នៅវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នាថ្ងៃទី១១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ បានដាក់ចេញនូវទិសស្លោកមួយឃ្លាថា “ថ្ងៃនេះ និងថ្ងៃស្អែកកុំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍” ដើម្បីជាការរួមចំណែកដល់ការកាត់បន្ថយនូវបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ដែលកំពុងក្លាយជាបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំមួយនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ សម្តេចតេជោបានអំពាវនាវទៅដល់ប្រជាជន រួមទាំងអាជ្ញាធរសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ត្រូវទន្ទេញ និងចូលរួមអនុវត្តនូវគោលការណ៍នេះ។
បញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ដែលជាកង្វល់ដ៏ធំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កាលពីសប្តាហ៍មុននៅរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបង្កឡើងដោយនិស្សិតពេទ្យជាស្ត្រី និងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅខេត្តព្រះសីហនុ ដែលបង្កដោយរថយន្តកុងតឺន័រ បណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ជាច្រើននាក់នោះ
នៅក្នុងពិធីប្រគល់វិញ្ញាបនបត្រ និងសញ្ញាបត្រជូនដល់សិស្សថ្នាក់វិជ្ជាជីវៈ និងនិស្សិតថ្នាក់បរិញ្ញាបត្ររងសរុបចំនួន ១៩៥៦នាក់ ដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាក្នុងឆ្នាំ ២០០៩-២០១០ និង២០១០-២០១១ និងឆ្នាំសិក្សា ២០១១-២០១២ នៃវិទ្យាស្ថានខ្មែរជំនាន់ថ្មី សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ទាំងអស់នេះ គឺបណ្តាលមកពីការធ្វេសប្រហែសរបស់អ្នកបើកបរ ដែលជាកត្តាគួរឲ្យសោកស្តាយបំផុត។
សូមបញ្ជាក់ថា ថ្មីៗនេះនៅតាមផ្លូវជាតិលេខ៤ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ មានកើតគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្ទួនៗគ្នា បណ្តាលឲ្យស្លាប់មនុស្សចំនួន៦នាក់ និងរងរបួសមួយចំនួនទៀត ដូចគ្នានឹងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅមុខក្រសួងមហាផ្ទៃក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបណ្តាលមនុស្សស្លាប់ចំនួន៣នាក់ជាក្មេងសិក្សាសាលា និងរបួសមួយចំនួនទៀត។ ទាក់ទងករណីនេះ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ថា យើងមិនត្រឹមតែសោកស្តាយចំពោះអ្នកស្លាប់ទេ ប៉ុន្តែយើងស្តាយចំពោះអនាគតក្មេងស្រីដែលជាអ្នកកាន់ចង្កូតរថយន្ត ដោយសារតែឪពុកម្តាយស្រឡាញ់កូនពេក នៅពេលដែលកូនមិនទាន់ស្ទាត់ជំនាញ។ ក្មេងស្រីជានិស្សិតនោះ នឹងបាត់បង់អនាគតព្រោះគេមិនអាចរួចផុតពីការកាត់ទោសតាមផ្លូវច្បាប់នោះទេ។ សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍ថា ករណីគ្រោះថ្នាក់នេះ វាបានដាស់តឿនដល់ឪពុកម្តាយ ដែលបានបណ្តោយកូនជ្រុលហួសហេតុតពេក ហើយបានក្លាយទៅជាការនាំទុក្ខ និងមានវិប្បដិសារីអស់មួយជីវិត។ សម្តេចតេជោបានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងឲ្យដឹងផងដែរ ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅខេត្តព្រះសីហនុថា វាជារឿងដ៏គួរឲ្យរន្ធត់ ហើយសម្តេចបានសំដែងនូវការសោកស្តាយចំពោះអ្នកទទួលមរណភាព និងបានស្នើឲ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធពិនិត្យមើលចំពោះបញ្ហាបច្ចេកទេសរបស់ រថយន្តកុងតឺន័រ ដែលត្រូវតែមានគ្រប់លក្ខណៈសម្បត្តិទាំងអស់ មុននឹងអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើចរាចរណ៍។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានធ្វើការក្រើនរម្លឹកដល់មន្ត្រីទាំងអស់ថា ត្រូវអនុវត្តតាមច្បាប់កុំចាំបាច់តែមានអនុសាសន៍របស់សម្តេចទើបអនុវត្តន៍។ មន្ត្រីទាំងអស់គ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ត្រូវតែអនុវត្តការងារដូចភ្លៀងរលឹម ជាពិសេសក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន ត្រូវរឹតបន្តឹងលើក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនទាំងអស់ ដើម្បីកុំឲ្យមានសោកនាដកម្មដោយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ តាមដងផ្លូវកើតឡើងដូច្នេះទៀត។ រីឯឡានកុងតឺន័រ ក៏ត្រូវតែចាប់ខ្ចៅឲ្យបានត្រឹមត្រូវផងដែរ។
ទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហាឆ្លងនៃជម្ងឺផ្តាសាយបក្សី និងបញ្ហាអគ្គីភ័យ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានអំពាវនាវឲ្យគ្រប់ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធយកចិត្តទុកដាក់ការពារ និងទប់ស្កាត់ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។ សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍ថា សូមយកចិត្តទុកដាក់ជាមួយបញ្ហាជំងឺឆ្លង ជាពិសេសជាមួយបញ្ហាជំងឺផ្តាសាយបក្សី ដែលឥឡូវនេះមិនគ្រាន់តែផ្ទុះនៅតែកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាបានផ្ទុះនៅទីកន្លែងដទៃក្រៅកម្ពុជាយើងហើយ។ សូមមន្ត្រីទាំងអស់ មិនមែនត្រឹមតែមន្ត្រីសុខាភិបាល កសិកម្មនោះទេ ប៉ុន្តែស្ថាប័នគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់ត្រូវចូលរួមធ្វើយុទ្ធនាការនេះ។ អ្នកដែលសំខាន់ជាងគេ គឺប្រជាពលរដ្ឋ ប្រសិនបើឃើញមានស្ថានភាពមិនស្រួលដូចជាសត្វងាប់ ឬឈឺ ត្រូវតែរាយការណ៍បន្ទាន់ទៅភ្នាក់ងារសុខភាពដែលនៅជិតបំផុត ដើម្បីត្រួតត្រាសភាពការណ៍នេះ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា យើងត្រូវតែធ្វើកិច្ចការងារនេះឲ្យបានម៉ត់ចត់ ហើយប្រឹងប្រែងធ្វើទាំងអស់គ្នា ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាកុំឲ្យជម្ងឺនេះផ្ទុះឡើងកាន់តែធំ។ នៅតំបន់ដែលមិនទាន់មានជំងឺនេះផ្ទុះឡើង ត្រូវតែពិនិត្យអំពីការឆ្លងកាត់នៃពួកសត្វបក្សាបក្សីចូលទៅក្នុងតំបន់នោះ ចំណែកឯតំបន់ដែលមានកើតរួចហើយ ត្រូវដាក់ការហ៊ុំព័ទ្ធកុំឲ្យមានសត្វចេញពីតំបន់នោះទៅកាន់តំបន់ដទៃទៀត ហើយបើសង្ស័យថា មានមនុស្សមានជំងឺក៏ត្រូវតែទៅរកពេទ្យឲ្យបានឆាប់ ហើយក្រសួងសុខាភិបាល ក៏ដូចជាមន្ទីរសុខាភិបាលតាមខេត្ត ក្រុង ស្រុក ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ពិនិត្យមើលស្ថានភាពនេះឲ្យបានដិតដល់បំផុត ហើយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមានវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍ ត្រូវតែផ្សព្វផ្សាយឲ្យបានច្រើនបំផុត ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានដឹង និងបានជ្រួតជ្រាបចំពោះបញ្ហាដ៏មានគ្រោះថ្នាក់នេះ។ ចំណែកលោកគ្រូអ្នកគ្រូក៏ ត្រូវផ្តល់ព័ត៌មានអប់រំទៅដល់សិស្សានុសិស្ស ហើយព្រះសង្ឃក៏មានតួនាទីក្នុងការអប់រំបញ្ហានេះដល់ ពុទ្ធបរិស័ទផងដែរ។ ទាក់ទងនឹងបញ្ហាគ្រោះអគ្គីភ័យ សម្តេចតេជោថ្លែងថា ដោយសារក្នុងឆ្នាំនេះបញ្ហាអគ្គីភ័យបានកើតមានឡើងច្រើនកន្លែងនោះ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវឲ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នទាំងអស់គ្នា មិនថាជាគ្រួសារអ្នកមាន អ្នកក្រនោះទេ សូមមេត្តាប្រុងប្រយ័ត្នទាំងអស់គ្នា។
នៅក្នុងពិធីប្រគល់វិញ្ញាបនបត្រ និងសញ្ញាបត្រជូនដល់សិស្សថ្នាក់វិជ្ជាជីវៈ និងនិស្សិតថ្នាក់ បរិញ្ញាបត្ររង នៃវិទ្យាស្ថានខ្មែរជំនាន់ថ្មីនោះដែរ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវទៅដល់សមាជិក សមាជិកាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា (CPP) ឲ្យបន្តអនុវត្តន៍នូវសិល្បៈនៃការចែករំលែក ដែលជាប្រពៃណីរបស់ខ្លួនតាំងតែពីយូរយារណាស់មកហើយៗបានផ្តល់នូវអត្ថិភាពដល់គណបក្ស។
សម្តេចតេជោសែនបានមានប្រសាសន៍ថា ការជួយនៅតាមទីអារាម នៅតាមសាលារៀន នៅតាមការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ឬនៅតាមទីកន្លែងនានា ដែលត្រូវជួយដូចជា កុមារកំព្រា ជនពិការជាដើម ដែលសមាជិកសមាជិកា CPP ធ្លាប់បានធ្វើ និងកំពុងធ្វើនោះ គឺជាសិល្បៈចែករំលែក ហើយវិធីរបស់ CPP ដែលធ្វើនេះបានធ្វើឲ្យគណបក្សរីកលូតលាស់ និងរឹងមាំឡើងជាលំដាប់។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីមានប្រសាសន៍ពន្យល់ថា វិធីសាស្ត្រសិល្បៈនៃការចែករំលែកនេះមិនមែនកើតតែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះទេ ប៉ុន្តែវាបានកើតឡើងតាំងពីអរុណោទ័យ និងនៅលើភពផែនដីរបស់យើងមកម្ល៉េះ។ សម្តេចតេជោមានប្រសាសន៍ថា CPP មានវិធីនេះតាំងពីដើមមក ហេតុដូច្នេះហើយទើប CPP មានលទ្ធភាព ដើម្បីជួយកសាងសាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ផ្លូវថ្នល់ ប្រឡាយទឹក វត្តអារាមនៅគ្រប់ទីកន្លែង ហើយដូចដែលខ្ញុំធ្លាប់បាននិយាយរួចហើយថា មានគម្រោងចំនួនរាប់ម៉ឺនដែល CPP កំពុងតែបន្តដែលជាគម្រោងពិតមិនមែនជាគម្រោងខ្យល់តាមការសន្យាណាមួយនោះទេ។
សម្តេចតេជោសែនបានលើកជាឧទាហរណ៍ថា មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ នៅលើពិភពលោកនេះក៏នៅមានទីកន្លែង ដែលអនុវត្តន៍នូវសិល្បៈនៃការចែករំលែកនេះដែរ ដូចជាប្រទេសអ្នកមានបានចែកជាជំនួយជូនដល់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ដែលនេះជាទិដ្ឋភាពមួយ ហើយទិដ្ឋភាពមួយទៀតគឺអ្នកមានខ្លះ បានបង្កើតនូវមូលនិធិដើម្បីជួយដល់ផ្នែកជំងឺអេដស៍ជាដើម៕