ថ្ងៃទី ២៣ ខែ មេសា ឆ្នាំ២០១២
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ ដោយ
ហេតុថា បច្ចុប្បន្ននេះសកម្មភាពរបស់គណបក្ស កឹម សុខា
ដែលមានបននយោបាយរបស់គាត់មួយក្រុមតូច
ដែលពិនិត្យទៅលើប្រវត្តិនៃបននយោបាយរបស់គាត់ហ្នឹង
គឺសុទ្ធតែក្រុមអ្នកចាញ់ឆ្នោត។ ខ្ញុំឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង
ដូចជាលោក ប៉ែន សុវណ្ណ គឺថា
មុននឹងគាត់ធ្លាក់ខ្លួនមកចូលក្នុងអន្លង់នយោបាយងងឹតងងល់ របស់កឹម
សុខា គឺថាគាត់ធ្លាប់បង្កើតគណបក្សមួយ ហើយគណបក្សរបស់លោក ប៉ែន
សុវណ្ណ គឺបង្កើតបានតែមួយប៉ប្រិចភ្នែកទេ គឺរលាយតែម្តង
គ្មានអ្នកណាគាំទ្រ កុំថា ១ កៅអី សូម្បីតែ ១ ជើងម៉ា
ក៏អត់បានទទួលការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋដែរ។
អញ្ចឹងចំណុចដែលខ្ញុំចង់ឲ្យលោកបណ្ឌិត ជួយបំភ្លឺ
គឺទាក់ទងទៅហ្នឹងបននយោបាយរបស់កឹម សុខា
នេះតែងតែនិយាយពីនយោបាយចិញ្ចឹមមនុស្សចាស់ ដែលគាត់អះអាងថា
គាត់នឹងផ្តល់ទឹកប្រាក់ចំនួន ៤ ម៉ឺន ក្នុង១ខែ ។
ខ្ញុំចង់ឲ្យលោកបណ្ឌិតជួយបំភ្លឺ
ថាតើសម្រាប់បណ្តាប្រទេសជឿនលឿនលើពិភពលោក
ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិកក្តី បារាំងក្តី អូស្រាលីក្តី
គេមាននយោបាយចិញ្ចឹមមនុស្សចាស់ ដូចអ្វីដែល កឹម សុខា
កំពុងតែអះអាងនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះដែរឬទេលោកបណ្ឌិត ?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖
នេះជាប្រធានបទមួយដែលសំខាន់។
ដើម្បីកុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋត្រេកត្រអាលនឹងពាក្យពេចន៍
បោកប្រាស់របស់ កឹម សុខា និងបននយោបាយរបស់គាត់ គាត់តែងតែលើក
ហើយដោយតាំងអ្នកនយោបាយទេសចរណ៍ខ្មែរមកពីអាមេរិក
មកចូលរួមក្នុងបននយោបាយ កឹម សុខា ក៏បោក ក៏ភូតដែរ។ គេថា
នៅអាមេរិក រដ្ឋចិញ្ចឹមមនុស្សចាស់
ការពិតទៅភាសាហ្នឹងវាខុសមួយបាត់ទៅហើយនៅក្នុងសង្គមសេរី។
បើរដ្ឋចិញ្ចឹមប្រជាពលរដ្ឋ វាមិនអាចសង្គមសេរីទេ
គឺជាសង្គមកុំម្មុយនីស្ត ឬ សង្គមនិយម ហើយករណីដែលមានការឧបត្តម
សង្គមកិច្ច ដល់មនុស្សចាស់ ក៏មានលក្ខខ័ណ្ឌមួយខុសពីពាក្យដែល
រដ្ឋចិញ្ចឹមមនុស្សចាស់ដែរ។ ខ្ញុំលើកឧទាហរណ៍ទូទៅ នៅអាមេរិកក្តី
នៅអឺរ៉ុបខាងលិចក្តី នៅអូស្រ្តាលីក្តី កាណាដាក្តី គ្មានទេ
ប្រព័ន្ធរដ្ឋចិញ្ចឹមមនុស្ស ឬ រដ្ឋចិញ្ចឹមនុស្សចាស់
មានតែករណីមហាសែនពិសេស នៅត្រង់ថា សម្រាប់អតីតជនភៀសខ្លួន
ហើយជនភៀសខ្លួនយើងលើកឧទាហរណ៍ខ្មែរតែម្តងទៅ
ដែលភៀសខ្លួនកាលជំនាន់ទសវត្សរ៍ទី ៨០ ទៅសហរដ្ឋអាមេរិកអីហ្នឹង
គឺមានមនុស្សដែលអាយុចន្លោះពី ៥០ ទៅ ៦០
ហើយអ្នកដែលជាជនភៀសខ្លួនដែលមានអាយុពី ៥០ ទៅ ៦០
គឺជាធម្មតានៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ថៅកែក្រុមហ៊ុន
មិនដែលចង់យកមនុស្ស ៥០-៦០ ទៅធ្វើការទេ។ ហើយទី២ទៀត
ពុំមានសមត្ថភាពការងារទៀត បានន័យថា ចំណេះដឹង
ជនភៀសខ្លួនដែលអាយុ ៥០-៦០
កាលជំនាន់ដែលយកតែខ្មែរយើងដែលភៀសខ្លួន
គឺពុំមានសមត្ថភាពធ្វើការនៅប្រទេសគេទេ
ហើយបើធ្វើការមានតែការងារពលកម្ម មិនមែនការងារខួរក្បាល។ អញ្ចឹង
ដល់ការងារពលកម្ម មនុស្សអាយុ ៥០-៦០ ទៅរ៉ែកពន់ដូចយើងកម្មករក្មេងៗ
យ៉ាងម៉េចកើត អញ្ចឹងអ្នកហ្នឹងគ្មានលទ្ធភាពធ្វើការងារទេ ឬ
ក៏គ្មានឱកាសគេទទួលយកមកធ្វើការទេ អញ្ចឹងហើយ
ចំពោះករណីដ៏ពិសេសនេះ គឺនៅអាមេរិកក្តី
នៅបណ្តាប្រទេសផ្សេងៗទៀតក្តី គេមានមូលនិធិ ឬ មានខ្ទង់ពិសេសមួយ
ហើយខ្ទង់ពិសេសហ្នឹងមិនមែនមានន័យថា ជាខ្ទង់លុយរដ្ឋមកចិញ្ចឹមទេ
គឺជាខ្ទង់សង្គមកិច្ច ដែលខ្ទង់សង្គមកិច្ច ដែលរដ្ឋគ្រប់គ្រង
គឺជាលុយបានមកពីលុយពន្ធរបស់ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិកហ្នឹងឯង។
អញ្ចឹងអ្នកទាំងអស់ហ្នឹងដែលជាជនភៀសខ្លួនមនុស្សចាស់
បើជនភៀសខ្លួនដែលគ្នានៅយុវវ័យអត់បញ្ហាទេ គឺក្រោម ៣០ ចន្លោះ ៤០
អត់បញ្ហាទេ អាចរកការងារធ្វើបាន អាចទៅរៀនវិជ្ជាជីវៈបន្ថែម
តែអ្នកដែលពី ៥០ ទៅ ៦០ ឡើងទៅ គឺគេមានខ្ទង់ពិសេសសង្គមកិច្ច
ឧបត្តម្ភឲ្យ ហើយពួកគាត់អត់យល់ គាត់ទៅជាថា រដ្ឋចិញ្ចឹម
តាមពិតមិនមែនរដ្ឋចិញ្ចឹមទេ អ្នកទាំងអស់ហ្នឹង គឺជាប៉ារ៉ាសិត
គឺជាជនបញ្ញើក្អែក ជាមេរោគសង្គម
ដែលទៅស៊ីលុយរបស់រាស្រ្តគេដែលបង់ពន្ធ ដែលយើងហៅថា ប៉ារ៉ាសិត។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏អ្នកដែលស៊ី លុយសង្គមកិច្ចហ្នឹង
គេមានការខ្មាស់អៀនណាស់ ពីព្រោះសង្គមសេរីនៅ អាមេរិកក្តី
អាល្លឺម៉ង់ បារាំង អូស្រ្តាលី កាណាដាក្តី គេអត់ឲ្យតម្លៃទេ
អញ្ចឹងហើយអ្នកដែលស៊ីលុយសង្គមកិច្ច គឺស៊ីតែដើម្បីរស់ទេ
ពុំដែលហ៊ានទៅអួតអាងប្រាប់គេថា ខ្ញុំស៊ីលុយសង្គមកិច្ចគេ
នោះគេសើចងាប់។ សូម្បីតែអ្នករស់នៅទីនោះ
មានឪពុកម្តាយស៊ីលុយសង្គមកិច្ច កូនៗក៏មិនហ៊ានប្រាប់គេថា
ម្តាយខ្ញុំស៊ីលុយសង្គមកិច្ចដែរ ព្រោះជាលុយមួយហៅថា
លុយសុំទានរដ្ឋ មិនមែនលុយរដ្ឋចិញ្ចឹមរាស្រ្តទេ
លុយបុគ្គលសុំទានរដ្ឋ។ ត្រង់ហ្នឹងដែលចង់បញ្ជាក់ថា
ដូចបននយោបាយមួយរបស់កឹម សុខា មកពីអាមេរិក គេមានម្តាយគេ គេអួតថា
ម្តាយគេបានលុយប៉ុណ្ណេះ អាមេរិកចិញ្ចឹម តាមពិតជាអំពើថោកទាប
និយាយភាសាសាមញ្ញ ហើយបើសិនជាប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិកវិញ គេដឹងថា
អ្នកស៊ីលុយគេហើយ យកមកអួតនៅស្រុកខ្មែរ ដែលយកអារបស់ថោកទាប
ជាជនថោកទាបនៅស្រុកគេមកអួតថា
ខ្លួនឯងអស្ចារ្យនៅអាមេរិកគេមិនដឹងជាដៀលប៉ុណ្ណានោះទេ។
ត្រង់ហ្នឹងហើយដែលប្រជាពលរដ្ឋត្រូវយល់ ហេតុអីអំពើថោកទាប
ខ្ញុំមិនមែនថា អំពើថោកទាបខុសច្បាប់ទេ ថោកទាបស្របច្បាប់
ជាទង្វើមនុស្សបាតសង្គម។ នៅក្នុងស្រុកគេ គេលាក់ណាស់
ហេតុអីបានទៅជាអស់លោកអ្នកនយោបាយទេសចរណ៍
ទៅយកអាជីវិតរស់នៅដ៏ថោកទាបហ្នឹងមកបង្អួត
ហើយរុញឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរធ្វើជីវិតរស់នៅថោកទាបហ្នឹងតាម។
ពួកគាត់ដែលរស់នៅអាមេរិកតាមបែបថោកទាបហ្នឹង
ត្រង់ហ្នឹងដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវដឹង
បើយើងចង់រស់តាមបែបរដ្ឋចិញ្ចឹម មានន័យថា
យើងចង់វិលត្រលប់ទៅអតីតកាលដែលរដ្ឋចិញ្ចឹមដូចរបបកុំម្មុយនីស្ត
ប៉ុលពត ហ្នឹងឯង ហ្នឹងគឺជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងដែលរដ្ឋចិញ្ចឹម
ហើយតែរដ្ឋចិញ្ចឹមហើយ បងប្អូន សម្លរអីគឺញ៉ាំហ្នឹងទៅ កុំប្រកែក
ហើយនៅអាមេរិកក៏អញ្ចឹងដែរ
គេអត់ឲ្យលុយហ្នឹងអាចឲ្យមនុស្សចាស់ហ្នឹងធ្វើអ្នកមានទេ។
ឧទាហរណ៍ថា គេគិតអប្បរមាទាបបំផុតមនុស្សម្នាក់អាចញ៉ាំអស់ប៉ុណ្ណា
គេឲ្យតម្លៃតែប៉ុណ្ណឹងទេ ឧទាហរណ៍ថា ៨០០ ដុល្លាចុះ ៨០០
ដុល្លារនៅកម្ពុជា អាចសន្សំបាន តែ ៨០០ ដុល្លារនៅអាមេរិក
ហ៊ានតែចាយលើស គឺខ្វះថ្ងៃណាមួយហើយ។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ ដូច
ជាករណីរបស់លោក កឹម សុខា ទាក់ទងទៅហ្នឹង ៤ ម៉ឺនហ្នឹង តើ កឹម សុខា
គាត់មានបានគិតទេ ពីរឿងថ្លៃអាហារ ត្រូវហូបបាយប៉ុន្មាន?
អង្ករប៉ុន្មាន? បន្លែអី ប៉ុន្មាន?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖
ការពិត កឹម សុខា នេះមិនមែនជាអ្នកនយោបាយទេ។ ពាក់ព័ន្ធរឿងលុយ ៤
ម៉ឺននេះ គឺជាវិធីកុំម្មុយនីស្តនិយម សង្គមនិយម
ប៉ុន្តែគេមិនហ៊ានថាជាវិធីសង្គមនិយម កុំម្មុយនីស្ត និយមទេ គេថា
នៅអាមេរិក តាមពិតនៅអាមេរិកអត់មានចិញ្ចឹមរបៀបហ្នឹងទេ
មិនមែនឲ្យគ្រប់មនុស្សចាស់លុយ ៤ ម៉ឺន ឬក៏ ៨០០ ដុល្លារ
គឺគេមិនឲ្យទេ។ ពីព្រោះអី ដូចខ្ញុំលើកអំម្បាញ់មិញ
ករណីពិសេសដែលជនភៀសខ្លួន ដូចជាម្តាយរបស់បននយោបាយរបស់កឹម សុខា
ដែលនៅអាមេរិក ដែលភៀសខ្លួនពីកម្ពុជា
ហើយឥឡូវមកមួយពូជមកកម្ពុជាវិញ
ម្តាយគេគឺជាបុគ្គលសុំទានរដ្ឋ។ បានន័យថា
រស់នឹងលុយសង្គមកិច្ច ដែលប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិកគេបង់ពន្ធ
ហើយទាំងអ្នកដទៃទៀតដែលធ្វើការ ក៏ត្រូវបង់ពន្ធ
គេយកមកចិញ្ចឹមមនុស្សប៉ារ៉ាសិតហ្នឹងឯង អញ្ចឹងគេលាក់លៀមណាស់។
ប៉ុន្តែ ៨០០ ដុល្លារ ក្តី ៤ ម៉ឺនរៀលក្តី របស់កឹម សុខា កឹម សុខា
យកមកធ្វើល្បាយដោយអត់យល់ ទៅជាចាត់ទុកថា
គាត់ឲ្យទៅមនុស្សចាស់ទាំងអស់ តែនៅអាមេរិកអត់ទេ
គេឲ្យទៅមនុស្សចាស់ ដែលជាមនុស្សចាស់ប៉ារ៉ាសិតទេ
មិនមែនមនុស្សចាស់ ដែលគេធ្វើការនៅអាមេរិកតាំងពីអាយុ
១៨ឆ្នាំរហូតដល់ពេលគេចូលនិវត្តន៍ទេ។
នៅអាមេរិកសឹងតែទាំងអស់លើកលែងតែជនភៀសខ្លួនចេញ
មុនហ្នឹងគេមកដល់អាយុ ៦០ ឬ ៦៥ គេធ្វើការតាំងពីអាយុ ១៨ឆ្នាំ
ហើយអាយុ ១៨ គេបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ តាំងពីអាយុ ១៨ រហូតដល់ ៦០ ឬ ៦៥
។បងប្អូនគិត ៤០ ឆ្នាំ តិច ធ្វើការ គេបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ
រហូតដល់គេបង់ប្រាក់ សោធននិវត្តន៍ នៅក្នុងបេលាសោធននិវត្តន៍។ល។
អញ្ចឹងលុយរបស់គេទាំងអស់បានចូលរួមចំណែក
ពុំមានប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិករស់ដោយសាររដ្ឋចិញ្ចឹមទេ។
ផ្ទុយទៅវិញគឺជនភៀសខ្លួនដែលនៅក្នុងនោះ
ក៏មានម្តាយរបស់បននយោបាយកឹម សុខា មកពីអាមេរិកដែរ
ដូចគ្នាគឺជាជនភៀសខ្លួន ដែលរស់នៅ បែបប៉ារ៉ាសិត
ប៉ុន្តែបែរជាមកអួត។ រីឯ កឹម សុខា យល់ច្រឡំ
ហើយប្រើល្បិចបោកប្រាស់ទៅជាថា ឲ្យ ៤ ម៉ឺន
ឲ្យទៅគ្រប់មនុស្សចាស់ដែលចូលនិវត្តន៍
គឺរបៀបហ្នឹងគេអត់ដែលធ្វើទេ
គេមិនដែលធ្វើនយោបាយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋថោកទាបរស់ដោយសាររដ្ឋ
ចិញ្ចឹមទេ គេមានតែរៀបសង្គមសេរីមួយ
គេចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរស់ដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ
ទៅហ្នឹងកម្លាំងពលកម្មរបស់ខ្លួន
ហើយការដែលឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរស់ដោយពឹងពាក់ទៅលើអ្នកដ៏ទៃ
គឺសម្រាប់កម្ពុជាធ្លាប់ជួបហើយ គឺរបប ប៉ុលពត ដូច្នេះកឹម សុខា
ចង់ស្នងនយោបាយបែបថ្មីប៉ុលពតហើយ។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ ទាក់
ទងទៅនឹងកម្មវិធី ៤ ម៉ឺន ដែល កឹម សុខា
កំពុងតែបញ្ចុះបញ្ចូលចាស់ទុំ
ហើយកំពុងតែអួតអាងនៅចំពោះមុខប្រជាពលរដ្ឋ
អំពីបញ្ហាចិញ្ចឹមមនុស្សចាស់នេះ ខ្ញុំបាទជឿជាក់ថា
ក្រោយពេលដែលលោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ ធ្វើការពន្យល់ដែលមានភស្តុតាង
ឲ្យយើងបានដឹងនូវការពិតទាក់ទងទៅហ្នឹងជីវិតប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិក
ជីវិតប្រជាពលរដ្ឋនៅបារាំង
ក៏ដូចជាជីវភាពរស់នៅនៃមនុស្សចាស់នៅអូស្រា្តលី
ដើម្បីធ្វើការពន្យល់ទៅដល់ជនរួមជាតិអំបាញ់មិញនេះ
ខ្ញុំបាទជឿជាក់ថា បងប្អូន នឹងពិចារណាទ្វេដងថែមទៀត។
នេះគឺជាល្បិចខូចដ៏គម្រក់ ដែល កឹម សុខា
បានសាបព្រួសនៅក្នុងស្រទាប់ប្រជាពលរដ្ឋ។
កម្មវិធីរបស់យើងដែលលើកឡើងធើ្វការពន្យល់ដល់ជនរួមជាតិនេះ
គ្រាន់តែជារបង
ដើម្បីទប់ស្កាត់ខ្លាចបងប្អូនយើងជឿលើជនទុច្ចរិត ជនខិលខូចនេះ
វានាំឲ្យអារម្មណ៍របស់យើងរវើរវាយ ដោយគ្មានប្រយោជន៍ហ្នឹងឯង។
តើលោកបណ្ឌិតមានអ្វីបន្ថែមលើសំនួរមុនទេបាទ ?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖
គឺរហូតដល់បននយោបាយរបស់កឹម សុខា
ដែលគេធ្លាប់ភៀសខ្លួនពីកម្ពុជាទៅអាមេរិក
ហើយឥឡូវគេវិលបកមកកម្ពុជាវិញនេះ តែមកវាយប្រហារខ្មែរ
ហើយលើកសរសើរនៅអាមេរិក លើកទាំងភូតគេថា
មនុស្សចាស់នៅពេលដែលអត់មានកូនចៅមើល រដ្ឋជួលមនុស្សឲ្យមកមើល។
ម៉ែឪដែលចាស់ទៀត គឺរដ្ឋឲ្យប្រាក់ខែអ្នកដែលមកបំរើទៀត
គឺភូតទាំងស្រុងតែម្តង មនុស្សចាស់ដែលអាចទទួលសេវាផ្គត់ផ្គង់
និងធានារ៉ាប់រង គឺទាល់តែអ្នកហ្នឹងបានបង់លុយ
កាលដែលខ្លួនពេញវ័យធ្វើការងាររហូតមកចូលនិវត្តន៍
ខ្លួនបានចូលជាសមាជិកនៃប្រព័ន្ធបេឡាធានារ៉ាប់រងចូលនិវត្តន៍
ហើយបើខ្លួនអត់បានចូល
រដ្ឋឯណាមានលុយទៅចិញ្ចឹមអ្នកទាំងអស់ហ្នឹង។
ត្រង់ហ្នឹងហើយដែលពួកគាត់ទាំងអស់នេះភូត
គាត់មិនយល់អំពីប្រព័ន្ធបេឡាធានារ៉ាប់រងសង្គមកិច្ច
ធានារ៉ាប់រងសោធននិវត្តន៍ គាត់អត់ដឹងគាត់ភូត
ទៅជាមនុស្សចាស់ម្នាក់អត់មានកូនចៅមើល ទៅជារដ្ឋមើល
នេះគឺខុសហើយអត់មានទេ។ បើមាន មានតែលក្ខខ័ណ្ឌពិសេសបំផុត
ដូចខ្ញុំនិយាយអញ្ជឹង សម្រាប់ម្តាយរបស់បននយោបាយ កឹម សុខា ហ្នឹងឯង
ដែលខ្លួនឯងជាជនភៀសខ្លួន ដែលពុំបានធ្វើការបំរើប្រទេសជាតិគេ
ហើយទៅស៊ីពែ ជាមេរោគប៉ារ៉ាសិតនោះទេ
គឺអ្នកហ្នឹងរដ្ឋផ្តល់លុយក្នុងខ្ទង់សង្គមកិច្ចមែន
ប៉ុន្តែមិនមែនលុយរបស់រដ្ឋទេ គឺលុយរបស់ប្រជាជាតិអាមេរិក
ហើយបើប្រជាជាតិអាមេរិកដឹកថា ម្តាយរបស់បននយោបាយរបស់កឹម សុខា
មកពីអាមេរិកមកធ្វើនយោបាយនៅស្រុកខ្មែរ ហើយមកអួត
អាមេរិកខឹងងាប់ ធ្វើជាមេរោគស៊ីពែគេហើយ
មកអួតធ្វើឯងឡូយនៅស្រុកខ្មែរទៀត។
បើមិនជឿប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចាំសួរទូតអាមេរិក
ហើយបើមានបងប្អូននៅអាមេរិកចាំប្រាប់ទៅ ម្តាយរបស់លោកនោះ
ជាបននយោបាយរបស់ កឹម សុខា គេអួតអញ្ចេះៗ ទៅប្រាប់នៅអាមេរិកទៅ
ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិកគេសើច គេខ្ពើមឆ្អើម។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ៖ ជុំ
វិញរឿងដែលលោកបណ្ឌិតមានប្រសាសន៍មិញនេះ
ទាក់ទងទៅនឹងចិញ្ចឹមមនុស្សចាស់គ្មានកូនគ្មានចៅ ដែលកឹម សុខា
កំពុងតែបោកប្រាស់ពេញទឹក ពេញដីនៅក្នុងស្រុកបច្ចុប្បន្ននេះ
គេមិនមែននិយាយត្រឹមប៉ុណ្ណឹងទេលោកបណ្ឌិត សូម្បីតែគាត់និយាយថា
ស្រ្តីមេម៉ាយដែលមានកូនខ្ចី ៤ ឬ ៥ នាក់ អញ្ចឹងទៅ
គឺបើសិនម្តាយលំបាក
រដ្ឋគេជួលមនុស្សយកមកមើលក្មេងហ្នឹងឲ្យទៅទៀត
នេះគឺជាការលើកឡើងរបស់ កឹម សុខា
ដែលខ្ញុំក៏ដូចជាបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើននៅកម្ពុជា
យើងកំពុងតែពេបជ្រាយយ៉ាងខ្លាំងចំពោះនយោបាយបោកប្រាស់
ក៏ដូចជាល្បិចខូចរបស់ កឹម សុខា។
អញ្ចឹងហើយបានជាកម្មវិធីរបស់យើង ព្យាយាមពន្យល់
បំភ្លឺជូនដល់ជនរួមជាតិ មិនមែនមានន័យថា
ជាការបំផ្លាញទៅដល់ដំណើរនយោបាយរបស់កឹមសុខា នោះទេ ។កឹម សុខា
គាត់ចង់បំពានច្បាប់ កឹម សុខា គាត់ចង់បោកប្រាស់ប្រជាពលរដ្ឋ
យ៉ាងណាៗ នោះជារឿងរបស់ កឹម សុខា
ប៉ុន្តែកាតព្វកិច្ចនៃកម្មវិធីរបស់យើងនេះ
គ្រាន់តែធ្វើការពន្យល់ ហើយកោះហៅបងប្អូនយើងឲ្យពិចារណាជាមួយ
ដើម្បីយើងស្វែងយល់ផ្លូវត្រូវ ផ្លូវល្អ
ជៀសវាងចាញ់បោកជនទុច្ចរិត។ ឥឡូវនេះខ្ញុំមានចំណុចមួយទៀត
ដែលជារឿងហួសចិត្តមែនទែន លោកបណ្ឌិត
ខ្ញុំគិតថាមនុស្សដែលធ្វើនយោបាយបោកប្រាស់គឺមិនអាចទទួលបាននូវ
ភាពថិតថេរនោះទេ តួយ៉ាងដូច កឹម សុខា ធ្លាប់គ្រប់គ្រង កៅអី ១០ អសនៈ
កាលពីជាមួយព្រឹទ្ធាចារ្យ សឺន សាន គឺទទួលបាន ១០ អសនៈ ហើយ កឹម សុខា
ហ្នឹងហើយជាអ្នកគ្រប់គ្រង។ ដោយសារតែមាយាទបែបដូចសព្វថ្ងៃ
ពាក្យខ្មែរគេថា ឆ្កែកន្ទុយខ្វៀន វានៅតែខ្វៀន
ខ្ញុំនិយាយបែបនេះមិនមែនចង់សំដៅថា កឹម សុខា ជាឆ្កែនោះទេ
ខ្ញុំគ្រាន់តែលើកពីសុភាសិតខ្មែរ ដែលបុរាណយើងលោកថា
ឆ្កែកន្ទុយខ្វៀន វានៅតែខ្វៀន ដូច កឹម សុខា ជាដើម។ ភាពខិលខូច
ភាពក្រឡិចក្រឡុច ភូតកុហក់របស់គាត់ហ្នឹង គឺគាត់មិនដែលចោលទេ
ពុតត្បុតក្រឡិចក្រឡុចភូតកុហក់ហ្នឹង អញ្ចឹង ១០ អសនៈរបស់លោកតាសឺន
សាន ត្រូវបាន កឹម សុខា បំផ្លាញ ដោយសារតែមាយាទដែលមិនប្រាកដប្រជា
របស់គាត់ ហើយឥឡូវនេះមាយាទបែបហ្នឹង កឹម សុខា
កំពុងតែប្រព្រឹត្តទង្វើបែបហ្នឹងដដែល។ ខ្ញុំជឿជាក់ថា ៣ កៅអី
ដែលកឹម សុខា ទទួលបាន ក្នុងអាណត្តិទី៤
ដោយសារប្រជាពលរដ្ឋច្រឡំបោះឆ្នោតឲ្យ សម្រាប់អាណត្តិទី៥
ខ្ញុំសង្ឈឹមថា វាអត់ទទួលបាន ៣ កៅអីហ្នឹងទេ កុំសង្ឈឹមឲ្យសោះ
បើរក្សាឲ្យសល់ ១ ខ្ញុំគិតថា កឹម សុខា គ្រាន់បើហើយ ពីព្រោះ ១០ កៅអី
ម៉េច កឹម សុខា ធ្វើឲ្យរលាយចុះ ត្រឹម ៣ កៅអី
វាតែមួយប៉ប្រិចភ្នែកទេ។
ហើយអ្វីដែលខ្ញុំចង់ឲ្យលោកបណ្ដិតជួយបញ្ជាក់ គឺត្រង់ថា
ក្នុងអាណត្តិទី ៤ ឆ្នាំ ២០០៨ ក្នុងយុទ្ធនាការ គាត់បានអះអាង ថា
បើគណបក្សគាត់ជាប់ឆ្នោត រដ្ឋមួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក មកចិញ្ចឹម
មកជួយ មកគាំពារ ដូចជាថា មកជួយខេត្តមួយនៅកម្ពុជា
ហើយឥឡូវនេះមានល្បិចខូចមួយទៀត
ដែលជិតបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ គឺនៅសល់តែជាង
មួយខែទៀតនេះ គាត់ថា ឥឡូវនេះមេឃុំរបស់គាត់ ឲ្យតែជាប់ឆ្នោត
គឺអត់ខ្វះទេ រឿងថា បទពិសោធន៍ ទេព្យកោសលនៃការដឹកនាំភូមិឃុំ
គឺអត់ពិបាកទេ។
គាត់កំពុងតែទំនាក់ទំនងរួចហើយជាមួយមេឃុំទាំងឡាយនៅសហរដ្ឋ
អាមេរិក មេឃុំទាំងអស់នៅអូស្រ្តាលី
ដើម្បីសុំឲ្យយកមេឃុំដែលជាប់ឆ្នោតរបស់គណបក្សគាត់
ទៅរៀនសូត្រជាមួយមេឃុំនៅអាមេរិក មេឃុំនៅអូស្រ្តាលី។
អញ្ចឹងចំណុចនេះតើលោកបណ្ឌិត មានទស្សនៈយ៉ាងណា ដើម្បីពន្យល់
ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ជៀសវាងការចាញ់បោកមនុស្សដូច កឹម សុខា នោះ?
លោកបណ្ឌិតឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖
រឿងដែលលោក កឹម សុខា
ធ្លាប់ធ្វើយុទ្ធនាការភូតភរមិនចេះខ្មាស់ខ្លួនកាលពីឆ្នាំ ២០០៨ នោះ
ដែលថាបើគណបក្សគាត់ឈ្នះឆ្នោត រដ្ឋមួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក
នឹងជួយខេត្តមួយរបស់កម្ពុជា។ ក្រោយពីការបោះឆ្នោត
ខ្ញុំបានជួបជាមួយគណៈប្រតិភូមកពីអាមេរិក
ដែលជាសាស្ត្រាចារ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យ ខាងស្រាវជ្រាវផង
និងមួយទៀតជាតំណាងខាងក្រសួងការបរទេស និងខាងតំណាងទូតមួយទៀត
ដែលគេមកសួរអំពីក្រោយពីបោះឆ្នោតសភា ឆ្នាំ ២០០៨ នោះ
ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឈ្នះឆ្នោតនោះ
តើខ្ញុំមើលឃើញទស្សនៈវិស័យនៃទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងអាមេរិក
ដែលគណបក្សប្រជាជននឹងដឹកនាំនោះ តើ
៥ឆ្នាំទៅមុខនឹងមានទំនាក់ទំនងល្អយ៉ាងណា? ។ ក្នុងឱកាសនោះ
ខ្ញុំក៏បានប្រាប់ថា អ្នកឯងកុំព្រួយ
ពីព្រោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរស្រឡាញ់អាមេរិកណាស់
គឺខ្លាចក្រែងអាមេរិកទៅវិញទេដែលធ្លាប់បោះបង់ចោលកម្ពុជា។
ប៉ុន្តែក៏មានគណបក្សប្រឆាំង គឺគណបក្ស កឹម សុខា បានឃោសនាថា
បើគេឈ្នះឆ្នោតរដ្ឋមួយរបស់អាមេរិកនឹងមកជួយចិញ្ចឹមខេត្តមួយរបស់ខ្មែរ
។ អ្នកអាមេរិកទាំងនោះសើច ហើយគេសួរថា តើខ្មែរជឿ កឹម សុខា ដែរឬអត់?
ខ្ញុំថាគេមិនជឿទេ គេក៏សើច
ហើយថារឿងអីនយោបាយរបស់ខ្មែររឿងអីទៅសង្ឃឹមពីអាមេរិក?
អាមេរិកគេគិតគូររឿងរបស់អាមេរិក
ប៉ុន្តែរឿងសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជា អាមេរិក
គេមិនមែនធ្វើសហប្រតិបត្តិការជាមួយ កឹម សុខា ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងនោះទេ
គឺជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងរដ្ឋាភិបាល និងរដ្ឋាភិបាល។
អញ្ចឹងហើយបានជាគេសួរខ្ញុំ
ខ្ញុំក៏បានប្រាប់ថានឹងបោះជំហ៊ានទៅមុខកាន់តែល្អថែមទៀត
ពីព្រោះមូលដ្ឋាន ប្រពៃណីកម្ពុជាមិនដែលស្អប់អាមេរិកទេ។ ហើយទី២
ទៀតរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនមែនទន្ទឹងដូច កឹម សុខា
មកបោកថារដ្ឋមួយមកចិញ្ចឹមរដ្ឋមួយទេ។ កម្ពុជាចង់បានតែឲ្យអាមេរិក
កុំគៀបសង្កត់កម្ពុជា ឲ្យចេះគោរពកម្ពុជា អំពីសិទ្ធិរស់រានរបស់កម្ពុជា
អំពីអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា
និងអ្វីដែលចាំបាច់ដែលអ្នកត្រូវជួយកម្ពុជា។
ពេលនោះហើយកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនោះគឺល្អណាស់។
ត្រឡប់មករឿង
កឹម សុខា វិញគឺគេក៏សើចអំពី កឹម សុខា ដែរ ដែលកឹម សុខា
ឃោសនាថាបើមេឃុំគេឈ្នះឆ្នោតគេនឹងឲ្យមេឃុំនោះទៅរៀនផ្លាស់ប្តូរបទ
ពិសោធន៍នៅអាមេរិក ឬនៅអូស្ត្រាលី។
បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋត្រូវគិតទាំងអស់គ្នាថា
តើមេឃុំយើងហ្នឹងវាអស្ចារ្យសម្រាប់គេ
ជាងប្រជាពលរដ្ឋគេជាមួយរដ្ឋាភិបាលគេឬយ៉ាងណា?។ អាមេរិកក្តី
អូស្ត្រាលីក្តី រដ្ឋាភិបាលរបស់គេ
តំណាងរាស្ត្ររបស់គេជាប់ឆ្នោតដោយសារប្រជាពលរដ្ឋគេ។
សួរថាប្រជាពលរដ្ឋគេបោះឆ្នោត គេបោះឆ្នោតឲ្យ លោក អូបាម៉ា
ធ្វើប្រធានាធិបតីដើម្បីឲ្យលោក អូបាម៉ា យកមេឃុំ កឹម សុខា ទៅបង្រៀន
ឬក៏ដើម្បីឲ្យ លោក អូបាម៉ា ដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយនៅក្នុងស្រុក
ជីវភាពក្នុងស្រុករបស់ប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិក
និងតួនាទីអាមេរិកជាមហាអំណាច? ឬក៏បោះឆ្នោតឲ្យលោក អូបាម៉ា
ដើម្បីជួយបង្ហាត់ និងជួយចិញ្ចឹមមេឃុំរបស់ កឹម សុខា?
យើងគិតតែប៉ុណ្ណឺងក៏អាចដឹងបានដែរ។
ចំណុចមួយទៀត
នាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលី ដែលគេជាប់ឆ្នោតប៉ុន្មានអាណត្តិមកហើយនោះ
ហើយផ្លាស់ប្តូរគ្នាពីនីតិកាលមួយទៅនីតិកាលមួយទៀតនោះ
តើប្រជាពលរដ្ឋអូស្រ្តាលីគេបោះឆ្នោតដើម្បីត្រៀមចាំទទួលមេឃុំ របស់
កឹម សុខា ឬយ៉ាងណា? ដូច្នេះប្រជាពលរដ្ឋត្រូវពិចារណា។
គេមានការផ្លាស់
ប្តូរបទពិសោធន៍
ហើយការផ្លាស់ប្តូរនេះទាល់តែយើងមានបទពិសោធន៍ដែរទើបអាចផ្លាស់ប្តូរ
គ្នាបាន ប៉ុន្តែ កឹម សុខា គ្មានបទពិសោធន៍ទេ។
គាត់គ្រាន់តែបទពិសោធន៍ធ្វើអនុប្រធានភូមិកាលនៅទស្សវត្សទី៨០
គឺគាត់មានបទពិសោធន៍ខាងលួចអង្ករយ៉ាងស្ទាត់ជំនាញ
និងបានប្រើបទពិសោធន៍នេះមកបោក អង្គការ IRI
លួចលុយដុល្លារបានយ៉ាងស្អាត។
អញ្ចឹងគឺគាត់មានបទពិសោធន៍ទាំងនោះយកទៅបង្ហាត់មេឃុំរបស់គាត់
ប៉ុន្តែមិនអាចយកបទពិសោធន៍ទាំងនោះទៅប្រាប់មេឃុំនៅប្រទេសគេបានទេ។
អញ្ចឹង កឹម សុខា
គាត់គ្មានបទពិសោធន៍ដើម្បីយកទៅផ្លាស់ប្តូរជាមួយអាមេរិក
ឬជាមួយអូស្ត្រាលីទេ។ ចំណែកបននយោបាយរបស់គាត់ខ្លះដែលរស់នៅអាមេរិក
គឺដូចជាវែកនៅក្នុងឆ្នាំងសម្លរអញ្ចឹង។ ឯខ្លះទៀតរស់នៅបារាំង
គឺងោះអត់ដឹងអីផងនោះ ហើយឥឡូវនេះគឺដើរបោកគេនៅអូស្ត្រាលីទៀត។
អញ្ចឹងប្រជាពលរដ្ឋអាចគិតឃើញហើយ។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលនឹងបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់នៅថ្ងៃ០៣
ខែមិថុនា ខាងមុខ សួរថាបោះឆ្នោតរើសមេឃុំ
ដើម្បីឲ្យមេឃុំនោះបានទៅអាមេរិក ឬទៅអូស្ត្រាលី
ឬក៏យើងជាម្ចាស់ឆ្នោតកាន់សន្លឹកឆ្នោតទៅបោះរើសមេឃុំដែលមានបទពិសោធន៍
និងមានសុច្ចរិតភាពបម្រើប្រជាជននៅមូលដ្ឋាន
ឬក៏បោះឆ្នោតឲ្យមេឃុំដើម្បីឲ្យគាត់ឡើងយន្តហោះទៅអាមេរិក
ឬទៅអូស្ត្រាលី? អញ្ចឹងសូមបងប្អូនពិចារណាចុះ។
ម្យ៉ាងទៀត
បេក្ខជនមេឃុំរបស់ កឹម សុខា ភាគច្រើនគឺជាអ្នកប្រមឹកទេ
នេះបើតាមការដែលប្រជាពលរដ្ឋបានទូរសព័្ទចូលមកប្រាប់ក្នុងកម្មវិធី
ពលរដ្ឋវិជ្ជា។ អញ្ចឹងហើយបានជាយើងមើលឃើញថា
ទាល់តែទៅរៀនទើបអាចធ្វើមេឃុំបាន។
ប៉ុន្តែបេក្ខជនមេឃុំដែលមិនមែនជារបស់គណបក្សកឹម សុខា
គឺគេមិនបានអួតទេ បានន័យថាគេបានរើសអ្នកដែលមានគុណសម្បត្តិ
បុគ្គលិកលក្ខណៈសម្បត្តិមេឃុំមិនមែនជាអ្នកស្រវឹងដូចបេក្ខជន
មេឃុំរបស់គណបក្ស កឹម សុខា ទេ។
-មតិលោក សត្យា រក្ស
ម្យ៉ាងទៀត
កឹម សុខា
ដែលបានប្រើភាសាហ្នឹងគឺជាការប្រមាថម៉ាក់ងាយទៅដល់ធនធានមនុស្សរបស់
ខ្មែរទៅទៀត។ បើអាមេរិកាំងគេឮ ឬអូស្ត្រាលីគេឮ
គេនឹងថាខ្មែរសូម្បីតែមេឃុំក៏ចាំបាច់ត្រូវមករៀនដែរ?។
អញ្ចឹងការអួតរបស់ កឹម សុខា
គឺជាការមិនគិតអំពីផលវិបាកនៃពាក្យសំដីរបស់គាត់។
ដូច្នេះសូមបងប្អូនយើងផ្តោតអារម្មណ៍អំពីមាយាទរបស់ កឹម សុខា
ដែលគាត់កំពុងតែសាបព្រួសនូវសកម្មភាពគ្មានប្រយោជន៍សម្រាប់
សង្គមសោះឡើយ។
បើយើង
និយាយអំពីបេក្ខជនមេឃុំរបស់គណបក្សប្រជាជនវិញ
គឺបេក្ខជនទាំងនោះគឺសម្រិតសម្រាំងទៅលើចំណេះដឹង បទពិសោធន៍
សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ ដែលប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងឃុំនោះតែម្តង
គោរពរាប់អានពួកគាត់។
ចំណុចនេះហើយដែលគណបក្សប្រជាជនតែងតែទទួលបាននូវជ័យជំនះគ្រប់អាណត្តិ
គឺដោយសារយើងបានវាស់ស្ទង់ទៅលើសមត្ថភាពរបស់ពួកគាត់
ដែលប្រជាពលរដ្ឋគោរពស្រឡាញ់
និងជាមនុស្សមានគុណសម្បត្តិធ្លាប់ជួយទុក្ខធុរៈបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ
នៅក្នុងឃុំ។
ដូចលោក
បណ្ឌិតបានលើកអញ្ចឹង មេឃុំរបស់ កឹម សុខា
នេះគឺគ្មាននរណាគេហ៊ានទៅឈរឈ្មោះឲ្យ កឹម សុខា នោះទេ
ដោយសារគេឃើញមាយាទរបស់លោកកឹម សុខា គឺជាមេបក្សមួយដែលមិនច្បាស់លាស់
គឺបានតែសម្តី ប៉ុន្តែទង្វើគឺគ្មានទាល់តែសោះ។ គាត់អួតថាចែកគោ១០០
ក្បាលឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ ឬថាបើសិនជាគាត់ជាប់ឆ្នោត
គាត់នឹងហៅមិត្តភក្តិបរទេសរបស់គាត់មកធ្វើខ្ចៅយន្តហោះតែប្រាំប៉ុណ្ណោះ
ហើយប្រាក់ខែប្រជាពលរដ្ឋសុទ្ធតែ ៥០០០ ដុល្លារ នេះជាការលើកឡើងរបស់ កឹម
សុខា ។ ថ្មីៗនេះគាត់បានភូតទៀតថា ផ្លែចេកគឺគាត់អាចលក់បាន១ផ្លែ
ថ្លៃ១ដុល្លារ អញ្ចឹងបើផ្លែចេកមួយស្និតឡើងដល់ប៉ុន្មាន?
មួយស្ទងឡើងដល់ប៉ុន្មាន? ដល់មួយចំការឡើងដល់ប៉ុន្មាន?
យើងឃើញថាការកុហករបស់គាត់នេះគឺថោកជាងចៅចាក់ស្មុគ្រទៅទៀត។
សូម្បីតែសម្តេចតេជោ
ក៏លោកបានស្នើឲ្យលោករដ្ឋមន្ត្រីកសិកម្មជួយសម្រួលដល់ការនាំចេញរបស់
កឹម សុខា ផងដែរ។ មួយទៀត គាត់បានលើកឡើងថា
នៅអាមេរិកគឺគេគោរពទៅដល់សិទ្ធរបស់កង្កែបទៅទៀត
ដូចជាបើរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកធ្វើផ្លូវណាមួយ
ហើយប៉ះនឹងរូងកង្កែបនៅខាងមុខនោះគឺគេធ្វើផ្លូវនោះវាងទៅទៀត
នេះគឺជារឿងមួយដែលគួរឲ្យចង់សើចមែនទែន។ ដូច្នេះ យើងឃើញថា
នយោបាយភរភូតរបស់ កឹម សុខា នេះគួរតែយើងគិតពិចារណាឲ្យមែនទែន។
លោកសត្យា រក្ស
សំណួរ៖
ចំពោះបញ្ហាដីសម្បទានវិញ
យើងឃើញថាប្រទេសណាក៏គេអនុវត្តនូវគោលនយោបាយបែបហ្នឹងដែរ។
ចំណែកកម្ពុជាយើងនេះគឺដើរក្រោយបណ្តាប្រទេសជឿនលឿនលើពិភពលោកទេ
ដែលគេធ្លាប់សម្បទាន៩០ឆ្នាំ ឬ១០០ឆ្នាំ
នោះគឺប្រទេសគេធ្លាប់ធ្វើរួចមកហើយ។
ឥឡូវនេះរដ្ឋាភិបាលយើងមានគោលការណ៍ ពីការធ្វើដីសម្បទាន ៩៩ឆ្នាំ។
សម្រាប់ កឹម សុខា រួមនឹងបននយោបាយរបស់ កឹម សុខា គឺបានអះអាងថា
ការធ្វើសម្បទានដីឲ្យបរទេស៩៩ឆ្នាំនេះ
គេសួរថាតើនរណាអ្នកនៅចាំមើលរហូតដល់៩៩ឆ្នាំ បើ កឹម សុខា
គិតមកដល់ថ្ងៃនេះអាយុជាង៦០ឆ្នាំទៅហើយ
រីឯបននយោបាយរបស់គាត់គឺខ្លះដល់៨០ឆ្នាំទៅហើយ
គឺគាត់មិនអាចរស់នៅចាំមើលគេប្រគល់ដីឲ្យវិញនោះទេ។
ចំពោះសម្តីចោទប្រកាន់របស់កឹម សុខា បែបនេះ
តើលោកបណ្ឌិតមានអ្វីដើម្បីធ្វើការបំភ្លឺ
និងលើកឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងពីបណ្តាប្រទេសជឿនលឿនលើពិភពលោកផងបាទ?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖
ចំណុចនេះគឺចង់បញ្ជាក់ថា លោក កឹម សុខា
ដែលលើកបញ្ហានេះមកនិយាយគឺជាការល្ងង់ខ្លៅបំផុត។
តាមពិតចិត្តរបស់គាត់គឺចង់បញ្ឆេះកំហឹងប្រជាពលរដ្ឋឲ្យខឹង
ដោយគាត់អះអាងថាការធ្វើសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចឲ្យក្រុមហ៊ុនវៀតណាម
គឺមានន័យថាកាត់ដីឲ្យយួន គឺគាត់ចោទអញ្ចឹង។
អញ្ចឹងគាត់ត្រូវបញ្ឆេះថា សម្បទានដី ៩៩ឆ្នាំនេះ
សូម្បីតែក្មួយៗក៏រស់មិនដល់៩៩ឆ្នាំដែរ គឺរហូតទៅដល់ចៅទៀត។
ឥឡូវខ្ញុំលើកឧទាហរណ៍មួយគឺ ហុងកុង។
ហុងកុងមានហេតុផលខុសពីប្រទេសយើងក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែរយៈពេលគឺ ១០០ ឆ្នាំ
ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយរដ្ឋាភិបាលចក្រភពអង់គ្លេស
និងរដ្ឋាភិបាលប្រទេសចិន កាលជំនាន់ហ្នឹង សួរថានៅឆ្នាំ ១៩៩៧
ដែលគ្រប់ ១០០ ឆ្នាំ
ពេលហ្នឹងហុងកុងត្រូវបានប្រគល់ទៅឲ្យប្រទេសចិនដីគោកវិញ។
សួរថាពេលហ្នឹងខ្មោចរបស់មេដឹកនាំចក្រភពអង់គ្លេស និងខ្មោចមេដឹកនាំ
របស់ចិន ឡើងមកផ្ទេរហត្ថលេខាប្រគល់ដីឲ្យចិន
ឬក៏អ្នកដឹកនាំបន្តវេនជំនាន់ក្រោយ
ដែលមកដល់បច្ចុប្បន្នភាពគេផ្ទេរ? អញ្ចឹងបានថា កឹម សុខា
នេះល្ងង់ងោះអត់ដឹងអីតែម្តង ខ្ញុំអាចលើកឧទាហរណ៍មួយទៀត
ឥឡូវកឹម សុខា ហើយនិងកូនរបស់គាត់ នៅពេលដែលកឹម សុខា
ចប់ជីវិតមិនមែនចង់និយាយប្រមាថទេ ព្រោះមនុស្សរស់មានកំណត់
តើអនុសាសន៍ បណ្តាំសាសន៍របស់កឹម សុខា កូនមិនត្រូវអនុវត្តបន្ត ឬ
កូនហ្នឹងគ្មានរបៀបរបបមិនអនុវត្តបណ្តំាំសាសន៍របស់ឪ ឬ
កូនហ្នឹងមានកូនតទៅទៀតវាមានការបន្តវេនបន្ត
តើវាមាននិរន្តភាពឬអត់? ឬ កឹម សុខា និងប្រពន្ធកឹម សុខា
អស់អាយុទៅរលាយរលត់ម្តងមួយគ្រួសារឬអីហ្នឹង?
យ៉ាងណាមិញប្រទេសមួយអញ្ចឹងដែរ មនុស្ស ១៤ លាននាក់ ទម្រាំដល់ ៩៩
ឆ្នាំ មិនដឹងបន្តវេនប៉ុន្មានជំនាន់ ហើយឯកសារ
សំណុំលិខិតក៏គេនៅតែមានបន្តវេនព្រោះ រដ្ឋាភិបាល ៥ ឆ្នាំម្តង
ត្រូវបានបោះឆ្នោតម្តង។
ដូច្នេះប្រទេសហ្នឹងវារលាយមួយប្រឹបអស់ដូចកឹម សុខា គិតឬទេ?
សូម្បីគ្រួសារកឹម សុខា មិនមែនអត់ កឹម សុខា អត់ប្រពន្ធកឹម សុខា
រលាយមួយពូជតែម្តងនោះទេ វាមិនអាច ។ចំណុចហ្នឹងយើងគួរពិចារណា
ហើយយកឧទាហរណ៍ ហុងកុង រវាងអង់គ្លេស និងចិន រកឃើញហើយ។
ត្រង់ហ្នឹងដែលខ្ញុំចង់បញ្ចាក់បងប្អួនប្រជាពលរដ្ឋ កុំចាញ់បោក
កឹម សុខា បើយើងចង់ធ្វើនយោបាយប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល
គួរតែរកនូវសុក្រឹត្យភាព ផលប្រយោជន៍នៃសម្បទានដីធ្លីវិញ
កុំទៅចោទថា រដ្ឋាភិបាលថា ផ្តល់សម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចទៅវៀតណាម
ស្មើកាត់ដីឲ្យយួន ។ អាហ្នឹងគឺទុច្ចរិតហើយ
វាមិនអាចកាត់ដីទៅបានទេ ពីព្រោះវាមានព្រំប្រទល់
របស់ដីទាំងអស់ សំខាន់ត្រង់ថា ហេតុអ្វីបានសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច?
ហើយបើសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ច វាមានផលអ្វីខ្លះ?
ត្រង់ហ្នឹងដែលយើងត្រូវសិក្សា
បើសិនជាអ្នកចង់ប្រឆាំងនឹងនយោបាយសម្បទានដីសេដ្ឋកិច្ចរបស់
រដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែអ្នកត្រូវចងចាំថា ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ៩៩
ឆ្នាំនេះ ពុំខុសច្បាប់ទេ
ពីព្រោះច្បាប់វិនិយោគរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
ហើយនិងច្បាប់ភូមិបាលរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
បានចែងច្បាស់ណាស់ បើអ្នកមិនពេញចិត្ត
អ្នកឃោសនាថានឹងកែច្បាប់វិនិយោគហ្នឹងទៅ ឃោសនាថា
នឹងកែច្បាប់ភូមិបាលទៅ អាហ្នឹងវាមានទៅស្អី។
តែអ្នកធ្វើនយោបាយទៅចោទប្រកាន់ញុះញង់ ហើយរហូតដល់ងោះល្ងង់
អត់ដឹងអី ទៅជាញុះប្រជាពលរដ្ឋថា ៩៩ ឆ្នាំ
គ្មាននរណារស់ដល់ហ្នឹងទេនោះគឺវាខុស។ អញ្ចឹងបានថា កឹម សុខា
គួរកែចរឹតដែលមិនថ្លៃថ្នូររបស់ខ្លួន
ធ្វើនយោបាយនៅក្នុងទីលានប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សមិនត្រូវ
ឆ្កួតវង្វេងនឹងព្រៃប្រជាធិបតេយ្យទេ៕
សម្រង់ព័ត៌មាន៖ លោក នូ សាវុធឌី