ភ្នំពេញ: ក្នុងទិវាប្រជាធិបតេយ្យអន្តរជាតិ ថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ អង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រែល បានលើកឡើងក្នុងន័យរិះគន់លើ គ.ជ.ប. ថា ការធ្វើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតកន្លងមក គ្មានគុណភាព ដែលនាំឲ្យពលរដ្ឋប្រមាណ ៤៩ ភាគរយ នៃអ្នកបោះឆ្នោត មិនបានបោះឆ្នោត ក្នុងការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១២។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ខុមហ្វ្រែល បានលើកឡើងថា ធាតុស្នូលនៃប្រជាធិបតេយ្យ “សេរី” និង “ពហុបក្ស” គឺការបោះឆ្នោត។ ការបោះឆ្នោតមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ ប៉ុន្តែគឺត្រូវការឲ្យមានការបោះឆ្នោតមួយដោយ “សេរី” និង “យុត្តិធម៌” ស្របតាមស្ដង់ដារ និងនិយាមអន្តរជាតិ ជាពិសេសកតិកាសញ្ញា និងសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ ស្ដីពី សិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ និងគោលការណ៍បោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌។
សេចក្ដីប្រកាសរបស់ខុមហ្វ្រែល បានលើកឡើងទៀតថា នៅកម្ពុជា ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់កន្លងមក និងការឆ្ពោះទៅរកការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ដ្រ នៅមានបញ្ហាបន្សល់ទុក និងមិនទាន់បានបំពេញត្រឹមត្រូវ។ ការចាត់ចែងការបោះឆ្នោតកន្លងមក មិនត្រឹមធ្វើឲ្យអ្នកប្រកួតប្រជែងគណបក្សនយោបាយនានា (មិនមែនគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា) មិនទាន់អស់ចិត្តទេ ប៉ុន្តែក៏បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់បាត់សិទ្ធិបោះឆ្នោតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួន ពិសេសយុវជន។ ការយល់ដឹង និងការចូលរួមរបស់យុវជន ក្នុងការបោះឆ្នោតដោយសកម្ម និងប្រសិទ្ធភាព ពិតជាមានសារៈសំខាន់។
លោក គល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិខុមហ្វ្រែល បានផ្ដល់យោបល់ថា “ការអប់រំសម្រាប់ប្រជាធិបតេយ្យ ពិសេសការបោះឆ្នោត គួរត្រូវបានដាក់បញ្ចូលក្នុងកម្មវិធីអប់រំជាតិ ទៅតាមសាលា បន្ថែមលើកម្មវិធីអប់រំពលរដ្ឋវិជ្ជា ដែលមាននាពេលបច្ចុប្បន្ន។ កម្មវិធីនេះ មិនត្រឹមផ្ដល់ការយល់ដឹងអំពីសិទ្ធិ ប៉ុន្តែផ្ដល់ការអនុវត្តន៍ជាក់ស្ដែងបន្ថែម ក្នុងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិវិធីនៃការបោះឆ្នោត”។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានបានបង្ហាញថា ក្នុងពេលបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ កន្លងមក គណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា (ខុមហ្វ្រែល) បានរកឃើញថា ពលរដ្ឋប្រមាណ ៤៩ ភាគរយ នៃអ្នកបោះឆ្នោត មិនបានបោះឆ្នោត (អត់មានទឹកខ្មៅ នៅដៃ ក្នុងថ្ងៃបោះឆ្នោត) បានបាត់បង់សិទ្ធិបោះឆ្នោត ដោយសារបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតផ្លូវការ ដែលគ្មានគុណភាពគ្រប់គ្រាន់។
មិនទាន់មានប្រតិកម្មបែបណាពី គ.ជ.ប. ជុំវិញការលើកឡើងខាងលើ របស់អង្គការ ខុមហ្វ្រែល នៅឡើយទេ។
ជាការកត់សម្គាល់ សាររបស់លោក បាន គីមូន អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ផ្ញើជូនប្រជាជាតិលើពិភពលោក សម្រាប់អបអរទិវាប្រជាធិបតេយ្យអន្តរជាតិ ថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ក៏ត្រូវបាន ខុមហ្វ្រែល ដកស្រង់មកចុះផ្សាយផងដែរ។
លោក បាន គីមូន បានលើកឡើងថា "ប្រជាធិបតេយ្យ មិនមែនកើតត្រឹមតែមួយយប់ ឬកសាងក្នុងមួយឆ្នាំ ឬដោយការបោះឆ្នោតម្ដង ឬពីរដងឡើយ។ ប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវការការគាំទ្រ និងស៊ូទ្រាំលំបាកនឹងការងារ។ តែបើបានចាប់ផ្ដើមហើយ ប្រជាធិបតេយ្យមិនអាចត្រឡប់ក្រោយឡើយ"៕
