ដោយ ៖ សាគុណ
ភ្នំពេញ ៖ លោកស្រី សឿន រដ្ឋចាវី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរ ជាតិ បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានឲ្យដឹងក្រោយសម្រាកនៃកិច្ចប្រជុំលើកទី២របស់ក្រុមការងារ ក្រុមប្រឹក្សាសម្របសម្រួលអាស៊ាន ដែលបានប្រព្រឹត្តកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ នៅសណ្ឋាគារអាំងទែរកុងទីណង់តាល់ ដោយមានការចូលរួមពីគណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់នាំ ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានទាំង១០នោះថា ក្រុមការងារក្រុមប្រឹក្សាសម្របសម្រួលអាស៊ាន បានចាប់ផ្តើមពិភាក្សាស៊ីជម្រៅលើសំណើរបស់ប្រទេសទីម័រខាងកើតក្នុងការចូលជាសមាជិក អាស៊ាន ថាតើមានបញ្ហាអ្វីខ្លះសម្រាប់ការកសាងសហគមន៍អាស៊ាននៅឆ្នាំ២០១៥នោះ ។
លោកស្រីរដ្ឋលេខាធិការបានថ្លែងថា ដើម្បីសិក្សាអំពីការចូលជាសមាជិកអាស៊ានរបស់ ប្រទេសទីម័រខាងកើតឲ្យបានស៊ីជម្រៅនោះ គឺលេខាធិការអាស៊ានបានផ្តល់ឯកសារចំនួន២ គឺ ឯកសារទី១ ស្តីពីសមាជិកភាពរបស់អាស៊ាន សិទ្ធិភារកិច្ចរបស់ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន និងប្រទេសជាប្រធានអាស៊ាន ។ ឯកសារនេះត្រូវបានកែសម្រួលហើយធ្លាប់បានដាក់ជូនកិច្ច ប្រជុំម្តងរួចមកហើយ ក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី១នៅទីក្រុងហ្សាកាតា ។ ឥឡូវឯកសារនេះត្រូវបាន លេខាធិការដ្ឋានអាស៊ានធ្វើការកែសម្រួលបន្ថែមនូវព័ត៌មានផ្សេងៗទៀតដែលចាំបាច់សំខាន់ៗ សម្រាប់ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ ធ្វើការពិចារណាទៅលើលទ្ធភាព សមត្ថភាព របស់ប្រទេសទីម័រខាងកើតថាតើប្រទេសនេះអាចបំពេញកាតព្វកិច្ចជាសមាជិកអាស៊ានដែរឬ អត់ ។ យើងបានដឹងហើយថាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានភាគច្រើនក៏បានប្រកាសគាំទ្រជា នយោបាយចំពោះសំណើសុំរបស់ប្រទេសទីម័រខាងកើតក្នុងការចូលជាសមាជិកអាស៊ានក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែដោយយោងទៅលើទិដ្ឋភាពផ្សេងៗជាច្រើនដែលយើងត្រូវពិចារណាថាតើការអនុញ្ញាតឲ្យទីម័រខាងកើតចូលជាសមាជិកអាស៊ាន តើមានផលវិបាកអ្វីដល់អាស៊ាន ឬខ្លួនឯងយ៉ាងណា ។
លោកស្រីរដ្ឋលេខាធិការបានបញ្ជាក់ថា ឥឡូវនេះយើងដឹងហើយថាអាស៊ាន កំពុងខិតខំធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីកសាងសហគមន៍អាស៊ានក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំខាងមុខទៀតនេះ ដូច្នេះអាស៊ានបច្ចុប្បន្នខុសពីអាស៊ាន១៥ឆ្នាំមុន នៅពេលដែលកម្ពុជា មីយ៉ាន់ម៉ា វៀតណាម ឡាវ ចូលជាសមាជិកអាស៊ាន ។ អាស៊ានបច្ចុប្បន្នមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យជាច្រើន ពិសេសកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងតំបន់អាស៊ានជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ។ ប្រទេសជាសមាជិក អាស៊ានមួយចំនួនមានការព្រួយបារម្ភអំពីកង្វះខាតផ្នែកធនធានមនុស្សរបស់ប្រទេសទីម័រខាង កើត ហើយបើទោះជាប្រទេសទីម័រខាងកើតមានចំណូលច្រើនដែលបានមកពីប្រេង ក៏ប៉ុន្តែបើ យើងសិក្សាទៅលើចំនួនបរិមាណធនធានមនុស្សរបស់គាត់ គឺមានការខ្វះខាតច្រើន ដែលនេះ ជាផលវិបាកមួយដែលអាស៊ានត្រូវធ្វើការពិចារណាឲ្យបានដិតដល់ព្រោះសេចក្តីសម្រេចរបស់ អាស៊ានឈរនៅលើកុងសង់ស៊ីស ។ ចំពោះឯកសារទី២របស់អគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន ដែលត្រូវបានពិភាក្សាដែរនោះគឺរំលេចអំពីទិដ្ឋភាពដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដែលប្រទេសជាស មាជិកអាស៊ានទាំងអស់ត្រូវបំពេញ ក្រៅពីនេះក៏បានពិភាក្សាផងដែរទៅលើរបាយការណ៍ បឋមដែលសិក្សាជាឯករាជ្យមួយទៅលើថាតើអាចមានផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ នៅពេលដែលទីម័រ ខាងកើតចូលជាសមាជិកអាស៊ានទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងសេដ្ឋកិច្ចទាំងអស់របស់អាស៊ាន ៕
