ភ្នំពេញ: កិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ាន បូកបី ដែលរួមមាន ចិន កូរ៉េ និងជប៉ុន បានប្រព្រឹត្តឡើង កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ដោយមានការចូលរួមពីសំណាក់អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស នៃប្រទេសទាំង៣។ កិច្ចប្រជុំនោះ ធ្វើឡើងនៅសណ្ឋាគារ អាំងទែកុងទីណង់តាល់ និងដឹកនាំដោយលោកស្រី សឿង រដ្ឋចាវី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេស។
លោកស្រី សឿង រដ្ឋចាវី បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ក្រុមអ្នករាយការណ៍ព័ត៌មានថា កិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ាន បូកបី នាព្រឹកនេះ បានផ្តោតការពិភាក្សាទៅលើការត្រៀមរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលរំលឹកខួប ១៥ឆ្នាំ នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានបូកបី នៅខែវិច្ឆិកា នាទីក្រុងភ្នំពេញ។
លោកស្រី បានបញ្ជាក់ថា “កិច្ចប្រជុំនេះ យើងបានជជែកគ្នាយ៉ាងច្រើន និងមានសារៈសាំខាន់យ៉ាងខ្លាំង ក្នុងន័យថា ការផ្តល់ឲ្យគ្នាវិញទៅមកនូវចំណុចសំខាន់ៗ សំរាប់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗ គ្រោងនឹងលើកយកទៅពិភាក្សា”។
លោកស្រីរដ្ឋលេខាធិការ មានប្រសាសន៍បន្តថា កិច្ចប្រជុំនៅពេលនេះ ផ្តល់សារៈសំខាន់ណាស់ ជាពិសេសប្រទេសបូកបី ដែលមានប្រទេស ជប៉ុន កូរ៉េ និងចិន បានលើកឡើង ថាតើចំណុចសំខាន់ៗអ្វីខ្លះ ដែលថ្នាក់ដឹកនាំរបស់គាត់គ្រោងនឹងលើកឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនាខែវិច្ឆិកា? ហើយប្រទេសសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួន ក៏បានលើកជំរាបទៅឧត្តមមមន្ត្រីប្រទេសបូក៣ទៅវិញដែរ ថាតើចំណុចសំខាន់ៗអ្វីខ្លះ ដែលត្រូវឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានលើកឡើង នៅពេលប្រជុំខាងមុខ?។
លោកស្រី សឿង រដ្ឋចាវី បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ពីលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ាន បូកបី ដែលគ្រោងនឹងដាក់ឲ្យអនុម័តដោយប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ហើយនិងឯកសារ ដែលត្រូវកត់សំគាល់ ចេញដោយប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាស៊ានបូកបីដែរ។ នៅឆ្នាំនេះ កិច្ចប្រជុំកំពូល រំលឹកខួបអនុស្សាវរីយ៍ ១៥ ឆ្នាំ របស់អាស៊ាន បូកបី គឺជាកិច្ចប្រជុំមួយដ៏សំខាន់បំផុត។
លោកស្រីបន្ថែមថា ប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ាន បូកបី បានសំដែងការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជា ធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីឲ្យកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន បូកបី ដែលជាកិច្ច ប្រជុំរំលឹកខួបអនុស្សាវរីយ៍អាស៊ាន បូកបី ឲ្យទទួលបានជោគជ័យ។
លោកស្រី សឿង រដ្ឋចាវី បានមានប្រសាសន៍បន្តថា ខ្លឹមសារសំខាន់នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន បូកបី នាពេលខាងមុខនេះ គឺថ្នាក់ដឹកនាំ នឹងពិនិត្យឡើងវិញថា តើអាស៊ានបូកបីក្នុងរយៈពេល ១៥ឆ្នាំ បានស៊ីជំរៅប៉ុណ្ណា? ទទួលបានលទ្ធផលសំខាន់ៗអ្វីខ្លះ? ហើយថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលនឹងផ្តល់អនុសាសន៍ និងទស្សនៈវិស័យ ដើម្បីជំរុញនិងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានបូកបី ឲ្យកាន់តែរឹងមាំថែមទៀត។ ពីព្រោះយន្តការអាស៊ាន បូកបីនេះ ជាយន្តការមួយដ៏សំខាន់ខ្លាំងណាស់ ក្នុងការឈានទៅបង្កើតអាស៊ីបូព៌ានៅពេលអនាគត។
លោកស្រីរដ្ឋលេខាធិការ បានបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ ប្រទេសអាស៊ានបូកបីទាំងអស់ បានគាំទ្រស្នើដាក់ជូនប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាស៊ានបូកបី ដើម្បីធ្វើការអនុម័ត នូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ ស្តីពី ភាពជាដៃគូទៅលើការតភ្ជាប់តំបន់។
សូមបញ្ជាក់ថា តំណាងឧត្តមមន្ត្រី ឬអនុរដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសបូកបី ដែលចូលមកប្រជុំជាមួយអាស៊ាន នៅពេលនេះ រួមមាន លោក ឆួយ ធានខាយ (CUI TIAN KAI) អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសចិន លោក អាគី តាកា សែគី (AKI TAKA SAIKI) អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសជប៉ុន និងលោក ( KIM KYOU HYUN ) អនុរដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងការបរទេសកូរ៉េខាងត្បូង។
សូមបន្ថែមថា ក្រុមឧត្តមមន្ត្រីប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន និងប្រទេសដៃគូ ដែលមានកម្ពុជា ជាម្ចាស់ផ្ទះ បានជួបប្រជុំគ្នារយៈពេល ៤ ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីត្រៀមរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន លើកទី២១ នាខែវិច្ឆិកាខាងមុខ។
សេចក្តីជូនព័ត៌មាន របស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ បង្ហាញថា ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ នៃកិច្ចប្រជុំថ្នាក់ឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ាន នៅសប្ដាហ៍នេះ ចាប់ពីថ្ងៃទី១២ ដល់ទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ដើម្បីត្រៀមរៀបចំ សម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី២១ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធមួយចំនួន ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ នៅទីក្រុងភ្នំពេញ។
សេចក្ដីជូនព័ត៌មានដដែល បានបង្ហាញឲ្យដឹងថា កិច្ចប្រជុំថ្នាក់ឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ាន រួម មាន៖
១. កិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំត្រៀមរួមគ្នា (JPM) ក្នុងនោះ មានកិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ាន កិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រី នៃក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មា ធិការឧត្តមមន្ត្រីលើកទី១២ នៃក្រុមប្រឹក្សាសង្គមកិច្ច-វប្បធម៌អាស៊ាន ដើម្បីរៀបចំសម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន លើកទី២១ នាខែវិច្ឆិកាខាងមុខ។
២. កិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ានបូក៣ (អាស៊ាន បូក ចិន ជប៉ុន សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ) ដើម្បីរៀបចំសម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានបូក លើកទី១៥។
៣. កិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ីបូព៌ា ដើម្បីរៀបចំសម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាលើកទី៧។
៤. កិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីរៀបចំសម្រាប់កិច្ចប្រជុំថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិកលើកទី៤
៥. កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិ នៃគណៈកម្មការសន្ធិសញ្ញាស្ដីពីតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍គ្មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដើម្បីរៀបចំចុះហត្ថលេខាលើពិធីសារ នៃសន្ធិសញ្ញាស្ដីពីតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍គ្មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។
៦. តាមសំណើរបស់កម្ពុជា និងមានការឯកភាពពីសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ កម្ពុជាក៏នឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ នៃកិច្ចប្រជុំពិគ្រោះយោបល់ក្រៅផ្លូវការ ថ្នាក់ឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ាន-ចិន ស្តីពី ក្រមប្រតិបត្តិ COC នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ នេះជាលើកទី៣ហើយ ដែលកម្ពុជាបានផ្តួចផ្តើម ឲ្យមានកិច្ចប្រជុំស្តីពីក្រមប្រតិបត្តិនេះ ដើម្បីកាត់បន្ថយភាពតានតឹង នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងធ្វើការងារឆ្ពោះទៅកាន់ការតាក់តែងក្រមប្រតិបត្តិ COC នេះ៕