ភ្នំពេញ: ប្រមុខដឹកនាំរដ្ឋសភាកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ជំហររបស់ខ្លួនទៅកាន់ប្រធានសភាឥណ្ឌូណេស៊ី ថា ជម្លោះនៅដែនកោះក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង រវាងប្រទេសចិននិងបណ្តាប្រទេសសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួន រួមមាន វៀតណាម ហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី និងព្រុយណេ គឺត្រូវដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី និងគោរពតាមក្រមប្រតិបត្តិ ដែលបានព្រមព្រៀង រួមទាំងច្បាប់អន្តរជាតិនានា។
ជំហររបស់ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋសភាកម្ពុជាដូច្នេះ បានបញ្ជាក់ទៅកាន់ប្រធានរដ្ឋសភាឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលបានជួបប្រជុំគ្នា កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ នៅវិមានរដ្ឋសភា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ ប្រធានរដ្ឋសភាឥណ្ឌូណេស៊ី លោក ម៉ាហ្ស៊ូគី អាលី ( Marzuki Alie ) បានសួរពីយោបល់របស់រដ្ឋសភាកម្ពុជាយ៉ាងណាខ្លះចំពោះជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ខណៈដែលកម្ពុជា ជាប្រធានអាស៊ាន នៅឆ្នាំ២០១២នេះ។
សមាជិកសភា លោក ជាម យៀប ប្រធានគណៈកម្មការសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ ធនាគារ និងសវនកម្ម របស់រដ្ឋសភា បានថ្លែងទៅកាន់ក្រុមអ្នកកាសែត ក្រោយពីកិច្ចប្រជុំថា ភាគីទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាហើយថា អ្វីដែលមានចែងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន ដែលទោះបីជាមានការពន្យារពេលចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះបន្តិចមែន តែសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមលើបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺកម្ពុជាក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន ដែលមិនមែនជាតុលាការ តែជាអ្នកសម្របសម្រួល គឺយើងគាំទ្រនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទាំង ៦ ចំណុច ដែលរួមមាន ការស្នើសូមឲ្យប្រទេសភាគីនៃជម្លោះនេះអនុវត្តន៍ឲ្យបានពេញទីនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍សម្រាប់អនុវត្តន៍ DOC និងជំរុញឲ្យបានឆាប់រហ័សនូវ COC ដើម្បីអនុវត្តន៍ឲ្យបានឆាប់រហ័សលើបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
លោកជាម យៀប ក៏បានបញ្ជាក់ថា "ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋសភាកម្ពុជា ក៏បានអំពាវនាវ ដោយធ្វើយ៉ាងណា សូមឲ្យប្រទេសដែលមានការពាក់ព័ន្ធផ្ទាល់នឹងបញ្ហានេះ អនុវត្តន៍ឲ្យបានល្អប្រសើរ និងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់នូវច្បាប់ស្តីអំពីការប្រើប្រាស់សមុទ្រ ដែលជាច្បាប់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ត្រូវអនុវត្តន៍រួមគ្នា ដើម្បីអនុវត្តន៍ការងារឲ្យបានល្អប្រសើរ ហើយកម្ពុជា ក៏ដូចបណ្តាប្រទេសអាស៊ាន គឺសំណូមពរធ្វើយ៉ាងណា ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជម្លោះនេះ កុំឲ្យមានការប្រើប្រាស់អាវុធយុទ្ធភណ្ឌអ្វីទាំងអស់ ដោយធ្វើយ៉ាងណា យកសន្តិសហវិជ្ជមាន ធ្វើជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ដោះស្រាយការងារ"។
សូមរម្លឹកថា ឥណ្ឌូណេស៊ី ជាសហស្ថាបនិក និងជាសមាជិកអាស៊ាន ដែលមាន ១០ ប្រទេស រួមមាន៖ ព្រុយណេ កម្ពុជា ឥណ្ឌូណេស៊ី ឡាវ ម៉ាឡេស៊ី មីយ៉ាន់ម៉ា ហ្វីលីពីន សិង្ហបុរី ថៃ និងវៀតណាម។
ចំណែកបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង បានក្លាយជាឧបស័គ្គដ៏ក្តៅគគុក នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន លើកទី៤៤ ដែលបានធ្វើឡើងកាលពីដើមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១២ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ខណៈដែលកម្ពុជាជាប្រធានប្តូរវេនរបស់អាស៊ាន នៅឆ្នាំ២០១២។ ដោយសារតែការមិនចុះសម្រុងគ្នាលើបញ្ហាជម្លោះនោះ នាំឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន មិនអាចចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមជាលើកដំបូងនៅក្រោយកិច្ចប្រជុំ។ នោះមកពីបណ្តាប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ដែលមានជម្លោះជាមួយនឹងចិន ក្នុងរឿងដែនកោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង បានទាមទារឲ្យចិនដោះស្រាយជម្លោះ ជាមួយនឹងអាស៊ាន។ តែកម្ពុជា ដែលជាប្រធានអាស៊ាន មិនយល់ស្រប ហើយប្រកាន់ជំហរដូចចិន គឺជម្លោះដែនកោះនោះ ទុកឲ្យចិនដោះស្រាយទ្វេភាគីរវាងចិន និងបណ្តាប្រទេសនីមួយៗ ដោយមិនត្រូវដាក់ជាបញ្ហារួមរបស់អាស៊ានឡើយ៕
