ថ្ងៃទី ២៥ ខែ មេសា ឆ្នាំ២០១៣
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ ៖ បច្ចុប្បន្ននេះ គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា កំពុងតែបង្ហាញនូវគំនិតច្រណែនឈ្នានីស។ ភាពច្រណែនឈ្នានីសនាពេលនេះ គឺដោយសារតែទីមួយ គណបក្សប្រឆាំងគ្មានគុណសម្បត្តិចំពោះជាតិ គ្មានគុណសម្បត្តិចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ ដូចដែលយើងដឹងហើយថា គិតមកដល់ម៉ោងនេះ នៅពេលដែលកម្ពុជាយើងប្រឈមមុខជាមួយនឹងបញ្ហាផ្សេងៗ ជាពិសេសនៅអតីតកាល ពេលដែលខ្មែរប្រឈមជាមួយនឹងសោដនាកម្ម នៃការកាប់សម្លាប់ ក៏ដូចជាការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ទារុណកម្មគ្រប់បែបយ៉ាង ដែលខ្មែរក្រហម ប៉ុល ពត បានធ្វើការកាប់សម្លាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនោះ។ ព្រឹត្តិការណ៍នៅពេលនោះ កុំថាឡើយដល់ទៅឃើញរូបរាងលោក កឹម សុខា ឬក៏រូបរាងលោក សម រង្ស៊ី សូម្បីតែស្រមោល កឹម សុខា ស្រមោល សម រង្ស៊ី ក៏យើងមិនបានឃើញផងដែរ។ ប៉ុន្ដែឥឡូវនេះ គណបក្សប្រឆាំង បែរជាតាំងខ្លួនថា ខ្លួនជាឥសី ខ្លួនជាទេវតា ខ្លួនជាអាទិទេព ដើម្បីមកប្រោសព្រហ្មប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទៅវិញ។
ចំណុចមួយដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ គឺនៅពេលដែលគណបក្សប្រឆាំង កាន់តែអួត ប្រជាប្រិយភាពរបស់គណបក្សប្រឆាំង កាន់តែធ្លាក់ ហើយនៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែដកសេចក្ដីទុកចិត្តពីគណបក្សប្រឆាំងនោះ គឺគណបក្សប្រឆាំង កាន់តែបង្ហាញនូវចរិតឃោរឃៅមួយ ដែលគេអាចប្រៀបធៀបបានថា សាហាវដូចខ្លាត្រូវរបួស។
ឥឡូវនេះ យើងឃើញថា មានបញ្ហាច្រើនណាស់ដែលគាត់លើកឡើង ដើម្បីប្រឆាំងទៅដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ជាមួយនឹងការប្រឌិតនូវរឿងជាច្រើនទៀត ដែលមិនគួរឲ្យជឿ។
សម្រាប់ទិដ្ឋភាពថ្មីៗនេះ យើងឃើញថា គណបក្សប្រឆាំង គេបានរៀបចំបាតុកម្មមួយ ដែលឈ្មោះរបស់គេ គេហៅថា មហាបាតុកម្ម។ ក៏ប៉ុន្ដែ ការពិត ធាតុពិត នៅពេលដែលយើងឃើញ បន្ទាប់ពីបាតុកម្មនេះ ត្រូវបានរំសាយដោយគណបក្សប្រឆាំងហ្នឹង យើងឃើញថា អ្នកដែលចូលរួម គឺក្រោមមួយរយនាក់។ ប៉ុន្ដែបើភាសារបស់គណបក្សប្រឆាំង គឺគេនិយាយថា មិនតិចជាង ១ម៉ឺននាក់ ទេ។ អញ្ចឹងចំនួនដ៏តិចតួចនេះ បានឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញអំពីការដកសេចក្ដីទុកចិត្ត របស់អ្នកគាំទ្រពីបក្សប្រឆាំងផងដែរ។
ប៉ុន្ដែយើងងាកមកមើលចំណុចទាមទាររបស់ពួកគេវិញគឺ៖ ទីមួយ មហាបាតុកម្មរបស់គេហ្នឹង ទាមទារឲ្យផ្លាស់ប្ដូរ គ.ជ.ប និងទីពីរ គឺសុំឲ្យ លោក សម រង្ស៊ី វិលត្រឡប់មកដឹកនាំគណបក្សរបស់ខ្លួនវិញ។ហើយកុំភ្លេចផងដែរថា មុននេះ លោក សម រង្ស៊ី ធា្លប់បដិសេធថា គាត់មិនអាចមកចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតបានទេ ដោយសារតែគាត់មានចេតនាដាក់សម្ពាធ លើរាជរដ្ឋាភិបាល និងជាពិសេសគឺចេតនា ក្នុងការបំផ្លាញចោលលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត។
ជុំវិញព្រឹត្តិការណ៍នៃបាតុកម្មដែលគណបក្សប្រឆាំងរៀបចំនេះ តើលោកបណ្ឌិតយល់ឃើញយ៉ាងម៉េច? ជាមួយនឹងទស្សនៈផ្ទាល់របស់លោកបណ្ឌិត ក៏ដូចជាទាក់ទងទៅនឹងល្បិចកលរបស់បក្សប្រឆាំងហ្នឹង?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ ៖ ទិដ្ឋភាពនៃការធ្វើបាតុកម្មជាក់ស្ដែងរបស់គណបក្សប្រឆាំង ដែលមាន កឹម សុខា និងក្រុមមេដឹកនាំរបស់ក្រុម លោក សម រង្ស៊ី និងមេដឹកនាំរបស់ក្រុម លោក កឹម សុខាបានបង្កើតរួមគ្នានេះ គឺទិដ្ឋភាពមានជាច្រើនចំណុចដែលយើងចាប់អារម្មណ៍។
ទីមួយ យើងធ្វើការប្រៀបធៀបទៅលើគម្រោងដែលគេប៉ងធ្វើ។ គម្រោងដែលគេប៉ងធ្វើ គឺគេទន្ទឹងថា នឹងមានអ្នកមកចូលរួមពី ៤ ទៅ ៥ ពាន់នាក់ ហើយគេប្រើពាក្យមហាបាតុកម្ម។ ចំណុចនេះ គម្រោងហើយនិងការបញ្ចេញវោហារស័ព្ទនេះ យើងឃើញថា មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង កឹម សុខា ក្ដី និង មេដឹកនាំ របស់គណបក្ស សម រង្ស៊ី ក្ដី គេចូលចិត្តតែប្រើពាក្យឲ្យវាធំហួសហេតុ។
ឥឡូវយើងមិនទាន់ថា អះអាងថាធំហួសទេ តែដល់ព្រឹត្តិការណ៍ជាក់ស្ដែង យើងឃើញថា គណបក្សប្រឆាំង មិនមានសមត្ថភាព និងបញ្ចុះបញ្ចូលអ្នកគាំទ្រគណបក្សរបស់ខ្លួនឲ្យមកចូលរួមបាតុកម្មចំនួនពី ៤ ទៅ ៥ ពាន់ តាមការរំពឹងទុកនោះទេ។ ជាក់ស្ដែងយើងឃើញថា អ្នកដែលចូលរួមហ្នឹង ខ្ទង់ជា ១ ពាន់នាក់ ប៉ុណ្ណឹងឯង។ ហើយចំនួន ១ ពាន់នាក់ នេះ ជាការបង្ហាញថា ភាពអសមត្ថភាពរបស់មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង ក្នុងការពន្យល់ហេតុផល ដើម្បីឲ្យអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួនមកចូលរួម។ នេះជាបញ្ហានយោបាយដែលបញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រឆាំងបាត់បង់ការគាំទ្រពីរង្វង់សមាជិក សមាជិកា និង អ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួនហើយ។
ទីពីរ កាលមុនគេធ្វើបាតុកម្ម គេបានប្រើសម្លេងភាសា គេហៅថា អ៊ុង អ៊ាដ់ មិនគោរពច្បាប់។ នៅពេលនោះ គេថា ទោះបីជាក្រសួងមហាផ្ទៃ មិនអនុញ្ញាតឲ្យគេដង្ហែរក្បួន ក៏គេនៅតែដង្ហែរ។ ប៉ុន្ដែយើងឃើញថា ចរិតល្មើសច្បាប់របស់មេដឹកនាំ គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជានេះ បានត្រូវអំណាចស្របច្បាប់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្រិតឲ្យមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង វិលត្រឡប់មកមានសតិសម្បជញ្ញៈគោរពច្បាប់វិញ។ នេះចង់និយាយថា ការប្រើសេរីភាពបញ្ចេញមតិក្ដី ការប្រើសេរីភាពធ្វើបាតុកម្មក្ដី ត្រូវគោរពតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ជាធរមាន។ ត្រង់ចំណុចនេះ ខ្ញុំចង់ជម្រាបថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញបានសរសេរពីរឃ្លាច្បាស់ណាស់ ដែលម្នាក់ៗមិនគួរអះអាងតែមួយឃ្លា ហើយកំបុតកន្ទុយមួយឃ្លាចុងក្រោយទេ។ ខ្ញុំអានយ៉ាងខ្លីគឺ ឃ្លាទីមួយ រដ្ឋធម្មនុញ្ញទទួលស្គាល់អំពីសេរីភាពនៃការធ្វើបាតុកម្ម និងកូតកម្មដោយសន្ដិវិធី។ ឯឃ្លាទីពីរ បានចែងថា ការប្រើសេរីភាពធ្វើបាតុកម្មនោះ វាត្រូវតែគោរពតាមលក្ខខណ្ឌនៃច្បាប់កំណត់។ ហើយឃ្លាពីរនេះ វាមិនខុសអំពីស្ដង់ដារសេរីភាពនៅបណ្ដាប្រទេសជឿនលឿនទេ គឺដូចតែគ្នា។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ ៖ ឥឡូវងាកមកចូលចំណុចសំខាន់នៃការទាមទាររបស់គណបក្សប្រឆាំងវិញម្ដង។ ទីមួយ យើងឃើញហើយថា រៀងរាល់អាណត្តិ មិនមែនតែអាណត្តិនេះទេ ដែលគណបក្សប្រឆាំងហ្នឹង តែងតែយកគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ធ្វើជាសត្រូវ។ ដោយចោទប្រកាន់គណៈកម្មាធិការជាតិថា អញ្ចេះមួយ អញ្ចេះពីរ អញ្ចេះបី -ល-។ ហើយជាពិសេសការទាមទារចុងក្រោយនេះ គឺគេអះអាងថា ដោយគោរពតាមអនុសាសន៍របស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិអីជាដើម -ល-។ អញ្ចឹងត្រង់ចំណុចនេះ លោកបណ្ឌិតមានអីសម្រាប់ធ្វើការពន្យល់ជូនជនរួមជាតិ?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ ៖ ត្រង់ចំណុចនេះ ខ្ញុំចង់ភ្ជាប់ជាមួយនឹងលទ្ធភាពនៃការប្រើសេរីភាព បាតុកម្ម ដើម្បីទាញទៅរកការប្រើសេរីភាពបាតុកម្មដើម្បីទាមទារឲ្យ គ.ជ.ប ធ្វើការកែទម្រង់តាមអ្វីដែលគណបក្សប្រឆាំងចង់បាន។ ការប្រើសេរីភាពបាតុកម្មនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ វាមិនជាខុសទេ ប៉ុន្ដែសំខាន់ថាតើការប្រើសេរីភាពបាតុកម្មនៅក្នុងការទាមទារអ្វីមួយនោះ តើការប្រើសេរីភាពបាតុកម្មវាជាមធ្យោបាយល្អ ដែរឬអត់? ហើយជាមធ្យោបាយមានប្រសិទ្ធភាពដែរឬអត់? ហើយដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងថាតើការទាមទាររបស់គណបក្សប្រឆាំងវាសមស្របឬអត់? បើសិនជាការទាមទាររបស់គណបក្សប្រឆាំងឲ្យមានការកែទម្រង់ គ.ជ.ប តាមអនុសាសន៍របស់បរទេសនោះវាសមស្រប វាគួរណាស់តែ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី កៀងគរប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលគាំទ្រខ្លួនមកបានច្រើននាក់ហើយ ប៉ុន្ដែមេបក្សប្រឆាំងទាំងនោះ ខកចិត្ត។ ខ្ញុំឃើញទិដ្ឋភាពខកចិត្តរបស់មេគណបក្សប្រឆាំង ប៉ុន្ដែអ្នកគាំទ្រគេមិនខកចិត្តទេ គេទទួលយកការពិត។ ប៉ុន្ដែ កឹម សុខា និងមេបក្សប្រឆាំងទាំងអស់នោះ ខកចិត្តនៅត្រង់ថា ខ្លួនបានអួតក្អេងក្អាងមុនព្រឹត្តិការណ៍ថា នឹងបាន ៤ ទៅ ៥ ពាន់នាក់។ ដល់មកតែខ្ទង់ ១ ពាន់នាក់ ខ្លួនត្រូវរកវិធីលុបលាង ភាពអាម៉ាស់។ ដូច្នេះ ដើម្បីលុបលាងភាពអាម៉ាស់របស់ខ្លួនក៏បែរទៅជាបង្វិលទិសទៅចោទប្រកាន់ថា អាជ្ញាធររាជរដ្ឋាភិបាលទប់ស្កាត់មិនឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមកចូលរួមបាតុកម្មនៅក្នុងការរៀបចំរបស់ខ្លួន។ ចរិតនេះ គឺចង់បញ្ជាក់ថា ខ្លួនបំប៉ោងហួសមាឌ ហួសសមត្ថភាព ហួសការទុកចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ដល់ពេលជួបជាក់ស្ដែងនូវភាពបរាជ័យ គឺខ្លួនទៅទម្លាក់កំហុសទៅអ្នកដទៃ។ នេះជាវប្បធម៌ដ៏អាក្រក់របស់គណបក្សប្រឆាំង។
ម្យ៉ាងទៀត គាត់បំប៉ោងថា ខ្លួននឹងឈ្នះឆ្នោតនៅថ្ងៃ ២៨ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៣។ ដល់បំប៉ោងថាឈ្នះ ទាំង សម រង្ស៊ី បំប៉ោងថា ខ្លួននឹងមកចូលរួមបោះឆ្នោតនៅពេលឆាប់ៗ។ ដល់ចុងក្រោយ គឺអត់បានមកចូលរួម បែរទៅជាប្រែពាក្យវិញថា មិនមកចូលរួម គឺជាការល្អ ដើម្បីដាក់សម្ពាធទៅវិញ។ របៀបល្បិចបង្វិលទិស ត្រឡប់ត្រឡិនតែខ្លួនឯង បាយបិណ្ឌ ជាបាយបាត។ ចំណុចហ្នឹងហើយ ដែលយើងមើលឃើញថា នៅពេលដែលខ្លួនអួតថា ចង់ឈ្នះ ហើយថានឹងឈ្នះ ចុះហេតុអ្វីបានទៅជាដាក់លក្ខខណ្ឌឲ្យ គ.ជ.ប គោរពយកនូវការទាមទាររបស់បរទេសទៅវិញ? ប្រទេសមួយជាប្រទេសមានអធិបតេយ្យភាព ហើយមានឯករាជ្យ ហេតុអីបានទៅស្ដាប់អនុសាសន៍របស់បរទេស? រឿងនេះ វាជាបញ្ហា។ ហើយ គ.ជ.ប ដូចខ្ញុំឧស្សាហ៍លើកណាស់ គឺគ្រាន់តែជាស្ថាប័នរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតទេ។ ប៉ុន្ដែនីតិវិធីនៃការបោះឆ្នោត ច្បាប់បោះឆ្នោតវាអាស្រ័យទៅនឹងរដ្ឋសភាជាអ្នកអនុម័ត។
លោក សត្យា រក្ស
សំណួរ ៖ មួយវិញទៀត អ្វីដែលយើងកត់សម្គាល់ យើងឃើញថា លោក សម រង្ស៊ី គឺនិយាយនៅសើមៗ នៅឡើយទេ ដែលចេញពីមាត់គាត់ថា គាត់មិនមកចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតទេ ពីព្រោះថា ទីមួយ ការមិនមកចូលរួមបោះឆ្នោតរបស់គាត់ហ្នឹង គឺធ្វើឲ្យគណបក្សគាត់ចំណេញ។ ទីពីរ ធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលដែលកើតឡើងដោយការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ ២០១៣ នេះ គឺជារដ្ឋាភិបាលមិនស្របច្បាប់។ ប៉ុន្ដែផ្ទុយទៅវិញ កូនចៅរបស់ សម រង្ស៊ី ក្រុម កឹម សុខា និងបននយោបាយរបស់គាត់ហ្នឹង បែរជាធ្វើសកម្មភាពមួយ គឺទាមទារឲ្យ លោក សម រង្ស៊ី ចូលស្រុកទៅវិញ។ អញ្ចឹងនេះ គឺជាចំណុចមួយដែលមានប្រទាំងប្រទើសគ្នា រវាង លោក សម រង្ស៊ី ដែលជាមេបក្ស និងរវាងកូនចៅរបស់គាត់នៅក្នុងស្រុក។
ទាក់ទងទៅនឹងភាពប្រទាំងប្រទើសគ្នា រវាងលោក សម រង្ស៊ី និងសមាជិកគាំទ្ររបស់គាត់នៅក្នុងប្រទេស ដែលយើងឃើញថា សម រង្ស៊ី បានបដិសេធដាច់ខាត ពីរឿងបញ្ហាថា គាត់មិនចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតទេ នៅក្នុងចេតនាមួយ ដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើរដ្ឋាភិបាល ដែលកើតឡើងក្រោយការបោះឆ្នោត ដើម្បីឲ្យរដ្ឋាភិបាលនោះ គឺមិនស្របច្បាប់ តើលោកបណ្ឌិតមានយោបល់យ៉ាងណាដែរ?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ ៖ ចំណុចនេះហើយ ដែលចង់បញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា ពុំមានសមត្ថភាពរៀបចំនូវនយោបាយផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួនមួយ ដើម្បីឲ្យវា ស៊ីសង្វាក់តាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ ផ្ទៃក្នុងបក្សទេ។ តាមធម្មតាបើគណបក្សមួយ ដែលមាននយោបាយប្រជាធិបតេយ្យផ្ទៃក្នុងបក្ស គឺរាល់នយោបាយដែលមេដឹកនាំគណបក្សបន្លើឡើង គឺជាទស្សនៈនយោបាយតំណាងឲ្យផលប្រយោជន៍ នយោបាយរួមរបស់គណបក្ស។ ប៉ុន្ដែគណបក្សសម រង្ស៊ី ក្ដី គណបក្ស កឹម សុខា ក្ដី តាំងពីដើមមកមិនដែលឯកភាពគ្នាទេ រវាងមេបក្ស និងសមាជិកបក្ស។ ហើយឥឡូវនេះ រហូតដល់ ពីរក្រុម មកផ្គុំគ្នាទៀត វារឹតតែកល្បយុគ្គដែលមិនអាចឯកភាពគ្នាបានទេ រវាងក្រុម កឹម សុខា និងក្រុម សម រង្ស៊ី នេះ ។ ដូច្នេះ យើងឃើញថា អសមត្ថភាពនយោបាយក្នុងការរៀបចំក្រុមមួយ ឲ្យមាននយោបាយរួមសម្រាប់ការសម្ដែងឆន្ទៈនយោបាយ ទៅខាងក្រៅ គឺប្រទាំងប្រទើសគ្នា រវាងថ្នាក់ដឹកនាំ និងប្រជាពលរដ្ឋដែលគាំទ្រគណបក្ស។ ចំណុចនេះហើយដែលបញ្ជាក់ថា សម រង្ស៊ី ក្ដី កឹម សុខា ក្ដី ពុំអាចត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋអនុញ្ញាតឲ្យទៅដឹកនាំប្រទេសបានទេ ពីព្រោះការដឹកនាំប្រទេស គឺត្រូវការអ្នកដឹកនាំដែលមានសមត្ថភាព មិនត្រឹមតែរៀបគណបក្សបានទេ គឺត្រូវមានសមត្ថភាពរៀបចំរដ្ឋថែមទៀត។ ចុះបើខ្លួនរៀបចំគណបក្សមិនបានផងនោះ តើនរណាទៅទុកចិត្តឲ្យរៀបចំរដ្ឋ? គឺពិតជាកើតកល្បយុគ្គហើយ។
ចំណុចហ្នឹងហើយ ដែលយើងពិនិត្យមើលឃើញថា សូម្បីតែរឿងបោះឆ្នោត កឹម សុខា កាលពីមុនថា គាត់បានទាក់ទងបរទេសនឹងឲ្យមកអង្គេតការណ៍ច្រើននាក់និងច្រើនថ្ងៃ ច្រើនខែ ដើម្បីឲ្យស្គាល់ឲ្យការបោះឆ្នោត។ ស្រាបតែដល់មិនទាន់បានអីផង សម រង្ស៊ី ចេញមួយប្លូចផ្សេងខុសពី កឹម សុខា ថា គាត់ទាក់ទាញកុំឲ្យអន្ដរជាតិ មកអង្គេតការណ៍ បោះឆ្នោត។ ដល់តមកទៀត អ្នកដឹកនាំគណបក្សសម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា នៅក្នុងស្រុកថា លោក សម រង្ស៊ី នឹងមកកម្ពុជា ។ ស្រាប់តែ រង្ស៊ី គាត់ដឹងការពិតថា គ្មានបរទេសណារវល់នឹងឲ្យគាត់មកស្រុកខ្មែរទេ គាត់ចេញមួយប្លូចទៀត គាត់ថា គាត់មិនបាច់មកល្អជាង សម្រាប់ការឈ្នះរបស់គណបក្សប្រឆាំង និងដើម្បីដាក់សម្ពាធទៅគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដើម្បីបំផ្លាញការបោះឆ្នោត ដើម្បីបំផ្លាញនូវលទ្ធផលនៃការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់នោះ។ អញ្ចឹងយើងឃើញថា នយោបាយរបស់ពួកគាត់ អត់កើតទេ ប្រទាញប្រទង់គ្នាដូចគោនៅក្នុងនឹម។ គោនៅក្នុងនឹម គឺគោមួយគូ ដែលមួយតំណាងឲ្យ លោក សម រង្ស៊ី មួយតំណាងឲ្យនយោបាយ កឹម សុខា ហើយរទេះដែលអូសហ្នឹង គឺជាអ្នកដែលគាំទ្រ អញ្ចឹងវាកៀកនឹម ដល់កៀកនឹមហ្នឹង អ្នកនៅក្នុងរទេះក្រឡកហើយ អាចក្រឡាប់ចេញពីរទេះក៏មានដែរ។
-មតិលោក សត្យា រក្ស
នៅមានចំណុចមួយ ដែលលោកបណ្ឌិតលើកឡើង អំពីសមត្ថភាពរបស់គណបក្សប្រឆាំងដែលយើងឃើញថា គ្មានសមត្ថភាពក្នុងការដឹកនាំសូម្បីតែកូនបក្សតូចតាចហ្នឹង ក៏បក្សប្រឆាំងមិនមានសមត្ថភាពក្នុងការដឹកនាំផងដែរ។ យើងនិយាយបែបនេះ យើងមានអំណះអំណាងហើយប្រជាពលរដ្ឋក៏លោកមិនទាន់ភ្លេចដែរ។ យើងសួរថា តើសន្តាន ឬយើងហៅថា ប្រវត្តិរបស់គណបក្សប្រឆាំងទាំងអស់ ទាំងលោក សម រង្ស៊ី ក្ដី ទាំងលោក កឹម សុខា ក្ដី ទាំងអស់លោកដទៃទៀតក្ដី ហ្នឹង សួរថា មានដើមកំណើតចេញមកពីគណបក្សណា? ហើយហេតុអីបានជាអស់លោកទាំងអស់ហ្នឹង ចាកចេញពីគណបក្សដើមរបស់ខ្លួន? គឺដោយសារតែការប្រកាប់ប្រចាក់ និងប្រេះស្រាំនៅក្នុងផ្ទៃបក្សហ្នឹងឯង។ មួយទៀត គណបក្សលោកតា សឺន សាន ដែលរលាយរហូតមកដល់ម៉ោងនេះ សួរថា ដោយសារស្នាដៃអ្នកណា? មិនដោយសារសា្នដៃ កឹម សុខា ។ អញ្ចឹងនេះ គឺជាអ្វីមួយ ដែលបង្ហាញពីភាពអសមត្ថភាពរបស់គណបក្សប្រឆាំងហ្នឹងឯង។
សំណួរ ៖ ឥឡូវនេះ គណបក្សប្រឆាំងគេបានលើកឡើងនូវវោហារស័ព្ទមួយ ដែលគួរឲ្យចង់សើច ដែលយើងអាចនិយាយបានថា សម្ដីហ្នឹង បើក្មេងនិយាយវាហាក់បីដូចជាសមរម្យជាងអ្នកនយោបាយ។ បើក្មេងនិយាយវាប្រសើរជាង កឹម សុខា និយាយ គឺត្រង់ថា បានលើកឡើងថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាល អស់រយៈពេល ៤ អាណត្តិមកហើយនេះ ហើយប្រកបទៅដោយជោគជ័យ ប្រកបទៅដោយផ្លែផ្កា មានប្រជាពលរដ្ឋ ទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេសគាំទ្រនេះ គាត់ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគ្មានធនធានមនុស្សទេ។ ហើយអ្វីដែលជាអំណះអំណាងរបស់គាត់ នៅត្រង់ថា បើគណបក្សប្រជាជនមានធនធានមនុស្ស ម្ល៉េះសមាជិក សមាជិកា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាហ្នឹង មិនចាំបាច់គាំទ្របេក្ខជន សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ដើម្បីបន្ដតំណែងជាបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ដ្រីទាំងអាណត្តិនេះ និងអាណត្តិតទៅមុខទៀតទេ។ នេះគឺដោយសារតែការអត់មានធនធានមនុស្ស។
ចំណុចនេះ សូមលោកបណ្ឌិតវែកញែកបន្តិចមើលពីរឿងធនធានមនុស្សរបស់គណបក្សប្រឆាំងថាតើវាដូចអ្វីដែលបក្សប្រឆាំងថាទេ ហើយសម្រាប់អ្វីដែលជាការដឹកនាំរបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ វាមានលក្ខណៈយ៉ាងម៉េចដែរ?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ ត្រង់ចំណុចនេះ ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋងាយយល់ ខ្ញុំសូមធ្វើការប្រៀបធៀបអំពីមនុស្សម្នាក់ដែលចូលទៅរៀនសូត្រ។ នៅពេលដែលបុគ្គលម្នាក់សិក្សាបានល្អ គឺអាចបន្តទៅយក ឌីប្លូម ហើយបើរៀនបានល្អទៀតគឺអាចបញ្ចប់មធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ បន្ទាប់មកទៀតកាលណាការសិក្សានោះល្អគឺគេអាចបន្តរហូតដល់ បរិញ្ញាបត្រ អនុបណ្ឌិត រហូតដល់បណ្ឌិត ហើយអាចក្លាយទៅជាសាស្ត្រាចារ្យបង្រៀនអ្នកជំនាន់ក្រោយតៗទៀត។ ដូច្នេះ ពាក្យថាបន្តគឺពឹងផ្អែកទៅលើសមត្ថភាព។ ចំពោះសមត្ថភាពរបស់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដែលជាបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រី របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺយើងអាចពិនិត្យមើលសមត្ថភាពរបស់ សម្តេច ពីនីតិកាលមួយ ទៅនីតិកាលមួយ តើសម្តេចអាចមានសមត្ថភាពបន្តឬទេ? យើងនិយាយអំពីសមត្ថភាពរបស់ សម្តេច ចាប់ពីពេលបោះឆ្នោត គឺពីឆ្នាំ ១៩៩៣-១៩៩៨ គឺប្រទេសជាតិយើងត្រូវបានបង្រួបបង្រួម និងផ្សះផ្សារជាតិ រហូតដល់ចុងឆ្នាំ១៩៩៨ គឺបានបង្ហាញឲ្យឃើញការបញ្ចប់ទាំងស្រុងនូវការបែកបាក់ជាតិ ។ ក្រោយមកចាប់ពី ឆ្នាំ១៩៩៨ ដោយសារសមត្ថភាពរបស់ សម្តេច ហ៊ុន សែន ទើបគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាសម្រេចឲ្យបន្តក្នុងការប្រកួតប្រជែងនៅកម្រិតមួយទៀត។ ពេលនោះប្រជាពលរដ្ឋទទួលស្គាល់នូវសមត្ថភាពរបស់ សម្តេច គឺប្រជាពលរដ្ឋមានការគាំទ្រច្រើនឡើងៗ ។ ជាក់ស្តែងពិន្ទុដែលទទួលបាននៅឆ្នាំ ៩៣ គឺត្រឹមតែ៥១ ទេ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ ៩៨ គឺពិន្ទុឡើងដល់ ៦៤ ។ ត្រង់នេះគឺបញ្ជាក់ថាសមត្ថភាព គឺនៅអាចបន្តទៅទៀតបាន។ នៅពេលបញ្ចប់នីតិកាលទី២ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅតែមើលឃើញថា បេក្ខភាព និងឥស្សរៈភាពរបស់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន គឺនៅតែមានប្រជាប្រិយភាពសម្រាប់ទៅដឹកនាំនៅនីតិកាលទី៣ ជាបន្តទៅទៀត។ រីឯប្រជាពលរដ្ឋ ក៏បានផ្តល់ពិន្ទុបន្ថែមទៀតពី ៦៤ ឡើងដល់ ៧៣។ ដូច្នេះគឺអត់មានពិន្ទុដែលធ្លាក់ទេ តើហេតុអ្វីបានជានិយាយថាអត់សមត្ថភាព? ដូច្នេះហើយ សម្រាប់នីតិកាលទី៤ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានមើលឃើញថាសមត្ថភាពដ៏អស្ចារ្យរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺត្រូវតែបន្ត ហើយក៏បានសម្រេចតែងតាំងបេក្ខភាពសម្រាប់អាណត្តិទី៤ ជាបន្តទៅទៀត។ ជាលទ្ធផល គឺមិនមែនតែគណបក្សប្រជាជនបានមើលឃើញអំពីសមត្ថភាពនេះទេ សូម្បីតែប្រជាពលរដ្ឋ ក៏បានមើលឃើញ និងគាំទ្រដោយផ្តល់នូវនិទ្ទេសល្អណាស់ឲ្យទៀតគឺពិន្ទុរហូតដល់ ៩០ អសនៈ ។ រហូតមកដល់ឥឡូវនេះទៀត គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក៏នៅតែមើលឃើញថាពុំមានពិន្ទុណាដែលធ្លាក់ចុះសម្រាប់ការវាយតម្លៃទៅលើសមត្ថភាពរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន នោះទេ។ សរុបមក តើមានហេតុផលអ្វីដែលត្រូវ បញ្ឍប់បេក្ខភាពរបស់សម្តេច ហ៊ុន សែន នោះ ?។ ដូច្នេះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានភាពឈ្លាសវៃក្នុងការគោរពឆន្ទៈរាស្ត្រ ទើបបានសម្រេចតែងតាំងប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលជាបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រី សម្រាប់នីតិកាលទី៥ នេះ ហើយក៏រំពឹងបន្តសម្រាប់នីតិកាលបន្តបន្ទាប់ទៀត។
ទាក់ទងនឹងសមត្ថភាពនេះ នៅក្នុងប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ គេមិនដែលដកអ្នកនយោបាយណា ឬអ្នកដឹកនាំណា ដែលមានសមត្ថភាព និងមានប្រជាប្រិយភាព ពីតំណែងទេ គឺគេមានតែដកពីតំណែង ឬក៏សាម៉ីខ្លួនសុខចិត្តលាលែងពីតំណែង ពីតួនាទីឈរឈ្មោះ នៅពេលដែលគេធ្វើមិនបានជោគជ័យ។ ឥឡូវ គឺបេក្ខភាពរបស់គណបក្សប្រឆាំងទេ ទាំង សម រង្ស៊ី ទាំង កឹម សុខា ឈរឈ្មោះប៉ុន្មានដងមកហើយ គឺមិនដែលបានសម្លេងគាំទ្រអី ឲ្យអស្ចារ្យទេ ។ ដូច្នេះ គឺខ្លួនឯងទេ ដែលត្រូវពិចារណាអំពីសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនដែលអន់នោះ តើត្រូវលាឈប់ ឬយ៉ាងណា? ។ ត្រង់ចំណុចនេះ គណបក្សប្រឆាំងគួរតែពិចារណាចំពោះសមត្ថភាពរបស់ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី នោះទើបជាការល្អ ហើយប្រជាពលរដ្ឋក៏ចង់មើលសមត្ថភាពរបស់គូរប្រកួតថ្មី ដែលមានសមត្ថភាពខ្ពស់ជាង សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា ដែរ។
ម្យ៉ាងទៀត សមរង្ស៊ី និង កឹម សុខា អាចនិយាយម្យ៉ាងទៀតថា ដរាបណាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដាក់បេក្ខភាព សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន គឺពួកគាត់គ្មានសមត្ថភាពនឹងប្រកួតប្រជែងទេ ។ ចំណុចនេះគឺយើងឯកភាព ប្រសិនបើ សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា ហ៊ានសារភាពបែបនេះ។ ប៉ុន្តែ នៅពេលដែលខ្លួនគ្មានសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែង បែរទៅជានិយាយថា គណបក្សប្រជាជនអត់សមត្ថភាព ឬខ្វះអ្នកមានសមត្ថភាពជំនួសប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលនោះ គឺខុសហើយ។ ទន្ទឹមនឹង វីរៈភាព និង សមត្ថភាពដ៏ឈ្លាសវៃរបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កំពុងគិតគូរអំពីនយោបាយយុវជន និងនយោបាយបន្តវេនផងដែរ។
-មតិលោក សត្យា រក្ស
ទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហានេះ ខ្ញុំចង់ជម្រាបជូនដល់បងប្អូនដែលគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងថា បងប្អូនប្រហែលជានៅចាំហើយថា លោក កឹម សុខា ពីមុនធ្លាប់បានវាយប្រហារលោក សម រង្ស៊ី យ៉ាងចាស់ដៃ ដូចជាលើកថា សម រង្ស៊ី ជាមនុស្សអសមត្ថភាព ពីព្រោះធ្លាប់បានប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោតចមនួន ៣ អាណត្តិមកហើយ ហើយត្រូវបានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ផ្តួលឲ្យបរាជ័យចមនួន ៣ ដងរួចមកហើយ ។ ចំណុចទី២ លោក កឹម សុខា ធ្លាប់លើកថា លោក សម រង្ស៊ី បានដឹកនាំបក្សរបស់គាត់ គឺដឹកនាំទាំងងងឹតងងល់ គឺគ្មានចេះ គ្មានដឹងអ្វីទាំងអស់។ ចំណែក លោក កឹម សុខា ខ្លួនឯង បែរជាខំអួតថាខ្លួនមុននឹងមកដឹកនាំបក្សនេះ គឺគាត់បានជួលគ្រូបរទេសមកបង្រៀនគាត់អស់១ អាទិត្យ ប៉ុន្តែប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ គាត់ថាគាត់រៀនបានតែ ៣ ថ្ងៃទេ។ ដូច្នេះ សូមសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងកុំជឿគណបក្សប្រឆាំង ងប់ងល់ពេក ពីព្រោះវានឹងធ្វើឲ្យបងប្អូនខកចិត្ត នឹងខាតបង់លុយកាក់ ទ្រព្យសម្បត្តិ ដោយសារការលក់គោ ក្របី ដើម្បីប្តូរយកតំណែងខ្យល់ តាមការស្រែកឃោសនា របស់ លោក កឹម សុខា ថានឹងឈ្នះ ឬអាចប្តូរៗ នោះបានទេ។ ចរឹតមាយាទ របស់ សម រង្ស៊ី ក្តី ឬ កឹម សុខា ក្តី គឺមិនអាចយកជ័យជំនះបានទេ ពីពញរោះរឿងឈ្នះ ឬមិនឈ្នះ គឺថិតនៅលើការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋប៉ុណ្ណោះ។ បើ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី ដើរតែញុះញង់ ដើរតែអួត បែបនេះ តើនរណាដែលនៅតែជឿលើ សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា ទៀត? ពីព្រោះបទពិសោធន៍នៃការចាញ់ឆ្នោតកន្លងមក គឺជាការចាញ់យ៉ាងអាម៉ាស់ ដែលនរណាក៏គេដឹងថា សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា គឺអសមត្ថភាព ហើយបានតែការនិយាយអួតប៉ុណ្ណោះ ។
សំណួរ ៖ ថ្មីៗនេះ គណបក្សប្រឆាំងបានប្រតិកម្មទៅនឹងប្រសាសន៍របស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នៅពេលដែលសម្តេច បានពន្យល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងវេទិកាមួយ អំពីចរឹតរបស់គណបក្សប្រឆាំងនេះ។ ប្រសាសន៍ របស់សម្តេច គឺគ្រាន់តែជាការពន្យល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីប្រជាពលរដ្ឋលោកពិចារណាតែប៉ុណ្ណោះ គឺថាប្រសិនបើគណបក្សប្រឆាំង បានគ្រប់គ្រងអំណាច នៅពេលដែលចរឹតរបស់ពួកគេមានដូចសព្វថ្ងៃនេះ នោះកម្ពុជា អាចនឹងកើតមានអស្ថេរភាពសង្គមជាមិនខាន ហើយអាចនឹងឈានដល់កើតមានសង្គ្រាមជាមួយប្រទេសក្បែរខាង ដោយសារនយោបាយបញ្ឆេះកំហឹង វណ្ណៈ និងនយោបាយរើសអើងជាតិសាសន៍ របស់ពួកគេ។
ត្រង់ចំណុចនេះ តើលោកបណ្ឌិត យល់ឃើញយ៉ាងម៉េចដែរ សូមជួយពន្យល់?
លោកបណ្ឌិត ឈឹម ផលវរុណ
ចម្លើយ៖ ចំណុចនេះប្រជាពលរដ្ឋ គួរធ្វើការពិចារណា ដើម្បីបានយល់អំពីគំនិតរបស់គណបក្សប្រឆាំង និងអំពីប្រសាសន៍របស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ។
លោក កឹម សុខា និងលោក សម រង្ស៊ី មិនមែនធ្វើនយោបាយតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យសេរី ពហុបក្ស ទេ។ ដូច្នេះទាំង កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី ដរាបណាអ្នកទាំងពីរដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជា គឺអ្នកទាំងពីរនេះមិនអាចរៀបចំគណបក្សប្រឆាំង បានរីកចម្រើនទេ ។ មូលហេតុ គឺដោយសារអ្នកទាំងពីរនេះកំពុងធ្វើនយោបាយបន្តវេនដោយប្រើមនោគមវិជ្ជារបស់ ប៉ុល ពត ។ ឧទាហរណ៍ គឺ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី កំពុងតែ ធ្វើនយោបាយ បញ្ឆេះកំហឹងវណ្ណៈសង្គម រវាងអ្នកមាន និង អ្នកក្រ ហើយកំពុងតែធ្វើនយោបាយប្រឆាំងនិងវិស័យឯកជន ។ នេះហើយជាមនោគមន៍វិជ្ជារបស់ ប៉ុល ពត ដែលកំពុងបញ្ឆេះកំហឹងវណ្ណៈទាប ឲ្យយកវណ្ណៈខ្ពស់ជាសត្រូវ។
ចំណុចមួយទៀត គឺការប្រឆាំងនឹងរបបសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ឧទាហរណ៍ កឹម សុខា បានសន្យារឿងនយោបាយ រដ្ឋចិញ្ចឹមរាស្ត្រ។ នយោបាយរដ្ឋចិញ្ចឹមរាស្ត្រ មិនមែនជានយោបាយសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីទេ វាជានយោបាយតាមបែបមនោគមន៍វិជា្ជ ប៉ុល ពត សុទ្ធសាធ។ បងប្អូនត្រូវយល់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងបារីស មិនមែនត្រឹមតែចង់ឲ្យបងប្អូនទទួលបាននូវសុខសន្តិភាពទេ គឺថែមទាំងចង់ឲ្យកម្ពុជាមករួមរស់នៅក្រោមដំបូលជាមួយគ្នា និងទទួលបាននូវសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី សម្រាប់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ៗ កំណត់នូវជីវភាព និងសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសាររបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ កឹម សុខា ចង់ទាញកម្ពុជាឲ្យទៅជារបប ប៉ុល ពត ម្តងទៀតហើយ គឺស៊ីរួម ហូបរួម តាមរបៀបរដ្ឋចិញ្ចឹមរាស្ត្រ។
ចំណុចមួយទៀតគឺនយោបាយការបរទេស របស់ សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា គឺជានយោបាយជាតិនិយមជ្រុលហួសហេតុដែលអន្តរជាតិគេស្អប់ខ្ពើមខ្លាំងណាស់។ គឺជានយោបាយរើសអើងពូជសាសន៍ ជានយោបាយគ្មានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ។ ជាពិសេសកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសជិតខាង និងក្នុងតំបន់។ នៅក្នុងរបប ប៉ុល ពត ដោយសារតែបញ្ហានៅក្នុងស្រុកផង និងដោយសារបញ្ហា ប៉ុល ពត ទៅធ្វើសត្រូវជាមួយប្រទេសជិតខាងផង ទើបធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរស្លាប់រាប់លាននាក់ពីការចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមកថា ក្បាលយួន ខ្លួនខ្មែរ ។ ត្រង់ចំណុចនេះប្រជាពលរដ្ឋត្រូវពិចារណា ហើយចាំប្រៀបធៀបជាមួយនឹងប្រសាសន៍របស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ។ បើសិនជា សម រង្ស៊ី និង កឹម សុខា កាន់អំណាច នោះមនោគមន៍វិជ្ជា ប៉ុល ពត នឹងត្រឡប់មកវិញហើយ។ ជាក់ស្តែង កាលពីថ្ងៃ ១៧ មេសា ឆ្នាំ២០១៣ កន្លងទៅថ្មីៗនេះ លោក សម រង្ស៊ី បាននិយាយហើយថា បើសិនគាត់បានអំណាច គាត់នឹងកាត់រាជរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ ។ ចំណែករាជរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺមិនបានទៅកាត់ទោសខ្មែរក្រហមទាំងអស់ទេ ផ្ទុយទៅវិញ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាពិសេសប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល បានចាត់វិធានការណ៍ នយោបាយដ៏ប្រពៃមួយគឺសមាហរណកម្មបងប្អូនអតីតខ្មែរក្រហមឲ្យមករស់នៅក្រោមដំបូលរដ្ឋធម្មនុញ្ញតែមួយ ដោយការពារសិទ្ធិរស់នៅបន្តទៀតជាមួយនិងប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាដ៏ទៃទៀត ដោយយើងកាត់ទោសតែមេដឹកនាំកំពូលរបស់ ប៉ុល ពត ទេ ។ ចំណែកឯ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី គឺចាប់ផ្តើមឡើង គឺកំទេចចោលទាំងអស់តែម្តង។ ចំណុចនេះហើយ ដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមិនចង់បានទៀតឡើយ។ ឆ្នាំ១៩៩៨ នៅពេលដែលយើងទទួលបានសន្តិភាពទូទាំងប្រទេស គឺជាភាពថ្លៃថ្លាណាស់។ មានសន្តិភាពនេះហើយ ទើបយើងអាចអភិវឌ្ឍរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ តើ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី ជា ប៉ុល ពត ឬទេ? បើអ្នកទាំងពីរនេះមិនទទួលសមិទ្ធផលជាតិ ដូចជាស្ពានថ្នល់ និងអ្វីៗផ្សេងទៀតទេ គេថាយើងមិនរីកចម្រើន។ តើយើងមានការភ័យព្រួយអំពីការវិលត្រឡប់មកវិញនូវរបប ប៉ុល ពត ដែលដឹកនាំដោយ កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី ឬទេ? របប ប៉ុល ពត ត្រឡប់មកវិញ មិនចាំបាច់ តួអង្គ ប៉ុល ពត ទេ។ សម្រាប់មេដឹកនាំដែលមានខួរក្បាល ដើរតាមលំនាំ ប៉ុល ពត របៀប កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី នេះគឺនឹងធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិមានអស្ថេរភាពនយោបាយជាមិនខាន។ ខ្ញុំហ៊ាននិយាយថា បើសិន ជាគណបក្ស កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី មានសម្លេងច្រើន គឺមិនចាំបាច់ដល់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលទេនោះពួកគេនឹងនាំកម្ពុជាទៅកាន់កល្បយុគ្គកាន់តែខ្លាំងជាមិនខាន។ សព្វថ្ងៃនេះ ពួកគេមានតែ២៩ ទេ គឺពួកគេរំខានប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា និងរំខានដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសរបស់រដ្ឋាភិបាលរួចទៅហើយ ។
ដូច្នេះនេះជាចំណុចសំខាន់ដែលជនរួមជាតិត្រូវតែពិចារណា ជាពិសេសចំពោះសេចក្តីពន្យល់របស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ដែលលោកតែងតែមានប្រសាសន៍ពន្យល់ដោយក្តីគោរព និងដោយចិត្តស្មោះត្រង់បំផុតចំពោះជាតិ ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ ទាក់ទងទៅនឹងមាយាទរបស់គណបក្សប្រឆាំង ក៏ដូចជាអ្នកនយោបាយដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងដ៏ទៃទៀតដើម្បីបងប្អូនបានពិចារណា អំពីខ្លឹមសារដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ។ សម្តេច លោកបានស្នើសុំឲ្យមានការបញ្ចប់នូវទស្សនៈ « ទឹកឡើងត្រីស៊ីស្រមោច ទឹកហោចស្រមោចស៊ីត្រី » នេះ ដែលជាទស្សនៈនៃការសងសឹកគ្នាទៅវិញទៅមក ដែលបន្តនូវការបង្ហូរឈាមគ្នាមិនចេះចប់។ ចំណែក កឹម សុខា និង សម រង្ស៊ី កំពុងតែប្រើប្រាស់នូវមធ្យោបាយសងសឹកនេះបន្តវេនពីរបប ប៉ុល ពត ។ ដូច្នេះសូមបងប្អូនពិចារណាឲ្យមែនទែន មុននឹងសម្រេចចិត្តគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងនេះ ៕
សម្រង់ព័ត៌មាន៖ លោក នូ សាវុធឌី