សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នាព្រឹកថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ បានដាក់ចេញនូវអនុសាសន៍ចំនួន ៦ចំណុច ជូនក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍បៃតង ដើម្បីអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិ ស្តីពីការអភិវឌ្ឍបៃតងឆ្នាំ ២០១៣-២០៣០ ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងទទួលបានជោគជ័យ។
អនុសាសន៍ ៦ចំណុច របស់សម្តេចតេជោត្រូវបានដាក់ចេញនៅក្នុងឱកាសប្រារព្ធពិធីសម្ពោធបើកជាផ្លូវការក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍បៃតង និងផ្សព្វផ្សាយគោលនយោបាយជាតិស្តីពីការអភិវឌ្ឍន៍បៃតង និងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្តីពីការអភិវឌ្ឍបៃតងឆ្នាំ ២០១៣-២០៣០ នៅវិមានសន្តិភាព។ អនុសាសន៍ទាំង ៦ចំណុចនោះ រួមមាន៖
ទី១-ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍បៃតង ត្រូវពង្រឹងសមត្ថភាពទាំងស្ថាប័ន និងមន្ដ្រីអនុវត្ដការងារ ព្រមទាំងយន្ដការដឹកនាំការងារ ដើម្បីសម្រេចបាននូវប្រសិទ្ធផល និងប្រសិទ្ធភាព។
ទី២-ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍បៃតង ត្រូវបង្កើនកិច្ចសហការ និងសហប្រតិបត្ដិការជាមួយអ្នក ពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីសម្រេចបាននូវបេសកកម្ម និងចក្ខុវិស័យរបស់ខ្លួន។ ទន្ទឹមនេះ ក្រសួង-ស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធ ត្រូវផ្ដល់នូវកិច្ចគាំទ្រដល់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍បៃតង ដើម្បីរួមចំណែកបង្កើនល្បឿនការអភិវឌ្ឍបៃតងនៅកម្ពុជា។
ទី៣-ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍បៃតង ត្រូវយកចិត្ដទុកដាក់ខ្ពស់លើការអភិវឌ្ឍបៃតងក្នុងក្រប ខណ្ឌជាតិ និងអន្ដរជាតិ ដើម្បីប្រសិទ្ធភាពនៃការធ្វើសមាហរណកម្មស៊ីជម្រៅរបស់កម្ពុជានៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន។
ទី៤-ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍បៃតង ត្រូវបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយស្ដីពីការអភិវឌ្ឍបៃតងដល់វិស័យ សាធារណៈ វិស័យឯកជន សង្គមស៊ីវិល និងសាធារណជនទូទៅឱ្យបានទូលំទូលាយ និងស៊ីជម្រៅ សំដៅលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងទាំងអស់គ្នា និងការចូលរួមចំណែកទាំងអស់គ្នា។
ទី៥-ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍បៃតង ត្រូវកៀរគហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់អនុវត្ដគោលនយោបាយជាតិ និងផែនការយុទ្ធសាស្ដ្រជាតិពីបណ្ដាដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ។
ទី៦-ក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍បៃតង ត្រូវតាមដានត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃពីការអនុវត្ដទៅតាម វិស័យនីមួយៗ ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពរីកចម្រើន និងការខ្វះចន្លោះនៃការអនុវត្ដការងាររបស់ខ្លួន និងការងាររបស់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នោះ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងបញ្ជាក់បន្ថែមលើអនុសាសន៍ទាំង ៦ចំណុចនោះថា យើងក៏ត្រូវបន្ដយកចិត្ដទុកដាក់ផងដែរ លើការជំរុញប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពសង្គមបៃតង ដើម្បីធានាគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ ទឹក ដីធ្លី ព្រៃឈើ ជលផល រ៉ែ និងថាមពលឱ្យមាននិរន្ដរភាព និងភាពគង់វង្សសម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយៗទៀត។ សុវត្ថិភាពនេះ សំដៅដល់ការកសាងសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច ឈរលើការបញ្ចេញកាបូនតិក ចីរភាពបរិស្ថាន និរន្ដរភាពធនធានធម្មជាតិ និងសុវត្ថិភាពប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ការបន្សាំទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងភាពធន់ទ្រាំទៅនឹងអាកាសធាតុ ដោយប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធគាំពារសង្គម និងមធ្យោបាយនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច បៃតង រួមជាមួយបច្ចេកវិទ្យាបៃតង។ សុវត្ថិភាពនេះ នឹងពឹងផ្អែកលើសសរទ្រូងនៃការអភិវឌ្ឍប្រទេស ជាពិសេសយុវជនបៃតង មាតាបៃតង និងស្រទាប់មហាជនបៃតងទូទៅប្រកបដោយសមភាពយេនឌ័រ។ ដោយឡែកយើងក៏នឹងបន្ដលើកកម្ពស់ការគាំពារសង្គម ក៏ដូចសង្គមវប្បធម៌បៃតង ដែលពឹងផ្អែកលើគុណភាពជីវិត និងសុខភាពបរិស្ថាន និងការលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពស្ដ្រី កុមារ យុវជនជនពិការ ប្រជាកសិករ ជនជាតិភាគតិច ចាស់ជរា និងសហគមន៍តាមរយៈកំណើនសេដ្ឋកិច្ចបៃតង និងប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពសង្គមបៃតង។
សម្តេចតេជោក៏បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ជាការពិត ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើងសម្បូរដោយធនធានធម្មជាតិ ដី ទឹក រ៉ែ ព្រៃឈើ និងត្រី។ ប៉ុន្ដែក្នុងដំណាក់កាលនៃការអភិវឌ្ឍបន្ដទៅមុខទៀត ការពង្រឹងអភិបាលកិច្ចល្អ និងការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ គឺជាកត្ដាចាំបាច់ ដើម្បីធានាការប្រើប្រាស់ប្រកបដោយផលិតភាព និងចីរភាព និងការរួមចំណែកយ៉ាងពិតប្រាកដដល់ការរីកចម្រើនសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច និងការកែលម្អជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនយើង។ ជាក់ស្ដែងយើងត្រូវធ្វើឱ្យមានភាពច្បាស់លាស់ និងសុវត្ថិភាពនូវកម្មសិទ្ធិដីធ្លីទាំងនៅជនបទ និងទីប្រជុំជន និងលើកកម្ពស់តួនាទីដ៏សំខាន់របស់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងដីសម្បទានសង្គមកិច្ចក្នុងការជំរុញការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្មខ្នាតធំ ការបង្កើនផលិតភាព ការបង្កើតការងារនៅជនបទ និងការទទួលបានដីសម្រាប់បង្កបង្កើនផលរបស់ប្រជាជនក្រីក្រ និងជនជាតិភាគតិច ដែលប្រការទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែជាធាតុសំខាន់ក្នុងក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្ដ្រ និងគោលនយោបាយជាតិ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលលើវិស័យដីធ្លីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់នូវដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចមានចំនួនសរុបចំនួន ១,៥លានហិកតា។ ក្នុងនោះវិស័យដំណាំកៅស៊ូ គ្រប់ដណ្ដប់ ៨០% ឬ ១,២លានហិកតា។ បច្ចុប្បន្ននេះ ដីដែលដាំហើយមានចំនួន ៣០ម៉ឺនហិកតា និងប្រើប្រាស់កម្មករចំនួន ១០ម៉ឺននាក់។ តាមការវាយតម្លៃនៅក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំទៅមុខទៀត ចំការកៅស៊ូ ៧០% នឹងត្រូវបានដាំដុះ និងប្រមូលផលលើផ្ទៃដី ៨៤ម៉ឺនហិកតា ដោយប្រើកម្មករចំនួន ១,៣លាននាក់។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្រើប្រាស់ដីគម្របព្រៃឈើចំនួន ១,៥លានហិកតា ក្នុងចំនួនផ្ទៃដីគម្របព្រៃឈើជាង ១០លានហិកតា សម្រាប់ជាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ហើយកម្ពុជានៅសល់គម្របព្រៃឈើចំនួន ៩,២លានហិកតា។ ចំណុចនេះ បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីការថ្លឹងថ្លែងរក្សាតុល្យភាពគ្នា រវាងម្ខាងភាពចាំបាច់ក្នុងការបង្កើតការងារជូនប្រជាជន ដើម្បីកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជន និងកាត់បន្ថយចំណាកស្រុក និងម្ខាងទៀតគឺជាការចាំបាច់ក្នុងការការពារបរិស្ថាន និងការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ។
ជាងនេះទៅទៀតបើយោងតាមសុន្ទរកថារបស់សម្តេចតេជោ ដំណាំកៅស៊ូ ក៏ជាព្រៃឈើដែរ ដូច្នេះដំណាំកៅស៊ូចំនួន ១,២លានហិកតា ដែលនឹងរីកចម្រើនឡើងនៅក្នុងចំនួនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចចំនួន ១,៥លានហិកតា វានឹងបង្កើតការងារសម្រាប់ប្រជាជនបានចំនួន ១,៣លាននាក់ ឬអាចនិយាយបានមួយបែបទៀតថា គឺជាការចូលរួមចំណែករក្សាបាននូវគម្របព្រៃឈើផង និងការកែលម្អជីវភាពរបស់ប្រជាជនផង។ ដោយឡែកក្នុងការអនុវត្ដនយោបាយចាស់សកម្មភាពថ្មីលើវិស័យដីធ្លី គឺរាជរដ្ឋា ភិបាល មានផែនការដោះស្រាយដីជូនប្រជាជនលើផ្ទៃដី ១,៨លានហិកតា ក្នុងខេត្ដ២០ ដើម្បីឱ្យប្រជាជនបានទទួលកម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់ និងបង្កើនផលិតភាពលើការប្រើប្រាស់ដីធ្លី។ ជាក់ស្ដែងមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានដោះស្រាយជូនប្រជាជនចំនួន ៤៨ម៉ឺនគ្រួសារ លើផ្ទៃដី ៥២ម៉ឺនហិកតា និងគ្រោងសម្រេចឱ្យបាន ១០០% នៅចុងឆ្នាំ ២០១៣ ដើម្បីស្របទៅតាមពាក្យស្លោករបស់សម្តេចតេជោ ដែលលើកឡើងថា មិនមានកសិករអត់ដីធ្វើស្រែនោះទេ។
គួរបញ្ជាក់ថា សេចក្តីព្រាងគោលនយោបាយជាតិ ស្តីពីការអភិវឌ្ឍអភិវឌ្ឍន៍បៃតង និងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្តីពីការអភិវឌ្ឍបៃតងឆ្នាំ២០១៣-២០៣០ ត្រូវបានសម័យប្រជុំពេញអង្គគណៈរដ្ឋមន្ត្រីសម្រេចអនុម័តកាលពីថ្ងៃទី១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣៕
អត្ថបទៈ អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស