ដោយការបោះឆ្នោតសកល កាន់តែខិតជិតចូលមកដល់ហើយនោះ យើងសង្កេតឃើញថាគ្រប់គណបក្សទាំងអស់ បានត្រៀមរៀបចំខ្លួន ក្នុងការចុះឈ្មោះចូលរួមប្រកួតប្រជែងទៅតាមនីតិវិធីកំណត់របស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។ ដោយឡែកចរន្តនយោបាយរបស់គណបក្សប្រឆាំង គឺហាក់ដូចជាមានលក្ខណៈអន្ទះសារ និងមានភាពជ្រួលច្របល់។ សកម្មភាពភាគច្រើននៃអំណះអំណាងរបស់បក្សប្រឆាំង គឺតែងតែប្រើប្រាស់នូវការសន្យា ហើយការសន្យាទាំងនោះមិនបានលេចចេញជារូបរាងពិតប្រាកដឡើយ។
កន្លងមក គណបក្សប្រឆាំង តែងតែសន្យាថាមេបក្សរបស់ខ្លួននឹងវិលត្រឡប់មកដឹកនាំគណបក្សរបស់ខ្លួនវិញក្នុងពេលឆាប់ៗ ឬសន្យាថានឹងឈ្នះការបោះឆ្នោតជាបន្តបន្ទាប់រាល់ឱកាសនៃយុទ្ធនាការរបស់ខ្លួន។ ពេលខ្លះពួកគេហ៊ានសន្យាហួសពីការពិតថានឹងផ្តល់ប្រាក់ខែខ្ពស់ ឬដាក់ធ្មេញមាស ឬរកប្តីឲ្យស្ត្រីម៉េម៉ាយ……។ល។ ថ្មីៗនេះទៀត លោក សម រង្ស៊ី សង្ឃឹមទៀតថា សភាអឺរុបនឹងជួយគាត់ឲ្យបានរួចទោស ដូចពីអតីតកាលទៀត។ ការដែលបក្សប្រឆាំងតែងតែប្រកាន់ជំហររកអន្តរាគមន៍ពីបរទេសបែបនេះ គឺបង្ហាញអំពីភាពខ្សោយនៃការដឹកនាំរបស់ខ្លួននៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងនយោបាយមិនឯករាជ្យជ្រកក្រោមការដឹកនាំរបស់បរទេសយ៉ាងពិតប្រាកដ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ ជាពិសេសគណបក្សប្រឆាំងខ្លួនឯង តែងតែជម្រុញឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលប្រកាន់ខ្ជាប់នូវនីតិរដ្ឋ គោរពច្បាប់ ប៉ុន្តែគណបក្សប្រឆាំង តែងតែសុំឲ្យអន្តរជាតិ ជួយរកដំណោះស្រាយឲ្យរួចខ្លួននៅពេលដែលខ្លួនបានប្រព្រឹត្តិបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌជាក់ស្តែងម្តង ជាពីរដង។ លោក សម រង្ស៊ី បានប្រព្រឹត្តិខុស ជាច្រើនលើករួចមកហើយ ហើយត្រូវបានទទួលការសម្របសម្រួលពីប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការស្នើសុំទៅព្រះមហាក្សត្រដើម្បីលើកលែងទោសជានិច្ច។ អំពើដដែលៗនេះ តែងត្រូវបានគណបក្សប្រឆាំងប្រើប្រាស់ ក្រោមរូបភាពថាជារឿងនយោបាយ។ នេះជាគំរូអាក្រក់ ដែលច្បាប់មិនអាចលើកលែងឲ្យរហូតបាននោះទេ ហើយបរទេសក៏មិនត្រូវលូកដៃចូលជ្រៀតជ្រែកដល់កិច្ចការរបស់តុលាការកម្ពុជាដែរ។
ទាក់ទងទៅនឹងការសន្យាតម្លើងប្រាក់ខែវិញ យើងអាចធ្វើការសិក្សា និងប្រៀធៀបនូវចំណូល នៃថវិកាជាតិក្នុងឆ្នាំ២០១២ កន្លងទៅនេះ ដែលមានចំនួនប្រហាក់ប្រហែល ១៥ ពាន់លានដុល្លារ អាមេរិក ហើយនិងថវិកាជាតិ សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៣ ដែលរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភាបានអនុម័ត្តគឺមានចំនួនប្រមាណ ៣,១ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ ដូច្នេះ បើយើងវិភាគទៅលើការសន្យារបស់គណបក្សប្រឆាំង ក្នុងការតម្លើងប្រាក់ខែកម្រិតទាបបំផុតចំនួន ១ លានរៀលឬ ២៥០ ដុល្លារក្នុងមួយខែនោះ គឺជាការបោកប្រាស់សុទ្ធសាធ ពីព្រោះមន្ត្រីរាជការ បម្រើការងាររដ្ឋសរុប មានចំនួនប្រមាណ ៤០ ម៉ឺននាក់ រដ្ឋត្រូវការចំណាយចំនួន ១២០០ លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ។
ដោយឡែក ប្រាក់សោធនីវត្តន៍ និងប្រាក់បេឡាសន្តិសុខសង្គមដែលត្រូវចំណាយ គឺមានចំនួនប្រមាណ ២៨៨ លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំ។
ម្យ៉ាងទៀត យោងតាមតួលេខរបស់ក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និងយុវនីតិសម្បទា ឆ្នាំ២០១២ បានឲ្យដឹងថា ចំនួនមនុស្សចាស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានប្រមាណ ៨៨ ម៉ឺននាក់ ដូច្នេះ បើបូកបន្ថែមប្រាក់ឧបត្ថម្ភសម្រាប់មនុស្សចាស់ដែលគណបក្សប្រឆាំងបានឃោសនាសន្យាទៀតនោះ រដ្ឋត្រូវចំណាយបន្ថែមចំនួន ១០៥,៦ លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំថែមទៀត។ ដូច្នេះ រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងត្រូវចំណាយថវិកាសរុប ចំនួនប្រមាណ ១៥៩៣,៦ លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំ ពោលគឺត្រូវចំណាយជាងពាក់កណ្តាលនៃថវិកាជាតិឆ្នាំ២០១៣។
ជារួម បើគ្រាន់តែចំណាយលើប្រាក់ខែ និងប្រាក់សន្តិសុខសង្គម មានចំនួនជាងពាក់កណ្តាលនៃថវិកាជាតិទៅហើយនោះ តើការអភិវឌ្ឍវិស័យផ្សេងៗដ៏ទៃទៀត រដ្ឋនឹងបានថវិកាមកពីណា? ដូច្នេះ នយោបាយសន្យា របស់គណបក្សប្រឆាំងគឺប្រាស់ចាកពីកត្តាសត្យានុម័ត្តនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិទាំងស្រុង។ ទោះបីជាគណបក្សប្រឆាំងឈ្នះឆ្នោតក៏មិនអាចអនុវត្តទៅបានដែរ។
រាជរដ្ឋាភិបាល បានគិតគូរ តាមចក្ខុវិស័យយូរអង្វែង និងមាននិរន្តភាពទៅលើការតម្លើងប្រាក់ខែជូនមន្ត្រីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ទាំងអស់ចំនួន ២០% ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដែលការខិតខំប្រឹងប្រែងនេះ គឺអនុវត្តស្របទៅនឹងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិប្រចាំឆ្នាំ។ មានន័យថា មិនប៉ះពាល់ទៅដល់លំនឹងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងគម្រោងអភិវឌ្ឍផ្សេងៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលឡើយ។
ការសន្យាមួយទៀតថា បើគណបក្សប្រឆាំងឈ្នះនឹងបំបាត់អំពើពុករលួយក្នុងសង្គមឲ្យអស់ ក៏ជារឿងសន្យាដើម្បីសន្លឹកឆ្នោតដែរ ។ អំពើពុករលួយ គឺជាបញ្ហាសកល មិនមែនមានតែនៅកម្ពុជានោះទេ ។ សូម្បីតែនៅក្នុងគណបក្សប្រឆាំង ក៏នៅមានអំពើពុករលួយ បក្ខពួកនិយមដែរ ដូច្នេះហើយទើបមានការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុង រត់ពីបក្សមួយទៅបក្សមួយ ដោយសារតែអសមត្ថភាពនៃមេដឹកនាំ និងភាពលោភលន់ចង់បានមុខមាត់ តួនាទី នោះឯង។
បច្ចុប្បន្ន រាជរដ្ឋាភិបាល បាន និងកំពុងធ្វើកំណែទម្រង់ ដោយបង្កើតនូវស្ថាប័នជាតិ និងអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ។ អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ បានអនុវត្តនូវកិច្ចការរបស់ខ្លួន និងបានចាប់បញ្ជូនជនជាប់ចោទពីបទប្រព្រឹត្ត្អំពើពុករលួយ រួមមានមន្ត្រីមានអំណាច មន្ត្រីតុលាការ និងមន្ត្រីនគរបាល ជាបន្តបន្ទាប់។។
សរុបមក កង្វះធនធានមនុស្សរបស់បក្សប្រឆាំងនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំងតែងតែចាញ់នៅរៀងរាល់ការបោះឆ្នោត។ដូច្នេះឃើញថាពួកគេមិនអាចមានសមត្ថភាពក្នុងការដឹកនាំប្រទេសឲ្យមានសុខដុមនីយកម្មបានទេ ពីព្រោះនយោបាយបញ្ឆេះកំហឹងវណ្ណៈ ញុះញង់ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យរើសអើងជាតិសាសន៍ ស្អប់អ្នកមាន រឹបអូសដីសម្បទានពីអ្នកវិនិយោគរបស់គណបក្សប្រឆាំង វានឹងធ្វើឲ្យសង្គមដែលធ្លាប់តែមានសុខសន្តិភាព ស្ថេរភាពនយោបាយ ក្លាយទៅជាមានសង្គ្រាមជាថ្មី។ ការសន្យាខ្យល់ រាប់រយ ពាន់ សន្យានេះ គឺគ្រាន់តែធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ រំភើប ស្រមើរស្រមៃ ក្នុងចិត្ត ភ្លេចការប្រកបអាជីវកម្មប្រចាំថ្ងៃ ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវភាពគ្រួសារ និងត្រូវខាតបង់ថវិកាផ្ទាល់ខ្លួន ក្នុងការទិញតំណែងខ្យល់ តួនាទីខ្យល់ ហើយអាចឈានទៅដល់ឈ្លោះគ្នា លែងលះ ប្តី ប្រពន្ធ ថែមទៀត៕
ដោយ ៖ ពង្ស សុក្រឹត្យ