នៅទីបំផុត ការប៉ុនប៉ងបង្ហាញសាច់ដុំ តាមរយៈការកៀងគរពលរដ្ឋឱ្យចូលរួមធ្វើមហាបាតុកម្ម មិនត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋចាប់អារម្មណ៍ឡើយ។ ការប្រមូលផ្តុំគ្នាធ្វើបាតុកម្ម ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣ កន្លងទៅ វាដូចជាស្គរប្រហោងក្នុង ឬក៏ដូចជាសម្រែកក្អាត់ក្នុងក្អមតែប៉ុណ្ណោះ។
ការបាត់បង់កម្លាំងគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋជាមួយនឹងការអំពាវនាវរបស់បក្សប្រឆាំង បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា « វិធីតវ៉ាតាមរយៈការដឹកនាំធ្វើបាតុកម្ម គឺបានថមថយឥទ្ធិពលធ្លាក់ចុះដល់កំរិតទាបបំផុត ហើយក៏មិនមែនជាអាវុធដើម្បីយកមកធ្វើជាមធ្យោបាយដ៏ស័ក្តសិទ្ធិ សម្រាប់គំរាមមកលើរាជរដ្ឋាភិបាល ឬក៏ស្ថាប័នឯករាជ្យគ.ជ.ប ឱ្យធ្វើអ្វីៗស្រេចតែនឹងការចង់បានរបស់ពួកគេបានឡើយ»។
ម៉្យាងវិញទៀត វារិតតែអាក្រក់បំផុតដែលពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតស្អប់ខ្ពើម និងមិនចំណាយពេលឥតប្រយោជន៍ណាមួយចូលរួមសហការនោះទេ ដោយគិតថា « វាជាបាតុកម្មនយោបាយ ដែលមិនមែនជាបញ្ហាឆ្នាំងបាយ ឬជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគាត់»។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ បាតុកម្មរបស់បក្សប្រឆាំងជាញឹកញាប់ប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់អំពីភាពស្របច្បាប់ ដោយពួកគេតែងតែមានបំណងចង់បង្កភាពចលាចល នាំមកនូវភាពជ្រួលច្របល់ វក់វីក្នុងសង្គម តាមរយៈការប៉ុនប៉ងដើរដង្ហែក្បួនបែបអានាធិបតេយ្យនៅតាមដងផ្លូវ នាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ដែលជាទង្វើបំពានច្បាប់ ប្រថុយនឹងគ្រោះថ្នាក់ និងអំពីសុវត្ថិភាព ។
ភាពជាក់ស្តែង កម្លាំងចូលរួមក្នុង ពាក្យមហាបាតុកម្មរបស់បក្សប្រឆាំង មានអ្នកចូលរួមដ៏តិចតួចបំផុត ផ្ទុយពីការប្រកូកប្រកាសយ៉ាងកងរំពង ដែលដំបូងឡើយ ហាក់ដូចជាបក្សប្រឆាំងរំពឹងថា «ខ្មែរទូទាំងនគរ នឹងត្រូវបានពួកគេក្រសោបជាប់ក្នុងសំណាញ់ ដើម្បីគាំទ្រនយោបាយរបស់ពួកគេ» ប៉ុន្តែ ការអន្ទងដួងចិត្តប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវទទួលបរាជ័យយ៉ាងអាមាស់។
វាពិតជាគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់សង្គមជាតិ ដែលពលរដ្ឋកំពុងរស់នៅយ៉ាងជាប់ស្អិតជាមួយនឹងស្ថេរភាពនយោបាយ រីករាយនឹងសមិទ្ធផលដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ដែលកើតចេញពីស្នាដៃធំៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រសិនបើត្រូវបានបំផ្លាញដោយក្រុមបក្សប្រឆាំងមែននោះ។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅ បាន និងកំពុងមានឱកាសគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការប្រកបរបរទទួលទានដោយសេរី ក្នុងជីវភាពដ៏ប្រសើរ ជាពិសេស ប្រជាពលរដ្ឋបានបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនស្របតាមច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្នុងការផ្តល់សេចក្តីទុកចិត្តជ្រើសរើសអ្នកតំណាងរាស្ត្រតាមរយៈការបោះឆ្នោតអស់ពេល៤អាណត្តិកន្លងមកហើយ គឺពួកគាត់មិនបានធ្វើតាមបញ្ជារបស់បក្សប្រឆាំង ឬគណបក្សនយោបាយណា ឬក៏ការល្បួងលួងលោមដោយឧបាយកលទុចរិត ណាមួយដើម្បីផ្លាស់ប្តូរអំណាចនោះទេ។
មិនដូចអ្វីដែលក្រុមបក្សប្រឆាំងបានឃោសនានោះឡើយ ។ ការពិតគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បាននិងកំពុងអនុវត្តការងាររបស់ខ្លួនដោយត្រឹមត្រូវតាមនិតិវិធីច្បាប់ ក្នុងការចុះឈ្មោះប្រជាពលរដ្ឋសម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ខាងមុខ វាខុសពីរបាយការណ៍របស់ ស៊ូយ៉ា ស៊ូប៊ែឌី អ្នករាយការណ៍អំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ NDI Comfrel និងនីកហ្វិក ដែលរបាយការណ៍របស់ពួកគេមានភាពខុសគ្នារហូតដល់ជាង១៥ភាគរយ គឺរបាយការណ៍ខ្លះថា ប្រជាពលរដ្ឋមិនបានចុះឈ្មោះមានចំនួន៩៧ភាគរយ និងខ្លះទៀតថាមានចំនួន៨២ភាគរយ។
បើយោងតាមរបាយការណ៍មិនមានលក្ខណៈសុក្រិតទាំងនេះ គឺប្រជាជនកម្ពុជាប្រមាណជាង១លាននាក់មិនមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត នេះបើគិតចន្លោះពី៨២ទៅ៩៧ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ ប្រសិនបើពួកគេធ្វើរបាយការណ៍ក្នុងបញ្ហាតែមួយ មានភាពមិនច្បាស់លាស់ ដោយតួលេខផ្សេងគ្នាបែបនេះ តើពលរដ្ឋខ្មែរជាម្ចាស់ឆ្នោតសុខចិត្តមកចូលរួមធ្វើបាតុកម្មតាមការ ញុះញង់របស់បក្សប្រឆាំងបានដូចម្តេចកើត?។ នេះ ជាចំនុចខ្សោយបំផុតរបស់បក្សប្រឆាំងដែលបានបើកយុទ្ធនាការគាំទ្ររបាយការណ៍ភូតកុហកពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន និងជនបរទេសខ្លះដែលងុបជ្រប់នឹងវប្បធម៌ប្រឆាំងជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ដោយខ្វះភាពតក្កៈវិទ្យា និងមានការកេងបន្លំតួលេខ ក្នុងចេតនាបំភ័ន្តម្ចាស់ឆ្នោត។
ការដំឡើងសាច់ដុំរបស់បក្សប្រឆាំងត្រូវបានដាំក្បាលចុះ។ កម្លាំងរបស់ពួកគេត្រូវបានបង្ហាញប្រាប់ដល់ក្រសែភ្នែកម្ចាស់ឆ្នោតបានថា មិនអាចមានឱកាសដឹកនាំប្រទេសបានឡើយ។ ប៉ុន្តែ ពួកគេនៅព្យាយាមបន្តស្រែកបំពុលបរិយាកាសសង្គម ដើម្បីទាក់ទាញប្រជាប្រិយភាព ទាំងមិនផ្អែកលើមូលដ្ឋានច្បាប់ និងសច្ចៈធម៌។
ការប្រកាសដឹកនាំធ្វើមហាបាតុកម្មនាពេលខាងមុខទៀតសោត បន្ទាប់ពីបរាជ័យ គឺវាគ្រាន់ជាសម្រែករបស់អ្នកចាញ់ ហើយវាក៏ជាចេតនាបង្ករការរាំងស្ទះដល់ដំណើរការបោះឆ្នោត នៅកម្ពុជាយ៉ាងជាក់ច្បាស់ ពេលដែលពួកគេដឹងខ្លួនជាមុនថា មិនអាចកសាងគុណសម្បត្តិណាមួយប្រជែងជាមួយគណបក្សកាន់អំណាចបាន ទើបជ្រើសរើសយករបៀប « ចាញ់គំរាមធ្វើបាតុកម្ម » ដើម្បីបន្តអាជីពនយោបាយ និងក៏ដើម្បីការពារមុខមាត់របស់ខ្លួនតាមរយៈការស្វែករកកំហុសអ្នកដ៏ទៃ ទាំងខ្លួនឯងអសមត្ថភាពពេញបន្ទុក៕
អត្ថបទដោយ៖ ពូន សំរេច