ភ្នំពេញ: ការផ្តល់ភាពអង់អាចផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដល់ស្ត្រី ស្ថានភាពរបស់ស្ត្រី និងបញ្ហាប្រឈមចំពោះសមភាពយេនឌ័រ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេស នៅក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច គឺជាប្រធានបទសម្រាប់កិច្ចពិភាក្សា រវាងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី លោកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី និងលោកស្រី Heyzer អគ្គលេខាធិការរងអង្គការសហប្រជាជាតិ និងជាលេខាប្រតិបត្តិ នៃគណៈកម្មការសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម សម្រាប់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក ( ESCAP ) របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
កិច្ចពិភាក្សានោះ ធ្វើឡើង នាព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១២ នៅហាងសូត្រ សេតូហ្សា ខាងជើងព្រះបរមរាជវាំង ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយមានសហគ្រិនស្ត្រីនាំមុខរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ចូលរួមផងដែរ។
លោកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី បានលើកឡើងថា ចាំបាច់ត្រូវមានការកសាងសមត្ថភាពផ្នែកជំនាញសហគ្រិនភាព និងជំនាញធុរកិច្ចដល់ស្ត្រី ដើម្បីគាំទ្រឲ្យស្ត្រីអាចចូលរួមឲ្យបានពេញលេញ នៅក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ ដែលនឹងផ្តល់នូវការការពារដល់សិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគេ ក៏ដូចបង្កើនកម្រិតចំណូលរបស់ពួកគេ ឲ្យបានកាន់តែខ្ពស់ជាងមុន។
លោកស្រីរដ្ឋមន្ត្រីបានប្រកាសថា នៅពាក់កណ្តាលខែកញ្ញាខាងមុខ ក្រសួងកិច្ចការនារី នឹងធ្វើការងារជាមួយនឹងក្រសួង និងដៃគូនានា ដើម្បីដាក់ចេញនូវវិធានការអនុវត្តជាក់ស្តែង ដើម្បីជំរុញឲ្យមានការចូលរួមរបស់ស្ត្រី នៅក្នុងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច តាមរយៈការអប់រំ ការផ្តល់នូវសមត្ថភាព និងការបង្កើតសម្ព័ន្ធភាពជាមួយនឹងវិស័យឯកជន។
លោកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី បានប្រកាសថា "គ្រប់វឌ្ឍនភាព ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចទាំងអស់របស់ប្រទេសកម្ពុជា នឹងជួបប្រទះភាពរាំងស្ទះ នៅពេលដែលសក្កានុពលរបស់ស្ត្រីរាប់ពាន់នាក់ មិនត្រូវបានគេទាញយកមកប្រើប្រាស់"។
ចំណែកលោកស្រីអគ្គលេខាធិការរង Heyzer បានលើកឡើងថា "ការវិនិយោគក្នុងការពង្រឹងភាពអង់អាចផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដល់ស្ត្រី គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ចដ៏ឈ្លាសវៃ។ ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងទទួលស្គាល់នូវសារសំខាន់ ក្នុងការគាំទ្រភាពជាអ្នកគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មរបស់ស្ត្រី ពីព្រោះការដោះស្រាយគម្លាតសមភាពយេនឌ័រ និងការផ្តល់ឱកាសទទួលភាពជាសហគ្រិន ធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិ អាចបន្តដំណើរការដ៏មានតម្លៃរបស់ខ្លួន មិនបិទបាំងទេពកោសល្យ និងកម្លាំងថាមពលរបស់ស្ត្រី។
លោកស្រីអគ្គលេខាធិការរង បានបន្ថែមថា ការវិនិយោគក្នុងការអប់រំ និងសុខភាពរបស់ស្ត្រី និងក្មេងស្រី គឺជាចំណុចមួយ ក្នុងចំណោមចំណុចដ៏សំខាន់ជាច្រើន ក្នុងការពង្រឹងការងារ និងនិរន្តរភាពការងារ ព្រមទាំងការដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ជាច្រើននៃភាពក្រីក្រ។ ខ្ញុំសូមសម្តែងនូវសេចក្តីសរសើរចំពោះប្រទេសកម្ពុជា ទៅលើដំណើរការជាច្រើន ដែលបានធ្វើរួចជាស្រេច។ បើទោះជាការធ្វើដំណើរបានចាប់ផ្តើមដូច្នេះក៏ដោយ ក៏នៅតែមានកិច្ចដំណើរការជាច្រើន ដែលនឹងត្រូវធ្វើ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងកិច្ចការនារី បានលើកឡើងថា ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បើទោះបីជាមានស្ត្រីអាយុលើសពី ១៥ ឆ្នាំ ៤ នាក់ ក្នុងចំណោម ៥ នាក់ កំពុងធ្វើការងារក៏ដោយ នៅក្នុងវិស័យក្នុងប្រព័ន្ធ មានកម្មករនិយោជិតត្រឹមតែមួយភាគបីតែប៉ុណ្ណោះ ជាស្ត្រី។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ស្ត្រីមានចំនួនជាង ៨០ ភាគរយ នៃកម្មករនិយោជិត នៅក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ដែលរួមមាន ការងារធ្វើដោយខ្លួនឯង និងការងារដែលមិនបានប្រាក់កម្រៃ ដែលមានភាពងាយរងគ្រោះខ្ពស់។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់គណៈប្រតិភូសហប្រជាជាតិ ដឹកនាំដោយលោកស្រី Heyzer មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាពេលនេះ រួមមាន កិច្ចពិគ្រោះយោបល់ ជាមួយនឹងស្ត្រី ដែលជាសហគ្រិននាំមុខគេ មកពីសមាគមសហគ្រិនស្ត្រីកម្ពុជា និងដំណើរទស្សនកិច្ច ទៅកាន់ហាងលក់ផលិតផល ធ្វើពីសូត្រ ក្នុងស្រុកមួយ ដែលជាហាងរបស់ស្ត្រីកម្ពុជាម្នាក់ គឺលោកស្រី សេង តក្តនារី ប្រធានសមាគមសហគ្រិនស្ត្រីកម្ពុជា។
ក្នុងកិច្ចពិភាក្សានោះ លោកស្រី សេង តក្តនារី បានលើកឡើងថា ការបង្កើតបណ្ថាញរវាងស្ត្រី ដែលជាម្ចាស់អាជីវកម្មខ្នាតតូច និងមធ្យម មានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំង ដើម្បីបង្កើតនូវបរិយាកាសអនុគ្រោះមួយ សំដៅដោះស្រាយបញ្ហាកង្វះព័ត៌មាន និងតួនាទីជាប្រពៃណី ដែលធ្វើឲ្យស្ត្រីនៅតែផ្ទះ និងមិនអាចប្រកបអាជីវកម្មអ្វីបាន។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រសួងកិច្ចការនារី ក៏បានបង្ហាញពីបញ្ហាប្រឈមរបស់ស្ត្រីកម្ពុជា នាពេលបច្ចុប្បន្ន ពាក់ព័ន្ធនឹងការចូលរួមផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច រួមមាន៖ អក្ខរកម្ម កម្រិតវប្បធម៌ទាបរបស់មនុស្សពេញវ័យជាស្ត្រី ផ្នត់គំនិតយេនឌ័រ និងការមានលទ្ធភាពតិចតួច ក្នុងការទទួលបាន និងគ្រប់គ្រងធនធាននានា ធ្វើឲ្យស្ត្រីមានជម្រើសប្រកបមុខរបរតិចតួច។ កត្តាទាំងនេះ គឺជាឧបសគ្គដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយ ដែលរារាំងមិនឲ្យស្ត្រី អាចជំនះភាពក្រីក្ររបស់ពួកគេបាន។
មួយវិញទៀត ក្រសួងកិច្ចការនារី ក៏បានផ្សព្វផ្សាយថា មានស្ត្រីអាយុលើសពី ១៥ ឆ្នាំ រហូតដល់ទៅ ៣៣ ភាគរយ ដែលមិនចេះអក្សរ ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សមត្ថភាព របស់ពួកគេ ក្នុងការរកការងារ ដែលមានប្រាក់ឈ្នួលខ្ពស់ធ្វើ ហើយធ្វើឲ្យពួកគេកាន់តែងាយរងគ្រោះ ដោយសារតែការកេងប្រវ័ញ្ច និងការបោកបញ្ឆោត នៅក្នុងសកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេ ជាដើម៕