ាស់ ហ្គៃ។ គឺពេលនោះហើយដែលយើងមានសិទ្ធិឲ្យផ្លាស់ប្តូរបុគ្គល
ពេលនោះហើយដែលអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្តូរមកលោក ស៊ូប៊ៃឌី ។តើហេតុអ្វីបានលោក ស៊ូប៊ែឌី នៅតែមានចរឹតស្រដៀងៗគ្នា។ ត្រង់នេះដែលយើងនាំគ្នាទៅសិក្សាមើលសមាសភាពមនុស្សនៅក្នុងការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាឡើងវិញ។ អ្នកទាំងអស់នោះ គឺជាអ្នកធ្វើការជិតស្និទ្ធិ យើងមិនថាទាំងមូលទេ យើងថាភាគច្រើននៅក្នុងនោះប្រាកដជាធ្វើការជិតស្និទ្ធិជាមួយនឹងគណបក្សប្រឆាំង និងNGO សិទ្ធិមនុស្សប្រឆាំង
ឬក៏ជាមន្ត្រីរបស់គណបក្សប្រឆាំងតែម្តង ដែលធ្វើការនៅក្នុងការិយាល័យឧត្តមស្នងការនោះ។ ទោះបីជាដូរមនុស្ស យ៉ាស់ ហ្គៃ មក ស៊ូប៊ែឌី នៅតែការងាររបស់ពួកគាត់អត់ជឿនលឿនដដែល។ មិនមែនការងារសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាអត់ជឿនលឿនទេ គឺការងាររបស់គាត់ ក្នុងតួនាទីជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស នៅតែអត់សុក្រឹត្យ អត់ឆ្លុះបញ្ចាំងការពិត។ ត្រង់នេះដែលអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ត្រូវពិនិត្យពីសមាសភាពឡើងវិញនៅក្នុងការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា
ពីព្រោះអ្នកទាំងអស់នោះ គឺជាដើមចម ឬក៏ជាអ្នកមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធិតែមួយជ្រុង
ដែលធ្វើការមិនសុក្រឹត្យចំពោះតថភាព របស់សង្គមកម្ពុជា។ អញ្ចឹងយើងអាចរកឃើញថា ហេតុអ្វីបានជាលោក ស៊ូប៊ែឌី
បន្ថោកខ្លួនដូចនឹងលោក យ៉ាស់ ហ្គៃ? គឺពីមុនមិនធ្វើការឲ្យពិតប្រាកដក្នុងមុខងាររបស់ខ្លួន
ជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាល។ យើងមិនមែនឲ្យទៅរួមគំនិតជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលទេ ប៉ុន្តែត្រូវធ្វើការជាមួយគ្នាដើម្បីឲ្យមានការលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ ផ្ទុយទៅវិញគេបែរទៅជាប្រកាន់យកនូវឥរិយាបថ និងបុរេវិនិច្ឆ័យដូចមុនៗជាមួយនឹងគណបក្សប្រឆាំង។ ជាក់ស្តែង អ្វីដែលជារបាយការណ៍របស់លោក
ស៊ូប៊ែឌី បច្ចុប្បន្ន គឺជារបាយការណ៍ឆ្នាំទៅ ឆ្នាំទៅមួយ ១០ឆ្នាំមុនដូចគ្នាទាំងអស់។
មួយទៀតខ្ញុំនិយាយអំពីកាលវេលារបាយការណ៍ឆ្នាំនេះ ដូចតែរបាយការណ៍ឆ្នាំទៅ ហើយបើនិយាយអំពីខ្លឹមសារទៀត
ថ្វីត្បិតតែគាត់ចេះយកទំនាស់បច្ចុប្បន្នយកមកលើកនិយាយ ឧទាហរណ៍ដូចជាទំនាស់ដីធ្លីនៅបឹងកក់ នៅបុរីកីឡា
ប៉ុន្តែចរិតនៃការលើកឡើងនៅដដែលៗ។ បានន័យថា គាត់អត់ទៅសិក្សាអំពីសាវតានៃរឿងដីធ្លីបឹងកក់ ឬក៏ដីធ្លីនៅបុរីកីឡា។ សុឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលបានអត់ធ្មត និងរកវិធីដោះស្រាយដ៏ល្អប្រសើរ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋពាក់ព័ន្ធនឹងទំនាស់ ប៉ុន្តែបានកាត់បន្ថយរឿងនោះបានមួយកម្រិតធំ គួរតែលោក ស៊ូប៊ែឌី សិក្សារឿងនេះឲ្យជ្រៅ ទើបគាត់អាចធ្វើរបាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធរឿងទំនាស់ដីធ្លីនោះ
ទៅឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិបានសុក្រឹត្យ។ ប៉ុន្តែគាត់ធ្វើដូចគណបក្សប្រឆាំង
គណបក្សប្រឆាំងជេរតែរឿងបឹងកក់ ជេរតែរឿងបុរីកីឡា ចំណែករឿងសាវតាបឹងកក់ រឿងសាវតាបុរីកីឡា
រឿងដែលរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយបានកម្រិតណាហើយគឺមិនដឹង។ វាមិនទាន់បានមួយរយភាគរយទេ តែវាបាន៩០ភាគរយ ឬក៏៨០ភាគរយ ឬក៏៧៥ភាគរយ ហើយ ។ គណបក្សប្រឆាំងមិនដែលឲ្យតម្លៃនៃដំណោះស្រាយដែលរដ្ឋាភិបាលបានធ្វើរួចមកហើយទេ។ គឺមានតែ ការចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ តើសកម្មភាពនៃការជួយឧបត្ថម្ភជ្រោមជ្រែងរបស់ លោក ស៊ូយ៉ា ស៊ូបេឌី ចំពោះគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាយ៉ាងខ្លាំងក្លានេះ អាចធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំងបោះជំហ៊ានទៅមុខនៅក្នុងទីលានប្រជាធិបតេយ្យនៃការប្រកួតប្រជែងបានដែរឬទេ?
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ ដូចខ្ញុំបានបញ្ជាក់ហើយថា បើលោក ស៊ូបេឌី ចង់ជួយជ្រោមជ្រែង ឬលើកស្ទួយសមត្ថភាពធ្វើនយោបាយរបស់មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង គួរតែគាត់លាលែងតំណែងដ៏មានកិត្តិយសដែលតែងតាំងដោយឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាសិន ហើយទៅធ្វើតួនាទីជាអ្នកបង្ហាត់បង្រៀនគណបក្សប្រឆាំង នោះទើបប្រសើរជាង។ ហើយវាប្រសើរជាងគាត់ដែលពាក់ឯកសណ្ឋានជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស ឲ្យអគ្គលេខាធិការ អ ស ប តែពេលធ្វើការបែរជាធ្វើការជាអ្នកនាំពាក្យឲ្យគណបក្សប្រឆាំងទៅវិញ។ ដូច្នេះគាត់គួរតែដោះខោអាវនោះចេញ ហើយទៅធ្វើជាគ្រូបង្រៀនប្រជាធិបតេយ្យ បង្រៀននយោបាយ ។ល។ ដើម្បីជួយសង្គ្រោះគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាវិញ។ ហើយខ្ញុំជឿជាក់ថាប្រជាពលរដ្ឋក៏សារទរដែរ ពីព្រោះយើងចង់បានគណបក្សប្រឆាំងដែលមានចរឹតថ្លៃថ្នូរដូចគណបក្សប្រឆាំងនៅបណ្តាប្រទេសដ៏ទៃទៀត ហើយរដ្ឋាភិបាលក៏សារទរដែរ។ សព្វថ្ងៃនេះគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា រំខានដល់ការអភិវឌ្ឍ និងរំខានដល់ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាខ្លាំងណាស់ ហើយបានធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋច្របូកច្របល់ ដោយសារខ្លួនបានតាំងខ្លួនជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែខ្លួនគ្មានកម្មវិធីនយោបាយ និងគ្មានចរឹតនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យបន្តិចឡើយ ពួកគេគិតតែពីដើរញុះញង់ប៉ុណ្ណោះ។ លោក ស៊ូបេឌី អាចដឹងតាមរយះការពិនិត្យ និងឆែកមើលនូវឥរិយាបទនយោបាយជាតិនិយមជ្រុលរបស់គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា យ៉ាងងាយបំផុត។ ខ្ញុំសូមលើកជាឧទាហរណ៍ដើម្បីធ្វើការវិភាគថា បើសិនជាអ្នកនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសរបស់លោក ប្រកាន់នូវឥរិយាបទជាតិនិយមជ្រុលហួសហេតុបែបនេះ ប្រជាជាតិរបស់លោកក៏អត់បានសេចក្តីសុខដែរ។ នៅក្នុងទិដ្ឋភាពដែលលោកធ្លាប់បានបំពេញការងារនៅលើឆាកអន្តរជាតិ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ លោកប្រាកដជាបានដឹងថាគ្មាននរណាគេគាំទ្រនយោបាយជាតិនិយមជ្រុលហួសហេតុ តទៅទៀតទេ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា តើលោក ស៊ូបេឌី បានដឹងឬទេថា ពួកគេកំពុងតែយកនយោបាយជាតិនិយមជ្រុលហួសហេតុមកញុះញង់ប្រជាជាតិខ្មែរស្អប់វៀតណាម ឲ្យស្អប់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយចោទប្រកាន់ថារដ្ឋាភិបាលជារដ្ឋាភិបាលអាយ៉ងនោះ? តើលោក ស៊ូបេឌី បានឮនូវភាសាទាំងអស់នេះឬទេ? តើគណបក្សប្រឆាំង និងមន្ត្រីនៅក្នុងការិយាល័យឧត្តមស្នងការ អ ស ប នៅកម្ពុជាបានរាយការណ៍ឲ្យលោក ស៊ូបេឌី ដឹងឬទេ អំពីចរឹតនយោបាយជាតិនិយមជ្រុលហួសហេតុរបស់គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា?បើសិនជាលោក ស៊ូបេឌី បានដឹង លោកគួរតែបង្រៀនអស់លោកគណបក្សប្រឆាំងឲ្យចេះធ្វើនយោបាយថ្លៃថ្នូរ មានវប្បធម៌នយោបាយប្រជាធិបតេយ្យសេរីពិតប្រាកដ ឲ្យមានសមត្ថភាពតាក់តែងកម្មវិធីនយោបាយទៅលើវិស័យនយោបាយនីមួយៗ។ លោក ស៊ូបេឌី ក៏ត្រូវដឹងផងដែរថា គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាគឺពុំមានរចនាសម្ព័ន្ធ និងក្រុមការងារលើវិស័យឧស្សាហកម្ម ឬក្រុមហិរញ្ញវត្ថុ ឬក្រុមការងារលើវិស័យកសិកម្ម ឬវិស័យការពារជាតិនោះទេ គឺអត់ទាំងអស់។ គណបក្សទាំងមូលគឺគ្មានសមត្ថភាពបង្កើតក្រុមការងារសម្រាប់វិស័យនយោបាយនីមួយៗទេ។ ដូច្នេះពួកគេគ្មានសមត្ថភាព ដើម្បីទៅប្រកួតប្រជែងនយោបាយជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឬជាមួយគណបក្សដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលទេ។ចំណុចទាំងនេះ លោក ស៊ូបេឌី គួរតែបង្រៀនពួកមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង។ បើលោក ស៊ូបេឌី បានបង្រៀនអំពីបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងរបៀបរបបធ្វើការនយោបាយដល់គណបក្សប្រឆាំង នោះខ្ញុំជឿថាក៏ជាការជួយដល់ប្រជាជាតិខ្មែរដែរ ពីព្រោះនៅពេលដែលគណបក្សប្រឆាំងបានយល់ និងចេះធ្វើការងារអំពីនយោបាយ ចេះយល់អំពីប្រជាធិបតេយ្យ ពេលនោះប្រជាពលរដ្ឋនឹងរកស៊ីរស់នៅដោយរលូនប្រកបដោយភាពសុខក្សេម្ភក្សាន្ត ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលមានភាពមោះមុតក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេស ហើយគណបក្សប្រឆាំងក៏ត្រូវចូលរួមតិតៀនដើម្បីស្ថាបនា។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ ចរឹតរបស់គណបក្សប្រឆាំងដែលបានបន្តជីវិតនយោបាយរហូតមកដល់ពេលនេះ គឺដោយសារតែការប្រើនូវនយោបាយនៃការភូតកុហកប្រជាពលរដ្ឋ ដូចជាការសន្យាដាក់ធ្មេញមាស សន្យារកប្តីឲ្យស្ត្រីម៉េម៉ាយ ឬក៏សន្យាបណ្តុះសក់ឲ្យអ្នកក្បាលទំពែកជាដើម។បននយោបាយប្រឆាំងតែងតែប្រើនូវឧបាយកលនេះ ដើម្បីបោកប្រាស់បងប្អូនមួយចំនួនដែលខ្វះការពិចារណា។ ក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ពួកគេបានសន្យាថាឲ្យឡាន ឲ្យកុំព្យូទ័រ សាលាមតេយ្យ រួមជាមួយនឹងមជ្ឍមណ្ឌលកសិកម្មជាដើម។ ដូច្នេះសូមលោកបណ្ឌិតជួយបញ្ជាក់អំពីរបៀបនៃការផ្តល់ឧបករណ៍ទាំងនោះទៅសាលាឃុំ ជាលក្ខណៈច្បាប់ តើត្រូវធ្វើតាមរបៀបណា?
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ អ្នកនយោបាយប្រឆាំងនៅកម្ពុជា តែងតែធ្វើនយោបាយសន្យា។ និយាយឲ្យចំ គឺគណបក្ស កឹម សុខា បានអួតថាឃុំណាដែលខ្លួនឈ្នះឆ្នោត គឺគេបានសន្យាឲ្យច្រើនណាស់។ ឥឡូវ យើងលើកយកតែបញ្ហាកុំព្យូទ័រ និងព្រីនធ័រមកនិយាយសិន។ ហើយក៏នៅមានសន្យា ការផ្តល់ឡាន សង់សាលាមតេយ្យនៅតាមភូមិ ធ្វើបណ្ណាល័យ និងធ្វើវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវកសិកម្មនៅតាមឃុំទៀតផង។ ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះ ពួកគេគ្រាន់តែបានផ្តល់កុំព្យូទ័រតែ១៨គ្រឿងប៉ុណ្ណោះ។ ចំណុចដែលប្រជាពលរដ្ឋចាប់អារម្មណ៍នោះគឺនៅត្រង់ថា តើកុំព្យូទ័រនោះជាកុំព្យូទ័ររបស់គណបក្ស កឹម សុខា ដែលឲ្យទៅមេឃុំរបស់ខ្លួនដែលជាប់ឆ្នោតដើម្បីប្រើផ្ទាល់ខ្លួន ឬជាកុំព្យូទ័រដែលផ្តល់ឲ្យទៅសាលាឃុំដែលជារបស់រដ្ឋ? បើឲ្យទៅបុគ្គលជាមេឃុំ ហើយមេឃុំនោះយកទៅដាក់ផ្ទះឬ ប្រើខ្លួនឯង គឺកុំព្យូទ័រនោះមិនមែនជារបស់រដ្ឋទេ ដូច្នេះ កឹម សុខា កុំភូតប្រជាពលរដ្ឋថាឲ្យទៅសាលាឃុំ។ ប៉ុន្តែបើឲ្យទៅសាលាឃុំដែលជារបស់រដ្ឋនោះ គឺត្រូវចុះបញ្ជីសារពើភ័ណ្ឌជាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ ហើយការប្រើប្រាស់គឺត្រូវថិតនៅក្នុងគោលដៅ និងការចាត់ចែងរបស់ឃុំ ដែលមានមេឃុំ ជំទប់ទី១ ទី២ និងសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ ទៅតាមលក្ខន្តិកៈដែលបានចែងនៅក្នុងឃុំ។ ចំពោះការជ្រើសរើសយក អ្នកមានសមត្ថភាពប្រើប្រាស់កុំព្យូទ័រវិញ គឺយើងមានអ្នកដែលមានក្របខណ្ឌច្បាស់លាស់ គឺស្មៀនឃុំ ដែលជាមន្ត្រីរដ្ឋបាលអចិន្ត្រៃយ៍ប្រចាំឃុំ ដែលត្រូវបានជ្រើសរើសពីក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីបំពេញការងារឲ្យឃុំរួចហើយ។ ប៉ុន្តែ បើសិនជាមេឃុំនោះទៅជ្រើសរើសអ្នកផ្សេង នោះគឺជាការខុសឆ្គងហើយ ហើយបើចង់យកថវិការឃុំទៅឲ្យប្រាក់ខែដល់អ្នកដែលវាយកុំព្យូទ័រ គឺត្រូវអនុវត្តទៅតាមចំណាត់ការដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់រដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់៕
សម្រង់ព័ត៌មាន៖ លោក នូ សាវុធឌី